Alle inzendingen van Albert Verwey

Naar alle zijden ligt nu als een tuin Dit Holland met zijn bloemenvolle gronden, Terwijl de heuvels lijdzaam langs hen blonden, Hoeven-doorhoekt, van 't zilverzande duin. En daar de wind me omspeelt op blinke-kruin Zie 'k dorpen voor me en meen de stad gevonden, En voel de zee me omgaande al 't land omronden, En hoor de brekers storten steil…

"Een stad aan de overkant, met torens, poorten, daken, Walschoeiingen en aken, Wolkschaduw, zonnebrand. Wij zien van de overzij Het voegschrift in haar muren, Haar koele kleurglazuren, Haar verte en haar nabij. Hoe overtreft haar glans Haar spiegelschijn in 't water! - Straalt zo de Godsstad later Tot schijn mijn stad van thans?"…

Dichter die uw laatste vragen Stellen zult wanneer gij sterft, Antwoord zonder zelfbehagen Welk een leed uw geest doorkerft Dat gij nooit tevree kunt zwijgen - Of ge uit iedre schemering Bleke maan van angst ziet stijgen Die uw mond tot klachten dwing'. "Bleke maan niet, maar het weten Dat mij, reizende in de nacht, 's Morgens weer…

Maanden, komt, brengt bloemen aan, De lucht is bleek met de laatste maan, En het jaar, het jaar is dood! Het jaar is een koud, dood man in huis, En ik wil het begraven met zang en geruis Van vallende bloemen... Het jaar, ach 't jaar is dood!... Blijde maanden van 't dode jaar, Volgt zachter achter de baar Dan toen gij volgde na elkaar, Armvollen…

Alle nieuwerwetse namen Van genieën, nieuwe en oude, Kwamen in die schedel samen. Iedre grote geest vertrouwde - Schijnt het - hem zijn diepste gronden En hij ijlt die te verkonden Met een mond als duizend monden. Hoe hij heet? Ik zeg u node Hoe hij heet. Zijn naam is Mode.…

De koopman zit op zijn kantoor en somt bij 't walmend licht der lamp de winst van 't jaar: Hij telt zijn posten preevlend bij elkaar En cijfert tot zijn rug zich dieper kromt, als de balans niet sluit. Hij peinst en gromt, Half-binnenmonds en met verstoord gebaar Telt hij opnieuw, ontstemd om 't zoeken naar Een cijfercent, die niet te voorschijn…

Een koning en een diender, Die gingen samen wandlen; De diender knoopte zijn handschoen dicht, De koning at amandlen. Zij kwamen aan een groot groot bos, Daar zaten zeven boeven. Toen zei de koning: diender, sluit Die boeven in de schroeven. Toen zei de diender: Sire, ik heb Geen schroeven,…

Gelijk een vader zijn onwillig kind Bestraft met schijnb're toorn, maar smart in 't hart, En, schoon kastijdend, zelf wel voelt hoe hard De straf moet zijn voor 't kind dat hij bemint, - En onder 't straffen in zichzelve zint En hoopt of het berouwvol wordt, - en mart, O zo verlangend, na die dubb'le smart Héél lief te wezen voor zijn…

O Man van smarten met de doornenkroon, O bleek bebloed gelaat, dat in de nacht Gloeit als een grote, bleke vlam, - wat macht Van eindeloos lijden maakt uw beeld zo schoon? Glanzende Liefde in een damp van hoon, Wat zijn uw lippen stil, hoe zonder klacht Staart ge af van 't kruis,- hoe lacht gij soms zo zacht,- God van Mysterie, Gods bemindste…

Op Goede Vrijdag Is Hij begraven, Niet in een graf - zijn graf was het hellevuur-, Doch zondagmorgen Was Hij weer opgestaan, Ging door de velden, Glimlachend vredig Naar de hemel van blinkend blauw. De bloemen stonden, Trossen en kelken, Schommelend en wiegend, Pralend en teder, Terwijl Hij, kijkend, kwam; De duinrand waasde Leeuweriken…

