Alle inzendingen over Guido Gezelle OR ode

De zonne is weg, en 't daglicht heengevaren; het duistert al, de dood heeft de overhand gewonnen over ons, die eer zo luide waren aan 't leven, heden, vrij en onvermand. De zonne is weg, die liên en land verblijdt, en 't vlugge volk van 's hemels harpenaren. Ze zwijgen al nu, tonge- en taalberoofden; ze treuren: 't zonnelicht is uitgedaan…

Mij spreekt de blomme een tale, Mij is het kruid beleefd, Mij groet het altemale, Dat God geschapen heeft!…

Gij zegt dat 't vlaams te niet zal gaan: 't en zal!* dat 't waals gezwets zal boven slaan: 't en zal! Dat hopen, dat begeren wij: dat zeggen en dat zweren wij: zo lange als wij ons weren, wij: 't en zal, 't en zal, 't en zal! ---------------------------------- * 't en zal: het zal niet (gebeuren)…

Gegrauwdoekt is de grond der kimme en, allenthenen, vol damp en duisternis; de bomen, half verdwenen half zichtbaar, hebben, daar ze stille staan en stom, van wolkenweefsel elk een grauwe tabbaard om. ‘t Hoogmorgent en, zo ‘t schijnt, ‘t en wilt geen dag meer dagen: daar moet iets ongesteld of los zijn aan de wagen der zonnehengsten, dat…

't Is nacht, staat op, wie kan der nu nog slapen, als 't eeuwig Licht de duisternis omstraalt, en als het Woord, dat alles heeft geschapen, is uit de troon des Hemels neergedaald? Van Oost en West, uit al de hemelstreken, staat op en komt! niet langer meer gedraald; een schamel Kind komt onze banden breken! Kerstnacht,Kerstnacht, Messias zegepraalt…

'Wie is als God!' zo wierd het woord, in lang verleden tijden, omtrent de troon van God, gehoord, als Michaël ging strijden. 'Wie is als God!' Hij won de slag en satans volk vernederd lag. De vane omhoge! en immer voort, die weerbaar is, gestreden! 'Wie is als God!' weergalme ‘t woord des zegepraals, nog heden!…

Onder ‘t duister dak gedoken, strooi en vodden altegaar, heel onttodderd*, half gebroken, staat des werkmans woonstee daar. ‘t Kaafgat*, omme- en scheefgetrokken, vallen gaat; en daar, deureen, liggen afgerolde brokken bruingebrand al, gruis en steen. ‘t Dak beneden, deur de wanden, glazenloos, van latte en leem…

In de blanke lonken van de maan zat ik neergezonken langs de baan en ik schouwde verre met mijn oog schouwde naar een sterre daar omhoog en de sterre beefde en lonkte op mij* ‘t was alsof zij leefde en lonkte zij en ik zelve beefde en lonkte op haar peinzend dat ik leefde nauwelijks maar peisde dat ik daar zat daar omhoog waar die…

Te Brugge in de oude vaderstad die eens vol rijke koopmans zat maar die ‘t nu al ontbreekt al buiten nog wat waalse draf en franse dwepers ijdel kaf dat niet als frans en spreekt daar eertijds, - o wat bittre schand - Heer Breydel heeft zijn bijl geplant in menig waalse borst die ‘t duur moest kopen aan zijn wraak zo hij in valse walse spraak…

'k Worde elke dag geboren en ik sterve op elke dag; de zonne gaat, en 't leven, mij in vier-en-twintig stonden, van 't oosten naar het westen, en een wonderlijk verdrag houdt alles, dat er in mij is en buiten mij, gebonden. Het leven van de mens is als het leven van de zon, die op- en af- en ommegaat, en wandelt, alle dagen, de weg, die…

Th. S., UURWERKMAKER 1880 God geeft de tijd bij dag en jaar, ach neen, bij kleine tikskes maar, en 't laatste tikske komt aleer men 't peist of weet, eilaas, te zeer! De wijzer wijst elke uur en tijd, maar de uur niet dat gij schuldig zijt te sterven! Zijt dus voorbereid, de wijzer wijst naar de eeuwigheid.…

Aanschouw mij, hier en daar, die bende Casselkoeien die louter bruin van haar, als zoveel bloemen bloeien, in ’t gers en in de zon, die, zinkend henentiet die, rood, het rode veld, vol rode vonken giet. ’t Is prachtig overal, ’t Is prachtig, hoe de huiden dier koeien liefgetal van vouwe en verwen luiden; ’t is prachtig hoe ze staan, gebeiteld…

Beminde echtgenoten De wereld is een zee vol wilde en woeste baren, daarop een ieder zal te schepe gaan en varen. Daar zijn der die alléén die zee bevaren moeten; daar zijn der die de vaart door meegezelschap zoeten. Gij lieden zijt, getweeën in ‘t Sacrament gebonden; zíj heeft de bruidegom en gíj de bruid gevonden. Ons Here wilde…

Och Moeder, is dat nu de nachtegaal, waarvan gij, moeder, mij zo menigmaal verteldet dat hij vóór de zonne zingt, en, na de zonne, zoetjes avondklinkt? Dat bruin hij is van verwe, en eiers legt, in leeggebouwde nesten? Moeder, zegt, wanneer hij, vroeg en spade, uit…

Heer, mijn hart is boos en schuldig, Maar Gij zijt barmhartig en duizendmalen meer verduldig als dat ik boosaardig ben: geef mij dan, o Heer, ik vraag het, geef mij hulp en sta mij bij; 'k heb gezondigd, ik beklaag het, help mij, God! Vergeef het mij!…

