Alle inzendingen van Aart van der Leeuw

Zeg, zwerfse zuster bij, Gevleugelde schalmei, Waartoe verliet gij 't zoet der bloemen Om moederziel alleen te zoemen Slechts tot de zee en mij? Verlokte een dichterluim Ook U tot plichtverzuim, En zoekt ge, als ik, door 't licht verblinde, De honing voor Uw droom te vinden, Ach, in een kelk van schuim?…

Geen, die de bode welkom heet, Wanneer hij, hoog in blinkend ijzer, Zijn speer laat zinken voor de keizer, En ongenodigd tot hem treedt. Geen huisman, die hij niet verschrikt, Wanneer hij, moe van weer en wegen, Bij 't ruisen van de najaarsregen, Om herberg tegen 't venster tikt. En toch, hoe stovend zwelt de druif, Hoe schijnt…

De landman gaat, nu de avond is gevallen, En de arbeid slaapt, voor 't laatst zijn hoeve rond; Hij keurt het werk der knechts in schuur en stallen, En als zijn schaduw volgt hem trouw de hond. Hij toeft bij 't vee, en luistert hoe het ademt; Rond schoft en horen hangt een warme damp, Die met een geur van zomer hem bewademt, En in een…

Als gij mij ééns slechts kon vertrouwen, En Uwe vleuglen saam wou vouwen, Om aan mijn dis, bij fruit en wijn, Mijn gast te zijn, Dan zou mijn huis geheiligd wezen, En na Uw heengaan zou ik lezen In ieder ding, als in een boek, Van Uw bezoek. Hier rustten zijn handen, zou ik weten, Wanneer ik, aan mijn maal gezeten, Het linnen witter blinken…

Ik was nog blond en jong van jaren Toen ik een sterke, rechte tak Zag wuiven met zijn vlag van blaren, En tot hem opklom en hem brak. Ik boog mij zingend tot hem over, Dien kloeke telg van de oude es, En ras verloor hij schors en lover Onder het knarsen van mijn mes. Dan heb ik half in droom gesproken: "Ook míj, Heer, bid ik, breek mij…

Lente, de blonde, Winter en zomer, Najaar, de dromer, Innig verbonden Dansen hun ronde. Al de bezonde, Zwellende kelken, 't Rijpen, verwelken, Elk heeft zijn stonde In deze ronde. Wanneer de monden Van deze teersten Lachten zij 't eerste? Wanneer begon de Dans in het ronde? Aan welke wonde Zullen zij sterven,…

Ik heb haar lief, die grazige eenzaamheid, Waar ik de zachte hartslag van de tijd Nog kalmer dan het eigen bloed voel kloppen, En, schaduw werpend langs de heuveltoppen, Gods zegen in een wolk mij tegenglijdt. Maar soms, wanneer ik bij mijn kudde wacht Op hem, die straks mij aflost, op de nacht, Komt eensklaps een geschal de stilte storen.…

De meester zegt: "Geef aan de schaal De bocht van 't brood; waartoe een fraai bokaal, Als toch de drinknap in haar holle hand Lessing genoeg voor elke dorst omspant? Vergun tot enig sieraad uwe kruik De gulle welving van een gladde buik. Zwaar is het leven, ernstig; bloed en zweet Proeft ge aan haar gaven als ge drinkt en eet; Zorgt gij…

O, zeg mij wat ik doen moet, zie De volheid van mijn kracht ontbloeid, Betast mijn spieren, buig mijn knie, Voel hoe mijn wang van aandrift gloeit, Zegen mijn morgen met een taak, Gun mij een denkbeeld, geef mij stof, Dat ik mijn kamer klinkend maak Van zang en arbeid tot Gods lof. Misschien dat later in een oord, Dat soms een schone droom…

Ik zing tot prijs en eer... In roodgoud najaarsweer Werd zó mijn geest bevrijd Van een krankzinnigheid: Ik raapte een donkre steen, En dacht, ook ik ga heen En lig zo zwaar en zwart Der aarde aan 't ijskoud hart. Toen daalde een purper blad, Dat Hij beschreven had, Mij ritslend in de hand En stak mijn hart in brand. Ik…

