Twee keer per jaar reden wij naar het kerkhof, op het 4e graf, 3e rij links van de ingang mocht ik bloemen zetten in een groene zinken vaas terwijl mijn vader knielde op een bankje waar hij eerst zijn zakdoek overheen had gelegd de wandeling tussen de graven duurde vaak meer dan een uur, mijn vader bracht bezoeken aan oude kennissen en besprak…

Mijn moeder leefde voor zichzelf te lang; Vandaar dat zij haar laatste grijze dagen Veelal verdeed met mopperen en klagen, Een vruchteloze, zure zwanenzang. Toch schepte zij een kinderlijk behagen In onze dagelijkse ommegang Als ik weg uit het huis, uit haar gevang Haar rondreed in haar invalidenwagen. De vreugde was niet altijd onverdeeld:…

Zij bijt haar jongen niet dood, als de wereld ze aan wil raken. Zij geeft ze als talenten uit om winst te maken: rijkdom, roem, kroost - krenten in de korst van haar liefde. Nee, zij bijt ze niet dood, maar knibbelt en kaagt aan hun adem, snibt in hun taal, roert haar tong in de heimelijkheid tussen hun lakens. Zij hokt in hun wil, een instinct…

Graag had ik het geweten van vaders zondags pak. Echter ik ben te weinig schrift voor de regels van de tijd, meer een ansicht met daarop zo'n beeld van wat te vaak is. Misschien dat ik mij vergis, was zijn pak minder woord dan zondags gewicht.(Beelden strijken zich glad uit de prop in mijn kop. Haastig lees ik voor iets opnieuw verfrommelt…

Dacht dat je ver was, vader, een ander land was, mijn stem daar niet kon horen, dat je grijs gestold als steen, grimmig als een oude boom nors omschorst was. Ik kijk naar het omlijst gezicht, de stroeve blik langs mij gericht. Wat, als binnenste zich buiten keert, harde kernen fijn dooraderd blijken, nerven teer glanzend blootliggen, ik…

Zo dichtbij voel je de doden en hoewel ze weg zijn verstopt achter een bocht aan de andere kant van het hoofd ze zijn er nog Je hebt op je eentje tweehonderd miljoen maal geademd genoeg lucht verzameld om een zeilschip vijfmaal om de wereld te blazen zo dichtbij voel je zijn adem nu leeggerookte longen en hoewel hij weg is lopend door…

Zijzelf was als de zee, maar zonder stormen. Even blootshoofds en met een brede voet. Rijzend en dalend op haar vloed, als kleine vogels op haar schoot gezeten, konden wij lange tijd haarzelf vergeten, rustend en rondziend en behoed. Haar stem was donker en wat hees als schoven schelpjes langs elkander, haar hand was warm en stroef als zand.…

ik vraag me af: "waar zou moeder nu zijn"? ik hoor haar stem nog vaak in mijn gedachten en vraag dan raad en voel weer dieper pijn omdat ik 't antwoord hier niet kan verwachten noem mij niet dweperig, gun mij dit stil verdriet aan moeders leven had ik geen eind gedacht het zwarte vest, het onaf breiwerk heeft gewacht en ligt nog, zoals zij…

In de herfst van je leven doe je warme schoenen aan en een stevige jas tegen het guur Je trekt nog eenmaal een beschutting op in oude woorden om vroegere dromen Zilverwit blad dwarrelt oneindig langzaam maar onvermijdelijk naar de koude harde grond Je merkt de zachte landing op en beseft dat in berusting waarheid wordt gevonden…

Voor mijn vader Zo dichtbij voel je de doden en hoewel ze weg zijn verstopt achter een bocht aan de andere kant van het hoofd ze zijn er nog Je hebt op je eentje tweehonderd miljoen maal geademd genoeg lucht verzameld om een zeilschip vijfmaal om de wereld te blazen Zo dichtbij voel je zijn adem nu leeggerookte longen en hoewel hij…

