Alle inzendingen van J.P. Heije

Hebt ge vuisten kloek en sterk, Hebt ge een harte zacht en goed, Zijt ge lang geen domme bloed, Maar de knapste haast in ’t werk, Zijt gij eerlijk, trouw en braaf, Leeft ge, wat uw arbeid zij, Als een vogel, vrij en blij, Drink dan ‘water,’ zo als hij - Anders zijt gij morgen Slaaf! Ach, hoe menig kloeke hand, Ach, hoe menig blij gemoed,…

De nachtwind huppelt langs de vloed En draagt mijn groet Naar 't huis der Allerliefste mijn: Hoe kunt ge slapen, maagdelijn? Een parelwitte maneschijn Spreidt op het meer zijn zilvren gloed, Spreidt schaduw op uw blank gordijn; - De schaduw van het breed geboomt Waaronder 't oog geen spieders schroomt... Hoe kunt ge slapen, maagdelijn…

Waar men Gode een tempel wrocht, Sticht, (het is een vond der helle!) Sticht de duivel een kapelle, Of hij zieltjes vangen mocht: Hier een Spaarbank... daar, Vrij Wijn! Mannen! zeg: waar moet ge zijn? Dáar is 't alles pret vandaag, Hier is 't vreugd van daag en morgen; — Hier heeft vrouw noch kind zorgen, Dáar krijgt vrouw en kinderen slaag…

Heb-je van de Zilveren Vloot wel gehoord, De zilveren Vloot van Spanje? Die had er veel Spaanse matten aan boord En appeltjes van Oranje! Refrein: Piet Hein, Piet Hein, Piet Hein Zijn naam is klein, Zijn daden bennen groot: Die heeft gewonnen de Zilvervloot! Zei toen niet Piet Hein, met een aalwarig woord: 'Wel jongetjes van…

Neerland! was uw arm van staal, 't Hart was zacht en mild en goedig; Zo ook huwt zich, vroom en moedig, Kracht en teerheid in uw Taal! Kan ze in wilde stromen bruisen, Plettrend, waar ze weerstand vindt - Strelend ook als lentewind Kan ze fluisteren, kan ze suizen, Wáár zij, in 't bekorend lied, Deugd en Schoonheid hulde biedt. Neerland…

De zon scheen koestrend op het kruid, De Lente was gekomen, En alle knopjes liepen uit, Als waar'* er niets te schromen; Ze dachten, dat de Wintervorst Bij zonneschijn niet keren dorst.* Maar toen de zon ter ruste lag, Toen kwam met sneeuw beladen, De winter eenklaps voor de dag, En knakte steng* en bladen; En al de bloempjes wit en rood…

'Mijn knaap van vijftien jaren Wat zal hij doen Met goed fatsoen?’... Ik denk, hij kon gaan varen! De zee is rijk, de zee is groot, Zout water geeft het zoetste brood! Wil hij te land graag blijven; Waarom niet vroeg Met spa en ploeg Kloek Akkerwerk te drijven? Een kèrel groeit er zeker van: Een Boer is anderhalve man! Of…

Als 't leven maar zo kòrt niet was, Dan zou ik deez' en die wel háten; Maar och! 't ontvliedt mij nu zó ras, Dat ik geen uur er van kan laten; En maar mijn best doe alle dag, Om lief te hebben, wat ik mag! Ook gij, als ge eens aan 't einde zijt, Zult, met mij, u gewis beklagen, Dat zoveel goede, kostbre tijd Versléet - door noodloos…

I. Een lindeboom stond diep in 't dal Van boven breed, van onder smal; Daar vrijdden zaâm, in eer en deugd, Twee Liefjes in hun zoete jeugd. 'Vaarwel!’ zoo sprak hij droef tot haar: 'Ik moet nu scheiden zeven jaar.’ - En waar' het veertien jaar, mijn vrind! Mijn harte nooit een ander mint! - II. Wel op din dag, na…

