Alle inzendingen van Aart van der Leeuw

De landman gaat, nu de avond is gevallen, En de arbeid slaapt, voor 't laatst zijn hoeve rond; Hij keurt het werk der knechts in schuur en stallen, En als zijn schaduw volgt hem trouw de hond. Hij toeft bij 't vee, en luistert hoe het ademt; Rond schoft en horen hangt een warme damp, Die met een geur van zomer hem bewademt, En in een…

De wakker-waakse haan, De dichtervlucht der zwaan, De zwerfse jager: reiger, De strijdbaar-sterke tijger, En het deemoedig schaap, Hen samen leidt de knaap Eendrachtig aan één band Door 't rein en eigen land Vol jonge bloesemsneeuw, Als in de gouden eeuw. Hij mijmert, zingt en speelt, Weidend zijn zinnebeeld; Zij kennen aan die toon…

Elk vogeltje betovert mij Tot danser op zijn lied, Het machtig woud belovert mij, Terwijl ik wortel schiet. Op iedere windvlaag zweef ik mee, Een pluizig zaadje, een veer, Ik reis met wolken over zee En ruis in regen neer, Vermeng met golven mijn geluk, Weet niet waarheen ik vaar; En steeds als ik een roos mij pluk Geurt mijne ziel uit…

Zij gunnen mij gaarne 't geheim hunner tale, De roodborst zijn snoeren van bloedkoralen, De merel heur zang als betinkte bokalen, En vinken hun klink-slag op eedle metalen. De duif doet de zoetheid van 't troostende kirren Zacht druipen om voorhoofd en lippen als mirre, De nachtegaal roert door haar smachten tot tranen, En hel schalt…

Vaarwel, vaarwel. De laatste bladren bruinen, De zon verguldt de tuinen, en maakt hun sterfuur hel. Vaarwel, vaarwel. O, schoonste groet, Van reislust, zuidelijke oorden, Van afscheid aan het Noorden, Of zich een vogel spoedt, O, schoonste groet. Groet van de dood, Reeds stalwaarts gaan de kuddden, en wie de takken schudden Hun geurt…

Diep zit ik in vroeger te wroeten Bij sterren en zonneschijn; Hoe zal ik mijzelf weer ontmoeten Als kindje en gelukkig zijn? Herinnering kan mij niet leiden, Geen peinzen dat schift of scheidt; De ziel dier versluierde tijden Is louter doorzichtigheid. Doch soms, bij een simpel gebeuren – In d’ochtend een haan die kraait, Of even een…

Waarom is de wei zo schoon ? Omdat zich de zon op de weide Gebouwd heeft tot tijloze woon Zijn tenten uit blauwgroene zijde. Des uchtends zweeft naakt in een damp Een kind over halmen en sloten, Die blozen van 't licht zijner lamp, Als rozen door regen begoten. Ten middag ligt lui op zijn zij Een knaap naast zijn rundren en schapen…

Wanneer de hemel vol wordt van gezang En 't lied op lied het lied te boven stijgen, Dan zullen alle laagre liedren zwijgen En is een eind aan onze donkre drang. Dan plaagt ons langer niet het wreed verlang, Dat naar een eindloosheid ons hart deed hijgen, Omdat wij hoopten eindlijk te verkrijgen Een kracht en vrede zonder overgang.…

Leg mij nu naakt op deze naakte grond, besprenkel mij met stof en as en merk mij met de Tau van Israëls verbond. Hier, waar de levensdeur geopend werd, waar alles ooit begon en wij als broeders in liefde leefden, wil ik overgaan in Hem. 'En met mijn stem heb ik de Heer geroepen, ik heb tot Hem gebeden met mijn stem.' In scheervlucht zweven…

Zeg, zwerfse zuster bij, Gevleugelde schalmei, Waartoe verliet gij 't zoet der bloemen Om moederziel alleen te zoemen Slechts tot de zee en mij? Verlokte een dichterluim Ook U tot plichtverzuim, En zoekt ge, als ik, door 't licht verblinde, De honing voor Uw droom te vinden, Ach, in een kelk van schuim?…

