Alle inzendingen van Helene Swarth

't Klaproosrood doekje om 't blonde hoofd geknoopt, Voor 't huisje wit, door wingerd half verscholen, Weegt op de handpalm 't meisje purpren kolen, Lacht met den bruinen venter, eer zij koopt. Oranje wortels, druiven als violen Fluweelpaars, in blauwe dauw gedoopt, Roodwangige appels, welig opgehoopt En bronzen peren heeft hij aanbevolen…

Als een die, vreemd'ling in zijn vaderstad, Na jarenlange reizen wederkeert, Aarzelend zoekt, de taal van 't land verleerd, Naar 't ouderhuis het oudbegane pad; En vreest vervreemd wie met hem heeft verkeerd, Of hij geen vriend meer en geen broeder had;- Doch wedervindt zijn heelen weeldeschat, In 't hart der zijnen heerlijk ongedeerd;-…

De horzel van mijn onrust drijft mij voort, Zodat ik nooit mijn vrede weer kan vinden. Wil stil ik dromen in den geur der linden, Verledengeur, die teder nog bekoort, Zoo toornt de horzel en zijn angel boort Mij in de keel, tot tranen mij verblinden En 'k zwervend weer moet zoeken wie mij minden Zoo drijft de horzel mij van oord tot oord…

Ik heb gelachen, wijl ik niet wou schreien Toen mij de vriend mijns harten had verraden Ik stond alleen aan 't kruispunt onzer paden Hij ging, waar blijden zich ten feestdans reien Vaarwel den weg dien wij te zaam betraden Mijn gids verlaat mij in donkere doodsvalleien Waar zon noch bloem mijn blik met hoop wil vleien En 'k eenzaam…

Gelijk een spelend kind, in zoete waan, Haar pop aan 't liefdevolle hartje drukt, Van 't zielloos mondje menig kusje plukt En meent haar kindjes hart te voelen slaan, Het vlassen haar met bloem en lintje smukt, De kleertjes aantrekt, die zo mooi haar staan, De wassen wang, wier rooskleur haar verrukt, Warm streelt - de verf hangt lipje en vinger…

De wagen zwart, met één chrysantenkrans, Voert traag een dode waar hij rust zal vinden. Als wenend mee met wie die mens beminden, Vloeit droeve regen uit d' omfloersde trans. Stil ritselen neer van bleekvergeelde linden, Te regenzwaar voor wilde werveldans, De laan bevloerend met hun matte glans, De bladren, zacht gedragen door de winden.…

Mijn levensboom stond groen van lenteloof en blank van bloesem - ieder blaadje een droom, en elke bloem een vreugd; - mijn levensstroom was licht van liefde en blauw van blij geloof. Toen schudde een lentestorm mijn levensboom: Een wolk van bloesem en van blaadren stoof in 't grijs der lucht; de stroom stortte in een kloof ... en wenend zeeg…

Ik ben met mijn haat door het leven gegaan Een mantel van purper had zij aan En onder die mantel een kleed van rouw Als het slepend gewaad van een weduwvrouw En een kroon van robijn op haar lokken blond En een bittere lach om haar trotse mond En een levende slang om haar middel heen Als een goudgroene gordel van edelsteen Zij droeg in de rechter…

Laat nu de doodsklok voor mijn Liefde luiden! Vlecht in haar lokken leliewitte rozen, Hecht aan haar boezem bloemen wélgekozen, Die weelde en leven, dood en rouw beduiden. Laat in haar hand de levensappel blozen, Strooi om haar peluw koele balsemkruiden, Geef háár de sluier en de dos der bruiden, Hul míj in 't zwart, de kleur…

O de heilige onsterflijke sterren, hoog boven mijn sterfelijk hoofd, Waar 't geloof met zijn kindervertrouwen mij een hemel eens had beloofd, Als deze ogen zich sluiten voor eeuwig en dit lijf wordt ten grave gebracht, O de stille onbegrijpelijke sterren! o 't mysteriënheir van de nacht! Lief, de dag is zo druk en zo nuchter, zo voor 't kleine…

