Alle inzendingen van Jan Jacob Slauerhoff

Na lange dagen door storm geteisterd En somtijds uit de kooi gesmakt te zijn, Door ’t leven van ’t zacht Lisboa nog verbijsterd, Vind ik mij zitten op het zonnig plein. Geleund in de uithoek van een balustrade, zie ik als over hemelsbreed kozijn ’t Beproefd schip dat klein stilligt aan de kade, De gele stroom, de kleurge oeverlijn. Beneden…

Hoe snel gaat de vrouw voorbij, Op straat, in de trein, op de sponde, Vlakbij en oneindig ver. Soms ziet men alleen oog, mond en haar (Nog iets van haar boezem misschien) En kent haar tot in ’t tederst. Soms was men met haar vereend Duizend nachten en meer En is haar toch zo vergeten, Alles, haar geur, mond, haar, Als was het zeven jaar…

Het leven verlangt steeds naar de dood. Bemin je? Weet jij waar vandaan Wij kwamen en waarheen wij gaan? Neen? Nu, wat heeft dan blijven nood? Ik breng je geen geluk, ik kom Alleen vergeten in je schoot, Moe van het reizen naar de dood Die nader komt als ik niet kom. Het vuur krimpt onder dunne korst, Nauw sluit de kou van het heelal Rondom…

De koelies kermen op de zwarte kaden Onder de Zuid-Chinese zomerzon, Met plompe zak of zware ton beladen, Eenzelfde zang van Sjanghai tot Kanton. Zij zijn maatvast en doen de laadstok deinen Het ritme van hun draftred doet 't gewicht Half zweven door de lucht, de schouderpijnen Zijn minder onverdraaglijk, bijna licht... Zij leven…

‘O marinero en esta fonda’. 'O lichtmatroos, Wat zoek je toch In deze kroeg?' 'k Zit in mijn hoek En drink een glas, Ik lig niet graag Des nachts in 't gras. - Neen, neen, matroos, Je hebt toch drank Aan boord genoeg. 'k Was derdhalfjaar Ter walvisvangst. En voor de stilte Heb ik angst. - Maar in het dok…

O Konakry wat was je heet; Nog heter dan de negerinnen, Die gingen glanzend van het zweet Heter dan langgespeende zinnen, O Konakry! O Konakry wat was je stil; 't Bleef ochtend in de brede lanen Als was je een grote duiventil Getimmerd onder de platanen. O Konakry! De zon kwam niet uit 't wolkgebied Een vochte…

Onder het zonnezeil, verrukt door de wind, Zit ik gelukkig. ’t Noodlot is nukkig, Maar er blijft niets meer dat me aan ’t leven bindt. De vrouwen, vroeger voor eeuwig bemind, Liet ik gelukkig Vroegtijdig achter zonder kind. Ik heb genoeg aan de natuur, Altijd grootmoedig, En aan de stille of stormende oceaan, Eindloos voorspoedig. Een vluchtig…

Ik kon het in huis niet uithouden, ’t Laatste lief stelde mij teleur Evenzeer als ’t eerste. Ik ging op het terras uitzien op de wouden, Trachtte mij te troosten met de allerteerste Bloemen en de allerbedwelmendste geur. Maar ’t was later seizoen dan ik dacht; de koude Bergwind trok dampen over de dalen, Grijs werd alle kleur. Ik dacht dat…

Verwaaide heesters in een lege tuin. Klimrozen in de luwte van de muur. Wat zonnebloemen, spruitend tussen 't puin Der vorige winter ingestorte schuur. Het vage pad door hei naar 't lage duin, Vanwaar ik 's middags op de einder tuur Over mijn boot, gekanteld, half in 't zand, Door 't laatste springtij hoog op 't strand getild.…

Geen ankerplaats, geen monding van een beek. De sloep bleef steken in een modderkreek. De bossen dorren, leven op vergane Uit eigen vroeger loof gevallen blaren. Hun takken storten afgestorven bomen In beddingen van uitgedroogde stromen, Waar de oevers uit gebleekte beendren steken, Die bij een windvlaag (of bij 't langsgaan) breken.…

Ben ik traag omdat ik droef ben, Alles vergeefs vind en veil Op aarde geen hogere behoefte ken Dan wat schaduw onder een zonnezeil? Of ben ik droef omdat ik traag ben, Nooit de wijde wereld inga, Alleen Lisboa van bij de Taag ken, En ook daar voor niemand besta, Liever doelloos in donkere stegen Van de armoedige Mouraria loop…

Gods kind had blokken in zijn boezelaar, Waarmee het in de wolken had gespeeld. Maar toen zij op wou bergen, moe, verveeld, Zag ze in de doos en wist niet hoe ze daar In passen moesten, keurig ingedeeld. Want God was streng, maar sliep - dus geen gevaar. Zij liet ze vallen, zag er niet meer naar Om en ging vlug naar een mooi engelbeeld.…

Wij komen nooit meer saam: De wereld drong zich tussenbeide. Soms staan wij beiden 's nachts aan 't raam, Maar andre sterren zien we in andre tijden. Uw land is zo ver van mijn land verwijderd: Van licht tot verste duisternis - dat ik Op vleuglen van verlangen rustloos reizend, U zou begroeten…

Witte ijsvogels wiegen Zich op zee en twijgen dichtbij. Zij wijst ze en roept ze met helle Bekoringsstem: "Zij voorspellen Geluk!" Maar ik zie verder: van het bergenjuk Komt een donkere stip neersnellen, Een zwarte vogel voegt zich er bij.…

