Alle inzendingen van Aart van der Leeuw

In den beginne was het woord, Springbron tezaam met wichelroede, En nu nog duurt dat wonder voort Van klankgeworden zielsvermoeden. Laatst liep ik langs een lentewei; Een vogel floot, het ooilam blaatte, Zijn liefdesboodschap zong de bij, Wijl 't water in zich zelven praatte. Luid riep met zuivre mensenstem Een kind, dat als de leeuwrik…

Ik zing tot prijs en eer... In roodgoud najaarsweer Werd zó mijn geest bevrijd Van een krankzinnigheid: Ik raapte een donkre steen, En dacht, ook ik ga heen En lig zo zwaar en zwart Der aarde aan 't ijskoud hart. Toen daalde een purper blad, Dat Hij beschreven had, Mij ritslend in de hand En stak mijn hart in brand. Ik…

Ik bid U, vriend, maak mij niet wakker, Wanneer gij vroeg, in lentetijd, Met snelle tred voorbij mijn akker, en juublend langs mijn drempel schrijdt. Mijn van de arbeid bloed'ge handen Hebben dit hechte huis gebouwd, Ook deze groene korenlanden Zijn mijne tot waar de einder blauwt.…

Ach, gaarden, akkerland en weiden, Gij, voor een milder kus bereiden, Hoe lekt de felle augustusgloed De vochten van Uw wekkend bloed, En geeft de hemel U te lijden ! Dit is de tijd voor 't vorstlijk koren; Wat toevertrouwd werd aan de voren, De wolk van uitgeworpen zaad, De zomer heeft tot nieuwe…

Dit is Uw aard, o uren van 't verleden, Steeds als gij wordt gewenkt, bereid te staan, Om uit Uw rijk van schemering te treden In zonglans of het glinstren van de maan. Een glimlach is genoeg, een diep verzuchten, En ijlings snelt gij, uit de slaap gewekt, Elk met een korfje aan, vol geurge vruchten, Door vochtig mos of een bruin blad bedekt…

Ik heb mijn kleedren uitgetogen Bij 't dwarlen van de lampeschijn ; Nu balsemt duisternis mij de ogen, Ik voel dat wij gescheiden zijn, Ik en de dag, dat kind, die jongen, Die vogel met gebroken wiek, Dat hijgend hert der watersprongen, Die speelman en zijn fluitmuziek. Hoe heeft hij mij gelokt, belogen, Hoe achter wolken week zijn grens…

Zei niet Uw stem: de vogel danst, Het lover danst, de weide danst, De Zon die op het water glanst, De wind, de wolk, de wereld danst? Gij reikte mij uw linkerhand, Daarin gleed warm mijn rechterhand, En velen volgden, tot een band Van dansers slingerde over 't land. De laatste tranen…

Machtig voorspellende Ons vergezellende Oer-oude goden, Al het vergankelijke Weet ik ’t afhankelijke Van Uw geboden. Zomer en zonneschijn Gloed van de jonge wijn Windvlaag door ’t koren, Bron die de rots ontspringt, Wordt niet wat in hen dringt Uit U geboren? Zal aan ons geestlijk licht Als in een schoon gedicht, Liefde zich huwen…

Ach, weef en zing, Tot ik dat uiterst oord vergete, Waar stil de witte nevel hing Op 't stroomloos nat der bleke Lethe; Dat ik de weg niet weder wete Naar 't kilst van mijn herinnering, Ach, weef en zing. Ja, zing en weef, Opdat Uw sluier 't heir der schimmen Bont met zijn beeldenspel omzweef; Bedek het bloed, waar zij naar grimmen, Verberg…

Als knaap placht ik in 't schemeruur Aanvang der zomernachten, Voor 't raam te zitten in getuur En onbeschrijflijk wachten. Een voetstap klonk; dat ogenblik Dook mijn bezinning onder, Diep in een vloed van zoete schrik Om 't zich vervullend wonder. Bij elk omhoog gevlogen woord, Lachend op straat gesproken, Vond ik een hartewens verhoord…

