Alle inzendingen van Jacob Israël de Haan

Hij las mijn liederen van smart en rouw... Heeft één Dichter tegen zijn Volk misdreven Als ik misdreef door ongebonden leven, Als ik misdreef, ijdel en ongetrouw? Des rouwt mijn lied. Geen troostwoord kan verzoeten De wrede wroeging der voldreven Daad. Ik heb geen tranen genoeg om te boeten Wat Daad en droom bedreef aan gretig Kwaad. Geen…

Ik was dertien jaar: toen legde zijn handen Een vrome Man ten zegen op mijn hoofd. Zijn zegen heeft mij niet behoed voor schanden, God gaf. Hij nam. Zijn Naam blijve geloofd. De zegen van mijn Vader ... als wij keerden Bij Moeder thuis van het Sabbathgebed Zegende hij zijn Zonen; wat wij leerden Van Vader heeft mijn leven niet gered. De zegen…

Niet één heeft zo het goede geweten. Niet één heeft zo het slechte gedaan. En nu: verlaten voor mijn vuur gezeten, Zie ik mij-zelve aan.…

Wrede Dood: wel hebt gij zijn jeugd gebroken, Maar zijt gij sterker dan mijn hartelied? Zolang de Taal van Holland wordt gesproken Vergeten vromen* onze Vriendschap niet. Nu bouwt zijn grafsteen tussen zoveel stenen, Terwijl de winter weer zijn tocht begint. Nog weinig tijd: de letters zijn verdwenen, Geslagen door regen en wrede wind. Maar…

Of God bestaat en of Hij hoort Het smeken van mijn machtloos woord, Of Hij siddert bij mijn geween, Weet God alleen.…

Thans keer ik weer : mijn God heeft mij vergeven, En Zijn genade wreekt de wegen niet, Waarlangs ik zwierf bij spel en ijdel lied, Zijn liefde doet mijn stervend hart herleven. En als gij vraagt : hoe weet gij Zijn genaden, Wie zeide u zeker, dat Hij u vergaf Al ijdel dwalend langs zingende paden Bevreesd voor aardse noch hemelse straf,…

De donkere Bazaar met zijn straten. En ieder winkeltje een warme nis. Daar zitten de kooplieden zó gelaten Of handel wijsheid is. ----------------------- Kwatrijnen (1924)…

Nu doet het zoet van de zomer mij wenen En haatlijk is mijn hart zijn milde lust, Want braakte en brand zijn op de aarde verschenen, En alle volken kampen verwilderd ontrust. Avond: de kleuren van de late lucht Verinnigen zich tot één teedre tint Van blekend blauw, de sterrennacht begint Zijn tovertochten zonder één brekend gerucht. Maar…

De stenen steunen 't geweldig gewelf. En het gewelf grijpt machtig elke steen. Geen Uur. Geen Tijd. Over mijn siddrend Zelf, Waaien de stormwinden der eeuwen heen.…

Het meest verlang ik weer de taal te horen. De taal van Holland, altijd om mij heen. Hier leef ik, half verheugd en half verloren. De taal van mijne liedren spreekt niet één.…

Een vogel floot en deze stoorde Stilte met zijn ongehoorde Tintelende fluit. Die vogel floot voor zich alleen Uit hart en keel ten hemel heen Zijn hoog geluid. Een vogel kent geen roem of loon, IJdelheid niet. Dus fluit hij schoon Uit eigen lust. Als vogels zó fluit ik, een dichter, Maak het duister leven lichter, Rusteloos hart gerust.…

Wat wacht ik in dit avonduur, De Stad beslopen door de slaap, Gezeten bij de Tempelmuur; God of de Marokkaanse Knaap?…

Uw literatuur is literatuur. Waar is uw Lied, dat beeft van hartebloed? Het goud wordt gelouterd in louter vuur. En het Lied in Gods grote gloed.…

