Alle inzendingen over Frederik van Eeden

Het was zo licht toen ik moest scheiden, de spreeuwen kweelden luid en teer, en een onnoemelijk verblijden vervulde veld en atmosfeer. Een plechtig en verblindend wonder verrees, - als waar 't voor 't eerst, - de zon, en bloem op bloem ontsloot zich onder haar zegen, naar zij kracht gewon. De wereld scheen verbaasd te ontwaken als vond…

Kunt gij nog wreder slaan!- mijn God! mijn God! Zie, ik ben sterk en breken zal ik niet, Maar was er één die Gij zo lijden liet, Wijl hij U lief had, boven zielsgenot? En nog zal ik niet vloeken 't mensbestaan, En 't leven niet, en Uwe naam niet smaden, Zelfs met dit mateloze leed beladen, Neem ik het leven uit Uw handen aan. Maar schrijf…

Nu moet ik haar gaan vragen - O welk een bange dag! Doe God! mijn wensen slagen - Verschoon mij van die slag! Uw grootheid zal ik eren, In aller eeuwigheid. Mocht ik met haar verkeren In deugd en eerbaarheid. Ik voel mijn boezem prangen Door bange twijfelmoed- Doch rein is mijn verlangen, En mijn positie goed. Haar vader kent mijn…

Gevallen, ja, gevallen, Gevallen en veracht! Doch weet ge, zonder mallen, Wat de arme daartoe bracht? Nu loopt ze langs de straten En kent geen uur van vreugd, Sinds ééns zij heeft verlaten God en het pad der deugd. Doch wilt haar nu niet smaden - Wie bracht haar in verdriet? Een man heeft haar verraden, Toen hij haar snood verliet.…

Mijn vrouwtje roept me: " O echtvriend, hoor!" En fluistert zachtkens Mij iets in 't oor. Een zoet geheimpje Lispt zacht haar mond, Het doet haar blozen Als de ochtendstond. Zij stamelt weiflend, En durft het nauw*, Van dokter, baker En wiegetouw*. Het zoet verhaaltje Doortrilt mijn ziel, Of er een straaltje Der zon op viel.…

Ach rode geranium wel-vertrouwd, Ach lieve lobelia blauw, Waarom gij mij toch zo droevig beschouwd? Voor wie draagt uw gezicht, in ’t morgenlicht Die schittertranen van dauw? Och weet je dan nog van de oude tijd Toen de tedere nachtegaal zong, Toen de elven dansten op ’t mostapijt. En het maanlicht zo stil en de hemel zo wijd En de wereld…

Toen hij geglimlacht heeft, 't eerst van zijn leven, kwam hij uit verre, stille landen zweven. Daar had hij geen gehoor en geen gezicht, en leefde alleenlijk bij inwendig licht. Daar is het eenzaam en geen enkel ding wordt er verwacht of laat herinnering. Alles is daar zeer ernstig, en de nacht heeft er geen weemoed, en ook niets dat lacht…

Hier zien we, mijnheren! een leerrijk geval Hoe gaat het moedertje, schikt het nog al? Ach danke, Herr Doctor, Sie sehen Es köntte etwas besser gehen. Kom! moedertje, kom! tevreden maar zijn! Wij zien mijne heren, naar alle schijn Zal de vita weinige uren Of hoogstens een etmaal nog duren. Ach lieber Doctor! ein Augenblick Kehr ich zu Halberstadt…

Wat wil het reuk'loos vloekgespan Dat U ontkent, o Heer? O, komt de nood eens aan de man... Zij buigen voor u neer. Uw macht en Goedertierenheid - Driest schenden zij haar aan, En 't sterkste voor Uw goedheid pleit, Dat Gij hen liet bestaan. Hoe groot is Uw genade niet, Dat gij dat galgenrot Uw hoge Naam beschimpen liet, In…

Hoe gezegend in ons land Is het vak van Predikant! - Godes hand rust, buiten kijf, Zichtbaar op dit vroom bedrijf! Dichters maakt alleen de Heer, Predikanten mint hij zeer: Daarom neemt men, dat is klaar, Zoveel dichters bij hen waar. Ík ben handelaar in graan,- Met mijn dichten wil 't wel gaan: Toch - ware ik een dominé... 't Wed dat…

