Alle inzendingen van Hendrik Marsman

De zon en de zee springen bliksemend open: waaiers van vuur en zij; langs blauwe bergen van de morgen scheert de wind als een antilope voorbij. zwervende tussen fonteinen van licht en langs de stralende pleinen van 't water voer ik een blonde vrouw aan mijn zij, die zorgloos zingt langs het eeuwige water een held're, verruk'lijk-meeslepende…

In de weiden grazen de vreedzame dieren; de reigers zeilen over blinkende meren, de roerdompen staan bij een donkere plas; en in de uiterwaarden galopperen de paarden met golvende staarten over golvend gras. ----------------------------------------- uit 'Verzamelde gedichten'…

Slaap met het donker, vrouw slaap met de nacht ons diepst omarmen heeft de droom omgebracht donker en zonder erbarmen zijn bloed en geslacht slaap met het donker, vrouw slaap met de nacht. -------------------------------------------------------- uit: Verzameld werk (1899-1940) Deel 1: Poëzie. Amsterdam/Bilthoven, 1938.…

Denkend aan Holland zie ik brede rivieren traag door oneindig laagland gaan, rijen ondenkbaar ijle populieren als hoge pluimen aan de einder staan; en in de geweldige ruimte verzonken de boerderijen verspreid door het land, boomgroepen, dorpen, geknotte torens, kerken en olmen in een groots verband. De lucht hangt er laag en de zon…

Volk, ik ga zinken als mijn lied niet klinkt; ik moet verdrogen als gij mij niet drinkt; verzwelg mij, smeek ik - maar zij drinken niet; wees mijn klankbodem, maar zij klinken niet. - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - kwatrijn uit Porta Nigra (1934)…

De avond daalt; een zinkend schip. de kiel slaat op een blinde klip. - o, hartstocht van dit kil vergaan, in koele nacht, in koele maan. "en gij, die eens dit leven prees met sterke stem en harde keel, is dan het glanzen van uw woord bestorven en voorgoed teloor?" - ik heb geleerd dat in de dood de ziel zal stijgen levensgroot…

Morgenmeren. uw omgrenzing ordent. bergen klimmen in het tinnen licht en uw stille, virginale lippen kuisen aan de sidderende beken zoete smetten van het groene duister en uw oof wordt licht. maar de nacht stort ruglings in de nacht en uw mond is in zichzelf besloten en uw bloed is door uw bloed omringd. -------------------------…

Over enkele dagen zal het verleden zijn. om te vergeten zal ik mij overgeven aan de warme schijn van wijn en hartstocht; maar wat is wijn, wat kan de duiz'lende verrukking der liefde zijn naast het geluk van dertig woorden, stuk voor stuk gezuiverd van de tijd? laat er geen wrevel zijn, bewaar mijn mond voor de jaloerse smaad en het…

"Ik die bij sterren sliep en 't haar der ruimten droeg als zilveren gewei, en 't stuifmeel der planeten over de melkweg blies en in de maan gezeten langs 't grondeloze blauw der zomernachten voer, ik ben beroofd en leeg, mijn schepen zijn verbrand, mijn stem verloor haar gloed en vindt geen weerklank meer in 't dode firmament, niets dan…

O, vrouw, bloeit schaduw waaierbloem en firmament, dat sterren schrijden in de gang mijns bloeds en nacht de weerklank van de roep der handen en uit de zoom van mijne donkerheden, onder de hemelbruggen mijner armen, het maanzeil tastend over dansend stroomlijf o, het zal stranden aan gifspelonk der ogen, vrouw…

De bronzen kling omheuvelt ademend het schemerdal. daarachter zingt de zee een zachte dood wuivende zeilen, dromend aan de voet der weke heuvlen, deinen de tenten van het maagdenkamp, Penthesileia slaapt een laatste vrouw die haar omarmen mocht en sluimeren in ’t warme schaduwrag van hare flank, bezweken en ineengeworpen, ergens in de…

Groots en meeslepend wil ik leven! hoort ge dat, vader, moeder, wereld, knekelhuis! 'ga dan niet ver van huis, en weer vooral ook het gespuis van vrouwen buiten uw hart, weer het al uit uw kamer; laat alles wat tot u komt onder grote en oorlogszuchtige namen buiten uw raam in de regen staan:…

Zee, storm en duister en eeuwigheden breken in de nacht; mij worde dracht van firmamenten zeer verzacht. ik kan der vuren huiverende wacht niet langer hoeden ik ben gans ontkracht geef mij uw schemering geef mij uw grijze wind ------------------------------- uit: Verzamelde Gedichten.…

LI 'Wie schrijft, schrijv' in de geest van deze zee of schrijve niet; hier ligt het maansteenrif dat stand houdt als de vloed ons overvalt en de cultuur gelijk Atlantis zinkt; hier alleen scheert de wiekslag van het licht de kim van het drievoudig continent dat aan ons lied de blanke weerschijn schenkt van zacht ivoor en koolzwart…

Geef mij een mes. ik wil deze zwarte zieke plek uit mijn lichaam wegsnijden. ik heb mij langzaam recht overeind gezet. ik heb gehoord, dat ik heb gezegd in een huiverend, donker beven: ik erken maar één wet: léven. allen, die wegkwijnen aan een verdriet verraden het en dat wìl ik niet.…

