Alle inzendingen over Frederik van Eeden

Dat ik ooit 'De Kapellekensbaan' van Louis Paul Boon heb uitgelezen en de oeuvres van Hermann Hesse en Frederik van Eeden, lijkt me nu iets uit een ander leven te zijn.…

R DE NEUS VAN FREDERIK VAN EEDEN - Een beschouwing over de betekenis van reuk en geur in zijn werk. Amsterdam, Candide, 1996. 1e druk. Paperback/garenloos/flappen, 20cmx12,5cm…

'Het leven is onzekerheid', zei Frederik van Eeden heel wijs en ik kan dat als dikke pad alleen maar onderstrepen.…

Aan Frederik van Eeden De Zee, de Zee klotst voort in eindeloze deining, De Zee, waarin mijn Ziel zichzelf weerspiegeld ziet; De Zee is als mijn Ziel in wezen en verschijning, Zij is een levend schoon en kent zichzelve niet.…

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - Cornelis Paradijs (pseudoniem van Frederik van Eeden) schreef vooral ironische gedichten.…

Niet die paters, die Frederik van Eeden nog gezien hadden, vond ik interessant, nee, juist deze eenling onder de eenlingen, die mij volop vreugde bood voordat ik weer moest afdalen met mijn bezem en rare, ronde, droefgeestige stofzuiger.…

Begin twintig kocht ik een retourtje Bussum-Zuid om jouw graf te bezoeken, gewoon omdat ik je wilde bedanken voor al je wijze boeken, die mij hebben verrijkt als een engelenkoor. Het was een snikhete dag en de bos bloemen, die ik in een kiosk had gekocht, begonnen al snel slap te hangen, hoe ik ze ook mijn liefjes bleef noemen, ze waren te…

Hóóg boven mensen en hun klein bestaan Zweeft er een vlucht breed-vleugelige accoorden, Dat zijn mijn boden, mijn getrouwe woorden, Die mijn vèr Lief vertroosting brengen gaan. Vrees niet! de mensen zullen 't niet verstaan, Schoon zij het groot geruis der vleug'len hoorden, Mensen zijn klein, hóóg is der Lied'ren baan, Zij kunnen hen niet…

O, wat is het dichten zoet! Altijd... als men dichten moet,- Dichten is niet ieders zaak, Geen ontspanning over vermaak. Dichten is: uit vol gemoed Storten zijn gedachtenvloed, Als een brede waterval, In zoetvloeiend woordgeschal. Moest ik zoeken naar een woord- 'k Zou niet dichten, zooals 't hoort; Moest ik denken bij mijn lied- '…

De wind waait hoog en kent de mensen niet! Hoog wil ik stijgen in de Noordenwind, Boven 't gerucht van stemmen - boven 't licht Der volle straten en de druk der mensen. Ik wil ééns vrij zijn, ééns oneindig vrij - Dat er geen liefde en lachen voor mij is, Geen zachtheid en geen weemoed en geen lust. 'k Wil eenzaam stijgen met de Noordenwind…

Het was zo licht toen ik moest scheiden, de spreeuwen kweelden luid en teer, en een onnoemelijk verblijden vervulde veld en atmosfeer. Een plechtig en verblindend wonder verrees, - als waar 't voor 't eerst, - de zon, en bloem op bloem ontsloot zich onder haar zegen, naar zij kracht gewon. De wereld scheen verbaasd te ontwaken als vond…

Eens heb ik de dalende zon gevraagd te wachten, eens heb ik van dichte nacht-schaduw het luchte, vluchtige vlieden beklaagd - en nu! - en nu! - Nu glijden de tijden zo langzaam aan, de dagen, de tragen, ze willen niet gaan en lang - lang - lang zijn de uren der nachten. Eens hield ik de goudene uren te goed voor klachten, eens vulde ik de…

Nu mocht ik liever hier vandaan en slapen gaan, en slapen gaan bij mijne lieve Heer- het leven wordt toch, waar ik toef, naar mijn behoef wel veel te droef, dan dat ik 't meer begeer. Doch wordt mij, lacy ! niet gevraagd of 't mij behaagt, of 't mij behaagt in zo groot leed te leven.- En schoon 't geplaagde hart al niet van zulk verdriet…

Alle mooie dingen verminderen En verlaten mij nu - Mijn lieve zinne-kinderen Haten mij nu - De gouden, de grauwe, de blauwe, Ze gaan, ze gaan allen heen - Tussen grote mensen-gebouwen Sta ik alleen - In de mensen, in de zon-straten Koel, onbewogen. - Ik ben heel alleen gelaten Door mijn ogen. Mijn ziel is in leven gebleven - Leeft…

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - -- - - - - - - - - - deze enigszins ironische loftuiting publiceerde Van Eeden onder het pseudoniem Cornelis Paradijs…

Ik zie op mijn oude handen - hun taak is bijna gedaan - Brachten ze eer of schande? Brachten ze zegen aan? O mijn handen! Mijn handen! Nu moeten ze spoedig vergaan. Ze hebben al rimpels en vouwen, vlekken bruin, die geen water wist. Ach! Al te groot vertrouwen! Wat hebben ze vaak zich vergist - Mijn handen! Mijn handen! Hoe dikwijls hun…