In rouwzwart groen een vrolijk plekje rood: Een blozend dak, een gladiolusvlam, Een rozige appel of een hanekam, Zal dat mij troosten over zomerdood? O tragisch traag laat vallen van de stam Scharlaken bladen in de bruine sloot De wilde wingerd, of in gulpen vloot Zijn bloed, gelaten najaars-offerlam. Een huivrende angst bevangt me en jaagt…

O God ! nu is mijn liefste dood, Mijn leeuwriklied, mijn morgenrood, Mijn zonnestraal, mijn lentevreugd, De blonde liefste van mijn jeugd! Ik heb zijn eenzaam graf bezocht. Dat was een lange, bange tocht. Mijn hart, dat sloeg en joeg mij voort, Als wachtte ginds zijn liefdewoord. Ik vond de plek, de grond was week... Daaronder slaapt hij…

Toen bracht mijn gids mij in een stille tuin, Met donkre lanen, kronklend over 't gras, En bloemen bloeiden tussen 't struikgewas, En gouden vruchten sierden kruin bij kruin. Ik plukte een schone bloem, doch eer zij was Gebroken van haar stengel, werd zij bruin. Ik plukte een vrucht - het zonlicht lonkte schuin…

Als een die, wandlend in een groot groen woud, Een wijle neerzit bij een waterwel*, En in zijn handen 't water schept, dat snel Vervliet, tot hij geen druppel overhoudt; En, in gepeinzen, telkens weer dat spel Herhaalt, als had hij nimmermeer aanschouwd Hoe 't vonklend vocht, als levend zonnegoud, Zich niet laat vangen in de kleine cel;…

Zij leest; haar ziel blijft aan de bladzij hangen. Zij laat zich leiden naar het dromenland, schier ademloos, met vonklend oog en wangen, waarop de blos der rode rozen brandt. O zomerzon! o gloed der minnezangen! Het liedrenboek ontglipt haar blanke hand. Daar heft zij ’t op en drukt, vol wild verlangen, haar rode lippen op de rode band.…

Hij nam de beker en Hij brak het brood. Hij sprak het woord dat onvergeetbaar klonk Door de eeuwen heen. En onheilspellend blonk Op Judas’ rosse lokken ’t avondrood. En elkeen at van ’t brood en elkeen dronk De purpren wijn, die hem Zijn liefde bood. Doch ’t brood was Judas bitter als de dood, In elke wijndrop gloeide een helse vonk. Kalm…

En langs een wand van rotsen, rug aan rug, Volgde ik een pad verlicht door maan noch zon. Toen stond ik vóór een afgrond en ik kon Geen handbreed verder en geen stap terug. En de angst des doods kwam over me, ik begon Te beven en ik riep: - ‘Wie bouwt me een brug?’ En 't ver gebergte gaf mij, honend-stug, Mijn woorden weer, tot wanhoop…

Knaap, breng mij kersen op een zilvren schaal, Strooi blanke rozen over ’t frisrood fruit, Drijf ’t licht der zon met purpren voorhang uit En buig de schenkkan naar de wijnbokaal. Nu aan uw lippen zet de slanke fluit, O blondgelokte, en speel voor nachtegaal, Met zuiver juichen vul de marmren zaal Of zachte klacht, een regen van geluid.…

O de heilige onsterflijke sterren, hoog boven mijn sterfelijk hoofd, Waar 't geloof met zijn kindervertrouwen mij een hemel eens had beloofd, als deze ogen zich sluiten voor eeuwig - en dit lijf wordt ten grave gebracht, - o de stille onbegrijpelijke sterren! o 't mysteriënheir van de nacht! Lief, de dag is zo druk en zo nuchter, zo…

O nevelnacht, waarin geen sterren stralen! O diepe, doffe stilte dezer stonde! Geen klokketoon, die plechtig 't uur verkonde, Niets hoor ik, dan mijn eigen ademhalen. 't Waar zoet voor mij, de in 's levens strijd gewonde, In 't rustig rijk der dromen rond te dwalen. Dan, ach! ik voel de fantasie mij falen, Die vaak mij leidde, opdat ik…

