Alle inzendingen van Jan Jacob Slauerhoff

Ik kon het in huis niet uithouden, ’t Laatste lief stelde mij teleur Evenzeer als ’t eerste. Ik ging op het terras uitzien op de wouden, Trachtte mij te troosten met de allerteerste Bloemen en de allerbedwelmendste geur. Maar ’t was later seizoen dan ik dacht; de koude Bergwind trok dampen over de dalen, Grijs werd alle kleur. Ik dacht dat…

Ik had het leven me anders voorgesteld, Meer als een spel van nauw betoomde krachten, Van grote passies en vermetel trachten, De grote trek, de worstling met geweld. Geen vrouw is Venus en geen man is held, En beiden trachten zij elkaar te pachten, En geen van beide' is ooit een dag bij machte Te leven door klein euvel ongekweld. Men wil…

Geluk, te lang gehoopt, wendt steeds in leed. Toen wij ’t eerst landmerk: Cintra’s heuvels zagen, Werd Heitor ook naar ’t achterdek gedragen En gleed in zee van onder ’t rood-groen kleed. Toen kwam, dwars door de kim, de blauwe Taag en De bruine heuvlen weken, hemelsbreed: Of ’t vaderland zijn armen opendeed, Ons weergekeerden aan zijn hart…

Afscheid Zuster, zie, wij zijn te zeer gelijkend; Nooit zullen wij zalig zijn: een paar - Hoe ’t geluk, vermeerdring te bereiken, Altijd zelf ontmoetend in elkaar. Voel hoe zuiver wij zijn evenhogen, ’t Tederst van mijn borst jou treft en streelt. Onze nadering komt toebewogen Geen gestalte, steeds een spiegelbeeld. Voel, hoe ’t steeds…

Ik leefde ook liever monogaam, Maar ik ben veroordeeld als nomade, Tot geen gestage echt bekwaam, Steeds af te wijken van de paden Door elk van wieg tot graf bewandeld, Strak afgewend van 't boos instinct: Hun ziel voor welvaart vlot verhandeld, Hun drift verdrongen en verminkt. 't Geluk, dit smadelijk verdrag Toch te vergeten bij een…

De koele morgenwind brengt het gebloemte aan ’t trillen. Néère, naakt en blank, moet schateren en rillen, Aan de oever, telkenkeer dat zij met sneeuwen voet breekt door het broos kristal van de vertrouwde vloed, Terwijl, niet ver van daar, Satyr haar jeugd bespiedt. Hij houdt zijn adem in en pijpt niet meer zijn lied; En ’t kind welks prille…

Zee lag stiller onder sterrennacht Dan een gulden vlies, een zilveren vacht. Iedre windvlaag scheen voorgoed te luwen. 't Zware schip kon zich niet verder stuwen In het weerstandloze, ijle klare, En het eiland kwam voorbijgevaren. Of het een stil schip was, diep gezonken, Welks topzeilen in het maanlicht blonken, Schoven zijn besneeuwde toppen…

Een vrouw is alleen een vrouw Zolang de man haar begeert; Wordt de roos zonder regen en dauw Ook niet door de hitte verteerd?…

Hij ging veroverend, niets ontziend, Een ontzette wereld door, Heeft onbegrensde rijken gesticht, Alles gaat weer teloor. Vrouwen en vleiers zat; vrouw noch vriend Die hem vrijwillig verkoor; Vrees maakt eenzaam: hij heeft enkle liedren gedicht Voor zichzelf, buiten elk gehoor. Waarvoor heeft dit woeste leven gediend? Rijk en roem…

Zij was zo tenger dat het wijd gewaad Haar eerder hulpeloos dan groter maakte, Zo kinderlijk alsof het smal gelaat Onder de zware wrong zopas ontwaakte. Maar toen de fluiten gilden, de trommen trilden En gong bonsde, wierp zij zich in de strijd; ’t Was of zij even aarzelde, even rilde, En toen – een ruk, een zwaai, zij was bevrijd. Als een…