Zo nu en dan komt er een lichtstraal boren tot waar ik mijmer, in mijn droef gevang dan kan ik eventjes de fijne zang van een verdwaalde Vogel horen, zo nu en dan… Het venster is te hoog voor mijn bereiken, zwak is de schemer, die er binnen dringt, maar ‘t is somtijds of buiten iemand zingt dat straks de wrede muren zullen wijken, - zo nu…

O Beets, wat zijt gij groot! Als God het niet verbood, Dan zou ik u aanbidden… Nu laat ik dat in ’t midden: Toch val ik voor u neer En breng u lof en eer: Wat is uw muze rijk… En dichterlijk! Vol speels vernuft, o ja! Is wel uw Camera – Doch dat was maar een grapje, Een dartlend eerste stapje; Doch boven Hildebrand Steeg hoog de Predikant…

Hier moet ik peinzend gaan en stil, - het afgeleefde loof kwijnt aan de twijgen, ik voel de lome schemer stijgen - en stijgen, stil. Wat glanst het bleke Westen koud! een matte lach uit droeve wolkenbrauwen doet flauw de teed're nevel blauwen in 't gélend woud. - Ik zie de bleke stervenswenk…

Verse Lauwerblaadjes om de hoofden van Neêrlands dichterhelden - Is men met ontroerde schreden In der muzen hof getreden, Vol van wijding, zoals ik - In dat heilig ogenblik, Dan is zeker de eerste plicht, Die ons vol gemoed verlicht, Hen, die daar in glorie tronen, Lang erkende muzenzonen, Uitgelezen dichterschaar, Zeet'lend om het…

Nu weet ik welke vogel mijn lievlingsvogel heten mag, die even opgetogen zingt zomernacht en winterdag. Ik werkte ’s winters in het woud, de zon scheen fel door de denne-stammen op fonkelsneeuw met rosse vlammen, mijn hakmes blonk en klonk op ’t hout. Daar ging omhoog een kleine schelle met fijne lichtdoorwaaide klank, hei-leeuwrik’s lied…

"Het bulder vrij op 't woeste meer Ik kijk eens buiten naar 't weer En ga dan thuis wat slapen " Tollens 'Tevredenheid' Ach! waartoe dat eeuwig klagen, Ontevreden, onvernoegd; God geeft niemand meer te dragen, Dan juist voor zijn krachten voegt. Wangunst zie 'k elks hart verteren, Woekrend als een fel venijn…

Kunt Gij nog wreder slaan! - mijn God! mijn God! Zie, ik ben sterk en breken zal ik niet, Maar was er één die Gij zó lijden liet, Wijl hij U lief had, boven zielsgenot? En nóg zal ik niet vloeken 't mensbestaan, En 't Leven niet, en Uwe naam niet smaden, Zelfs met dít mateloze Leed beladen, Neem ik het Leven uit Uw handen aan.…

Zie , ze heeft niets verwacht – zij kon maar niet aflaten te geven boven mate, had het de dood gebracht. Daar zij geen liefde zocht kon zij door macht van minne de demon overwinnen die niemand overmocht. O minnelijk geduld hoe machtig zijn uw wegen! nu hebt ge ’t al verkregen verplet ligt zonde en schuld. Gij mensen met uw trots wat…

Wat wil die dolle jong'lingtrits, Zich dwaas'lijk noemend 'Nieuwe Gids'? Wier schaamt'loze opgeblazenheid Ons ergert en ten hemel schreit. Eerst waagden zij het in de bladen De dichtkunst en Gods naam te smaden! Geen dichter was zó groot, zó hoog, Dien niet hun zwadder stout bespoog. Men riep tot hen: 'Doe zelf eens wat!' Toen…

Blank-glanzende planeet betuurt aandachtig weder, strak-fonkelend en teder, mijn stille avond-weg - alsof zij weet - Gaat hare hoge baan, blij-bezig, zeer verheven, zelf wel vol moeizaam leven, doch ziet men 't haar serene blik niet aan. Stelt mij het hart gerust, - zó hoog en zó ontzaglijk! - Scheen 't al daar-even…

