biografie: Jules Deelder
Jules A. Deelder (1944)
Rotterdamse dichter, schrijver, jazzdrummer en performer, die zichzelf graag 'aucteur' noemt. Hij gaat door het leven als de Nachtburgemeester van Rotterdam.
Deelders werk kenmerkt zich door korte zakelijke zinnetjes, doorspekt met Engelse woorden en uitdrukkingen afkomstig uit de wereld van de pop en underground. Zijn interesse in de Beatnik-generatie van William Burroughs, Alan Ginsberg en Jack Kerouac is groot. De Tweede Wereldoorlog, het gebruik van geestverruimende middelen, de stad Rotterdam, de voetbalclub Sparta en de jaren dertig en veertig, de glorietijd van de jazz, zijn andere thema's die regelmatig terugkeren.
Zijn handelsmerk is een stijlvol gangsterpak, strak achterovergekamd haar, een ziekenfondsbrilletje en een minuscuul sikje onder de onderlip.
In 1944 wordt Justus Anton Deelder geboren te Rotterdam-Overschie.
Op elfjarige leeftijd schrijft hij zijn eerste gedicht: 'Hoort, men werpt een atoombom.'
Op zijn achttiende verjaardag debuteert Jules, die de HBS heeft afgerond, met het gedicht ‘Straat’ in het Algemeen Handelsblad.
In 1963 richt Deelder het Nieuw Vormgevend Gezelschap op en organiseert diverse jazz & poetry-happenings, met als onderdelen o.a.het voorlezen van gedichten. Deelder is even zanger bij de beatgroep The Addicts, die maar twee vaste nummers op het repertoire hebben staan.
Deelder draagt voor uit eigen werk op uitnodiging van Simon Vinkenoog in februari 1966 februari bij de manifestatie Poëzie in Carré. Met een muziekvriend Peters maakt Deelder een aantal stripverhalen voor het jeugdblad Robbedoes. Onder de pseudoniemen Youssouph Ben Houpla (= Rob Peters) en Julian the Joint (= J.A. Deelder) publiceert het tweetal het boekje ABC Voor De Genieter Van Marihuana. Onder zijn eigen naam debuteert Deelder met de door De Bezige Bij uitgegeven poëziebundel Gloria Satoria. Het debuut wordt niet onwelwillend ontvangen.
Nu volgen de poëziebundels Dag En Nacht Geopend (1970), Boe! (1972) en De Zwarte Jager (1973). In 1976 maakt Deelder zijn prozadebuut dat simpelweg 'Proza' getiteld is.
In 1977 maakt Deelder zijn televisiedebuut in Stadslicht, een documentaire over Rotterdam, waarin Deelder het gelijknamige gedicht voordraagt. Het seizoen daarop presenteert hij, eveneens voor de VPRO-televisie, het punkmagazine Neon. Niet iedereen is gecharmeerd van Deelders vlijmscherpe presentatie en na acht afleveringen wordt het jongerenprogramma gestaakt. Ook tijdens zijn trektocht langs literaire cafés, buurthuizen, manifestaties en festivals is Deelder een omstreden figuur. Hij wordt wel eens bekogeld met bier en door punks uitgescholden voor fascist. Deelder laat zich niet van zijn stuk brengen, wat hem naast tegenstanders ook fans oplevert.
In 1982 schrijven Jules Deelder en Rien Vroegindeweij het scenario voor Bob Vissers eerste speelfilm Het Veld Van Eer.
In de eerste helft van de jaren tachtig publiceert hij proza- en poëziewerk, waaronder The Dutch Windmill (1980), een biografie over de toen nog levende legende de bokser Bep van Klaveren en diverse verhalen- en poëziebundels. Vooral de gedichten in Junkers 88 (1983) en Portret Van Olivia De Havilland (1985) typeren Deelders op Dada en de Beatniks geënte stijl.
In 1985 richt Deelder de BV Deelder (BVD) op. Met zijn levensgezellin Alie Fok krijgt hij een dochter, die ze Ari noemen. Hij treedt op in het grote theater met de avondvullende show ‘Deelder Spreekt’. Tussen de programmapunten door improviseert Deelder.