Ach, Truitje! wat een grote schrik, Hoezeer ben ik ontsteld! Gij wachttet, ijs'lijk in uw schik, Het tiende, welgeteld. De naam bedacht, het wiegje klaar, De mutsjes net en klein; Doch God bezocht ons bang en naar - Het heeft niet mogen zijn. Nog eer het wichtje was volgroeid, Ontwonden uit uw schoot, Hebt gij u wat te veel vermoeid...…

Gevallen, ja, gevallen, Gevallen en veracht! Doch weet ge, zonder mallen, Wat de arme daartoe bracht? Nu loopt ze langs de straten En kent geen uur van vreugd, Sinds ééns zij heeft verlaten God en het pad der deugd. Doch wilt haar nu niet smaden - Wie bracht haar in verdriet? Een man heeft haar verraden, Toen hij haar snood verliet.…

Mijn vrouwtje roept me: " O echtvriend, hoor!" En fluistert zachtkens Mij iets in 't oor. Een zoet geheimpje Lispt zacht haar mond, Het doet haar blozen Als de ochtendstond. Zij stamelt weiflend, En durft het nauw*, Van dokter, baker En wiegetouw*. Het zoet verhaaltje Doortrilt mijn ziel, Of er een straaltje Der zon op viel.…

Zonne stervend zonk in zee,- en een wijde wade spreidde op de brede kimme neer 't wolkenheer. Eenzaam ruist de duistre zee,- langs der duinen ruige kruinen, als met droeve dodenklacht zucht de nacht. Eenzaam, eenzaam ruist de zee, slaat de kuste zonder ruste,- moeder aarde ligt alom doods en stom. Op het woelend vlak der zee wislend…

Wanneer ik 's middags op 't kantoor Mijn dagtaak heb volbracht, Dan weet ik, als ik huiswaarts keer, Welk schouwspel mij daar wacht: Mijn vrouwtje vliegt mij te gemoet, De kind'ren jub'len aan mijn voet. Dan zetten wij ons aan de dis Met schotels volgelaân, En wachtten rustig tot de meid De soep heeft opgedaan, En bidden…

"Wij zwervelingen zonder land Wij zijn maar arme klanten; Wie meer geld hebben dan verstand, Die mogen lanterfanten. Wij springen hoog, wij springen laag Wij moeten 't loodje leggen; We dansen met een lege maag... De centen, die gezeggen. Van oudsher was de koning baas, Van wege onze zonden; Nu is hij maar een houten Klaas, En heeft zijn…

Ik heb de witte water-lelie lief, daar die zo blank is en zo stil haar kroon uitplooit in 't licht. Rijzend uit donker-koele vijvergrond, heeft zij het licht gevonden en ontsloot toen blij het gouden hart. Nu rust zij peinzend op het watervlak en wenst niet meer...…

De groote stem der stad verstomt en de nachtwind die in mijn venster komt brengt een vaag en wonderlijk suizen als zuchten der slapende huizen. Mijn lamp brandt stil en suizelt zacht en peinst zijn gepeinzen den langen nacht. Ik staar in het heldere branden, mijn katje speelt met mijn handen. Hoe waren de dagen die verre zijn toen mijn…

Reeds is het statig eiber-paar gekomen, 't geduldig rijs wringt stil de knoppen los, de zoele lente luwt door 't zonnig bosch en wiegt mijn geest in weemoeds-zoete droomen. Violengeur stijgt op uit vochtig mos, een bronzen gloed verjongt de dorre boomen, en primula's en dotterbloemen zoomen de groene wei met gouden voorjaarsdos. Wat heb…

O, wat is het dichten zoet! Altijd... als men dichten moet,- Dichten is niet ieders zaak, Geen ontspanning over vermaak. Dichten is: uit vol gemoed Storten zijn gedachtenvloed, Als een breeden waterval, In zoetvloeiend woordgeschal. Moest ik zoeken naar een woord- 'k Zou niet dichten, zooals 't hoort; Moest ik denken bij mijn lied-…

Ten Kate! Ten Kate! O koning der cantate! Die hupp'lend in het priesterkleed, Den lusthof onzer taal betreedt, De schoonste bloemen plukkend, menglend, Met bonten zwier ze strikkend, strenglend, Verenglend 's levens duistre sfeer, Ons minzaam dichtend naar de Heer! O, J.J.L. ten Kate, Wie zou u kunnen haten? Ten Kate! Ten Kate…

O Liefde die nooit Liefde vroeg maar geven bleef om niet, die wrevel nog als weldaad droeg, nu wint ge Liefde en Lied. Zo geeft de hemel en de zon zo geeft Gods liefde groot ook waar zij nooit ontvangen kon uit louter minnens-nood. Zie hoe de macht van uw geduld verheerlijkt mijn bestaan en met een wondre pracht verguldt mijn dag, nu…

De wind waait hoog en kent de mensen niet. Hoog wil ik stijgen met de Noordenwind, boven 't gerucht der stemmen - boven 't licht der volle straten. Weg! het warm gewoel, de weke druk van mensen om mij heen! Ik wil ééns vrij zijn, ééns oneindig vrij, dat er geen liefde en lachen om mij is, geen zoete stem, geen blik van vrienden-ogen geen…

Midden in mei, toen 't zomer worden zou, had ik een droom vol oud en schoon verdriet, die 'k eens zeer liefhad, kwam in 't donkerblauw gewaad en lachte: 'Waarom lach je niet?' Meer niet, - zo is 't in dromen. - 'k Voelde flauw dat 't lang was, sinds 'k door haar het lachen liet. Maar sterk mijn droefheid, sterk mijn eigen trouw, en…