Dirck Raphaelszoon Camphuysen
Gorinchem 1586 - Dokkum 1627: dichter, kunstenaar, predikant en ondernemer.
Dirk Raphaelsz. Camphuysen, afkomstig uit een doopsgezinde familie, werd op vroege leeftijd wees. In 1608 ging hij theologie studeren in Leiden. Hij studeerde niet af, maar werd in 1613 gouverneur bij Gideon van den Boetzelaer. In hetzelfde jaar trouwde hij met Anna van Alendorp. In 1614 werd hij leraar aan de Latijnse school in Utrecht en in 1617 werd hij remonstrants predikant in Vleuten. Daar werd hij in 1620 verbannen vanwege zijn Arminiaanse denkbeelden.
Camphuysen was een pion in de theologische strijd tussen remonstranten en contra-remonstranten. Hij dook onder o.a. bij de drukker Willem Jansz. Blaeu aan het Damrak, waar hij het drukkersvak leerde. In 1620 werd alle Remonstrantse predikanten verbannen en trok hij naar Norden, waar hij een drukkerij opzette onder bescherming van Enno III van Oost-Friesland. In 1623 vluchtte hij eerst naar Harlingen en vervolgens naar Nes op op Ameland. De laatste jaren van zijn leven was hij vlashandelaar in Dokkum, waar zich een gemeente van Doopsgezinden en Remonstranten lang heeft kunnen handhaven.
Hij was de vader van de schilder Govert Dircksz Camphuysen, geboren in 1623.
In 1627 stierf hij 41 jaar jong ten gevolge van uitputting.
Camphuysen was een praktisch christen. Hij twijfelde aan het dogma van de drie-eenheid en verwierp de predestinatie. Hij zag Christus als Zoon van God, die als voorbeeld moest dienen voor alle gelovigen in het gaan van de smalle weg die naar de hemel leidt.
Camphuysen heeft een groot aantal geestelijke liederen nagelaten, verzameld in de Stichtelijcke rymen (Hoorn, 1624) en de Uytbreyding over De Psalmen des propheten Davids (1630). Drie van zijn liederen zijn opgenomen in het Liedboek voor de Kerken dat in 1973 verscheen (18, 420 en 433); in het in 2013 verschenen Liedboek is er nog één overgebleven (901).
Het stedelijk gymnasium in Gorinchem is naar hem vernoemd: Gymnasium Camphusianum.
Camphuysen was in zijn tijd een veel gelezen dichter. Geestelijke zaken kon hij in begrijpelijke poëzie duiden.
3.036