Een meisje wiegt en windt zich in de dans Bij 't kwelen van heur zusters dubbelfluit; Hun vreugd verwelkt niet, eeuwig bloeit hun krans, En door geen moeheid wordt die voet gestuit. Toch droom ik: schonk een god hun plotsling rust, Na 't klinken van een laatste, schrille noot, Wellicht, uit wanhoop om hun lange lust, Zag ik ze snikken in…

Een meisje wiegt en windt zich in de dans Bij 't kwelen van haar zusters dubbelfluit; Hun vreugd verwelkt niet, eeuwig bloeit hun krans, En door geen moeheid wordt die voet gestuit. Toch droom ik: schonk een god hun plotsling rust, Na 't klinken van een laatste, schrille noot, Wellicht, uit wanhoop om hun lange lust, Zag ik ze snikken in…

Toen heb ik uit holle rieten, Speelman, die ten dans komt noden, Troostend melodie doen vlieten, Want ik weet de gang der goden; Hoe zij eerst de onbewuste, Sluimerend als gesloten kelken, In de kuise boezem rusten, Dan ontluiken en verwelken; Wee, dat tranen wekt en zuchten, Wie toch kan het heil begrijpen, Dat beloofd wordt door het…

Franciscus heeft, om U te ontmoeten, Alles wat schittert afgedaan Aan hals en hand, voorhoofd en voeten; Want schamel wilde hij tot U gaan. Maar niemand hebt Gij zó ontvangen, O liefde, en als de dag begon, Waart gij het, die zijn zuivre zangen Deed jubelen van zuster zon. En moet ik óok zo tot U komen, Afleggend waar mijn ziel mee speelt…

Franciscus heeft, om U te ontmoeten, Alles wat schittert afgedaan Aan hals en hand, voorhoofd en voeten; Want schamel wilde hij tot U gaan. Maar niemand hebt Gij zó ontvangen, O liefde, en als de dag begon, Waart gij het, die zijn zuiv're zangen Deed jubelen van zuster zon. En moet ik óók zo tot U komen, Afleggend waar mijn ziel mee speelt…

Vreugd is een vogel die woont Hoog boven wolken, in 't blauw, Waar ze op het nest zit getroond, Voedend haar broedsel met dauw. Wij, door het leed, in heur tuin, Worden te sluimren gesust, Schemer en bladeren bruin Weven de wade onzer rust. Soms komt de zon door het grauw, Wind langs het lover gevleugd, Dan snakt ons hart in…

Ik zoek in oude legenden, Ik speur in wiegendruk Naar beelden voor mijn ellenden En 't kleed van mijn geluk. Want als de dichters wenen Moet glanzen paarlenschijn, En lachjes willen ze er gene Die niet van zilver zijn. Wat mag zo heerlijk blinken Als eêlsteen en brokaat, En wat kan heller klinken Dan schild waar 't zwaard op slaat?…

O paradijs, o bomen, Begeerlijk voor 't gezicht, Kringloop van heilge stromen, Dag van ondoofbaar licht, Niet slechts in 't Boek der Smarte Van 't oude testament, Maar in dit innigst harte Waart ge eens door mij gekend. Ook ík moest eenmaal eten Van de verboden vrucht, Ook ik heb neergezeten In doodsheid en gezucht; Maar nu niet meer…

Als ik beklim de zilvren treden, Langzaam, en de aarde diep beneden, Een klein insect in avondglans, De vonk doet spranklen van zijn dans, Laat mij dan in mijn armen dragen De zacht gepelsde, die behagen Zelfs in de schim zijns meesters vindt, Warm aan zijn borst zich vleit, en spint; En dat de hond, wild als een jongen, Over de heemlen…

Zon en wind zijn de gezellen Van de helle vreugd, Die hun moedwil op doet wellen In de bloem der jeugd — Waaiend haar, gekreukte kleedren En een losse strik, Zelfs de ziel draagt lichte veedren Als een leeuwerik. - Maar zich 's middags neer te vleien In het warme graan, Al die gouden arenrijen Rond zich te zien staan, En het wonder…