't Wordt al sterre dat men ziet in dat hoog en blauw verschiet daar, blijde sterren, anders niet, in dat hoog en blauw verschiet. 't Wordt hier altijd al verdriet, van dat oud en zwart verdriet daar, 't wordt hier altijd anders niet als dat oud en zwart verdriet. Laat mij, laat mij, in 't verdriet, vliegen naar dat hoog verschiet daar,…

't Is nieuwjaar overal, 't zijn al weer nieuwe dagen, die rijzen in de oost, met 't jonge zonnelicht; al 't oude zij voorbij, en, vrij van alle plagen, zo weze uw levensloop voortaan weer ingericht. Dus wensen wij, die u van harte wel beminnen, dat 't nieuwgeboren jaar, vandage en elke…

De navond komt zo stil, zo stil, zo traagzaam aangetreden, dat geen en weet, wanneer de dag of waar hij is geleden. ‘t Is avond, stille... en, mij omtrent, is iets, of iemand, onbekend, die, zachtjes mij beroerend, zegt: '‘t Is avond en ‘t is rustens recht.' De bomen dragen gans de locht vol groen, nog onbestoven; en ‘k zie, zo dicht hun…

(29/01/1897) ---------------------------------------------------------------- Pleidooi voor de klassieke "gulden middenweg" in het leven, als wensdroom vormgegeven door Gezelle.…

God gaf het ons, God nam het ons, Gods name zij geprezen; ‘t was wel bij ons, ‘t ging weg van ons, ‘t was beter in de Hemel; daar blijft het ons, daar wacht het ons, daar zien wij ‘t eenmaal weder!…

Twintig mezenvoetjes hippelen in ‘t groen, zurkelende zoetjes, zo de mezen doen. Sprongen, rechte en kromme, doen ze elkander na, oppe, nere, en omme, ga en wederga. Elk, op elk z'n taksken, laat z'n tonge gaan; elk het mezenfrakske, en ‘t meezenmutsken aan. Voor die ‘t frakske maken, één duim, of drie…

Daar viel mij in ‘t gedacht entwat, dat, al te onveerdig opgevat, verloren liep; en, mondgemeens, en zal ‘t noch ik, noch iemand eens genieten. Het deert mij danig! Ei! ‘t en doet: en heel en is en al, voor goed, dat ongedicht gedachtje, dat was al te onveerdig opgevat, te nieten. Het leeft entwaar entwat dervan, dat vissende ik nog…

Heur' trompe steekt de koe: ze is moe van neerstig om te knagen; van lange, in ‘t jeugdig grasgewas, de zware eur te dragen; de zware eur, die, molkenvol, al bij de grond genaakt; die zwaait, die heur de tred belet, en ‘t lichaam lastig maakt. Ze steekt de trompe en tuit, om uit den meers te mogen komen, ter melksteê…

o Lied! o Lied, gij helpt de smert wanneer de rampen raken, gij kunt, o Lied, de wonde in ‘t hert, de wonde in ‘t hert vermaken! o Lied! o Lied! Gij laaft de dorst, gij blust het brandend blaken, gij kunt, o Lied, de droge borst en ‘t wee daarvan doen staken. o Lied! o Lied! het zwijgend nat dat leekt nu langs mijn kaken, gij kunt het,…

Hei da, lieve dreupel water, zijt gij helder toch en schoon, in uw hemels lichtgeschater en uw diamanten kroon! Rood en blauw en groen en geluw, peers en purperwendigheid siert, in onderling gespeel, uw pinkelende uitwendigheid! Hei da, heldere lichtkrystalle, diamanten waterding, moet ge op de aarde nedervallen…

Hoe zwart staan al de bomen in de witheid, onverwacht, van 't overdadig sneeuwen, dat 't gedaan heeft, van de nacht! Ze staan daar, als gekoolzwart en met tekenen geprent, al zwarte en zwarte staven, op een eindloos pergament. Ze 'n roeren, noch ze 'n poeren en, bij 't nachtelijk gestraal, men zweren zou dat 't spoken zijn, of…

Een witte spree ligt overal gespreid op ’s werelds akker; geen mens en is, men zeggen zou, geen levend herte wakker. Het vogelvolk, verlegen en verlaten, in de takken des perebooms te piepen hangt, daar niets en is te pakken! ’t Is even stille en stom, alhier aldaar; en, ondertussen en hore ik maar het kreunen meer, en ’t kriepen…

’t Is nevelkoud, en, ’s halfvoornoens, nog duister in de lanen; de bomen, die ‘k nog nauwlijks zien kan, wenen dikke tranen. ’t En regent niet, maar ’t zevert… van die fijngezichte, natte schiervatbaarheid, die stof gelijkt, en wolke en wulle en watte. ’t Is asgrauw al, beneên, omhoog, in ‘t veld en langs de lanen: de bomen, die…

‘k En hore u nog niet, o nachtegale, en de paaszunne zit in ‘t oosten; waar blijft gij zo lange, of hebt gij misschien vergeten van ons te troosten? ‘t En zomert, ‘t is waar, ‘t en lovert, ‘t en lijdt geen bladtje nog uit de hagen; ‘t zit ijs in de wind, ‘t zit sneeuw in de lucht, ‘t is stormen, dat ‘t doet,…

't Is stille! Naarstig tikt het on- gedurig hangend wezen, waarop de weg naar 't eeuwige, in twaalf stappen, staat te lezen. 't Is stille en middernacht! Alsof ik blind ware, om mij henen, in donkere diepten schijnt het al verduisterd en verdwenen. 't Is stille! Niets te zien en niets te horen, - 't doet mij…