Alle inzendingen van Bernlef

Volgens de bovenmeester was ik een mulo-kandidaat voorbeeld van grijze middelmaat, onopvallend verlegen, tot niet bijster veel in staat Toen mijn vader verhaal kwam halen keek meester peinzend voor zich uit zat zo'n jongen werkelijk in zijn klas? Vader kwam briesend thuis: hij wist niet eens je naam of wie je was ik knikte maar wist: meester…

Beroemd maar dood vroeg hij: en wat bleef er van mij over? Ik wees op een losse regel een uit zijn verband gerukt citaat meestal toegeschreven aan een ander. Voetafdruk op een verlaten strand vol lege, uitgewoonde schelpen. Prachtig is de onsterfelijkheid maar wat doen wij in de tussentijd? --------------------------------- uit: …

In halfslaap deinde een zee mijn kamer binnen (de vierde wand ontbrak) in iedere golf hield zich een mens verborgen, die pas in de branding zijn hand opstak. Red mij! Ik wist precies wie het waren, hun namen gladgeslepen door het vergeten (elk verdriet droogt zijn eigen tranen); jaren hadden zij in het gelid van hun leven gelopen tot zij hier…

In takken groeperen zich groene zinnen popelend om alle kanten uit te lopen Op stoeptegels een kindertekening door regenschrift al half gewist Achter een dakkapel begint een merel te zingen houdt dan midden in zijn herinnering op In mijn hoofd vertwijgt zich zijn lied - niemand ziet iets aankomen, dat is ons geluk. ------------------…

Verlegen maakt iemand op zijn mooist, siert hem van binnen Verstrikt in aarzelingen houdt hij het schichtig voor gezien Trilt hij van twijfel of is het inspanning zijn hand niet te laten vangen door gebaar, zijn mond door woord? Door afwezigheid schittert hij even Dan kiest hij opnieuw zijn naam en stelt zich handenschuddend…

De ramen van het conservatorium staan wijd open daarbinnen vergrijpt iemand zich aan eeuwenoude gevoelens de vleugel jammert en klaagt In het park scheren zwaluwen het gras oogsten lucht en insecten Hoe te leven? Voor wat? Grote vragen waarop kleine antwoorden passen Zo precies als deze zwaluwen die geven vliegensvlug Iemand daarbinnen…

'En het geschiedde in die dagen dat er een bevel uitging vanwege keizer Augustus...' Je las het ons strak en plechtig voor. Weg moesten ze uit hun huizen dagreizen ver om ergens geteld. Waarom? Vanwege. Dat woord kende ik niet. Maar wel dat het bevel ook hier kon gelden, aan deze feestelijke dis en wij vertrekken moesten, plotseling…

Plekken die alles doen om zich aan het zicht te onttrekken die zocht hij op - in schaduwen gedompeld van betekenis ontdaan. De huid van het gebruikte aan te raken, terloops en op zijn foto's na, vergeten. Deze bezem scheefgezakt en versleten met het huisvuil aan zijn voet. ------------------------ uit: 'Dwaalwegen', 2008.…

Heel in de verte nog rolt iemand van de trap Dronken verhuizer die de rommelzolder Volstapelt met duister rondkolkend huisraad Met bijl en snijbrander nadert hij ons interieur In de palm van zijn hand nu vlak boven ons Valt in een flits zijn plan te lezen. ------------------------------- uit: 'Achter de rug', 1997.…

Stuurloos staart hij naar de patient hoe de pijn vrij te krijgen los te maken in heldere cesuren wat voor hem onzichtbaar blijft Hij snijdt in wat zeer zichtbaar is een bloederige troep: de mens in zijn algemeenheid beent hij zorgvuldig uit. Gaaf en glanzend onder de operatielamp restanten van actie: de patiënt is bevrijd van zijn pijn…

Wat is er in mijn hand gevaren dat mij voor mijzelf onleesbaar maakt, verwrongen staart het schrift mij aan. Een ander heeft het woord genomen schrijft tegen de letters in, een averechts gedicht stijgt naar het oppervlak. Zoals jaarringen zwijgen in een boom totdat zij, door de bijl bevrijd, rond gaan zingen in ontwortelde tijd. -----…

In halfslaap deinde een zee mijn kamer binnen (de vierde wand ontbrak) in iedere golf hield zich een mens verborgen, die pas in de branding zijn hand opstak. Red mij! Ik wist precies wie het waren, hun namen gladgeslepen door het vergeten (elk verdriet droogt zijn eigen tranen); jaren hadden zij in het gelid van hun leven gelopen tot zij hier…

Wie wat wil zeggen heeft winter nodig kale takken zonder blad Spoor van vogels niet hun fluiten water ongenaakbaar hard en glad Wie dat wil heeft in zijn ogen iets gespaard dat kijken heet Wie dat kan weet in zijn zwijgen wat hij zegt het best bewaard ------------------------------------------------------ uit: 'Achter de rug…

Nog steeds die luchten, schaduwen van wolken wegvluchtend op windrimpels in de rivier Het landschap onherkenbaar veranderd zeggen wij die nu leven, nu zien Er is een wereld, diep beneden, hoog boven ons die wij hier alleen vermoeden kunnen Het moment na de laatste toon voor de eerste herinnering: een ruimte die bij iedere ontdekking verder…

De ziel is in diepste wezen zielig. Op ieders lip slaagt zij er maar niet in substantie te verwerven. Begrensd door ene begrip dat loos is, zonder materie is zij niet meer dan het woord dat haar benoemt zielsveel, met hart en ziel, zieltogend: niets dan taal. Daarom raakt dit gedicht aan niets en slaat bij iedere regel de plank steeds verder…

