Alle inzendingen van Willem de Merode

Hij is vol waardigheid de dorpsschoolmeester, Staat glanzend aan de rand der maatschappij, Betuttelt alles en hoort nergens bij, En is van komaf een gewone heester. Hij heeft zich dan maar prachtig opgewerkt! Daarom heeft hij zo’n stekelige glimlach. Hij zag alleen wat in de lijn der klim lag. En verder is zijn kennis maar beperkt. Hij…

De gele rozen lichten langs ‘t terras. In diepe stoelen liggen zij te rusten, De zaligen, die elkaar gelukkig kusten, De toekomstlozen; heel hun leven was Een dringen naar de voorgeweten uren, Waar alles eensklaps in vergeten is; ‘t Verwaait nadat het stukgereten is Hun oud bestaan; en nooit kan iets meer duren Naast dit verzonken…

Na warme dagen volgen koude nachten. Als lakens ligt de dauw op bleek en haag Versteven naar wat zonneschijn te wachten En slaat in wolken op en regent traag. De struiken tinkelen met haarfijn ijzel. En in de hof, de dragende appelaar Komt uit de damp reusachtig te verrijzen, Met ronde konen en veel grijzend haar. O eedle boom, die, boven…

Hoe bar, hoe onverzoenlijk bitter Heerst wintertijd over het land. De bodem prijkt met wit geschitter. De maagre boom staat zwart verbrand. De onzaalge boom schudt zwarte kraaien Onwillig over 't witte land: Een groot penseel dat onheiltekens waaien laat over het geduldig land. Ik kan de vreemde tekenen niet lezen. Ze omdwarrelen mij vluchtig…

Toen de avond de kamer innam, Werd de spiegel met licht gevuld. De brief, die ik niet meer lezen kon, Glansde koel als het zachte gezicht Van een kalm gestorvene, Wiens lippen een vleug warmte vasthouden Om onze laatste kus niet te verschrikken. De samenvouwing der handen Wil ons naderen reeds niet meer kennen, Hun verstrengeling weert ons…

Hij is van boerelijke bloede. Zijn vorm, zijn inhoud en gewicht Verscheen reeds menigmaal in ’t licht, Want reeds voor eeuwen ging zijn vroede Geslacht dezelfde landstreek rond En schatte peerden en percelen, Het zwoegend grauw, ’t graan op de delen, Luidruchtig van gemoed en mond. Hij stompt de vrouwen in de maag En strijkt de meisjes…

Hij zit elke week preken te maken, Die de gemeente Zondags komt horen. Hij moet dopen als er wordt geboren En in het sterfhuis een zucht gaan slaken. Daartussen ligt een lange reeks van jaren, Waarin men tot hem zegt: u kunt mooi praten. U moet de kerk midden in het dorp laten. Daar zijn we altijd wèl bij gevaren. Hij moet het volk brengen…

De lucht betrekt, het zand stuift op, Hoog torent zich de donderkop, Die blauw als lei, en koperrood, Dreigt met vernieling en met dood. De bliksem, kort en lang van lijn, Gelijk een zenuwachtig sein, Meldt ademloos: wie vloeke of kniel', Gedenk uw zonden, red uw ziel! Een windstoot, water, vlam, een knal, Alsof de hemel barsten zal…

En elke dag opnieuw, bij het ontwaken, Keert hij zich droevig in zijn bedde om, Terwijl zijn handen, in nerveus gefrom, Spelen over ’t weggewoelde linnen laken. Hij fronselt tegen ’t licht dat door de blinden, Ten kier gelaten, bleek zijn bed beschijnt, Zijn tengere gestalte teer omlijnt, En zoekt zijn mond ten koele kus te vinden. Hij…

Meen niet, dat hij te schreien stond, Toen hem het giftige antwoord stak. Hij voelde, dat iets in hem brak, Maar hield de glimlach om zijn mond. Even vertroebelde zijn oog, Maar daadlijk keek hij strak en koel. En sterk hield hij het lauw gevoel Ten onder, dat zijn hart bewoog. Hij zal de eerste stap niet doen. Zijn fierheid, ten begeerde…