Hoe is de hemel zo nabij! Ben ik in hem of hij in mij? Laat los! Mijn vaartuig nu voor stroom, Voelt zich getrokken naar de Droom. Gij spreekt tot mij, gij ziet mij aan - Ik zie u in de verte staan. Ik leef al in een ander land - Van d' oever wuift voor 't laatst uw hand.…

Hoe nabij, Hoe als eerst, Glanst het bosje en straalt de wei, Schalt de leeuwrik die met zang de lucht beheerst. Zorgenvol Liep ik uit, Eer ik 't wist kwam Lente en zwol De ogen vol met groen me, de oren vol geluid. Wie bleef jong? Wie werd oud? Lente lachte en MIJN hart zong De eigen tonen over die ze een knaap vertrouwt.…

Bedenk hoe schoon wanneer wij zijn gestorven De aarde zal zijn die dan naar ons niet vraagt. Gij weet dat ze altijd eendere vreugden draagt Als waar wijzelf ons aandeel van verworven. Wij hebben vaak haar blijde gaaf bedorven Door zorg die om de dag van morgen klaagt. Door eigen ondank langer niet geplaagd Zien wij door anderen haar geluk bëorven…

Duizend jaar? Hij had het klooster vroeg verlaten: op de paden Lag de dauw: de hyacinten Hingen blauwgetrost te bung'len in de scheem'ring tussen 't hakhout, Leeuw'rikken, die luchte-krekels, tjirpten hel in hoge hemel: Web van klank in web van stralen. Neuriënd liep hij: gonsde een kever Langs zijn voorhoofd? Ruchtte een haasje…

Van verre komt het als een schoon gerucht Daar is een kind geboren in Bethlems stal - Zijn naam is Zaligmaker, want Hij zal De wereld redden, die in weedom zucht. De wereld kent Hem niet, maar in de lucht Zijn tekenen en wonderen door 't heelal, Uit de open hemelen klinkt een schoon geschal En engelenscharen zingen in de vlucht. Vrede,…

Ik walg nu van die dagen vol van zon, Van die zon zelf, die niet wil ondergaan; Wanneer het nacht was zou ik naast hem staan En zeggen: Vriend, 't was waar, eerst nu begon Mij 't leven, àl wat ik eertijds verzon Was logen, wat ik zei van zon was waan, En van genot en liefde, - maar, welaan, Vergeef mij dat ik zó dwaas dwalen kon. Dan…

Ik weet, dat geen die later dit boek leest, 't Begrijpt, - en wie de wereld gadeslaat, Weet dat zij slecht noemt wat zij niet verstaat, En goed het niet-verstaan van eigen geest. Maar ik, die dit boek schiep, ben niet geweest Schepper van 't niet-verstane, in andren kwaad, Maar van het wél-verstane - en, naar hún raad, Goede in mij zelf en…

Dwars door de tuinen Van roos en ranken Zich ’t pad te banen, Dan door de lanen Van zand en dennen Vluchtig te rennen Tot waar de kruinen Van hoge duinen In ’t blauwe blanken En zo te naderen Met zwellende aderen In laatste loop De harde golven En, overdolven, Hun koele doop.…

Mijn God is enkel gloed en donkerheid, Schoon om te zien, - een wonder te verstaan; - Daar is niet één als Hij, - doch 'k zie u aan, En waan dat gij Hem-zelf zijt. En dus heb ik mijn ziel u toegewijd, Opdat ze in uw gloed mocht vergaan; En stil verteren, zonder klacht, voldaan Met zulk een liefde en zulk een éénigheid. Zoals twee vlammen…

I Een koud vermoeden rilt mij door het brein: Ik zie mijzelf en weet thans wie ik ben: - Ik ben Erinn'ring van veel boeken, en Een Macht, waarmee 'k mijzelf en al mijn zijn, Gedachte en daad, gelijk maak aan de schijn, Die 'k daarin schoonst vond: - onbewust gewen Ik me aan dat ál-artiest zijn; - soms zelfs ken 'k Mijn schijn, die groot…

