Alle inzendingen van Aart van der Leeuw

Onder 't helder koele laken, Waar ik op de sluimer wacht, Lig ik tussen droom en waken Voor de drempel van de nacht, Turend, hoe de beide schalen Van het duister en het licht Beurtlings rijzen en weer dalen In een aarzlend evenwicht. Als een lelie op het water Heeft mijn ziel zich uitgespreid Tot een nú-zijn zonder later, Bij het stilstaan…

Dit is Uw aard, o uren van 't verleden, Steeds als gij wordt gewenkt, bereid te staan, Om uit Uw rijk van schemering te treden In zonglans of het glinstren van de maan. Een glimlach is genoeg, een diep verzuchten, En ijlings snelt gij, uit de slaap gewekt, Elk met een korfje aan, vol geurge vruchten, Door vochtig mos of een bruin blad bedekt…

Ik wind de wollen sjaal zo warm Haar om de schouders, buig mij neder En kus haar; leunend aan mijn arm Loopt zij de herfstlaan heen en weder. Had ik haar ogen toegedrukt, De handen op haar borst gevouwen, En lag ik voor de steen gebukt Waarin haar naam stond uitgehouwen, Zou zij niet zó verloren zijn, Zó hooploos voor mijn hart gestorven…

Mei, wilt gij mijn schildknaap zijn, Op het strijdros naast mij jagen, En mijn wapenkleuren dragen, Blauw op wit satijn? Weet, dat ik geen vijand schuw: Doch de drom der duivelsmachten, Die aan bocht en kruisweg wachten, Wijkt alleen voor U. Lichtkind, dat met zwaarte spot, Wilt ge als mijn schildknaap naast mij rijden, Vreugdwaarts, tot…

Mijn kind, nu het nog wintert, ’t IJs aan uw voet versplintert, Stijgt zichtbaar in de lucht Het wolkje van uw zucht; Maar als het zomer is, En ’t hart u vromer is, Draagt, zonder vorm of smet, Uw adem het gebed.…

Een roos ontluikend en een druif die berst, In zwellende aar de volle korrels gerst, Van sparren ’t hars, die traan uit overdaad, Een vogelgorgel waar het lied in slaat, Dit dringen voelt de dichter zich verwant, Daar ’t wordend wonder, dat hém stuwt en spant, Ook tuinen bloemen zijn en glanzend fruit, Blank brood en wierook en een blij…

Ik bid U, vriend, maak mij niet wakker, Wanneer gij vroeg, in lentetijd, Met snelle tred voorbij mijn akker, en juublend langs mijn drempel schrijdt. Mijn van de arbeid bloed'ge handen Hebben dit hechte huis gebouwd, Ook deze groene korenlanden Zijn mijne tot waar de einder blauwt.…

Vreugd is een vogel die woont Hoog boven wolken, in 't blauw, Waar ze op het nest zit getroond, Voedend haar broedsel met dauw. Wij, door het leed, in heur tuin, Worden te sluimren gesust, Schemer en bladeren bruin Weven de wade onzer rust. Soms komt de zon door het grauw, Wind langs het lover gevleugd, Dan snakt ons hart in…

Zon en wind zijn de gezellen Van de helle vreugd, Die hun moedwil op doet wellen In de bloem der jeugd — Waaiend haar, gekreukte kleedren En een losse strik, Zelfs de ziel draagt lichte veedren Als een leeuwerik. - Maar zich 's middags neer te vleien In het warme graan, Al die gouden arenrijen Rond zich te zien staan, En het wonder…

De wakker-waakse haan, De dichtervlucht der zwaan, De zwerfse jager: reiger, De strijdbaar-sterke tijger, En het deemoedig schaap, Hen samen leidt de knaap Eendrachtig aan één band Door 't rein en eigen land Vol jonge bloesemsneeuw, Als in de gouden eeuw. Hij mijmert, zingt en speelt, Weidend zijn zinnebeeld; Zij kennen aan die toon…

Leg mij nu naakt op deze naakte grond, besprenkel mij met stof en as en merk mij met de Tau van Israëls verbond. Hier, waar de levensdeur geopend werd, waar alles ooit begon en wij als broeders in liefde leefden, wil ik overgaan in Hem. 'En met mijn stem heb ik de Heer geroepen, ik heb tot Hem gebeden met mijn stem.' In scheervlucht zweven…

Ik was nog blond en jong van jaren toen ik een sterke rechte tak zag wuiven met zijn vlag van blaren en tot hem opklom en hem brak. Ik boog mij zingend tot hem over, die kloeke telg van de oude es, en ras verloor hij schors en lover onder het knarsen van mijn mes. Dan heb ik half in droom gesproken: "Ook mij, Heer, bid ik breek mij af,…

Een meisje wiegt en windt zich in de dans Bij 't kwelen van haar zusters dubbelfluit; Hun vreugd verwelkt niet, eeuwig bloeit hun krans, En door geen moeheid wordt die voet gestuit. Toch droom ik: schonk een god hun plotsling rust, Na 't klinken van een laatste, schrille noot, Wellicht, uit wanhoop om hun lange lust, Zag ik ze snikken in…

Geen, die de bode welkom heet, Wanneer hij, hoog in blinkend ijzer, Zijn speer laat zinken voor de keizer, En ongenodigd tot hem treedt. Geen huisman, die hij niet verschrikt, Wanneer hij, moe van weer en wegen, Bij 't ruisen van de najaarsregen, Om herberg tegen 't venster tikt. En toch, hoe stovend zwelt de druif, Hoe schijnt…

Franciscus heeft, om U te ontmoeten, Alles wat schittert afgedaan Aan hals en hand, voorhoofd en voeten; Want schamel wilde hij tot U gaan. Maar niemand hebt Gij zó ontvangen, O liefde, en als de dag begon, Waart gij het, die zijn zuiv're zangen Deed jubelen van zuster zon. En moet ik óók zo tot U komen, Afleggend waar mijn ziel mee speelt…