Hier is zij opgegroeid en groot Geworden, voor het smalle raam. Zij heeft geen afkomst en geen naam. Zij is alleen maar schoon en rood. Fier laat zij in haar forse schoot De tintelende bloemen staan, En heft onttakeld en ontdaan, De tuil nog, pralend met zijn dood. Zij kent alleen dit vreemd bestaan Van groeien en te gronde gaan Tezelfder…

De laatste levensglans lag over hem In afscheidnemen en ontzeggen moeten Van kleine vreugden, die het leven zoeten, En iets gebrokens in gebaar en stem. Hij liep behoedzaam, en de wandelstok Werd losgehouden, of hij nog niet steunde, Maar als hij statig in de tuinstoel leunde, Trilden zijn knieën, en een kleine schok Ging door zijn fijnomzilverd…

Hij is een boer, maar hij is mooi. In al zijn jeugdige ouderwetsheid Is er geen zweem van vaag- of fletsheid, Want alles is van ’t best allooi: Het zwarte pak, de zwarte hoed, Zijn gouden haar en gouden knopen, ’t Bestikte hemdsboord omhooggekropen, Staat alles fleurig en is goed. Alleen - zijn buis is niet meer wijd Genoeg voor het…

Zij zeggen, dat ik zo verstandig praat, En dat geen trek in mijn gelaat Verraadt dat ik krankzinnig ben; Dat ik wel gek, maar zeer zachtzinnig ben. Maar of mijn zinnen krank zijn, Mijn geest kan toch wel blank zijn En met wijsheid verzaad? Ik ben als een granaat, Die dagenlang kan rollen, Kindren met zich laat sollen, Tot hij, opeens bewust…

Om hitte en onrust uit te sluiten, Doen wij de zware luiken dicht. Nu dringt uit het rumoerig buiten Alleen de klaarheid van het licht, Want zie, de harten zijn nog open, En zon komt helder ingezeefd En toont, van blanke glans omdropen, Al wat er binnen staat en leeft. Heer, doe de luiken van ons wezen Voor werelds ijdelheden dicht. En…

De hemel is zachtgrijs Als de as van een cigaret. Er is niemand die op ons let Dan de speelman met de zeis. Over de jonge sneeuw, De glinsterend reine, Schaduwt zijn fijne Wapen, wij geven geen schreeuw. Wij weten het, als een riet Zal hij ons plots afsnijden. Maar zaligen durven lijden En letten op hem niet.…

Toen hij gedaan had wat hij wou, Begon er in hem een bedroeven Of hij moest wenen bij een groeve En nooit meer vrolijk wezen zou. Vlak naast hem was de vette vrouw, Nog naakt, zich wassend, of de schande Met ’t zeepsop droop van hare handen. Haar ogen waren hard en grauw. En plotseling had hij zijn mes In ’t deinen van die buik…

Ze heten Jan, en Klaas, en Ko, Hun burgernaam maakt hen verlegen, Die glimt en geurt u muffig tegen Gelijk een appel uit het stro. Geboorte, trouw en overlijden Zien ’t plechtige familiestuk. Dan stellen zij het weer terzijde, Blij met hun alledaags geluk. En merkt de buurt iets in hun wezen, Dat haar mishaagde of geviel, Dan noemt zij…

Hij leeft vijandig tussen het ontluiken Van 't vredig huisgezin; als late sneeuw Zich handhaaft in de schaduw van de struiken. En in hun dromen brengt hij angst en schreeuw. Daar is hij drijfzand voor hun zware voeten, En onweerdreigen boven 't machtloos hoofd. Hij is de worm die in een vrucht gaat wroeten; En zij verderven, want zij zijn…

Hij vormde een kom, en hij verhoogde De ronde randen, en een buik Boog zich naar boven, en hij boogde Haar buigen in, en zag de kruik Slankhalzig en met edel welven Van lippen, en haar schone mond Was lachende; want hij was zelve Zo gul als zij, zo diep van grond. Maar zonder aarzlen of bedenken Beproefde hij haar in het vuur En smolt, die…