Wanneer mijn vader sterft, laat mij dan staan Vereenzaamd als een treurboom in 'n plantsoen, Gesmukt met 't teerste, avondlijkste groen, Bijna bebloesemd, sneeuwwit aangedaan. Bijna een bruid, boven de sponde waar Sinds kort mijn moeder ook een toevlucht vond; En ruisende hernieuw ik 't oud verbond Met mijn diepst neergebogen treurgebaar.…

Wanneer mijn vader sterft, laat mij dan staan Vereenzaamd als een treurboom in 'n plantsoen, Gesmukt met 't teerste, avondlijkste groen, Bijna bebloesemd, sneeuwwit aangedaan. Bijna een bruid, boven de sponde waar Sinds kort mijn moeder ook een toevlucht vond; En ruisende hernieuw ik 't oud verbond Met mijn diepst neergebogen treurgebaar.…

Zorgvuldig wordt papier verplaatst, van stoel naar tafel naar bank. Planten krijgen soep en rijst, nog warm, vuile lakens terug op bed. Eerst Maastricht, dan Middelburg, of andersom, toen ik uit huis ging, de oorlog, Delft, waar ik later, nee, dat was Bussum of Zutphen, of? Uren gevuld met reconstructie, ieder antwoord direct verloren.…

denken aan niets dan waarneembare geiten en jerrycans: ritmisch klotsend vullen ze zich met het ondergrondse en moeders: ritmisch zingend over het geloof in de vooruitgang van de mensheid tot de drinkbak van modder water bevat en ze met hun ruige ruggen staan te drinken en weten dat moeders van oudsher de hoeders van de feiten zijn…

Mijn vader sliep en mijn moeder boog zich over hem en zei: 'Kijk, hij is zich van geen kwaad bewust' mijn broers hoorden haar niet, spuugden op elkaar, minachtten elkaar, stortten elkaar in een groot en geheimzinnig soort verderf mijn vader ontwaakte en er waren muggen, wespen, kleine hyena's, giertjes en één vlieg, één vliegje, mijn…

Er was mijn moeder die vlees braadde voor een mevrouw verderop omdat die mevrouw niet tegen braadlucht kon. Er was het naast mijn moeder in de keuken staan. Ze prikte in het vlees en ze keek naar de pan. We zeiden niets en ik keek naar het vlees, door het raam en ook een beetje naar mijn moeder. Niet te veel, ze mocht het niet merken. Er was…

Terug van vakantie vlooi ik door de post. Er is een ansichtkaart van mijn moeder. Sinds de dood van mijn vader gaat ze elke zomer naar het buitenland. De Jura, dit jaar. Dat ligt tegen de Spaanse grens, had ze gezegd. Ik beaamde dat. Ik spreek haar niet meer tegen. Ik bekijk de kaart. Op de voorkant een dorp in de bergen.…

De sigaret plakt aan zijn onderlip, hij knijpt zijn ogen bijna dicht, deelt kaarten uit: een nieuwe ronde. Je ziet een klein, oranje vuur dat in zijn mond wil kruipen, lijkt het. Hij zwijgt. Rook langs zijn neus en voorhoofd. En dan opeens zijn linkerhand, smijtend: een troef op tafel. De stompen van zijn bolknaks, groot, die onder duimen…

Ik ben niet, ik ben niet dan in uw aarde. Toen gij schreeuwde en uw vel beefde Vatten mijn beenderen vuur. (Mijn moeder, gevangen in haar vel, Verandert naar de maat der jaren. Haar oog is licht, ontsnapt aan de drift Der jaren door mij aan te zien en mij Haar blijde zoon te noemen. Zij was geen stenen bed, geen dierenkoorts, Haar gewrichten…

Haar oude ouders zonder oude spullen die hun beroofde hoofden van nog gekker weg wilden trekken, zijn op droge benen hierheen gekomen, hopend op gedogen. Hun Heer kwam mee, die kan hier ook aanbeden en hun Maria heeft ook hier die ogen. Hun tenen schieten wortel in hun schoenen. Hun woorden durven zich niet te vertonen. Ze krijgen tweedehandse…