Vaarwel, vaarwel. De laatste bladren bruinen, De zon verguldt de tuinen, en maakt hun sterfuur hel. Vaarwel, vaarwel. O, schoonste groet, Van reislust, zuidelijke oorden, Van afscheid aan het Noorden, Of zich een vogel spoedt, O, schoonste groet. Groet van de dood, Reeds stalwaarts gaan de kuddden, en wie de takken schudden Hun geurt…

Dit huis heeft de rust van de maagdelijke duinen Gebroken noch verstoord; Het ligt in het nest van zijn geurige tuinen, Als bracht de grond het voort. En waarlijk, het wèrd ook gewonnen, geboren; Een eedle kunstnaarsdroom Bevruchtte, als het zaad, dat zich mengt met de voren, Het steenblok en de boom. En zo uit die paring, dat innigst…

In den beginne was het woord, Springbron tezaam met wichelroede, En nu nog duurt dat wonder voort Van klankgeworden zielsvermoeden. Laatst liep ik langs een lentewei; Een vogel floot, het ooilam blaatte, Zijn liefdesboodschap zong de bij, Wijl 't water in zich zelven praatte. Luid riep met zuivre mensenstem Een kind, dat als de leeuwrik…

Zacht daalde een zondagsrust, ik lei mij dromend In ’t geurig bloemgoud, dat de wei bemint, En voor mij rees, het groene veld omzomend, Een berg van beuken, wuivend op de wind. Ik zag hun toppen, beurtlings licht en donker, In vlammend opgaand en weer uitgeblust, Zich tot dit spel van schaduw en geflonker Alle gewillig lenen, onbewust. Doch…

De wakker-waakse haan. De dichtervlucht der zwaan, De zwerfse jager: reiger. De strijdbaar-sterke tijger. En het deemoedig schaap, Hen samen leidt de knaap Eendrachtig aan één band Door 't rein en eigen land Vol jonge bloesemsneeuw, Als in de gouden eeuw. Hij mijmert, zingt en speelt. Weidend zijn zinnebeeld; Zij kennen aan die toon…

De wakker-waakse haan, De dichtervlucht der zwaan, De zwerfse jager: reiger, De strijdbaar-sterke tijger, En het deemoedig schaap, Hen samen leidt de knaap Eendrachtig aan één band Door 't rein en eigen land Vol jonge bloesemsneeuw, Als in de gouden eeuw. Hij mijmert, zingt en speelt, Weidend zijn zinnebeeld; Zij kennen aan die toon…

In het betoverd bos Slapen de kindren, Zacht valt de vrucht op ’t mos, Om niet te hindren; Ver over stad en land Zwijgen hun stemmen, Ach, en geen kleine hand, Die wij omklemmen; Had ik een reine mond, Waren mijn vlekken Bloed uit een edele wond, IK zou ze wekken.…

Diep zit ik in vroeger te wroeten Bij sterren en zonneschijn; Hoe zal ik mijzelf weer ontmoeten Als kindje en gelukkig zijn? Herinnering kan mij niet leiden, Geen peinzen dat schift of scheidt; De ziel dier versluierde tijden Is louter doorzichtigheid. Doch soms, bij een simpel gebeuren – In d’ochtend een haan die kraait, Of even een…

Zon op dunne lenteblaren, Dans van schaduw voor de voeten, Wind door opgehuifde haren, Kushand, lach en vluchtig groeten… Moet de druk van lange dagen, Moet de gaaf der ogenblikken, Dan zo zwaar zijn om te dragen, Dat die last de knie doet knikken? Vlindrend vouwen zich de kelken Om de nieuw ontkiemde vruchten, Weinig weegt hun wit verwelken…

Elk vogeltje betovert mij Tot danser op zijn lied, Het machtig woud belovert mij, Terwijl ik wortel schiet. Op iedere windvlaag zweef ik mee, Een pluizig zaadje, een veer, Ik reis met wolken over zee En ruis in regen neer, Vermeng met golven mijn geluk, Weet niet waarheen ik vaar; En steeds als ik een roos mij pluk Geurt mijne ziel uit…