Deze geuren zijn zo week als 't strelen Van een hand door zijïg zachte haren. O hun vleiïng die het bloed met zware Slagen door de vingeren doet spelen En dan zachtjes tempert tot bedaren. En een vreemde droefheid glijdt met hele Lichte aarzelingen in vervelen Over, en een lusteloos strak staren. O dit wreed genadeloze dringen Van uw schone…

De dagen zijn te lang, en krap mij toegemeten De dove rust des slaaps, van dalend licht tot licht Zo spoedig kan ik niet verdromen en vergeten. 'k Ontwaak, een zieke gloed op 't benig aangezicht. En elke dag, als nu, zet ik mijn doelloos zwerven, Mij zelve honende, opnieuw en immer voort. Mijn hart slaat jachtiger, hoe meer mijn krachten sterven…

Havens van schoonheid, woonplaatsen der wijzen, Eenzame baaien, steden dichtbevolkt, Zonnewoestijnen, poolland zwaar onbewolkt, Hoogvlakte en diepzee, doel van jeugd en grijzen, Heelal door mensenhand moeizaam gemaakt, Chaos, geordend en tezaam gebonden, Naar wetten, overtreden en geschonden, Geheel en deel der schepping nooit gestaakt,…

Ik zit in een subliem vertrek, Geraffineerd verzorgd, alleen. Mijn ruwe stoppelbaard verdween En uitgeschoren is mijn nek. ‘k Had een diner met koffie na, Uitstekend was de sigaret. Maar toch iets bitters heeft de pret Nu ‘k spoedig uit dit leven ga. Het nieuwe hemd prikt mij en schuurt Alsof ik naakt lig in het gras. ’t Is of ik nooit…

Voor Maria van Royen Zij zeide langzaam verzen, en het was Een zoet geruchten als van zomerregen In windeloosheid, en het zeer genegen Aarzlend verwelkomen van wachtend gras. Koelte doorstreek haar stem, alsof een glas- Kralen gordijn klaar ritselde in ’t verlegen Bewegen van een hand; dan beefde tegen De vochte grijsheid plotseling een…

Het brommen van een vlieg is in de kamer. Ik kan niet werken door dat domme brommen. 'k Sla met mijn waaier, links en rechts, vergeefs. De Keizer houdt niet van mijn hekeldichten. Hij heeft soldaten om mij uitgezonden. De Hemelzoon stoort mijn gezoem de rust. Ik ben naar deze schuilhoek uitgeweken…

Die Gij besloot te zoeken, Hij ontkomt U niet, Al kruipt hij in de hoeken van moeite en verdriet. Gij weet hem wel te vinden In arbeids schuur, Waar hij zich als een linde- Blad drukt aan de muur. En mocht hij zich verschuilen In liefde en plicht, Een kever in rozentuilen Tussen schaduw en licht, Gij schudt hem uit de bloemen Met…

Ik trouwde een vrouw, en kocht mij vele vrouwen. Voor ik verouder wil ik zonen winnen. Zaads overvloed geeft overvloedig vrucht. Doet zo de rijke niet die veld aan akker schakelt en 't grote goed met goed groot graan Bezaait, en rijst en goede bomen plant? Zaad is het kostelijk bezit des mans. Veel zaad bezitten is veel zonen hebben. Zaaien…

Een krank en schamel hout, Het minste van het woud, Door iedre wind geslingerd, Reikte ik mijn ranken uit, Weerstaan, maar nooit gestuit, Een dorre wilde wingerd. Geen mens die naar mij zag. Al waar ik kroop of lag, Mijn groen ging alles dekken. Tot in dit woest revier De goede hovenier Mij wijs kwam stekken! Hij plantte me in zijn tuin…

Hij ligt graag op de leuning van mijn stoel, Een warme sneeuwbal, die zich kan ontwinden En naar het lege tasten als een blinde, En golven met zijn rug of een gevoel Zich uit wil leven tot een melodie, Achteloos in de stille lucht geschreven. Dan zit hij star, uit wit metaal gedreven, En schuift voorzichtig over op mijn knie. Hij schikt heel…