Kom vaak bij ons. Jij die begint te leven Verstaat ons 't best en bent het dichtste bij. Een kerkhof vind je, evenals een wei, Een plaats goed om te draven en te spelen. Je praat met dingen die geen antwoord geven, Die enkel lachen, stil, lang, als de zon, Er schaduwen als glimlachen doen zweven. Ook grauwe stenen in een dartle bron Zijn…

Dichten doe ik nog, maar als in droom, In een droom waarover 't voorgevoel Van te ontwaken in een werklijkheid Die geladen is met ramp op ramp Hangt als een zwaar onontkoombaar onweer Dat in laatste stilt zijn donder uitbroedt Over 'n lieflijk maar al rottend landschap. Tussen zwammenwoekring bloeien bloemen, Pluimen rijzen uit vergrauwde…

’k Verkeer in weelde tussen de bloemen met wijn, Maar ook in armoe: drinkend zonder vriend. De opkomende maan, mij zo verlaten ziend, Wekt mijn schaduw, zodat we met zijn drieën zijn.…

Hij ging veroverend, niets ontziend, Een ontzette wereld door, Heeft onbegrensde rijken gesticht, Alles gaat weer teloor. Vrouwen en vleiers zat; vrouw noch vriend Die hem vrijwillig verkoor; Vrees maakt eenzaam: hij heeft enkle liedren gedicht Voor zichzelf, buiten elk gehoor. Waarvoor heeft dit woeste leven gediend? Rijk en roem…

Lieveling, schoner ben jij dan de heilige Foedsji, Die maar één welvende sneeuwige top heeft, Alleen bij het vroegrood één rozige spits toont. ---------------------------------- Foedsji: Fudji; vulkaan in Japan…

Dit was mijn eerste visie op de tropen: Een gladde plaat boven de schoorsteenmantel, Waarop, om lange palm, laag bladgekantel, Een tijger sloop, de ogen bloedbelopen. Daarvoor, 'n Chinees in geel kleed op 'n theebus, Met plat gezicht, hangsnor en scheve ogen; Op 't deksel stond een onoplosbre rebus: Karakters van onmetelijk vermogen.…

Na de schrik en Begenadiging, Onder ’t snikken Van verzadiging, Na de feesten Van het vlees Keert de geest en Rijst de vrees: Deze extase Keert niet weer. ’t Licht doet dwaas en ’t Leven zeer.…

Nog zweven liedren op de wind En gaan van mond tot mond, Van ouder op kind. Maar ’t speeltuig ligt in ’t stof geworpen En hij die ze er aan ontlokte Is nu een afgestompte, verstokte Dronkaard geworden in de laatste dorpen. Nog zweven liedren op de wind...…

De regen laat niet af Zich op ’t stadje uit te storten, Als een Lied ohne Worte, Uit den treure gespeeld. Een vrouw, nog ver van ’t graf, Vindt de zondag ondraaglijk, Maakt ’t zich lijflijk behaaglijk, Vroeg in bed: haar bezit – onverdeeld. En lang als ’t regenruisen - Slepende begeleiding - Houdt de klacht van de kuise Aan, om ontwijding…

Mijn bootje is van dun riet Gebonden door vezels van lis. Toch bevaar ik de stroom. Geen wachtlicht op de andere oever Alleen bewaakt door de poolster. Kom je niet? Jouw boot is van sterk hout. Deze stroom is nog lang niet De woeste Yang Tse en toch ben je bang. Kom je niet?…

Voor de zachtmoedigen, verdrukten, Tot geregelde arbeid onwilligen, Voor de met moedwil mislukten En de groots onverschilligen, De reine roekelozen, Door het kalm leven verworpen, Die boven steden en dorpen De woestenijen verkozen, Die zonder een zegekrans Streden verloren slagen En 't liefst met hun fiere lans De wankelste tronen schragen…

Ik leefde ook liever monogaam, Maar ik ben veroordeeld als nomade, Tot geen gestage echt bekwaam, Steeds af te wijken van de paden Door elk van wieg tot graf bewandeld, Strak afgewend van 't boos instinct: Hun ziel voor welvaart vlot verhandeld, Hun drift verdrongen en verminkt. 't Geluk, dit smadelijk verdrag Toch te vergeten bij een…

I. Morgen Ik lag in 't oeverriet aan de overkant En tuurde naar haar raam in de buitenste paleismuur; Ik kon niet zien dat zij verscheen, Want de nevel dreef over de rivier. Maar de hemel achter mij bloosde van kim tot kim, Zodat ik wist dat zij naakt voor haar raam moest staan.…

Het zwerk wordt wit en rood, het landschap groen en geel, Onder een wolk aarzelt de morgenster, Achter een raam waakt de ster van mijn nacht. Over de stroom, die mijn boot voorbijsleurt, Begroeten elkaar de beide sterren, Over mij heen ziend.…

Ik hoor niets meer van haar, en vroeger Was ’t ruisen van haar gewaad al vreugde; Leeg en stil staat haar zaal, Stof hoopt zich op, ongestoord, Blaren ritselen verlangend langs 't raam – Hoe kan ik haar dan missen? Daar dat gordijn, Gleed haar schim er niet langs? Ruiste haar rok niet? Kom, kom toch terug!…

De zalen waren voor 't feest getooid, De kelders open, de waaiers ontplooid; lets fraaiers werd nooit vertoond. Maar nu 't einde nadert van 't gelag, Roep ik wee en ach, Wee en ach, Dat het niet is voortgegaan, Niet voor eeuwig kon bestaan. Het is bijna dag. Waar ik braste stonden vier bokalen, Zaten nog drie drinkers, Denkend aan…