Alle inzendingen van Joost van den Vondel

Constantijntje, ’t zalig kijntje Cherubijntje, van om hoog, D’ijdelheden, hier beneden, Uitlacht met een lodderoog. Moeder, zeit hij, waarom schreit gij? Waarom greit gij, op mijn lijk? Boven leef ik, boven zweef ik, Engeltje van ’t hemelrijk: En ik blink’ er, en ik drink er ’t Geen de schenker alles goeds Schenkt de…

Wijker Bijtje, die bij ’t Beekje Nestelt, en geeft menig steekje Die uw honig komt te dicht; Wakker Nimfje, die zo klaartjes Met uw oogjes op de blaartjes Flikkert, blikkert, straalt, en licht; Zeg mij, meisje, die zo netjes Poezelachtig zijt, en vetjes, Levend, helder, wel gedaan; Waar van moog je zo wel tieren, Daar al d'andere, arme dieren…

Mijn wens behoede u onverrot, O STOK en stut, die geen verrader, Maar ’s vrijdoms stut en Hollands Vader Gestut hebt op dat wreed schavot; Toen hij voor ’t bloedig zwaard most knielen, Veroordeeld, als een Seneca, Door Nero's haat en ongena, Tot droefenis der braafste zielen, Gij zult nog, jaren achtereen, De…

De felle Dood, die nu geen wit* mag zien, Verschoont* de grijze liên. Zij zit omhoog, en mikt met hare schicht Op het onnozel wicht, En lacht, wanneer in ’t scheien De droeve moeders schreien. Zij zag er een, dat, wuft* en onbestuurd, De vreugd was van de buurt, En, vlug te voet, in ’t slingertouwtje sprong Of zoet Fiane zong, En huppelde…

Bedaagde Zomermaand, men laat geen schaap verlegen; Indien het gaat vermast, zo neem het op uw schoot: Maar scheert gij ’t om de wol, zo scheer het niet te bloot, En was het wit als sneeuw, dat u de Hemel zegen’. Drijf, vroeg en spa, de kudde in ’t veld, en naar het hok: Zij loont u met haar melk, en spier, en ruige lok. --------------------…

Op de Hofstede van ‘De Hinlopens’, buiten Naarden. --------------------------------------------------- Wat zong het vrolijk vogelkijn, Dat in de boomgaard zat! Hoe heerlijk blinkt de zonneschijn van rijkdom en van schat! Hoe ruist de koelte in ’t eiken hout, En vers gesproten lof! Hoe straalt de boterbloem als goud! Wat heeft de wildzang…

In het zoetste van den tijd, Als Zefyrus Flora vrijt, Als Febus, met helder stralen, Taurus snel ging achterhalen, Kwam Cupido, Venus’ zoon, ’s Morgens tot zijn moeders troon, Eer Titons bruid, met verlangen, Vertoont haar bloeiende wangen. Venus lag in ruste zoet, Die door Lethe werd gevoed; Cupido, met heuser spraken, Onverziens haar…

P.C. Hooft begroet zijn vriend Vos(sius) door woorden van Vondel te citeren: 'laat zestig winters vrij dat Vossenhoofd besneeuwen, nog grijzer is het brein, dan 't grijze haar op 't hoofd, dat brein draagt heugnis van meer dan vijftig eeuwen, en al haar de wetenschap, in boeken afgesloofd, Sandrart, beschans hem niet met boeken of met blaêren…

Op JONKVROUW ISABELLE LE BLON. (Overleden de 28 van Zomermaand 1636) Wie hoor ik op mijn graf? Gij minnaars, gaat’er af! Wat koomt gij rouwe dragen, En mijne dood beklagen? Ai, staakt uw droef gesteen*! Schept moedt, en weest tevreên, En wenst mij niet op aarde Bij u te zijn in waarde. De wereld die is doch Vol valsheid en bedrog.…

O wat zon is komen dalen In de Maagdelijke schoot! Zie hoe schijnt ze met haar stralen Alle glanzen doof en dood. Ai, hoe schijnt dit hemels kind, Aller zielen licht en hoeder, Zon en maan en sterren blind, Uit de schoot der zuiv're moeder! Eng’len, daal van ’t Paradijs: Zing de hemel eer en prijs, En met vree de harten kroont, Waar een…