II. Als een acteur, die zó zijn rol bemint, Dat hij zich altijd kleedt in 't zelfde kleed, En in gebaar en blikken nooit vergeet Zijn schijnbaar zelf, dat hij zijn waar zelf vindt - Zó zorgzaam, dat niet één der buren weet, Dat hij hen allen en zichzelf verblindt, Totdat hem één dood in zijn kamer vindt, En schrikt - en mijmert…

Al dat jonge groen Als een koele zoen Op mijn ogen... En mijn hart bewogen Zoals toen...…

Iedere morgen na het nachtelijk slapen Ligt mijn wereld nieuw door mij geschapen. Iedere dag heb ik haar weggegeven, Telkens één dag meer van 't eigen leven. Telkens een kortstondiger bewoner Zie ik haar belanglozer, dus schoner. Schoonst zal ze eenmaal zijn als ik ga scheiden En de grenslijn wegvalt van ons beiden.…

De straten van Granada waar in 't donker Gitaren gonzen en van 't lang gefluister Van minnaars aan de traliën de duister Nacht warm wordt, - gaan met graden naar 't geflonker Van 't sterrenbeeld. En op de top wat wonk er Rode lantaarn van het Alhambra? ruiste er Wening uit rode muren? of wel, huisde er Morenkoning nog eens en wat zo klonk…

Ik heb alleen de woorden, gij de geest, En zoveel als geest meerder is dan woord, Is in dit werk meer dat aan u behoort Dan aan uw dichter, die het schrijft en leest. Gij gaaft mij goeds uit uwe geest en preest Mij voor uzelve, bracht ik daarna voort Uw goed in schoon verband van woord met woord, Maar minder schoon dan 't in ú was geweest.…

Sta op, mijn lief, de zon schijnt door de bomen, De vogels vliegen al om voedsel uit, De visser achter 't huis sleept in de schuit Zijn net, gevuld met vissen, uit de stroom en De stalknecht legt op 't voorplein reeds de tomen Zijn paarden aan, - sta op, mijn lief, mijn bruid, De aarde is voor ons ook nieuw en schoon en luid, Sta op, mijn…

Ik heb alleen de woorden, gij de geest, En zoveel als geest meerder is dan woord, Is in dit werk meer dat aan u behoort Dan aan uw dichter, die het schrijft en leest. Gij gaaft mij goeds uit uwe geest en preest Mij voor uzelve, bracht ik daarna voort Uw goed in schoon verband van woord met woord, Maar minder schoon dan 't in ú was geweest.…

Een grote hond en een kleine kat, Die zaten op de kamermat; En de hond die zei: Zeg, scheelt jou wat? Scheer je weg! En de kat die zei: Jij bent een hond, En ik een kat, niet zonder grond; Hou jij dus nou jouw grote mond: Scheer je weg! Scheer je weg: waf, waf! Scheer je weg: sis, sis Scheer je weg: die is raak! Scheer je weg: die 's nie…

O gij, mijn lief, die nu door 't lieven lijdt, Klaag niet in stilte alleen, - maak poëzie Van leed, - ach laat geween en melodie Tussen ons zijn een zoete somberheid. En ik, die u nu liefheb, begeleid Uw zang met wederzang, ter harmonie Van klare koren, kalme profetie Van vreugde en liefde en innige eindloosheid. Gelijk wanneer een nachtegaal…

Zo ben ik dan de dienaar van mijn tijd geworden, Ik, die mijn eigen dienaar was; - Zo zwelt en slinkt de man bij ’t wentlen in twee oorden Om de aarde en om haar eigen as. Tezelfdertijd om bei. Ook ik, al mocht het schijnen, Dat ik slechts om mij zelf bewoog, - Al trek ik schijnbaar om mijn tijd alleen de lijnen Van een nooit af te wenden boog…