De godsdienst en de wetenschap Die loof ik allebei - De tweede maakt ons wijs en knap En de eerste vroom en blij. Meen niet dat ik de vrijheid haat O neen! - ik stel haar hoog! Maar waar zij aan de vroomheid schaadt Wend ik tot God mijn oog! Want naast der rede schoon geschenk Lag Hij het bijbelwoord Opdat 'k zou toetsen wat ik denk…

O Piëteit! Van vroeger tijd, Hoever zijt gij te zoeken! Der vaad'ren deugd ging naar de maan, Der vaad'ren dichtkunst van de baan Voor vreemde zwadder-boeken! Ach! Helmers dood! En Poot niet groot! Is 't niet om bij te huilen? Dit jong geslacht zou, als het kon, De blanken, marm'ren pantalon Van Tollens zelf…

Aan mijne Vrouw. In zachte klanken saamgebracht Heb ik uw zoete naam gedacht, O mijn Lief-uitverkoren! Die 't liefst mij aller dingen zijt, Die ik mijn hart heb ingeleid En eeuwig zal behoren. Dit lied is voor de Liefste mijn, Dus zal 't als mijne liefde zijn, Als een gesmede keten Van rijm aan rijm aaneengehecht En om twee harten heengelegd…

Wat wil het reuk'loos vloekgespan Dat U ontkent, o Heer? O, komt de nood eens aan de man... Zij buigen voor U neer. Uw Macht en Goedertierenheid- Driest schenden zij haar aan, En 't sterkste voor Uw goedheid pleit, Dat Gij hen liet bestaan. Hoe groot is Uw genade niet, Dat gij dat galgenrot Uw hoge Naam beschimpen liet,…

O, dierbaar plekje grond, ontwoekerd aan de baren! O land van mijn geboorte en teed're kinderjaren! Waar ik mijn eerste kinderspelletjes gespeeld, Mijn eerste kunsteloze zangen heb gekweeld- Wat heeft mijn hart geklopt bij 't horen van uw helden, Die, door Gods hulp gesterkt, de vijand nedervelden, Van Neerlands Vorstenstoet en Staten-Generaal…

Het zee-geruis zal ik nog dan gedenken als diep in zand, mijn hoorloos oor vergaat, als lichten mild mijn ogen niet meer drenken, als zonder woon mijn ijle wezen staat. Naar 't zee-geruis zal ik nog dan verlangen als naar het liefst wat mij de wereld dee. Zij zingt de kroonzang aller wereld-zangen, de op zandig veld neerdonderende…

Ik droomde 't Leven als een groot, groen Bos, De vogels zwegen en het loot hing stil, De beken vloeiden niet, geen windgerucht Voer door de takken - en het gras boog niet, - Eenzaam lag ik daar, tussen zwijgend loof, Het was een bange droom, - want alle dingen Die ik toch schoon wist, waren mij zo vreemd, Spoken van schoonheid in vaal schimmenlicht…

De wind waait hoog en kent de mensen niet. Hoog wil ik stijgen met de Noordenwind, boven 't gerucht der stemmen - boven 't licht der volle straten. Weg! het warm gewoel, de weke druk van mensen om mij heen! Ik wil ééns vrij zijn, ééns oneindig vrij, dat er geen liefde en lachen om mij is, geen zoete stem, geen blik van vrienden-ogen geen…

Ik lig op mijn stil dood-bed, heel alleen, ik weet het wel: - nu zal het hart gaan breken; uit mijn onheelbre, wijde wonde leken de trage, donkre droppen, één voor één. In drop bij drop vloeit mijn rijk leven heen, ik wacht het stil, - zie naar het staag verbleken der kleuren mijner wereld, - zij geleken zó onverganklijk, - nog zó kort geleên…

O, ja! ik voel 't, wanneer ik, na de eten Met schrijfpapier en pen, Voor mijn bureau zo rustig ben gezeten, Dat ik een d i c h t e r ben! Dan voel 'k een dichtgloed in mijn aad'ren klimmen, Die mij tot zingen noopt, En haastig dan, eer 't vonkje zou verglimmen, Mijn pen in de inkt gedoopt! Wat vreugd! dat juist de Heer m i j…