Geen, die de bode welkom heet, Wanneer hij, hoog in blinkend ijzer, Zijn speer laat zinken voor de keizer, En ongenodigd tot hem treedt. Geen huisman, die hij niet verschrikt, Wanneer hij, moe van weer en wegen, Bij 't ruisen van de najaarsregen, Om herberg tegen 't venster tikt. En toch, hoe stovend zwelt de druif, Hoe schijnt…

Vaak heb ik in de slaap geplukt Een witte, een rode roos, Knikkende kinderlijk verrukt Naar 't schoon dat ik mij koos. Riep zon mij wakker door het raam, Dan dacht ik: o, de roos; Op 't dek hield ik de handen saam, Maar leeg en liefdeloos. En buitentredend, dromensmoe, Vond ik het volk getooid, Werpend elkander bloemen toe, Doch ik…

Des morgens als de dauw zijn vocht'ge wade nog om de perken toegevouwen houdt, staat reeds de hovenier met noeste spade te werken in de grond, als groef hij goud. Eerst moet hij ras de matten die haar dekten terzij doen schuiven langs zijn druivenkas, blij in de aanblik van de vroeg gewekten: de rijpe trossen, zwellend achter 't glas.…

Een meisje wiegt en windt zich in de dans Bij 't kwelen van heur zusters dubbelfluit; Hun vreugd verwelkt niet, eeuwig bloeit hun krans, En door geen moeheid wordt die voet gestuit. Toch droom ik: schonk een god hun plotsling rust, Na 't klinken van een laatste, schrille noot, Wellicht, uit wanhoop om hun lange lust, Zag ik ze snikken in…

Dat ik slagpen en wiekdons derve, En langzaam door het stof moet zwerven, Is dit uw grief? Mijn man, gij kunt in mij niet roemen De reine zorgloosheid der bloemen, Heb mij toch lief! Van zonglans,sneeuwdans, wind en weder Mis ik de vlucht, de losse veder, Het luide lied; Ach, wat tot tranen roert, 't onschuldige Dier nooit verzochte godsgeduldige…

Mijn kind, nu het nog wintert, ’t IJs aan uw voet versplintert, Stijgt zichtbaar in de lucht Het wolkje van uw zucht; Maar als het zomer is, En ’t hart u vromer is, Draagt, zonder vorm of smet, Uw adem het gebed.…

Franciscus heeft, om U te ontmoeten, Alles wat schittert afgedaan Aan hals en hand, voorhoofd en voeten; Want schamel wilde hij tot U gaan. Maar niemand hebt Gij zó ontvangen, O liefde, en als de dag begon, Waart gij het, die zijn zuiv're zangen Deed jubelen van zuster zon. En moet ik óók zo tot U komen, Afleggend waar mijn ziel mee speelt…

Hoe die kleine spitse lijven Tuimelend stijgen, pijlsnel drijven, En in tomeloze drift, Tevens tekenaar en stift, Hun volkomen lijnen schrijven. Neen, ik ken geen groter weelde, Dan hun schijnbaar half gespeelde, Half in ernst bedreven vlucht Stil te volgen met de zucht, Dat mijn droom dit dartlen deelde. Dat mijn zwierende gedachte Zo…

Gul gaf hij wat het park ontbrak; Begoot met zorg het dorstig groen, En tastte in loof- en bloemfatsoen, Naar fel insect of dorre tak. Hij wiedde 't onkruid, bond de loot, Bond zacht een roos in voller licht, Van onder blaadren ruig en dicht, Hief hij de bleke perzik bloot. Jaloerse minnaar, wou hij 't park Doen schittren als een schone…

Lente, de blonde, Winter en zomer, Najaar, de dromer, Innig verbonden Dansen hun ronde. Al de bezonde, Zwellende kelken, 't Rijpen, verwelken, Elk heeft zijn stonde In deze ronde. Wanneer de monden Van deze teersten Lachten zij 't eerste? Wanneer begon de Dans in het ronde? Aan welke wonde Zullen zij sterven,…

