Alle inzendingen van Willem Bilderdijk

Doorzichtig als 't kristal is 't menselijk gemoed; 't Verberg' hetgeen 't besluit voor 't grijpen van de handen; De zonstraal dringt door 't glas dier ondoortastbre wanden Voor hem die de oogleên slechts aan 't daglicht open doet; Ga, stervling, waan in 't hart uw diepst geheim te smoren, Gij sluit die boezem nooit voor '…

Mij schonk ’t geboortelot, bij flikkrend Dichtvermogen Waar ’t oude Griekenland zijn eigen geest in kent; (Voorvaderlijke vrucht, op d’echte stam geënt,) Een hart, voor ’t woest gekrijs der menigte onbewogen: Een ziel, aan tijd, noch lot, noch mensenwaan verkleefd, Die de Almacht en zich-zelv' alleen tot rechter heeft.…

Neem weg, neem weg die afgerichte mond, Die lippen vol verraad, met wellust overstreken; En dat gevaarlijk oog, die valse morgenstond, Waar de uchtendzon van heil gereed schijnt door te breken! Maar geef, meinëedige, mijn kussen mij weerom, Die panden van mijn min: zij zijn mijn eigendom. Verberg, verberg die heuvels van albast, Die uw bevrozen…

Aan mijne Mededichters. Blinkend, schittrend, alverbazend, breekt het vlammend Hemeloog Door de donkre nevelstromen van den bruinbeschaâuwde boog: Blaakrend, schroeiend, en verblindend, stijgt hij 't steile renpad op, Meester van d' ontzetten hemel in zijn hoogstbereikbre top: En nog, dalend, stort zijn aanschijn bij het blussen van die gloed…

Alleen een opslag van uw oog, een lonk vall' mij ten deel'; Het minste, zegt der Wijzen spreuk, van die men mint is veel. 1827.…

Voorzeker, ’t is een teedre lust, Wanneer men ’t blozend roosjen kust Op lieve maagdenwangen! Voorzeker, ’t is een dierbaar pand, Een lieve Maagdelijke hand Met lip en mond te prangen! En ’t kusjen is verrukkend zoet, Wanneer ge ’t stookvuur van uw gloed Op ’t tintlend oog moogt wreken; Of als men op een schone borst Een wederzijdse…

(aan iemand die mij op die wijze wilde afbeelden) Een stenen hart, een hoofd gevuld met keien, Beelde aap of hond in koude steendruk uit, Waar gloed noch smaak haar warme glans in spreien, En ’t zielsgevoel de teedre borst voor sluit! Ja, ’t voegt ene eeuw, versteend by ’t snood gebroedsel Dat vatbaarheid voor God en Heiland dooft,…

Thou god of our idolatry, the Press! [Cowper] Wat zeg ik thans van d'Afgod dezer dagen, De Drukpers, bron van onopnoembre plagen? - De zege van Geweten, Vrijheid, Recht, Is mooglijk door haar invloed eens beslecht; Doch bozer plaag dan Faroos Rijk bezwaarde Maakt thans door haar een Helpoel…

’t Gedicht Uit plicht Gelukt niet licht, Maar hinkt aan ijzren boeien: ’t Heeft vier, Noch zwier, Noch bloei noch tier, En kruipt in plaats van vloeien. Maar brandt De hand, Die ’t speeltuig spant, Van ’t innig boezemgloeien; Geen toon Zo schoon Bij mens en Goôn, Dan die het hart ontvloeien. Voor mij, Ik wij’ Mijn Poëzy Geen dorre…

Genadig God, die in mijn boezem leest! Ik vliet tot U, en wil, maar kan niet smeken. Aanschouw mijn nood, mijn neergezonken geest, En zie mijn oog van stille tranen leken! Ik smeek om niets, hoe kwijnend, hoe bedroefd. Gij ziet mij een prooi van bedwelmde zinnen: Gij weet alleen hetgeen uw kind behoeft, En mint het meer dan ’t ooit zichzelf…

