Alle inzendingen van Albert Verwey

Heilige Schriften zijn die waaraan niemand een sylbe verander, Godlijk, naar letter en geest - Goede gedichten zijn zo, zij dan hun bron de Skamander, Jordaan of Noordzee geweest. --------------------------------- Skamander - rivier bij Troje…

Al dat jonge groen Als een koele zoen Op mijn ogen... En mijn hart bewogen Zoals toen...…

Het kindje lag gewikkeld in de doeken Op moeders schoot; het was een armlijk kot: De koe en ezel stonden achter 't schot. 'Wat die drie koningen in 't huisje zoeken?' Jozef was graag gevlucht in donkre hoeken. Hij hield zich stil terzij: hij zat voor zot. Maar noch gevolg noch vorsten toonden spot: Geschenken biedend knielden zij, die kloeken…

Als in een huis in de onderwereld, waar De stille vader en het stomme kind Elkander aanzien - zó zit ik gebukt Over mijn boeken in dit donk're huis. En tegenover me aan de tafel zit Dat stomme kind der sombere gedachte, Mijn stille weemoed met het bleek gelaat, Mijn stomme weemoed met het donker oog, Die niemand ziet dan ik, - maar áls…

Ik schrijf deez’ verze’ uit liefde tot de gele Papieren met de kreuken glad-gestreken. De inkt vloeit, de pen haakt, harige vezels breken Af in het split en vlekken vegen vele. Daarom mijn hand die zo zwaar leit tot hele Lichte trekjes dresseer ‘k en ’t licht geteken Oefent de geest tot een licht uitgereken Van woorde’, ook niet àl te ijl,…

Ik ben een dichter en der Schoonheid zoon. Alles wat schoon is, is me een vreugd altijd. Mijn hart is menslijk, maar of 'k lach of lijd, Mijn lachen en mijn leed zijn beide schoon. Ik heb de macht dat ik wat schoon is toon Aan andren, door de taal die ik belijd, Zodat wie leest bedroefd wordt of verblijd, Maar zich bedroevend vreugd smaakt…

Ik drink mijn zonden op als rijpe wijn Waar een kap'laan zich heim'lijk aan bedrinkt: – Hij feest zijn oog aan 't glas, dat halfvol blinkt Binnen de lichtkring van de lamp, wier schijn Wemelt rondom en scheem'ring wordt in 't klein Vertrek, waar vóor hem zich een heir verdringt Van dromen, tot zijn hoofd halfdromend zinkt: Hij prevelt…

III Ik had uw hart mij tot een huis gewijd: De wierook brandde — de opgeslagen blaân Der schriften gloorden — de ark zag 'k openstaan - Ik had mijn wolk rondom mijn huis gespreid. En zie, in mijn huis zit een wisslaar aan, Midden in mijn mysteriën, als beidt Hij mijne komst: opent de poorten wijd, Strooit lovers, dat mijn voet moog' binnengaan…

Ik heb alleen de woorden, gij de geest, En zoveel als geest meerder is dan woord, Is in dit werk meer dat aan u behoort Dan aan uw dichter, die het schrijft en leest. Gij gaaft mij goeds uit uwe geest en preest Mij voor uzelve, bracht ik daarna voort Uw goed in schoon verband van woord met woord, Maar minder schoon dan 't in ú was geweest.…

Ik heb alleen de woorden, gij de geest, En zoveel als geest meerder is dan woord, Is in dit werk meer dat aan u behoort Dan aan uw dichter, die het schrijft en leest. Gij gaaft mij goeds uit uwe geest en preest Mij voor uzelve, bracht ik daarna voort Uw goed in schoon verband van woord met woord, Maar minder schoon dan 't in ú was geweest.…

Ik heb mijn hart ú tot een huis gewijd, En midden in het binnenst heiligdom, Waar de outerkaars in 't donker gloeit, verbeid Ik u, mijn lief, mijn zoet sieraad alom! Ik sloeg mijn ziel dit zoete donker om, Alleen om ú te ontmoeten, die me altijd Belooft te komen, in 't geheim, na stom Eerbiedig beiden ene kleine tijd. O kom, mijn lief,…