Een karretje op een zandweg reed; De maan scheen helder, de weg was breed, Het paardje liep met lusten; ('k Wed, dat het zelf zijn weg wel vindt:) De voerman lei te rusten... Ik wens je wèl-thuis, me-vrind! Een karretje reed langs Berg en Dal; De nacht was donker, de weg was smal, Het paard liep als met vleugels; (De sneeuwjacht…

Zie, de maan schijnt door de bomen, Makkers! staak uw wild geraas; 't Heerlijk avondje is gekomen, 't Avondje van Sint-Niclaas! Van verwachting klopt ons hart, Wie de koek krijgt, wie de gard! o! Wat pret zal 't zijn te spelen Met die bonte harlekijn! Eerlijk zullen we alles delen, Suikergoed en marsepein; Maar, o wee! wat bittre…

Och winter, barre winter, Wat zijt ge bitter koud! Ik wou, ik had een gulden, Dan kocht ik turf en hout. Een vuurtje zou ik bouwen Als onze plaat zo groot, En 'k vroeg mijn arme buurtjes Op koffie en op brood. Wat zouden ze dan smullen In 't hoekje van de haard! Voor mij wierd 's nachts een plaatsje En ook wat brood bewaard: Och had…

De witte vlokken stuiven, Die 't veld met dons bekleen; Geen grasje of geen spruitje Dringt weer door 't dekkleed heen: Maar 't groeit, hoe diep bedolven, Toch fris en krachtig voort, Tot het, o Lente! uw stemme Weer suizend fluistren hoort. Laat de Ouderdom de lokken Met rijm en sneeuw belaan, De Liefde blijft er groeien In vrome…

Wie zijn kracht wil leren kennen, Die beproeve, te elke dag, Iets te ontwennen, Van wat hij het liefste mag; En zijn zoetst en sterkst begeren Te bedwingen en beheren! Als een Spinnetje het Vliegje, Vangt Gewoonte ons in haar net; Och bedrieg-je Niet — dat ge óoit er U uit rèdt... Mocht ge niet (van jongs af) leren, Wat te laten…

Een lied... een lied, uw leven lang!... Och mocht gij 't weten, lieve vrinden, Dat — zij uw harte blij of bang, Gij hóger lust noch rust kunt vinden, Dan in gezang! Van wàt er aamt in veld en vloed Heeft niets een schoner, zaalger leven Dan 't vooglijn, dat met frisse moed, In duizend liedren, onder 't zweven, De schepping groet.…

Luchtig gesprongen door 't mullige duin; Lustig gezongen op helling en kruin; Hoor! in ons lied stemt het lied van de streek, 't Bruisen der zee en het ruisen der beek. Holland! zoet Holland! hoe zwelt ons het hart Dáár, waar uw duinwand de zeevloeden tart; Waar al de schat van uw welige tuin Grenst aan de dorheid van 't stuivende…

In 't gloeiend zand Der hoge duinen Geplant, Kwijnt ge... verdorrend op haar kruinen, Aan 't eenzaam strand. Schoon 't koele nat Uw dorre sprieten Omspat; Moogt gij geen laafnis toch genieten, Verschrompeld blad! Vaak sterven wij In hooploos smachten, Als Gij: - En 't doel van hopen en van trachten Lag zo nabij!…

God gaf twee hemelse geschenken De mens, in alle vreugde en smart: Verstand - om scherp en goed te denken... Om zacht en goed te doen - het Hart.…

Wat daalt gij rustig in der golven schoot o Glansrijk licht, beneveld noch verdonkerd, 0 Gouden zon; gij, beeld van al wat flonkert, Van wat op Aarde heerlijk is en groot! Al hebt gij hoog aan 's Hemels trans gestaan, Toch daalt gij kalm en zonder klagen neder; En schóner nog verrijst gij eenmaal weder Voor 't oog der Aard, die U zag…

