Alle inzendingen van Jana Beranová

Als ik wakker word, wrijf ik eerst een paar boeken uit mijn ogen, slalom dan tussen wankele leestorens de trap af naar de kamer waar de boeken samen- troepen. Onderweg naar mijn bureaustoel, pak ik een stapel van de vloer en leg die op tafel, wat op de stoel ligt verplaats ik naar de vloer, maar zodra ik van de stoel opsta en naar de tafel…

Elke dag worden duizenden mensen geboren Elke dag gaan duizenden mensen dood Elke dag vrijen duizenden met andere duizenden en moorden enkelingen duizenden uit Elke dag zoek ik naarstig naar mensen en ga met mijn kop door duizenden muren -------------------------------------------------- uit: 'Een haven voor alle woorden', 2012.…

Snel verscheurt koude aarde. Niemand ontvlucht. Wij, die van wanten weten, trekken dikke huiden aan verstoken de kranten zetten de buis op idols of op quiz scharen ons om de joekel van een vrieskist en sluiten de wereld winterhard buiten. ------------------------------- uit: 'Tussentonen', 2004…

als niemand luistert naar niemand vallen er doden in plaats van woorden -------------------------------------- uit: 'Geen hemel zo hoog', 1983.…

voor Jan Palach Kale elzetakken flirten met grafzerken, eenzaam als verstokte vrijgezellen. Winter- licht valt op het plekje naakte aarde, niet ver van de kerkhofmuur. Ik ken zijn foto, de zachte jongenstrekken, eenentwintig jaar, zijn toekomst legde hij in de as (ofschoon geen zelfmoordenaar). Ik weet de plek op de Wenceslasplein, het…

Vandalen braken vannacht in bij een kleindierenvereniging. Ze verschaften zich toegang door de deur te forceren. Verminkten vervolgens vijftien parkieten door hun de pootjes af de draaien, knepen dertien kanariepieten tot moes en smeten tweeëntwintig eieren van zeldzame volièrevogels stuk tegen de wand van het hok. De inbrekers namen…

In vers gras vrijen om later veel later in de dood nog even na te geuren als hooi ------------------------------------------ uit: 'Werkboek, bloemlezing 1983-2010'.…

De dood is oranje net als de zon. Dood spoor van binnen verbrandde zijn huis zoals vroeger de zon in Zuid-Frankrijk. Daar, hoog in de Alpen, waar Hannibal ooit met zijn troepen trok, voerde hij vlinders dronken met suikerwijn. Wat hebben wij toen alle drie gelachen. Nu, hoog in de kussens, kleeft het leven alleen nog aan zijn brein…

Ze ligt altijd stiekem eerder in bed dan ik. In een hoekje. Vederlicht. Ze wacht. Ik wil haar aanraken, maar ook weer niet, haar gelijkenis verlamt me. Als ik slaap is mijn hoofd een bioscoop. Zij vindt op de tast altijd wel een zere plek en drukt op de knop. De spoel draait. Daar vlieg ik al door het raam naar buiten. Verpletterende kinderhoofdjes…

Het luchtschip van zijn pyjama is krap bemand: weinig hens aan dek. Met sperwers in mijn ogen slecht ik de breuken en de deuken in de kamer, hang de schaduwen aan de kapstok en hijs hem in zijn gewone broek. Sporen van oude strijd zitten nog in de hoed, maar teruggebracht tot de laatste, op onvaste voeten. Zijn ogen dwalen door zijn lentetuin…

Alles in mij blijft haken in zijn ogen vol schrik. Zo verschrikkelijk vol schrik. Hij praat alleen nog met zijn blik. Ik leg mijn hand op dat gezicht, bedek het voorhoofd, de ogen, bedek de beelden. Verplaats die wereld. Welke wereld? Is het de onze? Allesomvattend? Of een misselijke droom die zienderogen groeit en zich in hem heeft vastgehaakt…

Heldere lucht als een jas van geluk. Kinderen spelen - met het azuur in hun oog delen ze lachend de hemel uit. Op een andere plek zwart als vulkaanglas broertje versmolten met haar rug kijkt een kind hoe de hemel overvliegt. De schepper slaapt. En ook zijn broer. De filosoof zegt: de hel - dat zijn wij. De ambtenaar zegt: de regels…

Vandalen braken vannacht in bij een kleindierenvereniging. Ze verschaften zich toegang door de deur te forceren. Verminkten vervolgens vijftien parkieten door hun de pootjes af te draaien, knepen dertien kanariepieten tot moes en smeten tweeëntwintig eieren van zeldzame volièrevogels stuk tegen de wand van het hok. De inbrekers namen…

Een grote vierkante wasbak ergens in een boerenhoeve. Ik draai de kraan open. Het is een wonder dat hij het toelaat hij die altijd alles heeft bepaald de kapitein van een wrakke boot in vreemde wateren. Nu zwemt hij in die wasbak. En hoe meer water er stroomt hoe meer verwonde kinderlijfjes erbij komen, ze drijven om hem heen draaiend van…

Het is al begonnen. Verleidelijk fladderen rozen uit hun mond blaadjes rondstrooiend die zoveel verbergen en zoveel beloven. Ze planten een hele tuin in de grijnzende bek van de draak die ze vandaag zo meesterlijk overwonnen - of hoor ik in de verte al het veelkoppige gemorrel van andere demonen? Het is al begonnen, juist.…

Alle seizoenen waren harde winters. Zou ze zich verborgen hebben in dit bontjasje dat hij ooit met liefde gewatteerd om haar smalle schouders had gelegd? Zou zij zo de kou hebben kunnen weren van al die landverhuizingen en andere doden, van de angst en de grimmige wortels zodat ze zacht zou vallen als ze zou vallen? Zou ze op een…

Een nieuwe Nurejev is opgestaan. Blote voeten raken amper de grond, de volmondige contouren gloeien als wangen van een opgewonden kind. Weinig bindt hem aan de aarde. Zon en regen, hagel en storm zijn rampspoed noch zegen. Geen adders onder het gras krijgen grip op die stam. Dit is de plek waar hij heerst, ­opgepoetst en…

In vers gras vrijen om later veel later in de dood nog even na te geuren als hooi --------------------------------- uit: 'Kiskassend gedicht', 1996.…

In de warmte van zijn huis schrijft de dichter zijn lied hij schrijft de waarheid anders schrijft hij niet. Hij ging gehuld in licht, zei ze toen de tiran zijn zweep greep en een andere waarheid eiste. Zoek de waarheid, riep Magister Jan Hus voor de brandstapel, heb de waarheid lief en verdedig de waarheid tot aan je dood want de waarheid…

Siberische koude / de school ingestort telt de oude clown / zijn dagen op het plein Pak sneeuw op zijn pak / de kinderen ver weg hangt alleen zijn adem / om zijn neus van peen Bloed is gegijzeld / lach volgde op de voet en die witte pop / lijkt een strafloos kruis mummie van een koning / in een koud koninkrijk [3 september 2004 - 2006…

Koningen lieten hun portretten hakken in stenen wanden van tempels in het licht van de sterren herleefden hun hoofden koningen past eeuwigheid net als goden Wij krassen onze namen in basten van bomen, op toiletten, hangen foto's op om koste wat het kost te blijven blinde vlekken op blinde muren ------------------------------------ uit…