Het jazzcombo Trio Me Reet verzorgt de muzikale omlijsting van deze en volgende shows. De band bestaat al jaren en is een hobbyproject van Jules Deelder (drums), Chris Koenen (gitaar), Aad van Pijlen (basgitaar) en de tenorsaxofonisten Boris Vanderlek en Ger 'Sax' van Voorden. Van Trio Me Reet verschijnen ook enkele platen. Hij krijgt er de Zilveren CJP-prijs voor uitgereikt. Meedeinend op zijn succes brengt platenmaatschappij EMI de show integraal uit op LP en publiceren Pieter van Oudheusden en Herbert Verhey een voorlopige biografie, De Mensch Deelder. In 1988 volgt een nieuwe show ‘JA Deelder’, die ook op de VPRO-televisie te zien is. In 1986 publiceert hij de roman Gemengde Gevoelens en in de jaren hierna publiceert hij diverse poëzie- en prozabundels.
In 1988 krijgt hij de Rotterdamse Anna Blaman-prijs voor zijn literaire werk.
Deelder maakt een nieuwe theatershow, Kiezen Of Deelder, die tot 1990 doorloopt. Hierna volgen Deelder Draait Door (1990 - 1992) en Deelder Denkt (1992 - 1994). In 1992 verschijnt het album Deelder Drumt Jazz, met daarop muziek, verhalen en gedichten.
De zesde theatershow gaat in 1994 in première en voert Deelder tot 1996 langs uitverkochte schouwburgen in het hele land. Op literair gebied blijft Deelder actief: De T Van Vondel (1990), Jazz (1992), Canadian Caper (1994) en het kinderboek De Bevrijding Van Koos Spook (1995). In 1994 bundelt De Bezige Bij al zijn tot dan toe gepubliceerde gedichten in Renaissaince: Gedichten '44-'94.
Voor Herman Brood (50) componeert Deelder, ‘Oh Kut’, een loflied op de vagina.
In 1997 gaat Deelder op toernee met zijn theatershow Deelder Zingt?
In 1999 Deelder toert met Bart Chabot en Herman Brood. Daarnaast is Deelder actief met het toneelstuk Angel Eyes, over een jazzmuzikant. In oktober wint de Rotterdammer de Johnny van Doorn-prijs 1999.
Met de voorstelling Voorwaarts Nuts! (2001) willen Bart Chabot en Jules Deelder het begrip literair theater nieuw leven in blazen.
‘Deelder Draait’ is een CD uit 2002 waarop Deelder de favoriete platen uit zijn jazzcollectie in originele staat op cd zet, inclusief krassen.
De door Deelder samengestelde compilatie ‘Deelder Draait’ wordt genomineerd voor een Edison Jazz in de categorie jazzuitgaven van historische aard. Met de Belgische absurdistische komiek Kamagurka staat Deelder in de Nederlandse en Belgische theaters met de voorstelling Kamadeeldra.
Voorlopig zal het nog wel niet stil zijn rond deze levenslustige Rotterdammer.
Inzendingen van deze schrijver
28 resultaten.Gedichten
gedicht
3.3 met 63 stemmen 
30.433 Ge-
dich-
ten
zijn
vaak
lang
en
smal
De
mij-
ne
wel
in
elk
ge-
val
Lang
maar
te-
ge-
lijk
ook
kort
Dat
zijn
ge-
dich-
ten
zo-
als
het
hoort
Te
lange
zijn
er
bij
de
vleet
Of
nog
er-
ger
lang
en
breed...
Mariniersbrug
gedicht
3.6 met 27 stemmen 19.384 De Maasbrug
symbool van on-
verzett'lijkheid
leed aan metaal-
moeheid en was
gedoemd - Geen
marinier die 't
stage knagen van
den tijd een halt
toepriep - Integen-
deel! Reeds rees
uit Rotown's harte-
bloed een nieuw
symbool ons tege-
moet - scharlaken
in de neongloed -
De...
Ogenschijnlijk
gedicht
3.3 met 36 stemmen 17.615 Ogenschijnlijk heeft het ene
niets te maken met het ander.
Ogenschijnlijk schuilt er
voordeel in een vaste baan.
Ogenschijnlijk zal er nog
een heleboel verand'ren.
Ogenschijnlijk staan de sterren
hier niet zo ver vandaan.
-----------------------------------------
uit: 'Vrijwel...