Voel je hoe ik naar je toe kom? Je bent naakt in de nacht. Wacht ik doe eerst een doek om. Nog niet, nog niet. Liefkoos mij, zacht. Zeg dat je mij mooi vindt En alleen door te strelen In 't donker, mij ziet. Zullen wij spelen, Dat wie 't eerste lacht, Moet ondergaan Wat de ander bedacht? O, laat het doorgaan, Totdat wij doodgaan…

Zij voelt zich onder 't donker van de bomen Zo eenzaam, dat zij zelf haar schouder liefkoost. Haar handje, met de ronding ingenomen, Die over 't zomerkleed is bloot gekomen, Daalt af, dwaalt af; zij richt zich op en bloost, Gaat dan weer voort een kledingstuk te zomen.…

Tussen de zwarte glimmende muren Loop ik druipend, blindlings en schuw. Gedoofd zijn op aarde lamplichten, haardvuren, En het is laat, het is guur, het is ruw. Ik loop in de regen te verdwalen En word doodmoe, maar ik wil het wel; Zie niets meer achter de grijze stralen Dan grauwe wanden, zink in een wel En ben verdronken…

Door tromdonder bliksmen cymbelslagen. Zij, naakt omwaad door een roodzijden lap, Golft onder de storm van doffe toonvlagen. Armen en benen houdt zij slap. ’t Hoofdje op de halsstengel zwevend, De knieën wijd, dan weer dicht bij elkaar; De kleine borsten zijn een bevend, De smalle voetjes een dansend paar. Zij wervelt sneller, het rode gewaad…

Na de schrik en Begenadiging, Onder ’t snikken Van verzadiging, Na de feesten Van het vlees Keert de geest en Rijst de vrees: Deze extase Keert niet weer. ’t Licht doet dwaas en ’t Leven zeer.…

Nog zweven liedren op de wind En gaan van mond tot mond, Van ouder op kind. Maar ’t speeltuig ligt in ’t stof geworpen En hij die ze er aan ontlokte Is nu een afgestompte, verstokte Dronkaard geworden in de laatste dorpen. Nog zweven liedren op de wind...…

Kon ik eenmaal toch jouw dans weergeven In een van het woord bevrijd gedicht, Eenmaal even vrij en lenig zweven Als jij in de lucht en in het licht Met je lichaam doet, dat toch niet even Los van de aarde is als wat ik dicht, Zich met moeite van de grond opricht, Zwaarder dan mijn geest, en toch kan zweven. Jij kunt met een wending, een…

De dagen gaan langs de aarde, lange horden - Nooit is de zon 't vermeêren moe geworden. Een koning sterft, godslasterend, meinedig - Nooit bleef een onbezette zetel ledig. Volksplantingen geraken in versterf - Reeds bloeien schonere uit hun bederf, Weer ondergaand met zinkende getijen. Nu is de tijd voor oude heerschappijen; Vermolmde staten…

’t Begon op een zomernacht, bijna toevallig: Terwijl zij zich aan het venster koelde, Droomde haar lieveling bang en woelde Zich bloot. Zij vond haar, omziend, bevallig: De handen naast ’t hoofd geperst in ’t kussen, ’t Dek afgegleden, de knieën hoog En zelve in zachte boog. Zij wilde kussen, Zacht, dat ze niet ontwaakte, maar ze bewoog…

Wij wachten daaglijks dat morgen Vrijheid aanbreken moet, Om nooit meer te gaan in ‘t verborgen Terug – ons licht voorgoed. Gebeuren zal dit niet, Zomin als een engel daalt Naar streken waar verdriet Tot wanhoop wrang verschaalt, Niet volgens onze orde: ‘t Geluk wacht zijn eigen tijd Om geboren te worden Binnen de werkelijkheid. Maar…