Had hij Holland dan gedragen, Onder 't hart, Tot zijn afgeleefde dagen, Met veel smart, Om 't meinedig zwaard te laven, Met zijn bloed, En te mesten kraai en raven Op zijn goed ? Maar waarom de hals gekorven ? Want zijn bloed Was in d' aders schier verstorven; In zijn goed Vond men nooit de pistoletten Van 't verraad…

’t Misbruik der zinnen werkt in ’t einde pijn en smart, Doch ’t redelijk gebruik vernoegt des mensen hart; Dat ’s aardse zaligheid. Wie wenst hier groter goed, Als, in ’t gezonde lijf, een gans vernoegd gemoed? HET GEZICHT. De blinde, die weleer aanschouwde ’t lieve licht, Kan tuigen, wat het zij* te missen het gezicht, Te wroeten, als de…

EVA: Nu bruidegom, zijt gerust. ‘k Versta wel wat de wet zeit, En beter dan gij meent. Wat stoort uw nauwgezetheid Zich om een appelbeet? dit ’s louter bijgeloof. ADAM: Helaas, wat hoor ik nu! och, waar ik stom, en doof, En blind: ontbrak het mij aan ogen, en aan oren, Zo zoude ik in die staat, ’t is droef, u zien noch horen. EVA: Niet hoger…

Zou het al zinken en vergaan, Waar bleef de zwaan? Waar bleef de zwaan, De zwaan, dat vrolijke waterdier, Nooit zat van kussen? Geen waatren blussen Haar minnevier. ’t Lust haar te nestlen op de vloed, Zij kweekt de gloed, Zij kweekt de gloed Met hare vrolijke wederga, En kipt hare eiers, en acht geen schreiers, Noch vreest geen scha…

Uitvaart van zijne Excellentie DE HERE HUIG DE GROOT*. AAN DE WETHOUDERS VAN DELFT. INCONTAMINATIS FULGET HONORIBUS.* Helaas! wie komt mijn hoop vermoorden? Wat onweer* ruist er uit de Noorden? Verzeker* fluks* ons beste pand! Verzeker, berg het Hollands wonder! Hoe haalt de zon haar aanschijn onder*! O Baltisch meer*! o storm! o strand…

Ik stut de hoop van mijn gemoed Met mijn geloof in God de Vader, Almachtig en volkomen goed, Die hemel, aarde en zee te gader Hun wezen gaf. Ik rust meteen Op Jesus, boven zijn genoten Gezalfd, des Vaders Zoon alleen, Van eeuwigheid uit Hem gesproten, Ons aller Priester, Vorst en Heer En Leraar, waardig prijs en eer : Die, in de tijd ook…

Aº 1637 I. (OPSCHRIFT VAN BUITEN) De wereld is een schouwtoneel, Elk speelt zijn rol en krijgt zijn deel. II. Geen kind de schouwburg lastig zij, Tabakspijp, bierkan, snoeperij, Noch generlei baldadigheid; Wie anders doet, wordt uitgeleid. III. Toneelspel kwam in ’t licht tot leerzaam tijdverdrijf, Het wijkt geen ander spel noch koninklijke…

Anno 1672 Alias inter caput extulit urbes (Haar hoofd steek boven dat der andere steden uit) O, Groningen, pilaar en hoofdstad van de Friezen! Vanwaar begint men best t’ ontvouwen uwe lof? Uw bouwheer Grunus moet u tot zijn wijk verkiezen, Zo vroeg vóór Christus’ komste, en bouwde hier zijn bof; Of liever, zo men zegt, de broer van…

Het IJ en d'Amstel voeren de hoofdstad van Europe, Gekroond tot Keizerin, des nabuurs steun en hope, Amstelredam, die 't hoofd verheft aan 's hemels as, En schiet, op Pluto's borst, haar wortels door 't moeras. Wat waatren worden niet beschaduwd van haar zeilen? Op welke markten gaat zij niet haar waren weilen? Wat volken ziet ze niet beschijnen…