Ik walg nu van die dagen vol van zon, Van die zon zelf, die niet wil ondergaan; Wanneer het nacht was zou ik naast hem staan En zeggen: Vriend, 't was waar, eerst nu begon Mij 't leven, àl wat ik eertijds verzon Was logen, wat ik zei van zon was waan, En van genot en liefde, - maar, welaan, Vergeef mij dat ik zó dwaas dwalen kon. Dan…

Ik weet, dat geen die later dit boek leest, 't Begrijpt, - en wie de wereld gadeslaat, Weet dat zij slecht noemt wat zij niet verstaat, En goed het niet-verstaan van eigen geest. Maar ik, die dit boek schiep, ben niet geweest Schepper van 't niet-verstane, in andren kwaad, Maar van het wél-verstane - en, naar hún raad, Goede in mij zelf en…

Ik zie de mens, maar ik begrijp hem niet: – Hij eet van 't leven al wat lekker smaakt, En proeft van ál zijn passies: zijn mond raakt Iedere vrucht, die iedre hand hem biedt. Hij zoekt in dronkenschap een droom, die vliedt, In 't leven, – tot hij, moede en koud, ontwaakt, Naakt en gebroken: op zijn lippen smaakt Des levens droesem bitter…

Daar zat de koning Adelboud Op een armstoel van het duurste goud. De koning had zo'n dikke kop, En een wichtige gouden kroon d'r op. Zijn mantel was van hermelijn, Zoals alle koningsmantels zijn, En naast zijn armstoel stonden twee Pages, die keken weltevree, En elk hield in zijn rechterhand Een wijnglas, vol tot aan de rand. Toen…

Het is zo weinig wat ik heb: Dit éne leven, dit kristal Waaruit ik straal en vormen schep Van ’t wijd heelal. Dit éne leven, maar het is Een knooppunt in het wereldweb, Van waaruit alles anders is Dan ’t andren was of is of wezen zal. Ik heb wel altijd dit kristal Waarin de wereld spiegelt, En in me is altijd vloed en val Van golf die wendt…

Tik tak, tik tak: kort van pas, Van seconde tot seconde, Gaat de tijd, en toch te ras. Ochtendstonde, ach middagstonde, Avondstonde en na de dag Nacht; en wéer een dag; en dagen, Weken, maanden, jaren jagen Met hetzelfde stil gewag Van de slinger en de wijzer, En wij worden stijver, grijzer En gaan zachtjes over stag. Is het zo? O ja. Maar…

Kom nu, bedroefden! al wie raad'loos klagen! 'k Bèn niet de Schoonheid, maar 'k zal vóor Haar spreken. 't Bewijs? 'k Geef u mijn woord-zelf als een teken, Dat Zij mij zond en gij mij raad moogt vragen. Geloof alleen maar dat zij álle dagen Kan troosten al wie, lijdend, Háar aansmeken, En woorden weet, die 't lachen door doen breken Om…

Poëzie is geen voer voor een kaste Maar een dronk voor de vrije mens - Tot de kudde die vastte en die braste Zich ophief in dwingend gedrens En de slechte poëten kwamen Van wie zij schijn voor wezen namen.…

Ik wenste dat mij mocht gebeuren, Nu en voortaan, Heel goed te zijn voor hen, die treuren, Nu en voortaan. Want als ik blijf behou'en Gezang en de vreugd daarvan, Dan weet ik, dat ik al wie rouwen Oneindig troosten kan. Want al mijn zangen in mij Zijn boodschappers van vreugd : Zij dragen goede tijdingen, En hemelse verblijdingen…

