Alle inzendingen van Jacob Israël de Haan

Maar lees de woorden van mijn liedren niet. Lees het onleesbare achter woorden. Dan zult gij weten, wat mij wreed bekoorde, Wat mij verlokte en toen verliet.…

Gij kent de diepte niet der donkre dalen, Waardoor ik huiverend ben heengegaan, Had ik één taal, meer dan der mensen talen, Nog zou mijn Lied het u niet doen verstaan. Maar ook gij kent de bonte bergen niet, Waar Gods wil mij machtig heeft heen geleid, Waar het hunkerend oog de verten ziet, Van 't Heilig Land tot de open zee gespreid. Wie met…

Weet Gij nog, moeder, hoe ik jong Schatten-verlangend u verliet? Wereld en weelde lokten, mij bedwong Uw smeken niet. Ik ging en wierf mij menig schat Van goed metaal en gave steen, Rijker dan ik in wereldstad Was er niet een. Maar schat verwervende verloor Ik morgenvrede en avondrust En wist dat niet. Leefde fel door Op…

De tastende ontucht van uw teedre handen. Het duister...geur van rozen en van wijn. Morgen zal wroeging weder wreder branden. Maar heden: laat ons zalig zijn. ------------------------------------------- uit: Kwatrijnen (1924)…

Wie danst zo rank, zo rap, zo zacht van zede, Met stap en stamp, buiging, handslag en kushand? Een knaap, die mijn hart heeft verzoend met Rusland, Die maat en muziek maakt van zijne leden. Mijn open mond drinkt het zoet van de lucht, Mijn oog verzadigt zich van zalig schoon, De muziek wiekt, gelijk een vogelvlucht, Zo zacht van slag, en fluit…

Laat ik u schrijven, vriend, hoe zalig stil Het dorpje is waar ik nu woon, gevlucht Voor schrille stad en havenend gerucht, Helend mijn ziel en mijn verwoeste wil. 't Heeft weinig huizen rond een oude toren, Om ieder huis een mildbloeiende heg, Geen luide straat, maar smalle zachte weg Van zand waarin geen stappen zijn te horen. De school…

In dit spel van wind en water Schouw ik peinzend heel de dag 'k Vraag niet meer naar toen en later Ik draag wat er komen mag.…

Ik was dertien jaar: toen legde zijn handen Een vrome Man ten zegen op mijn hoofd. Zijn zegen heeft mij niet behoed voor schanden, God gaf. Hij nam. Zijn Naam blijve geloofd. De zegen van mijn Vader ... als wij keerden Bij Moeder thuis van het Sabbathgebed Zegende hij zijn Zonen; wat wij leerden Van Vader heeft mijn leven niet gered. De zegen…

Niet één heeft zo het goede geweten. Niet één heeft zo het slechte gedaan. En nu: verlaten voor mijn vuur gezeten, Zie ik mij-zelve aan.…

De stenen steunen 't geweldig gewelf. En het gewelf grijpt machtig elke steen. Geen Uur. Geen Tijd. Over mijn siddrend Zelf, Waaien de stormwinden der eeuwen heen.…

Een lieve jongen en een héél lief meisje... Ik leg mijn hand op mijn hart zwaar van pijn. 't Is altijd weer dat oude, nieuwe wijsje. Misschien zal 't leven hun genadig zijn.…

Dat ik een wild genieter ben geweest, Wiens vreugde wrang was en wiens wroeging wranger, Men zal 't weten, zolang men Hollands leest, Maar ook niet langer.…

Reading: schrei niet, hier is het wreed gebouw Waar een dichter in de tredmolen liep, Dorst leed, honger, op een plankenbed sliep Teedre handen stuk trok aan 't geteerd touw. In een tredmolen: loop, dat niet de grond Uw voeten breekt, die onder uw voet wijkt; Kramp vast uw handen, als uw kracht bezwijkt Slaan wentlende treden uw voeten wond…