Franciscus heeft, om U te ontmoeten, Alles wat schittert afgedaan Aan hals en hand, voorhoofd en voeten; Want schamel wilde hij tot U gaan. Maar niemand hebt Gij zó ontvangen, O liefde, en als de dag begon, Waart gij het, die zijn zuivre zangen Deed jubelen van zuster zon. En moet ik óok zo tot U komen, Afleggend waar mijn ziel mee speelt…

Zon op dunne lenteblaren, Dans van schaduw voor de voeten, Wind door opgehuifde haren, Kushand, lach en vluchtig groeten… Moet de druk van lange dagen, Moet de gaaf der ogenblikken, Dan zo zwaar zijn om te dragen, Dat die last de knie doet knikken? Vlindrend vouwen zich de kelken Om de nieuw ontkiemde vruchten, Weinig weegt hun wit verwelken…

In het betoverd bos Slapen de kindren, Zacht valt de vrucht op ’t mos, Om niet te hindren; Ver over stad en land Zwijgen hun stemmen, Ach, en geen kleine hand, Die wij omklemmen; Had ik een reine mond, Waren mijn vlekken Bloed uit een edele wond, IK zou ze wekken.…

Toen heb ik uit holle rieten, Speelman, die ten dans komt noden, Troostend melodie doen vlieten, Want ik weet de gang der goden; Hoe zij eerst de onbewuste, Sluimerend als gesloten kelken, In de kuise boezem rusten, Dan ontluiken en verwelken; Wee, dat tranen wekt en zuchten, Wie toch kan het heil begrijpen, Dat beloofd wordt door het…

Daar rijden de soldaten Betrest, verguld, gespoord, Langs lindegroene straten Als door een erepoort; Zij dragen, licht-kapellen Op lijfrok en schabrak, De vlokken niet te tellen, Waar zich de zon in brak. Goudsbloemen zijn hun knopen, Een stengel, wiegt hun zwaard,…

Vaak heb ik in de slaap geplukt Een witte, een rode roos, Knikkende kinderlijk verrukt Naar 't schoon dat ik mij koos. Riep zon mij wakker door het raam, Dan dacht ik: o, de roos; Op 't dek hield ik de handen saam, Maar leeg en liefdeloos. En buitentredend, dromensmoe, Vond ik het volk getooid, Werpend elkander bloemen toe, Doch ik…

Mijn kind, nu het nog wintert, ’t IJs aan uw voet versplintert, Stijgt zichtbaar in de lucht Het wolkje van uw zucht; Maar als het zomer is, En ’t hart u vromer is, Draagt, zonder vorm of smet, Uw adem het gebed.…

Mei, wilt gij mijn schildknaap zijn, Op het strijdros naast mij jagen, En mijn wapenkleuren dragen, Blauw op wit satijn? Weet, dat ik geen vijand schuw: Doch de drom der duivelsmachten, Die aan bocht en kruisweg wachten, Wijkt alleen voor U. Lichtkind, dat met zwaarte spot, Wilt ge als mijn schildknaap naast mij rijden, Vreugdwaarts, tot…

Elk vogeltje betovert mij Tot danser op zijn lied, Het machtig woud belovert mij, Terwijl ik wortel schiet. Op iedere windvlaag zweef ik mee, Een pluizig zaadje, een veer, Ik reis met wolken over zee En ruis in regen neer, Vermeng met golven mijn geluk, Weet niet waarheen ik vaar; En steeds als ik een roos mij pluk Geurt mijne ziel uit…

Gul gaf hij wat het park ontbrak; Begoot met zorg het dorstig groen, En tastte in loof- en bloemfatsoen, Naar fel insect of dorre tak. Hij wiedde 't onkruid, bond de loot, Bond zacht een roos in voller licht, Van onder blaadren ruig en dicht, Hief hij de bleke perzik bloot. Jaloerse minnaar, wou hij 't park Doen schittren als een schone…