Dit leven is een marktdag: ginder bluft Een boerendokter op een stoeltje, omringd Door domme kijkers, - langs mij been verdringt Zich 't volk van sjacheraars en vult met wuft Geschreeuw het plein, - een bond jankt me aan en snuft Rond naar zijn baas, - in 't harlekijnspak springt Een nar op 't koord, - een liedjesventer zingt Mij…

Ik wenste dat mij mocht gebeuren, Nu en voortaan, - Heel goed te zijn voor hen, die treuren, Nu en voortaan. Want als ik blijf behou'en Gezang en de vreugd daarvan, - Dan weet ik, dat ik al wie rouwen Oneindig troosten kan. Want al mijn zangen in mij Zijn boodschappers van vreugd: Zij dragen goede tijdingen, En hemelse verblijdingen…

V. Lamp mijner ziel, die me in ’t verborgen gloort, Zoet wonder van ’t heelal, dat niemand weet, Brand niet zo duister in die mist van leed, Maak niet altoos uw schijnsel droef; – gloed hoort Bij gloed, wat schoon is brengt wat schoon is voort, Zoet zoekt zoet, lief! och, dat gij ook zo deed, U zelve zoet, uw zoet Zelf minder wreed, Dat…

I Licht mijner ziel! ik zag u steeds van ver, En wist wel dat gij eindlijk komen zoudt; - Woorden, die ik niemand heb betrouwd, Gaan uit als bleke vlammen, - als een ster, Die in 't azuur, maar blanker, lieflijker, Zie 'k in uw lokken liggen 't licht gelaat; 't Mysterie van veel leeds, maar nooit van haat, Droomt in uw ogen; - 'k zag…

II Licht van mijn Liefde, dat nu donker werd, Daar ge in een mist van tranen altijd weent; – ’k Zie als een vlam, die trillende overleent, Een wonder en een glorie in uw hart. En gloeiende in het donker uw smart Slaat ze uit en zoekt, tot alles zich vereent Met mijne liefde, en vreugd, die om u weent En in mijn diepste ziel uw naad'ren…

Hoe nabij, Hoe als eerst, Glanst het bosje en straalt de wei, Schalt de leeuwrik die met zang de lucht beheerst. Zorgenvol Liep ik uit, Eer ik 't wist kwam Lente en zwol De ogen vol met groen me, de oren vol geluid. Wie bleef jong? Wie werd oud? Lente lachte en MIJN hart zong De eigen tonen over die ze een knaap vertrouwt.…

Men kàn geen vlammen als een gouden vloed Uit éen vaas gieten in een andre vaas: Daarbinnen branden ze en een bevend waas Gloeit door het hulsel heen met halve gloed. Open het nooit – het is zo schoon, en ’t moet Zó schoon zijn, blijvend in die zelfde plaats: Die vlam zal niemand zien: zij zal, helaas! Zichzelf verteren, daar haar niemand…

Ik zie de mens, maar ik begrijp hem niet: - Hij eet van 't leven al wat lekkers smaakt, En proeft van ál zijn passies: zijn mond raakt Iedere vrucht, die iedre hand hem biedt. Hij zoekt in dronkenschap een droom, die vliedt, In 't leven, - tot hij, moede en koud, ontwaakt, Naakt en gebroken: op zijn lippen smaakt Des levens droesem bitter…

Tussen haar zusters, de verkoren rozen, Verbergt zij kuis en bang de zaligheid Die haar verwart en mijmerend doet blozen Nu zij vermoedt waartoe ze is voorbereid. De bloemen op haar haastige adem beven. Waarom die vrees?...want ze is mij teer verwant En heeft mij daarom argeloos gegeven Dit warme speelgoed, haar verliefde hand.…

Mijn God is enkel gloed en donkerheid, Schoon om te zien, - een wonder te verstaan; - Daar is niet één als Hij, - doch 'k zie u aan, En waan dat gij Hem-zelf zijt. En dus heb ik mijn ziel u toegewijd, Opdat ze in uw gloed mocht vergaan; En stil verteren, zonder klacht, voldaan Met zulk een liefde en zulk een éénigheid. Zoals twee vlammen…