Een roos ontluikend en een druif die berst, In zwellende aar de volle korrels gerst, Van sparren ’t hars, die traan uit overdaad, Een vogelgorgel waar het lied in slaat, Dit dringen voelt de dichter zich verwant, Daar ’t wordend wonder, dat hém stuwt en spant, Ook tuinen bloemen zijn en glanzend fruit, Blank brood en wierook en een blij…

Wanneer ik rustig zit te werken, Mijn voorhoofd steunende in de hand, Glijdt somtijds als op vlugge vlerken, Een lichte weerglans langs mijn wand. Dan spring ik op, dan zie ik zweven Voorbij mijn venster langs de stroom Een sneeuwwit zeil, vreemd en verheven, Als een versnelling uit de droom. Terwijl het heenvaart, blijf ik staren En…

Zomerse bloei van fier gekruind planten, Zozeeer heb ik uw gratie liefgehad, Dat ik met U, het aan uw vorm verwante, De straat en 't plein versierd heb van mijn stad. In 't fries der tempels zocht ik u te benaadren Wat van Uw volheid woekerde in mijn droom, Het kapiteel kroonden acanthusblaadren…

Tussen de hemel en de zee Volgde ik het zweven van een meeuw, Hoe hel zij steeg, dan nederglee, Een zonnevonk, een vlokje sneeuw. En dacht, genesteld tegen het duin, Waar ik dit spel zat aan te zien: Als ik de meeuw vanaf deez’ kruin, Bespiedt een engel míj misschien. Dat duiken in het zilte leed, Dat klimmen in een feest van glans, De…

Als gij mij ééns slechts kon vertrouwen, En Uwe vleuglen saam wou vouwen, Om aan mijn dis, bij fruit en wijn, Mijn gast te zijn, Dan zou mijn huis geheiligd wezen, En na Uw heengaan zou ik lezen In ieder ding, als in een boek, Van Uw bezoek. Hier rustten zijn handen, zou ik weten, Wanneer ik, aan mijn maal gezeten, Het linnen witter blinken…

De meester zegt: "Geef aan de schaal De bocht van 't brood; waartoe een fraai bokaal, Als toch de drinknap in haar holle hand Lessing genoeg voor elke dorst omspant? Vergun tot enig sieraad uwe kruik De gulle welving van een gladde buik. Zwaar is het leven, ernstig; bloed en zweet Proeft ge aan haar gaven als ge drinkt en eet; Zorgt gij…

Mei, wilt gij mijn schildknaap zijn, Op het strijdros naast mij jagen, En mijn wapenkleuren dragen, Blauw op wit satijn? Weet, dat ik geen vijand schuw: Doch de drom der duivelsmachten, Die aan bocht en kruisweg wachten, Wijkt alleen voor U. Lichtkind, dat met zwaarte spot, Wilt ge als mijn schildknaap naast mij rijden, Vreugdwaarts, tot…

Ik heb haar lief, die grazige eenzaamheid, Waar ik de zachte hartslag van de tijd Nog kalmer dan het eigen bloed voel kloppen, En, schaduw werpend langs de heuveltoppen, Gods zegen in een wolk mij tegenglijdt. Maar soms, wanneer ik bij mijn kudde wacht Op hem, die straks mij aflost, op de nacht, Komt eensklaps een geschal de stilte storen.…

In het betoverd bos Slapen de kindren, Zacht valt de vrucht op ’t mos, Om niet te hindren; Ver over stad en land Zwijgen hun stemmen, Ach, en geen kleine hand, Die wij omklemmen; Had ik een reine mond, Waren mijn vlekken Bloed uit een edele wond, IK zou ze wekken.…

Machtig voorspellende Ons vergezellende Oer-oude goden, Al het vergankelijke Weet ik ’t afhankelijke Van Uw geboden. Zomer en zonneschijn Gloed van de jonge wijn Windvlaag door ’t koren, Bron die de rots ontspringt, Wordt niet wat in hen dringt Uit U geboren? Zal aan ons geestlijk licht Als in een schoon gedicht, Liefde zich huwen…