Leg mij nu naakt op deze naakte grond, besprenkel mij met stof en as en merk mij met de Tau van Israëls verbond. Hier, waar de levensdeur geopend werd, waar alles ooit begon en wij als broeders in liefde leefden, wil ik overgaan in Hem. 'En met mijn stem heb ik de Heer geroepen, ik heb tot Hem gebeden met mijn stem.' In scheervlucht zweven…

Ik heb haar lief, die grazige eenzaamheid, Waar ik de zachte hartslag van de tijd Nog kalmer dan het eigen bloed voel kloppen, En, schaduw werpend langs de heuveltoppen, Gods zegen in een wolk mij tegenglijdt. Maar soms, wanneer ik bij mijn kudde wacht Op hem, die straks mij aflost, op de nacht, Komt eensklaps een geschal de stilte storen.…

Dat ik slagpen en wiekdons derve, En langzaam door het stof moet zwerven, Is dit uw grief? Mijn man, gij kunt in mij niet roemen De reine zorgloosheid der bloemen, Heb mij toch lief! Van zonglans,sneeuwdans, wind en weder Mis ik de vlucht, de losse veder, Het luide lied; Ach, wat tot tranen roert, 't onschuldige Dier nooit verzochte godsgeduldige…

Ik was nog blond en jong van jaren toen ik een sterke rechte tak zag wuiven met zijn vlag van blaren en tot hem opklom en hem brak. Ik boog mij zingend tot hem over, die kloeke telg van de oude es, en ras verloor hij schors en lover onder het knarsen van mijn mes. Dan heb ik half in droom gesproken: "Ook mij, Heer, bid ik breek mij af,…

Zomerse bloei van fier gekruind planten, Zozeeer heb ik uw gratie liefgehad, Dat ik met U, het aan uw vorm verwante, De straat en 't plein versierd heb van mijn stad. In 't fries der tempels zocht ik u te benaadren Wat van Uw volheid woekerde in mijn droom, Het kapiteel kroonden acanthusblaadren…

Hoe die kleine spitse lijven Tuimelend stijgen, pijlsnel drijven, En in tomeloze drift, Tevens tekenaar en stift, Hun volkomen lijnen schrijven. Neen, ik ken geen groter weelde, Dan hun schijnbaar half gespeelde, Half in ernst bedreven vlucht Stil te volgen met de zucht, Dat mijn droom dit dartlen deelde. Dat mijn zwierende gedachte Zo…

Diep zit ik in vroeger te wroeten Bij sterren en zonneschijn; Hoe zal ik mijzelf weer ontmoeten Als kindje en gelukkig zijn? Herinnering kan mij niet leiden, Geen peinzen dat schift of scheidt; De ziel dier versluierde tijden Is louter doorzichtigheid. Doch soms, bij een simpel gebeuren – In d’ochtend een haan die kraait, Of even een…

Franciscus heeft, om U te ontmoeten, Alles wat schittert afgedaan Aan hals en hand, voorhoofd en voeten; Want schamel wilde hij tot U gaan. Maar niemand hebt Gij zó ontvangen, O liefde, en als de dag begon, Waart gij het, die zijn zuiv're zangen Deed jubelen van zuster zon. En moet ik óók zo tot U komen, Afleggend waar mijn ziel mee speelt…

Waarom is de wei zo schoon ? Omdat zich de zon op de weide Gebouwd heeft tot tijloze woon Zijn tenten uit blauwgroene zijde. Des uchtends zweeft naakt in een damp Een kind over halmen en sloten, Die blozen van 't licht zijner lamp, Als rozen door regen begoten. Ten middag ligt lui op zijn zij Een knaap naast zijn rundren en schapen…