Alle inzendingen van Herman Gorter

Uit de arbeid komt voort de bloedige strijd. De arbeid is 't die doet de stromen bloed Om de aarde vloeien. In rode damp van bloed Doet haar dampende voortgaan de arbeid. Zij gaat in 't Al de sterren tegemoet, Waarvan de smart en strijd haar onderscheidt, In wolken van bloed, en tranenbeschreid, In van pijn en rouw nacht en gloed.…

Het was de nacht Toen alle wolken te begraven gingen. Ik zat waar een rivier ging en er hingen Treurwilgen over mij, waardoor de wind Zoet en zoel weende tranen als een kind. Het was zó een rivier tussen twee dijken Als uit de bergen springt en door de rijken Van Duitsland en van Holland naar zee gaat. Het water gonsde, als een overlaat '…

Ze nam en zwolg hem in, ìn hare ogen, En sprong vooruit en greep hem en gedogen wou ze niet dat hij sprak, ze drukte hem De lippen met de hare toe, hun stem Werd niet gehoord, heel lang, ze zat dichtbij Tegen hem aan en boog zich, en voorbij Zijn borst, haar hals omhoog, stilde ze zo haar dorst, soms snikkend en ter nauwerno Ademend. Eind'lijk…

De dag gaat open als een gouden roos; ik sta aan 't raam en zend mijn adem uit, het veld is stil, en nauwlijks éen geluid breekt naar het koepelblauw bij tussenpoos. En in mijn kamer, als een donkre doos, waarvoor de parels hangen aan de ruit, ga 'k heen en weer, tot waar mijn wandling stuit en ik bij donkre wand stil peinzend poos. Ik…

Soms, als men buiten loopt in zee van zon, Of in de diepe storm, in 't diepe jaar, Of in de nacht haar laag neer vallend haar, Of in sneeuw, als men haast niet lopen kon. Dan voelt men zulk een liefde voor de bron Van al wat leeft, 't heelal, dat men wou daar Zijn armen omheen slaan, en heel te gaar 'r in opgaan, dat het ons bestaan verwon…

En in zich voelde zij het laatste: wil, De allerlaatste wil der stervenden, De wil tot doodzijn die het zwervende Mensengeslacht doet stilstaan en hen drijft Van zelve naar de grond waar ’t lichaam blijft. Ze duizelde en in die duizeling Werd ze zo licht, een veer die uit de zwing Der duive valt: ze daalde en viel niet: Zo valt een riethalm…

De lente - ik sta midden in haar - o daar komt ze, daar, daar, daar vliegt ze op me aan, ze zoent me ze zoent me, ze zoent me en ze noemt me haar zoete ademen woord voor woord - o en daar vliegt ze voort de honnige, fladderende lente naar de verte, daar naar de horizonnerige tenten, de zilveren, zilvervoetige, zilverhandige lente de…

De gouden Aarde is vol en vast en klaar, De Hemel welft zich donker en zacht blauw, Het Heelal is die donkerzachte dauw, Alleen de Zon en de Aarde zijn zichtbaar. Van die twee samen, van dat jonge paar, Is de Zon de algoudene flambouw, En de Aarde de liggende landouw. In goud en groen beide volkomen baar. En in het zachte en volkomen blauw…

Twee lampen schijnen, de spiegel schemerblauwt, er schrijnen lichten in meubels rondom, alle dingen zijn stom. Ik hoor adem uit een vrouw komen, ik wou ik wou - ik zit zwaar en stil, 't is niets wat ik wil. Hoor de klok rikketikken, hij telt de ogenblikken.…

Weet iemand wat op aard het schoonste is, Het allerschoonste? welks gelijkenis Hij ziet in alles wat hem vreugde geeft? Waarom hij lief heeft wat rondom hem leeft? Waarom diè rijkdom wil en diè een vrouw En één zichzelf, hoewel ze allen nauw Weten dat ze iets zoeken dan een woord Alleen? Weet iemand dit? Wel, hoort. Het is waarom het kuiken…

Mei Een nieuwe lente en een nieuw geluid: Ik wil dat dit lied klinkt als het gefluit, Dat ik vaak hoorde voor een zomernacht, In een oud stadje, langs de watergracht -- In huis was 't donker, maar de stille straat Vergaarde schemer, aan de lucht blonk laat Nog licht, er viel een gouden blanke schijn Over de gevels van mijn raamkozijn. Dan…

''''''''''''''''''''''''''''.................. Weet iemand wat op aard het schoonste is, Het allerschoonste? welks gelijkenis Hij ziet in alles wat hem vreugde geeft? Waarom hij lief heeft wat rondom hem leeft? Waarom diè rijkdom en diè een vrouw En één zichzelf, hoewel ze allen nauw Weten dat ze iets zoeken dan…

En overal ontstaat deze verschrikking, Misdaad, Laagheid, Vergaan der Ziel tot Niets. - O donkre macht van 't Kapitaal. O Avond Van heerschappij. O toppunt van de macht Van mensen op mensen door der dingen macht. O Natuur, die in handen van de mensen Geworden zijt tot de vreselijkste vloek, Die èn heersers èn beheersten beheerst. O…

Ik zat toen heel stil te werken, de boeken waren als zerken voor me, ik wist wel wat elk graf in zich had. Mijn lijf zat daar in een kamer, boomtakken voor het raam er heenkropen en weer vervelend, met groene bladen al gelend. Mijn ogen zagen verwonderd naar 't buitenlicht maar zonder 't zelf te weten wat of hun licht oppervlak…