Dat je teweegbrengt
gedicht
3.4 met 42 stemmen 18.709 Dat je teweegbrengt
is van meer belang dan
wat je teweegbrengt
VOOR ARI
gedicht
3.7 met 300 stemmen 86.606 Lieve Ari
Wees niet bang
De wereld is rond
en dat istie al lang
De mensen zijn goed
De mensen zijn slecht
Maar ze gaan allen
dezelfde weg
Hoe langer je leeft
hoe korter het duurt
Je komt uit het water
en gaat door het vuur
Daarom lieve Ari
Wees niet bang
De wereld draait...
Rotown magic
gedicht
4.4 met 176 stemmen 59.358 Rotterdam is niet te filmen
De beelden wisselen te snel
Rotterdam heeft geen verleden
en geen enkele trapgevèl
Rotterdam is niet romantisch
heeft geen tijd voor flauwekul
is niet vatbaar voor suggesties
luistert niet naar slap gelul
't Is niet camera-gevoelig
lijkt niet mooier dan...
In de schemer
gedicht
3.8 met 105 stemmen 46.779 In de schemer buiten
op een tuinbank gezeten
van de geluidloze vlucht
van de vleermuis omgeven
werkt het gestage knagen
van het geweten
ons méér op de zenuwen
dan binnen
op de bank gelegen met
de televisie aan -
vandaar dat in zo weinig
tuinen banken...
De omgeving...
gedicht
3.1 met 79 stemmen 28.937 de omgeving
van de mens
is zijn medemens
Er lijkt
gedicht
3.2 met 198 stemmen 67.375 Er lijkt geen
vuiltje aan
de lucht maar
schijn bedriegt
Een flits in
de leegte
en je weet:
weer een be-
keuring aan
m'n reet!
-------------------------
uit: 'Tussentijds', 2008.
Aan de Maas
gedicht
3.2 met 126 stemmen 56.427 Aan de Maas gezeten
turend in het zwerk
het stadsgeraas geweken
ontstijgt men aan zichzelf
Op hoger plan gekomen
wiekend door de lucht
de zwaartekracht te boven
vindt men een ander terug
O vogel van verlangen
wiegend op de wind
verlos ons van elkander
en van elkaars...
In het licht van het huidige tijdgewricht
gedicht
3.1 met 53 stemmen 30.416 Te leven in een tijd
Waar niets meer waarde
Heeft dan geld is als
Boksen in de hel zonder
Helpers en zonder bel
Je stoot je leeg en in-
Casseert zonder één de-
Conde rust want voor je
Het weet is het gebeurd
En zit je op je reet
De strijd is zwaar en
Zonder zin want...
Kunst
gedicht
3.0 met 50 stemmen 7.117 ‘Wie van de aanwezigen
houdt er van kunst?’
‘Ikke.’
‘Prachtig! Dan kunt u
mij vast wel even helpen
met het ophangen van de
schilderijen.’
Eden
gedicht
3.2 met 47 stemmen 11.136 Het leven in de Hof van Eden
was te mooi om waar te wezen
De zon kwam op de zon ging onder
De tijd was nog niet uitgevonden
Er was hemel er was aarde
Er was lucht en er was water
In het bos de wilde beesten
Er was Adam er was Eva
Ze leefden met elkaar in vrede
Zonder doel en zonder...
Nationaal gedicht
gedicht
3.7 met 16 stemmen 11.413 Oooooooo!
Hoe vergeefs
des doelmans hand
zich strekte
naar de bal
die één minuut
voor tijd
de Duitse doel-
lijn kruiste
Zij die vielen
rezen juichend
uit hun graf
------------------------------------------
uit: 'Lijf- en andere gedichten', 1991.
2
gedicht
3.0 met 29 stemmen 11.404 Sinds Descartes
wordt het denken
zwaar overschat
Denken is een ver
tra-gings-pro-ces
Het leggen van
noodverband na
bliksem- of bom-
inslag. Eerst
zie je een flits
Dan hoor je een
klap en dán be-
gint het denken
pas
-------------------------------------
uit: 'Het graf van...
Made in Lapland
gedicht
2.9 met 13 stemmen 9.823 Als in Lapland
de lupine
weer gaat bloeien
en de scheepvaart
rond Gibraltar
ligt gestremd
zal in Lapland
de lupine
weer gaan bloeien
en de scheepvaart
rond Gibraltar
zijn gestremd.
---------------------------------------------
uit: 'Renaissance gedichten '44-'94', 1994.