Wat zijt ge, o samenstel van onbegrijplijkheden? o Schaakling van gewrocht en oorzaak zonder end? Wier mooglijkheid de geest te nauwernood rekent; Wier dadelijk bestaan een nacht is voor de reden! o Afgrond! die ’t besef geen weg windt in te treden! Wat zijt ge? Een blote schijn, het zintuig ingeprent? Een indruk van ’t verstand, waarom ’t zich…

De Moed is meer dan kracht waar ’t uitgetogen zwaard Het pleit beslissen zal de arm der Helden waard. De Moed grijpt hart, en ziel, en boezem aan, en zinnen, En doet op de overmacht de palm der zege winnen. Verheven drift van ’t hart dat voor de grootheid slaat, Aan tederheid verwant, der zwakken toeverlaat, Geblaakt door zuivre vlam aan Liefdes…

Voor schatten is uw heil Niet veil, Door woorden niet te melden; o Krekel, die, op d'eikenbast, U met een luttel dauws vergast, En huppelt door de velden! Waar gij, op akkers, graan Ziet staan, In voren, zaadjes schieten; Voor u is 't, dat het koren wast; En wat de boer in schuren tast, Gij moogt het al genieten. De noeste boer besteedt…

'k Heb dan met mijn stramme voet, Eindlijk uit d’onstuime vloed, Hollands vaste wal betreden! 'k Heb mijn kromgesloofde leden Op zijn bodem uitgestrekt; 'k Heb hem met mijn lijf bedekt; 'k Heb hem met mijn arm omvademd; 'k Heb zijn lucht weer ingeademd; 'k Heb zijn hemel weergezien, God geprezen op mijn kniên, Al de doorgestane smarte…

Gramschap is een schrikbre ontvlamming die onblusbaar om zich woedt: Droefheid is ene overstelpende en niet af te keren vloed: Nijd, een alverstikkend onkruid, dat én vreugd én deugd versmoort: En begeerlijkheid, een hartworm, die het ingewand doorboort. Maar dat vuur is uit een vonkje tot zo fel een brand ontgloeid: Maar die stroom uit kleine…

Geen smijdig goud of elpenbeen, Geen zuilbalk, verr' in 't West gesneên, Bewelft mijn kamers en portalen. Geen zijden val- of plooigordijn Onttrekt mijn oog de zonneschijn In slaapsalet of etenszalen. 'k Heb Hessens schatkist, met het bloed Van menslijk slachtvee aangevoed, Noch Fredriks spaarpot leeggeplonderd; En voer in 't…

Verhef u tot uw God en Vader, Mijn ziel, tot aller Schepslen God! Ontspringe uit dankbaar bruisende ader De vreugd om uw gezegend lot! De onfeilbre Godsstem had gezworen: De Heldraak duikt de spitse kop; En de Englen blijmaar doet zich horen: Der volken Heiland is geboren, De Hemel gaat de doemling op! 1824. * blijmaar - blijde…

Wilt ge een welig land bezaaien, Zuiver 't eerst van 't wilde kruid; Ruk de heesterwortels uit, Om de korenoogst te maaien. Zoeter is des bietjens zweet, Als men eerst in alsem beet. 't Starrenlicht heeft schoner luister, Na het bulderend geluid Van het regenbrengend Zuid. Lucifer verjaagt het duister, Eer de schone Dageraad…

Hoe! met een ganzenschacht, gegrepen in de vingeren, Beveelt ge aan 't vluchtig woord: Rust op dees broze stof! Ge aanschouwt het in de zwaai der dode letterslingeren, En de eigen klank keert weer, die oor en boezem trof. De spreker ging voorbij; zijn adem is gebleven: Hij stierf; zijn adem leeft, zijn ziel kleeft vast op 't blad; Ja,…

Neen, Hemel! niet om eer of staat, of aardse nietigheden, En wat voor heil en voorspoed geldt, bestormen u mijn beden. Neen, heb ik vaadrenerf en goed voor 't Vaderland geofferd, Ik vraag niet, wat die 't heeft verkocht in zijn trezoren koffert. Ik vraag niet, wat verraad of list de braafheid mocht ontstelen, Of duizend snoden…