De blinde bedelaar langs de stille straat, en met een stem, die beeft van koude en honger, zingt hij een liedje van verwelkte bloemen. Doordringend klinkt de klagende romance. De man is oud en grijs. Onordelijk fladdren zijn dunne lokken op de vale jaskraag. De hond, met wie hij elke bete broods deelt, zijn trouwe metgezel in wel en wee, ziet…

Nu mist het woud zijn purpren najaarspracht. Een ritslend kleed van rosse blaadren dekt De weke wegen, waar ’t geplet fluweel Van plekken mos, smaragdgroen, zichtbaar bleef. De hoge bomen, zwart en bladerloos, Wien grijsgroen mos de ruige stammen dekt, Herdenken, droef, de zoete zomertijd, En schudden zacht de wijze, kale kruin. In de oude toppen…

Op vloerkleed zacht, vol aandacht, lag 'k te lezen, De blonde pop, met roze en blank getooid, Geleend aan zusje of liefdeloos vergooid. Robijn van kersen, goud van stekebezen Mijn ogen laafden, vóor mijn mond. Vermooid Door vreugde was de dag. Wat zoude ik vrezen? 'k Verlangde niet, als andren, groot te wezen. Toch hoorde ik momplen: - 'Vreemd…

Toen zag ik Liefde en Zonde, hand in hand, Met rode rozen in het gouden haar. Zij wenkten mij met vriendlijk handgebaar: - ‘Kom met ons mede naar 't Beloofde Land!’ Ik trilde stil van weelde en zoet gevaar. En Liefde gaf me een passiebloem tot pand En Zonde bond mij met een rozenband De lokken saam en 'k volgde... ik weet niet waar.…

‘k Wil niet meer luistren naar het klokgetik; ‘t Klinkt me als gelek van dropplen bloed zo bang. Hoor hoe zij klettren, één voor één, zo lang Als ik bewust ben van mijn Ik! En langzaam kronkelt, als een klamme slang, Rond keel en hart die angst… ‘t Is of ik stik… Ik hoor aldoor der stonden stervenssnik, Ik voel zo zoel hun adem op mijn wang…

Ons eigen land, in zilvr- en parelwazen, Omspeeld van zijden zilte zeeëwinden, Belommerd koel van olmen, wilge’ en linden, Hoe houdt ge ons gevangen in uw mazen! Geen schelle kleuren, die de blik verblinden, Geen vreemde vormen, die de ziel verbazen, Uw luchten zijn als bronnen van extasen, Die heeml en aard met bevend licht verbinden.…

Gij die dit boek leest, denk niet laag van mij! Ik kom niet, bleek en ’t oog van tranen rood, Gelijk een arme, huis aan huis, om brood, Vol deemoed, beedlen om uw medelij. Waarom u dan mijn hand die beker bood, Vol bitterzoete weemoed? – zet, o gij Voor wie hij NIET is, snel die kelk terzij, Waarin ik zacht mijn stille tranen goot! Ik schenk…

Loom laat zij vallen 't hemdje vlinderlicht - En dromig ziet ze, aan morgenblauwe trans, Met wapperlokken zweven rond een krans Van engelkopjes, blond en blank, belicht Door lente-zon, in slepende cadans. Op wie zal 't kindje lijken? - En 't gezicht Houdt, blij en vroom, ze op 't wolkenspel gericht, Waar hemelkindren dansen hemeldans.…

Indien gij weet wat leven is en lijden, en welk een zee van weedom in een traan ligt, laat mij die holle weg in ’t woud vermijden, verg niet, dat ik mijn schreden naar die laan richt! Daar sluipen schimmen rond van vroeger tijden, een geestenheir, doodsbleek in ’t zilvren maanlicht. O laat geen lach die stille plek ontwijden, geen ruwe spot…

Voor 't open raam, omrankt van wilde wingerd - Een loverlijst, begloord door de avondzon - Zit, mijmrend, Grootmoe met haar oude bijbel. De koperen sloten vonklen in het zonnelicht En 't koeltje krult een hoek van 't gele blad om, Waarop, gevouwen, 't handenpaar nu rust. Op 't vensterbankje, in rode potten, bloeien Geranium, goudsbloem en…