Jazzverleden
gedicht
3.6 met 30 stemmen 19.318 De jazz stamt van de negers
De negers in Amerika
De negers in Amerika
stammen van huisuit uit Afrika
Ze werden door ons Hollanders
met schepen naar de States gebracht
En bepaalde niet eerste klas
maar als beesten vastgeketend in
stinkende ruimen opeengepakt
om aan de overkant -...
Gefeliciteerd
gedicht
3.6 met 25 stemmen 29.427 'Herinner jij je dat prachtige
horloge nog dat ik een jaar of
vijf geleden verloren heb?"
'Jazeker.'
'Weet je nog hoe ik werkelijk
overal heb gezocht maar het ner-
gens kon vinden?'
'Reken maar.'
'Trek ik gisteravond een oud vest
aan dat ik in jaren niet meer
heb gedragen en nou...
BIJ DE DOOD VAN OME COR
gedicht
3.4 met 17 stemmen 21.061 Ze zijn nu weer samen
de jongens van Deelder
Na Arie en Jaap
kwam Corrie het laatst
Ze hebben op elkaar gewacht
Arie en Jaap en die samen
weer op Corrie
die de jongste was
Nu lopen ze rond door
het Hiernamaals
en drinken een borreltje
op onze gezondheid
Ze lachen en praten...
Repeteergedicht
gedicht
3.2 met 24 stemmen 13.883 Sommige gedichten dienen
elke dag herschreven.
Gewoon hetzelfde gedicht
elke dag opnieuw.
Andere gedichten niet.
Wéér andere bleven beter
ongeschreven.
Dat zijn verreweg de meeste.
Maar sommige gedichten
dienen elke dag herschreven.
Gewoon hetzelfde gedicht
elke dag opnieuw.
Tot...
Wonderland
gedicht
3.2 met 35 stemmen 20.980 Bij het pompstation
bleken acht van de negen
pompen super te leveren
en maar één normaal
Op m'n vraag of het geen
tijd werd de bordjes te ver-
hangen keek de pompbediende
mij niet begrijpend aan
Toen ik later in een
etalage op een bord las
dat men bij aanschaf van
vijf batterijen...
Het Heelal
gedicht
3.4 met 48 stemmen 26.113 Hoe verder men keek,
Hoe groter het leek
--------------------------------------
uit: Vrijwel alle gedichten, 2004
The Monk
gedicht
3.0 met 7 stemmen 17.092 Wie zoals ik ooit Monk
op een concert dik drie
kwartier geen noot zag
spelen maar al die tijd
in trance gelijk een me-
dicijnman rond de Stein-
way dansen en onder toe-
nemend gemor van een op-
eengepakt gehoor plots
als een speer op het i-
voor af duiken en na nog
één tel wachten met...
Bokswereld
gedicht
3.2 met 32 stemmen 39.239 Half Moon Inn
San Diego California
Op het gazon rond
het zwembad groepen ze samen
de gok- sex- en horecaf-
bazen doen zaken
Soms laat er een
zich voorzichtig te water
Van ver klinkt de stem
van Bep van Klaveren
"Ik gaf 'm een hóek ...
Hij hep nóoit meer gebokst"
De...
De onafhankelijke geest
gedicht
3.6 met 79 stemmen 47.355 De onafhankelijke geest
gelauwerd en geprezen
wordt in stilte gevreesd
als gevaar voor de vrede
Nagel aan de doodkist die
geweten heet
-----------------------------------------------
uit: 'Zout', kwartaaluitgave KPMG december 2005
Blues on tuesday
gedicht
3.7 met 263 stemmen 79.197 Geen geld.
Geen vuur.
Geen speed.
Geen krant.
Geen wonder.
Geen weed.
Geen brood.
Geen tijd.
Geen weet.
Geen klote.
Geen donder.
Geen reet.
Zelfportret
gedicht
3.1 met 152 stemmen 63.272 Soms zie je je zitten.
Bleek en sereen.
Hier en/of ginder.
Alleen of alleen.
--------------------------------------
Uit: 'Dag en nacht geopend', 1970.
Beknopte topografie van de Rijnmond
gedicht
3.6 met 171 stemmen 71.636 Rotterdam
Schiedam
Vlaardingen
Maassluis
hoekie om
trappie af
gekkenhuis
-------------------
uit: Gloria Satoria