Alleen water kan de fles ontdekken omdat het stroomt (als het kan) alle kanten op en dat belet door dorst van mensen en allerhand obstakels zoekt en scharrelt tot in wat de dronken classicus een fles noemt (denkend aan statie- geld en hoe dat later te beleggen). Drinken is de vorm van de fles (wat ieder mens als baby weet…

Mijn verleden, vastgelegd in foto's met kartelrandjes heeft nooit kleur gekend, in grijstinten tonen zij een bestaan steeds verder van mij vandaan, ik kijk ernaar probeer de kleur te raden van het tuinhek waar ik toen tegen leunde. De lucht is blauw, dat weet ik zeker. Zou de kleurenblinde hebben gemerkt hoe technicolor de beelden in de bioscoop…

Alvorens de cirkel te sluiten keek hij nog één keer om zich heen zag hoe de meeuw in de gevel verdween stof het uitzicht smoorde met een stormgordijn, de laatste steen zich opmaakte om te verdrinken. Onnavolgbaar ogenblik waarin sterren hem te binnen schoten en de uitgesleten drempel vonkte onder zijn allereerste…

Ze zei: je vangt wel eens wat op b.v. dat je hebbedingetje zou zijn een gebruiksvoorwerp, van hand tot hand en ja, vaak voel ik mij doorgegeven gelijkwaardig aan een of ander. Mensen bedienen zich van elkaar wisselen gegevens uit en raken zoek. Wie hebben we daar? Ik ben je naam vergeten. En zomaar, vanuit de coulissen, treedt een echtpaar…

Bleef alleen over het rillende riet en in het weiland de jongen in de verte die de zon blikkerend in zijn brandglas ving wat daar gebeurde kan alleen per schilderij Hoe het weiland opsteeg naar de wolken graspollen zich vastzetten in het hemelgewelf de jongen naar mica geurend, gehurkt als slagschaduw in het maaiveld verdween. ---------…

Omdat de dood in mensen huist de buitenkant van dingen is kan ik alleen in dingen leven zien Hun stug en tegendraads bestaan hun onverminderd staren in het zicht van de mij toegemeten jaren Daarom zie ik meer in dingen dan in mensen die een mens die in mij groeit in richting en in zwijgen naar hen toe. --------------------------------…

In takken groeperen zich groene zinnen popelend om alle kanten uit te lopen Op stoeptegels een kindertekening door regenschrift al half gewist Achter een dakkapel begint een merel te zingen houdt dan midden in zijn herinnering op In mijn hoofd vertwijgt zich zijn lied - niemand ziet iets aankomen, dat is ons geluk. ------------------…

Zilt trekt in distels helm ritselt en prikt bijna loopt hij op zee Grasduinend met vlak onder zijn voeten loerend het grondsop al Zo wankel is het evenwicht van deze en iedere wandelaar. ------------------------------------------- uit: 'Achter de rug', Gedichten 1960-1990.…

Verlegen maakt iemand op zijn mooist, siert hem van binnen Verstrikt in aarzelingen houdt hij het schichtig voor gezien Trilt hij van twijfel of is het de inspanning zijn hand niet te laten vangen door gebaar, zijn mond door woord? Door afwezigheid schittert hij even Dan kiest hij opnieuw zijn naam en stelt zich handenschuddend…

Weer wordt hij niet gevolgd door een regenjas. Geen getraliede kel- dervensters. Geen prikkeldraadversperring. Moe geworden vouwt hij de krant over zijn gezicht. Ondersteboven boren de gebeurtenissen zich naar binnen. De geëxecuteerden doen tegen de muur op de binnenplaats aan yoga. Tanks liggen als zoemende torren op hun rug, vastgeplakt aan…

Onbewaakt ogenblik: dat is het kantelpunt val uit de tijd - ga niet gewillig heen druk de schelp aan je oor, ga tekeer tegen het doven van het licht, je eigen bloed Onbewaakt ogenblik waarin je opschrikt en de dichter in je hoort gonzen als een gulzige bij op zoek naar bloemen ieder woord zijn eigen kleur die hij opzuigt en thuis in zijn…

'the more you think of dying the better you will live'. met een scheermesje kan het soms wel 2 x per dag met een broodzaag kan het je twaalfuurtje bereiden met een gasslang kan het rode kool in een half uur gaar in een badkuip kan het één keer per week en flink met zeep met een touw kan het als je broekriem soms stuk is. --…

Het zijden overhemd zakt door het geraamte het sjaaltje vat vlam zijn lach gist na op zijn lippen. Nu wordt hij geïntoneerd, niet de vleugel. Wie verliet daar zo schielings de woning zonder om te kijken naar het kind dat de man nazwaait die het werd? Waarom kiest iemand voor vernietiging? Zonder begeleiding koos hij voor een andere…

Nu ontmantelt de winter zijn doden vissen komen naar boven, vlak onder het ijs liggen hun witte buiken gebogen Schuchter worden zij aangeboden als een afscheidsgeschenk van de wijkende vorst Waarom zij niet mee kunnen smelten zodat hun verstarring doorbroken en zij weer zwemmen konden, keihard wegzwemmen vraagt het kind aan mijn hand: kunnen…

Hier waar het niet kan komen de woorden elkaar afstoten Dit wat men noemt 'het vrije veld' het kent horizon noch grenzen Uit de hemel hangen draden, slordig afgehecht bewegend in de wind (want altijd waait het daar) Verder beweegt er niets Een paar losse stenen slurpen zich vol licht (alle schaduwen verdwenen) Toch moet het hier ergens…