Tederheid, leg nu uw hoofd aan het ademend schoudergewelf - deze man verloor het geloof in wat sterker was dan hijzelf. hij reisde de wereld rond. doch hoe weinig baat het de mens of de ziel haar zaligheid won nu de wereld te gronde ging. hij stond op en liep naar het raam; van walging vervuld en vermoeid, zag hij neer in het pompende…

Dit is haar graf, onder de jonge linden vergaan haar handen en haar zachte ogen. moet men geloven dat wie haar beminden haar eens hervinden en herkennen mogen?…

Toen zei de man: ik ben moe; vijand laat van mij af; ik verweer mij niet meer; ik lig nog maar wat en wacht af of ik gehaald word vannacht. en de priester: ik breng u de Heer... maar hij met een laatste slag sloeg het kruisbeeld weg van zijn mond en krijste: ga weg – neem mijn laatste bezit mij niet af: MIJN zonden gaan mee in MIJN graf.…

...toen hij verscheen scheurde de hemel in een wilde glans en één uur lang is het hier brandend licht en warm geweest. Niemand was zozeer mens, zo schaamteloos en zonder voorbehoud heerser en prooi; geen onzer heeft in heerlijkheid en pijn zichzelf zo reddeloos vergooid aan pracht en laagheid, niemand heeft ooit een kostbaar leven zo blindelings…

Toledo 1934 Tussen de kloosterzaal en de kathedraal was een dubbel getralied hek en achter dat hek zat die non. zij had haast geen tand meer in haar mond, haar huid was geel, haar blik ongezond, zij was niet wijs en niet gek. en het leek of zij geen spaans verstond, want op iedere vraag kwam hetzelfde verhaal half huilend haast door dat hek…

Geen dragender, doodlijker wonde dan het knagend en slepend besef van een schuld, een erflijke zonde, bedreven voordat wij bestonden en waarmee ook het vlees is besmet. laat het lichaam allengs weer herrijzen in zijn trotse oorspronklijke staat laat de zon ook de huid weer genezen van de angst die de leden doorvaart als het lijf,…

Ik lig nog te bed in de blinkende morgen en hoor in mijn hart en daarbuiten het ruisen der nieuwe zee, reuken en blijde geluiden en de bloeiende geuren der kruiden vervliegend als schuim in het zonlicht en op de wind drijft het mee. nu is er rust en een wijdheid vol nieuwe kracht; voor mijn vertwijfeling en mijn stoutmoedigste droom een onpeilbaar…

De wolken en het water gaan voorbij; oorlogen en gerichten, vluchtige bloesems en oude sterrebeelden, zij worden alle spoorloos weggewist. en wat, mijn hart, rest er van u en mij? een handvol verzen, niet langer dan de wind het vallend lover draagt en het getij hen als dood blad voorbij sleurt en laat verrotten in vergetelheid; en in het…

Smarten tasten zijn gang. het vlak is blind en ogen branden dieper dan het doel o, grenzen, horizonten en vervloeien. terzijde zal de wereld branden: een scheve bloem in wapperende mond der ruimte maar toen de luiken gleden voor zijn ogen, draaide de wereld zich een kwartslag om.…

"Wie zegt mij dat het verraad niet herleeft in een ander land? waarom vluchten uit weerzin en leed, waarom hopen dat men vergeet wat de ziel heeft doorstaan en gemerkt? slechts zolang de herinnering nog werkt is mijn leven mijn eigen bezit, onverschillig of het bestaat uit vervoering of nederlaag. als ik opbreek en wakker word in een nieuw…

Ik vraag mij af hoe lang het nog duren zal dat ik als een bal heen en weer word geslingerd en van vrezen verval tot steeds dieper vreesachtigheid. en hoe kort is de tijd, hoe kort is de tijd dat ik als een bevende voorjaarswingerd tegen de machtige muur van het leven hang! waarvoor ben ik bang? ik ben bang voor het uur dat de dood mijn…

Hij schreed en ruimte was hem soepel kleed aan 't koele lijf. de gladde luchten spatten uit elkander en rode sterren walmden àl hun wonder in wankelende nacht. hij schreed en ruimte brak aan zijn metalen tred en lucht verkromp voor zijn doorzengde zucht. leven was enkle vlokken violette geur. hij at en aarde trok haar gillende spiralen…

Tussen het venster en de donkre wand een eenzaam man, een kruisbeeld in de hand. zijn hart wordt stil en bovenwerelds wit: het hoort hoe hij in duizend angsten bidt. en het ivoren Lichaam van de Man tussen twee zwarte kruisen wordt een vlam, die het beslagen duister diep doorlicht: een weergaloos, doorschijnend vergezicht: over…

De avonden donkeren al. dit is het regenende jaargetijde waarin wij haar eenmaal ten grave droegen; ook toen sloegen de bladeren en de regen over de paden en de zwarte wegen en het woei duister in de donkre groeve. alleen was het toen vroeger herfst en droever.…

De schemering valt. een grote, rode maan stijgt langzaam uit de golven aan de oosterrand der nauwlijks ademende avondzee. de dromen komen met de golven mee en mijmerend gewordt mij, ongezocht, waarvoor ik jaren in vertwijfeling vocht, denkende dat het geluk omstréden moest zijn en dat het leven zonder smeken niet schenkt. o, heerlijk is nu…