Wat treurt gij, hooggeleerde Vos en fronst het voorhoofd van verdriet? Benij Uw zoon de hemel niet. De hemel trekt, ay, laat hem los. Ay, staak dees ijdele tranen wat en offer, welgetroost en blij de allerbeste vader vrij Het puik van uwe aardse schat. Men klaagt, indien de kiele strandt, maar niet, wanneer ze rijk gelaân uit de verbolgen…

Hier leit Vondel, zonder rouw; Hij is gestorven van de kou. - - - - - - - - - - - -- - - - - - -- - - -- - -- - - - - Een grafschrift dat Vondel op hoge leeftijd - toen hij zichzelf niet meer verwarmen kon - had gemaakt. Men mag (zei hij) als ik sterf, dit op mijn graf zetten.…

toen Govert Flinck mij uitschilderde in het jaar 1653 Ik sluit vandaag een ring van zesmaal ellef jaren, en zie mijn hoofd besneeuwd en tel mijn grijze haren ook zonder glazen oog in deze schilderij. En nog ontvonkt mijn hart in lust tot poëzij, terwijl ik Lucifer zijn treurrol leer volspelen en met de bliksem sla op hemelse tonelen, ten…

REI VAN ENGELEN Sluit voor Begeerte uw graag gezicht; Zij loert, zij loert om in te varen. Sluit d’ogen, vensters van het licht, Indien gij wilt uw hart bewaren; Want zo Begeerte eens binnen sluipt, Zij zal bederf en jammer baren, Dat eeuwig smert, en eeuwig druipt.- De dingen zijn niet als zij schijnen: De worm zit binnen…

Zijn bruid t’omhelzen in een beemd, bezaaid met rozen, Of in het zachte dons, is geen bewijs van trouw; Maar springende in een meer, waar ’t water stremt van kou En op de lippen vriest, zich te verroekelozen, Dat ’s van twee uitersten het uiterste gekozen: Gelijk mijn Roscius, beklemd van druk en rouw, In d’armen houdt gevat zijn…

Hier treurt het weeskind met geduld, Dat arm is, zonder zijne schuld, En in zijn armoe moet vergaan, Indien gij 't weigert bij te staan. Zo gij gezegend zijt van God, Vertroost ons met uw overschot.…

Jezus’ nat bekreten moeder Stond bij 't kruis, waar ons Behoeder, Haar beminde zoon, aan hing; En haar docht, terwijl ze steende, Hem betreurde en drukkig weende, Dat een zwaard door 't harte ging. Och! hoe drukkig, hoe vol rouwe Was die zegenrijkste vrouwe, Moeder van Gods enig kind? Die, met een weemoedig harte, Levend aanzag…

(fragment uit De Gijsbrecht van Amstel, slot van het 4e bedrijf) Waar werd oprechter trouw Dan tussen man en vrouw Ter wereld ooit gevonden? Twee zielen gloênde aaneengesmeed, Of vast geschakeld en verbonden In lief en leed. De band, die ’t harte bindt Der moeder aan het kind, Gebaard met wee en smarte, Aan hare borst met melk gevoed…

Vreemdeling Kerkgalm Vr. Wie luistren om de vraag eens vreemdelings te horen? K. Oren. Vr. Wie stopt ‘s Lands Voorspraak hier de mond met deze steen? K. Eén. Vr. Mauritius? Wat kon de Landvoogd dus verstoren? K. Toren. Vr. Zo heeft hij om verraad hem ‘t leven afgesneên? K. Neen. Vr. Was ‘t om de vrijheid dan met kracht…

Aen d'Áemstel en aan 't Y, daer doet sich heerlijck open Sy die, als Keyserin, de kroon draeght van Europe, Amstelredam, die 't hooft verheft aan 's hemels as, En schiet, op Plutoos borst, haar wortels door 't moerasch. Wat watren worden niet beschaduwt van haar zeilen? Op welcke marckten gaat zy niet haar waren veilen? Wat volcken zietse…

AAN DE JONKVROUW MARGARETA VAN RIJN, KUNSTIG AFGEBEELD DOOR FILIPS DE KONING. Gratior et pulchro veniens in corpore virtus. (Het bevalligst komt de deugd in een mooi lichaam uit.) Wat zien we hier? Is ’t verf en schijn, Of wezen? O, gij overschone! Men krone u billijk met de krone Der schoonheid, paarle van de Rijn. Kwam ’s levens…