’k Verkeer in weelde tussen de bloemen met wijn, Maar ook in armoe: drinkend zonder vriend. De opkomende maan, mij zo verlaten ziend, Wekt mijn schaduw, zodat we met zijn drieën zijn.…

Steeds ben ik met de vijand in mijzelf In bange worstelstrijd op leve' en dood. Hij wint vaak veld met Afschuw van mijzelf, Met ziekten en verraad tot bondgenoot. Totdat mijn Zelfbewustzijn: trots gewelf, Over mij instort; de genadestoot Verbeid ik lang, woel mij dan langzaam bloot En kom met tegenzin weer tot mijzelf. Opnieuw dan strijd…

Hoe snel gaat de vrouw voorbij, Op straat, in de trein, op de sponde, Vlakbij en oneindig ver. Soms ziet men alleen oog, mond en haar (Nog iets van haar boezem misschien) En kent haar tot in ’t tederst. Soms was men met haar vereend Duizend nachten en meer En is haar toch zo vergeten, Alles, haar geur, mond, haar, Als was het zeven jaar…

Dichten doe ik nog, maar als in droom, In een droom waarover 't voorgevoel Van te ontwaken in een werklijkheid Die geladen is met ramp op ramp Hangt als een zwaar onontkoombaar onweer Dat in laatste stilt zijn donder uitbroedt Over 'n lieflijk maar al rottend landschap. Tussen zwammenwoekring bloeien bloemen, Pluimen rijzen uit vergrauwde…

Een liefdesbrief is beter dan het lief Zelf: als men eens de brieven heeft gekregen Dan heeft men ze voorgoed, terwijl tien tegen Eén 't lief verdwijnt om geldgebrek of grief. Een brief kan men daags, nachts, elk ogenblik Dat men ze bij zich heeft, te voorschijn halen, De tederheid er uit op laten stralen, De woordjes lezen, denkend: zo ben…

Voor de zachtmoedigen, verdrukten, Tot geregelde arbeid onwilligen, Voor de met moedwil mislukten En de groots onverschilligen, De reine roekelozen, Door het kalm leven verworpen, Die boven steden en dorpen De woestenijen verkozen, Die zonder een zegekrans Streden verloren slagen En 't liefst met hun fiere lans De wankelste tronen schragen…

Hier is geen ander gehoor dan 't verre gebrul van de branding, Het droge geritsel der hoge pandanen, Geen andre beweging dan 't wuiven der blaren En 't lome deinen der golven. Als 't leven op aarde opnieuw moest beginnen, Zou het niet zuiver blijven, allen op dit eenzame eiland? -------------------------------------- uit: Soleares II Islas…

Liefde is niets dan daaglijks verder gaan Door dorre woestenijen, Om na de nacht saam moe weer op te staan Uit duistere valleien. Liefde is niet een wijdverklaard begrijpen, Een stijgen tot het licht, En niet oneindig zijn en ook niet rijpen Tot innerlijk gezicht. Want leven is geen vast geluk, maar een rampspoedig Dolen in 't labyrint…

Voor de meestbiedende mijn dame is veil: Zij geeft om bloed noch moed, alleen om geld, Geen eer heb ik meer in haar gunst gesteld, Toch lag nog lang in haar mijn heil. Ik dacht: ‘ De hartstocht voert het hoogst geweld Over de zinnen.’ Zij is enkel geil Bij de meestbiedende. Ik spilde haar alles; onderwijl Slonken haar gunsten met mijn geld…

Dronken zat ik onder de amandelboom. Blaren vielen in de plooien van mijn kleed. Ik merkte het niet, Totdat ik opstond en mijn kleed straksloeg, Toen vielen de blaren rondom, Zodat ik mij afvroeg: "Heb ik gebloeid zonder het zelf te weten? Kon ik genieten en heb ik het niet gedaan? Vervloekte wijnroes!" Maar toen ik mijn lome ogen opsloeg…