In de zwarte nacht is een mens aangetreden, de zwarte nachtwolken vlogen, de zwarte loofstammen bogen, de wind ging zwaar in zwarte rouwkleden. 't Gezicht was zo bleek in 't zwarte haar, de handen wrongen, de mond borg misbaar, de nek was zwart een hel was 't hart, van daar kwam het zwarte en worgde haar. Met de wind, met de bomen en met…

De stad verhief zich uit de wijde sneeuw, En ‘k zag een donkre schaar uit het loodgrijze Komen op het geelwitte van de sneeuw. Het leek een groep van afgematte slaven. Het waren arbeiders en ‘k sloot mij aan, Zoals een broeder doet, En door het donker licht trokken wij daar heen. Ik kende hen allen door het schittrend licht, Dat de Liefde…

Het regende in de stad, toen kwam er wat muziek van straatmuzikanten, die bliezen naar de kanten. Toen voelde ik de leugen van vrolijkheid in 't geheugen, die men als kind eens heeft, te dansen omdat men leeft.…

IK zat toen heel stil te werken, de boeken waren als zerken voor me, ik wist wel wat elk graf in zich had. Mijn lijf zat daar in een kamer, boomtakken voor het raam er heenkropen en weer, vervelend, met groene bladen al geelend. Mijn oogen zagen verwonderd naar 't buitenlicht, maar zonder 't zelf te weten wat of hun licht oppervlak…

Hé, Ik wou jij was de lucht dat ik je ademen kon en je zien in het hoge licht en door je gaan kon. Waar zijn je armen en je handen en die witte overschone landen van je schouders en schijnende borst - ik heb zo'n honger en dorst.…

Ergens moeten toch zijn de lichte waatren van haar ogen Mijn handen zijn zo hete en droge en het lichte water van haar stem mijn keel is een dorre klem. Het kan toch zo altijd niet duren met de brandende uren mijn stem is schor, mijn ogen dor. ----------------------------- uit: Verzen (1890)…

Gij staat zo heel, heel stil met uwe handen, ik wil u zeggen een zo lief wat, maar `k weet niet wat. Uw schoudertjes zijn zo mooi, om u is lichtgedooi, warm, warm, warm - stil omhangen van warmte, ik doe verlangen. Uw ogen zijn zo blauw als klaar water - ik wou dat ik eens even u kon zijn, maar `t kan niet, ik blijf van mijn. En ik…

En haar verlangen werd zó groot, ze kon Al deze aardse dingen niet meer aanzien Van tranen en van liefde, en in waanzin Voelde ze in hem ieder ding: ze snelde Op een boom aan, hem denkend, en ze stelde Zich voor die, armen open, en ze viel Tegen die aan en kuste en een ziel Voelde ze in hem; in een sloot die open Langs bomen lag, stortte ze…

En ik herken haar! De Geest der Poëzie, Die altijd was', der Mensheid hoogst Genie, 't Streven der Mensheid naar oneindge Vrijheid En daardoor ook haar oneindige Blijheid. Ik ken haar. Zij is mijn gouden Geliefde Uit de Poëten der wereld, gouden vreugd. Ik ken haar. Zij was in mijn gouden jeugd, Van mijn geboorte af, mijn één'ge Liefde…

De zee is één schuim. Kokend van woede. Zij vliegt voort door zich zelf heen. Dolle koppen doelloos krulle' over zich. Zij wordt niet moede holten te maken en holten te stoppen. Tot bergen zet zij om het hoge floppen van water, tot een berg wordt in het licht een flop van water, met glooiingen, zicht van licht schijnt daarin, maar het…

Haar lichaam lijkt de volle rijke aarde, En als de hemel zijn haar blauwe ogen, En als de ronde bergen zijn haar hoge Borsten en buik, die nu een Mensheid baarde, Een Mensheid, van een oneindige waarde Van Vrijheid, en een oneindig vermogen Van krachten, die zich nu op haar bewogen Als in van 't paradijs de zaalge gaarde. O zie haar…

Aan u dank ik deez' woorden, zachtste wezen, geurend en frisser dan de dauw, gij zacht als de atmosfeer. Gij hebt mijn hart gewekt tot leven, het gepoetst. In uwe aanraking heb ik geleerd wat poëzie is. 0 dronkenschap, o heilige dronkenschap, enthousiasme, lere ik toch steeds beter uitspreken wat uw heilige dienst mij leert.…

Het is juist goed dat ik de glorie derf, daardoor moet ik iets goeds maken voor ik sterf.…

Hare buik is zo welvende en zacht Als van de wijde zee een ronde golf, Die een oneindige lichtglans bedolf Binnen zijn tedere en donzen vacht. Van uit die tedere en donkre nacht, Waarmee zij haar schatkamer overscholf, Zal stijgen, die zich zelf uit haar opdolf, Tot vrijheid ene lichte gouden vracht. Een lichte schone schaar van bloeiende…

De arbeid maakte de verhoudingen Der mensen en de strijd van hunne klassen. Het bezit is uit de arbeid opgewassen En de strijd om 't bezit, het goudene. De adel vocht tegen de koningen, De burgers tegen des adels woningen, De burgers wierpen koningen en adel Uit hun trotse en hoogverheven zadel. De slaven vochten tegen hunne heren…

't Is alles wenen, de storm, het huis, de grijze hemel om alles henen - voor me een vrouw, hoor hoor gesuis - ademen stil door al dat wenen. O mijn hart klopt zo verschrikkelijk. O mijn hart klopt zo verschrikkelijk - zacht is haar huid, adem als bloemen zacht, het lichte haar - verlangende ogenklacht.…