Diep zit ik in vroeger te wroeten Bij sterren en zonneschijn; Hoe zal ik mijzelf weer ontmoeten Als kindje en gelukkig zijn? Herinnering kan mij niet leiden, Geen peinzen dat schift of scheidt; De ziel dier versluierde tijden Is louter doorzichtigheid. Doch soms, bij een simpel gebeuren – In d’ochtend een haan die kraait, Of even een…

Daar rijden de soldaten Betrest, verguld, gespoord, Langs lindegroene straten Als door een erepoort; Zij dragen, licht-kapellen Op lijfrok en schabrak, De vlokken niet te tellen, Waar zich de zon in brak. Goudsbloemen zijn hun knopen, Een stengel, wiegt hun zwaard,…

Wagens dragen mijn ramen voorbij Geur van het hooi, de oogst der wei, De maaiers zingen en dansen, Kindertjes vlechten hun kransen, Hoog loops het juligetij. Eenzame heeft mij het lot verplicht, Woorden te rijen tot blij gedicht, Die vreugden daarin te bewaren, Wijnen voor latere…

Zei niet Uw stem: de vogel danst, Het lover danst, de weide danst, De Zon die op het water glanst, De wind, de wolk, de wereld danst? Gij reikte mij uw linkerhand, Daarin gleed warm mijn rechterhand, En velen volgden, tot een band Van dansers slingerde over 't land. De laatste tranen…

Ik heb mijn kleedren uitgetogen Bij 't dwarlen van de lampeschijn ; Nu balsemt duisternis mij de ogen, Ik voel dat wij gescheiden zijn, Ik en de dag, dat kind, die jongen, Die vogel met gebroken wiek, Dat hijgend hert der watersprongen, Die speelman en zijn fluitmuziek. Hoe heeft hij mij gelokt, belogen, Hoe achter wolken week zijn grens…

Ach, gaarden, akkerland en weiden, Gij, voor een milder kus bereiden, Hoe lekt de felle augustusgloed De vochten van Uw wekkend bloed, En geeft de hemel U te lijden ! Dit is de tijd voor 't vorstlijk koren; Wat toevertrouwd werd aan de voren, De wolk van uitgeworpen zaad, De zomer heeft tot nieuwe…

Wat brengt mijn tijd? Géén wilde bewogenheid, Géén hand zich welvend boven de ogen, Of stem die opgetogen Om nieuwe morgens schreit; Maar slechts een dromend turen Naar heengevloden uren. Wellicht is hun ontgleden, Bij ’t traag teruggetreden, Iets schoons, dat wij ons kozen. – Wij rapen twijgen, vruchten, rozen.…

Ons lokt tersluiks een zomerdroom Terug naar 's hemels regiment, Wij zoeken weer Gods blauwe stroom Wiens bedding grens noch bodem kent. Wij waren 't ook zo lang gewoon Met elke luide leeuwerik Te ontstijgen naar dit eeuwig schoon Ons aard-gebonden ogenblik. Wij zagen hoe de donkre grond, Uit zwaarte, lichte wondren…

Kom broeder, snijd het riet In ongelijke pijpen, Dat fluks tot vrolijk lied Uw vruchtloos zuchten rijpe. Dit riet had oók zijn tijd Van wenen over waatren, Nu zij 't aaneengerijd, Dat wíjsjes daaruit klaatren. Vrees niet met juichgefluit Uw zwijgend leed te ontwijden; Het valt tóch eens ten buit Aan ’t alverwinnend blijde. Heeft…

Als knaap placht ik in 't schemeruur Aanvang der zomernachten, Voor 't raam te zitten in getuur En onbeschrijflijk wachten. Een voetstap klonk; dat ogenblik Dook mijn bezinning onder, Diep in een vloed van zoete schrik Om 't zich vervullend wonder. Bij elk omhoog gevlogen woord, Lachend op straat gesproken, Vond ik een hartewens verhoord…

Laten wij lieven en leven, Lesbia mijn, En het gepraat van de ernstige grijsaards, zo klein Als een greintje geloven, Lesbia mijn; De zonnen vrij rijzen en neigen ter kimme. Voor ons, o mijn lief, na 't laatst licht verglimmen Is 't eeuwige nacht in vereenzaamd rusten. Dus honderd kusjes, waar wij al duizend keer kusten, Weer duizend en dan maar…

Muziek, waarbij ik dromend luister, Hoe voert naar vroeger gij terug, En welft U over 't duister Tot koene bogen van een broze brug... Maar werden dan voorheen mijn jaren Alleen geteld Naar saamgebonden korenaren, De schoven op het veld, Naar blozend ooft, Dat door een mild seizoen verguld, En daaglijks overvloediger beloofd, De korven…

Hoe die kleine spitse lijven Tuimelend stijgen, pijlsnel drijven, En in tomeloze drift, Tevens tekenaar en stift, Hun volkomen lijnen schrijven. Neen, ik ken geen groter weelde, Dan hun schijnbaar half gespeelde, Half in ernst bedreven vlucht Stil te volgen met de zucht, Dat mijn droom dit dartlen deelde. Dat mijn zwierende gedachte Zo…

Ik heb haar lief, die grazige eenzaamheid, Waar ik de zachte hartslag van de tijd Nog kalmer dan het eigen bloed voel kloppen, En, schaduw werpend langs de heuveltoppen, Gods zegen in een wolk mij tegenglijdt. Maar soms, wanneer ik bij mijn kudde wacht Op hem, die straks mij aflost, op de nacht, Komt eensklaps een geschal de stilte storen.…