biografie: Wim Kan

Willem Cornelis Kan [Scheveningen 1911 – 1983]

Wim Kan is geboren als derde kind van ambtenaar Jan Kan, die het in zijn latere loopbaan tot minister minister zou brengen en diens vrouw H. Schalkwijk. Op zijn zevende speelde Kan thuis al met een marionettentheater.

Kan bezocht daarna diverse middelbare scholen. Hij werd overal van school gestuurd en ging naar de toneelschool in Amsterdam, die hij niet afmaakte. Kan speelde in 1930 buiten school in een toneelstuk mee, en leerde de tien jaar oudere en een stuk kleinere revuester Corry Vonk kennen. Ze traden in 1933 in het huwelijk: het zou een onafscheidelijk duo blijven.

Kan begon teksten te schrijven voor de revue van zijn vrouw, en in 1936 richtten ze samen het ABC-cabaret op. Dit zou een leerschool worden voor jong talent: Jenny Arean, Wieteke van Dort, Marnix Kappers en Frits Lambrechts zouden daar opgeleid worden. De voorstellingen waren een groot succes, en het ABC-cabaret trad in 1938 op in een experimentele televisieuitzending die pionier Erik de Vries verzorgde in de Utrechtse Jaarbeurs.

Eind 1939 vertrok het ABC-cabaret naar Nederlands-Indië voor een tournee. Doordat de Duitsers Nederland binnenvielen, kon men niet terugkeren. Terwijl ze in Indië bleven vielen daar de Japanners binnen. Zo verdwenen Wim en Corry in een Jappenkamp; ze zouden elkaar jarenlang niet zien. Kan kwam in kampen bij de beruchte Birma-spoorweg . Begin 1946 keerde het echtpaar terug in Nederland. Toen keizer Hirohito in 1971 Nederland bezocht, schreef Kan een vlijmscherp protestlied.

Wim Kan wordt gezien als de grondlegger van de oudejaarsconferences. Hij begon in 1954 met zijn oudejaarsconference voor de radio. In 1973 hield Kan zijn eerste oudejaarsconference voor de televisie. Het werd een groot succes en hij brak alle kijkcijferrecords. Ook de conferences van 1976 en 1979 werden successen.

Als tekstschrijvers maakte hij onder meer gebruik van Seth Gaaikema en Jan Wassenberg.

Kan richtte zich in zijn conferences voornamelijk op de politieke actualiteit. Met zijn imitaties van minister Joseph Luns en de premiers Dries van Agt en Joop den Uyl had Kan de lachers op zijn hand.

In 1982 kreeg Corry Vonk een hersenbloeding. Hierdoor kon Kan zich niet goed op de oudejaarsconference van dat jaar concentreren en de uitzending werd een teleurstelling. Tot een revanche kwam het niet meer, omdat Kan in 1983 aan een ernstige ziekte overleed.

In 1986 werd op het Leidseplein te Amsterdam een beeld van Wim Kan en Corry Vonk opgericht, ter herinnering aan de start van het ABC-cabaret in 1936. In 1997 moest het beeld wijken voor een herinrichting van het Leidseplein; op voorspraak van Wim Ibo werd het beeld herplaatst op het Gevers Deynootplein in Kans geboorteplaats Scheveningen.