Mij lust de Lent', die bloemgewassen draagt, De Lenteroos, die Goôn en mens behaagt; 't Aanminnigste versiersel voor een Maagd, Ter eer' te zingen. Het is de Roos, de malse Roos-alleen, Met welker blaân de drie Bevalligheên, Als 't Minnewicht met haar ten rei' zal treên, Haar hoofd omringen. Zing, Disgenoot! zing vrolijk met mij mee!…

't Open roosje, rijk van blad, Zei aan 't nog gesloten knopje, Dat aan 'tzelfde steeltje zat: Zie eens, dik onaartig propje, Zie, hoe luisterrijk en schoon Sprei ik al mijn schat ten toon! - 't Knopje zweeg en hoorde 't aan; Maar de middag kwam haar wreken, Deed haar boezem opengaan, En de volle roos verbleken. Hoop en dartelend…

Een arme heiden boog gedurig voor zijn god, Een houten beeld, reeds oud en, mooglijk, half verrot, Maar door de verfkwast met wat kleuren overstreken. Daar lag hij diep bedroefd op ’t ijvrigst voor te smeken. Ach, zei hij, Huisgod, die mijn vader jaren lang, En ik bijzonder ere, en aan wiens knieën ik hang, Zie toch mijn armoe: ’k heb geen…

Kom hier, mijn goêlijk knaapje! ‘Wat wilt, wat vordert gij?’ Hoe wordt gij toch geheten? ‘Begeerte noemt men mij.’ Wanneer werd gij geboren? ‘In Lentes rijkste pracht.’ En wie, wie was uw Moeder? ‘Zij heet Verbeeldingskracht.’ Wie was uw Voedsteresse? ‘De dartelende Jeugd.’ Waarmee zijt ge opgetogen? ‘Met zuchtjens vol geneugt…

De mens te kennen, is des mensen wetenschap; Maar nimmer kent men hem uit klaatrend schoolgeklap, Door meesters 't ekstrenbroed in 't kooitje voorgebrabbeld, Terwijl 't, ontroofd aan 't nest, op de ijzren tralie knabbelt. Neen, toon hem in de Taal, die uit zijn boezem breekt, Door de oudren in hun kroost met d' adem opgekweekt, 't Ontvloeisel…

Duizendvoudig zijn de kusjes, Die de tere minnelustjes in 't gevoelig hart ontgloên, en de brand der liefde voên. Maar, indien gij wilt beminnen, schone strookster van mijn zinnen, hoor, wat kusjes ik verlang, als ik aan uw boezem hang! Schenk me, o voedster van mijn lustjes, druk me zulke vochte kusjes, dat uw tong de mijne streelt…

Monumentum aere perennius, Regalique situ Pyramidum altius. HORATIUS. Een eerzuil hechter dan metaal, En hoger dan de Piramiden Die aan de wolk haar spitsen bieden; Die regen, wind, noch zonnestraal, Noch tijdreeks, ooit omver zal stoten; Ik gun u die, mijn Kunstgenoten, Zo goed als kaak of geselpaal.…

In spijt der lange diens taan 't Helgespuis bewezen, Mistrouwd, als nog misschien verzoenbaar met Bourbon, Hoe zal hij de achterdocht van 't Duivlenras genezen! Wat gruwel zuivert hem, en toont Napoleon? - De afgrijsselijkste moord met Vorst- en Volkenschending, De Hel ontzet ervan, en kent hem voor haar zoon: ‘Dit schelmstuk, na zoveel…

Breek, o mens, uw sluimer af, Dank aan ’t graf! Leer u-zelve recht beschouwen: ’t Leven weet geen stand te houen, Maar ’t ontsnelt ons in zijn draf. Haast genaakt u ’t ogenblik Dat u aller schepslen schrik, In een blinde hoek verscholen, Aangestapt op wollen zolen, Onzacht toeroept: Hier ben ik! Ach, wat is des werelds lust Ras geblust!…

't Vluchtig woord, dat van de lippen Af mocht glippen, Wortelt niet in 't open hart. Laat het vlieten, laat het schieten, Dat de borst zich uit moog gieten, En ontlasten van heur smart! In één woordje, door de winden Met hun adem weggespoeld, Is de hevigheid van vrinden In één oogwenk tijds verkoeld. Maar, wanneer, met loerende…