Ach: wat men niet leert uit de wijn, Dat leert men ook niet uit het Boek. Een leven met minst mooglijk pijn, Een stille Dood is wat ik zoek. II Ach, wat is waarheid? Wat is zeker? Dit is de waarheid, die ik vond: Men schenkt de wijn uit een kruik in een beker En uit de beker in de dronken mond. III Wie in de druiven meer proeft dan het…

Het meest verlang ik weer de taal te horen. De taal van Holland, altijd om mij heen. Hier leef ik, half verheugd en half verloren. De taal van mijne liedren spreekt niet één.…

Hij dronk de wijn. Ik zag de zonnestralen Een eeuwig ogenblik verspelen in zijn glas. Hij zal nooit weten (God weet waar wij dwalen !) Dat ik de Dichter van zijn wijnkelk was.…

Twee sinaasappels van één tak met blaren. Ik zie schreiend het wonder aan: Neen: niet vergeefs zijn zóveel kwade jaren Over mij heen gegaan.…

De Tijd kan de Eeuwigheid niet overwinnen. Maar kan de Eeuwigheid één Ogenblik overslaan? Laat dan gerust uw Ziel en uwe Zinnen Op de stroom van de Vreugde vergaan.…

Wat wacht ik in dit avonduur, De Stad beslopen door de slaap, Gezeten bij de Tempelmuur; God of de Marokkaanse Knaap?…

Geen naam. Geen woord. Ik weet slechts, dat hij lachte, Hij lachte, toen hij haastig langs mij ging. Nu door de dagen en de nachten Martelt herinnering.…

Uw literatuur is literatuur. Waar is uw Lied, dat beeft van hartebloed? Het goud wordt gelouterd in louter vuur. En het Lied in Gods grote gloed.…

Als ik de zon was, kon ik vreedzaam zijn Met zijn mond, zijn ogen, zijn haren. Nu blijf ik ver, met doffe pijn, Sidderend voor gevaren.…

Dit spelend kind kan de sterren niet plukken Maar zijn ziel plukt bonte bundels te saam. Ik leed zó veel en in naamloos verrukken Zegent mijn Lied Gods Heilige Naam.…

Hij dronk de wijn. Ik zag de zonnestralen Eén eeuwig ogenblik verspelen in zijn glas. Hij zal nooit weten (God weet waar wij dwalen!) Dat ik de dichter van zijn wijnkelk was.…

Toen scheidde ons het Leven. Thans scheidt ons de Dood. Gij rust. Ik word gedreven. Langs wroeging, vreugde en nood.…

Een hevig hater. Een minnaar mild. Die nu of later De Dood toch stilt.…

Vraag van mijn lied geen wijsheid en geen grootheid. Dit zijn vier regels en meer heb ik niet. Maar tot de wanhoop van mijn wrede doodstrijd, Laat mij het lied, het lyrisch lied. ----------------------------------- uit: Kwatrijnen (1919)…

Niet in de winter, wanneer dagen duister Als nachten zijn, wier zwaarte mij verdrukt, Maar in de zomer, als de bloei, de luister Van dag en nacht, het bevend hart verrukt. Niet in de winter als deuren en ruiten Kreunen bij 't woedend waaien van de wind Maar in de zomer, als vogels hoog fluiten De dag laat eindigt en weer vroeg begint, Vrees…

Wat ik verlang? Niet meer de wilde weelde, De woede, die naar donkre daden drijft, Slechts dat mijn ziel, die zoveel goed verspeelde, Na zoveel kwaad in vroomheid vreedzaam blijft. Wat ik verlang? Ik heb zoveel gewonnen In overmoed, dat ik verloor in smart: Geve mij God, gezuiverd en bezonnen Een smekende ziel en een zingend hart.…

Die na mij komen, lezen mijn kwatrijnen. Zij zullen sidderen, als zij verstaan, Met welk een marteling van hartenpijnen Ik zingend door het Leven ben gegaan.…