Kent gij het land, waar de citroenboom bloeit, in 't donker loof de sinaasappel gloeit, een zoele wind de blauwe lucht doorgeurt, de mirte groeit, de lauwertak zich beurt: kent gij het wel? Dáárheen, dáárheen, richt ik met u, Geliefde, mijn schreên. Kent gij het huis? Op zuilen rijk en hoog verheft de zaal haar trotse, brede boog. Het marmer…

Och, Ouders! denk, hoe vreeslijk het moet wezen, Dat zich uw kind uw Nagedachtnis schaam'; En dat, om wat Gij deed, uw kroost na deze Als merk van onrecht, schande of schuld - moet vrezen Zich luid te horen noemen met Uw Naam.…

LXV. Zijn onze Kindren niet het kristallijn Waarin wij zien (en vaak met bittre pijn!) Hoe diep in schuld Wij bij onze Ouders zijn?…

Lief bloempje! dat met half-ontvouwde bladen, Veelkleurig, door het groene omkleedsel breekt, De tengre knop begerig opwaarts steekt Om vroeg zich reeds in 't zonnelicht te baden: Zeg, vreest gij niet, als zich de winter wreekt, Dat hij, met sneeuw en stollend ijs beladen, De sappen stremm' der pas ontloken bladen, Wier tederheid een…

Hervond gij ooit een lint, een bloem, een blad, Een stille erinn'ring aan verleden dagen, 't Vergeten beeld van vroeger vriend of magen, Die ge eens bemind, betreurd, verloren had? 't Is smartlijk zoet: - en bij het treurend klagen, Om wat te snel verdorde op 't levenspad, Plooit soms een lach de wang, van tranen nat, Een dartle lach van lust…

Zeg eens! - 'k hoor u altijd dromen Van de goede 'oude’ tijd: Zou er.... denk ik dan met spijt, Nooit een goede 'nieuwe’ komen?.... Maak te schande, maak te schande Al die prijzers van 't verleên; Sla de handen flink ineen, Wakkre mannen in den lande: Toon, dat er nog kracht en pit Ons in merg en beendren zit! Zij het al niet…

De beste huisvrouw, die bestaat, Is zeker - waar op markt en straat Geen mens van weet, geen mens van praat.…

Gaat het tégen-wind, mê-Vrind, Laat een Schipper U dan leren Te lavéren: Doe, alsof je er niet naar vroeg Om aan gindse kust te komen, Maar zeil voort met wind en stromen... En - ben je eenmaal ver genoeg, Wend dan over de' andre boeg! Gaat het vóór-de-wind, mê-Vrind! Leer van stuurlui dan, bij 't zeilen Steeds te peilen: '…

Needrig, Meester! is uw stand, Pover is uw kleine woning; Maar nog liever dan een Koning Geef ik U mijn rechterhand; Liever dan een Koningskind Noem ik U mijn beste vrind! 's Morgens vroeg en 's avonds laat, Nimmer, Meester! zijt ge moede, Om de kinderkens ten goede Op te kweken, naar hun staat; Om ze in kennis, deugd en eer Op te…

De Lente tooit zich als een bruid! Het groene gras, het groene kruid, En duizend bloempjes spruiten uit... En iedre vogel kweelt en fluit. Maar van de vogels altemaal Zingt wel het teerst de Nachtegaal: En, als ik krank en peinzend dwaal, Roept hij mij toe, in zoete taal: 'Wel-op, mijn kranke vriend, wees blij, Daar is het zoele…

Wel dat's aardig, wel dat's raar... Roer je knuppels, eêle bazen! Hoor dat mauwen en dat blazen: 't Is een schone pret, niet waar? Als de boôm vliegt uit het vat, Is zij zeker dol, de kat! Flinke boertjes, jonge maats! Als ik tóveren kon leren, Zou ik 't bordje gauw verkeren; 'k Stak jou voor de kat in plaats! - Vraag je, wat ik…