Weet Gij nog, moeder, hoe ik jong Schatten-verlangend u verliet? Wereld en weelde lokten, mij bedwong Uw smeken niet. Ik ging en wierf mij menig schat Van goed metaal en gave steen, Rijker dan ik in wereldstad Was er niet een. Maar schat verwervende verloor Ik morgenvrede en avondrust En wist dat niet. Leefde fel door Op…

Ach: wat men niet leert uit de wijn, Dat leert men ook niet uit het Boek. Een leven met minst mooglijk pijn, Een stille Dood is wat ik zoek. II Ach, wat is waarheid? Wat is zeker? Dit is de waarheid, die ik vond: Men schenkt de wijn uit een kruik in een beker En uit de beker in de dronken mond. III Wie in de druiven meer proeft dan het…

Dat ik een wild genieter ben geweest, Wiens vreugde wrang was en wiens wroeging wranger, Men zal 't weten, zolang men Hollands leest, Maar ook niet langer.…

Laat ik u schrijven, vriend, hoe zalig stil Het dorpje is waar ik nu woon, gevlucht Voor schrille stad en havenend gerucht, Helend mijn ziel en mijn verwoeste wil. 't Heeft weinig huizen rond een oude toren, Om ieder huis een mildbloeiende heg, Geen luide straat, maar smalle zachte weg Van zand waarin geen stappen zijn te horen. De school…

Maar lees de woorden van mijn liedren niet. Lees het onleesbare achter woorden. Dan zult gij weten, wat mij wreed bekoorde, Wat mij verlokte en toen verliet.…

Hij dronk de wijn. Ik zag de zonnestralen Eén eeuwig ogenblik verspelen in zijn glas. Hij zal nooit weten (God weet waar wij dwalen!) Dat ik de dichter van zijn wijnkelk was.…

Reading: schrei niet, hier is het wreed gebouw Waar een dichter in de tredmolen liep, Dorst leed, honger, op een plankenbed sliep Teedre handen stuk trok aan 't geteerd touw. In een tredmolen: loop, dat niet de grond Uw voeten breekt, die onder uw voet wijkt; Kramp vast uw handen, als uw kracht bezwijkt Slaan wentlende treden uw voeten wond…

Toen scheidde ons het Leven. Thans scheidt ons de Dood. Gij rust. Ik word gedreven. Langs wroeging, vreugde en nood.…

Vraag van mijn lied geen wijsheid en geen grootheid. Dit zijn vier regels en meer heb ik niet. Maar tot de wanhoop van mijn wrede doodstrijd, Laat mij het lied, het lyrisch lied. ----------------------------------- uit: Kwatrijnen (1919)…

Dit spelend kind kan de sterren niet plukken Maar zijn ziel plukt bonte bundels te saam. Ik leed zó veel en in naamloos verrukken Zegent mijn Lied Gods Heilige Naam.…

Reading: schrei niet, hier is het wreed gebouw Waar een dichter in den tredmolen liep, Dorst leed, honger, op een plankenbed sliep, Teedre handen stuk trok aan 't geteerd touw. In een tredmolen: loop, dat niet de grond Uw voeten breekt, die onder uw voet wijkt; Kramp vast uw handen, als uw kracht bezwijkt Slaan wentlende treden uw voeten wond…

Wat ik geschreven heb, dat blijft geschreven. Wat ik misdreven heb, dat is gedaan. Ik sterf getroost. Maar zij, die later leven, Zullen mijn lied, mijn leed en mijn hartstocht verstaan.…

Gij klaagt: "Alles ontneemt mij de Eeuwigheid." Ook meer dan de Eeuwigheid u heeft gegeven? Gevangen klaagt ge in de ban van de Tijd. Klaag niet. Zelfs uw klacht kan buiten de tijd niet leven.…

Toen elke zonde tot het eind vervuld was, Toen er geen teer geheim te schennen bleef, Toen elke schaamte schaamteloos onthuld was, Dacht ik: 'Is dit alles, wat ik beleef.'…

De Tijd kan de Eeuwigheid niet overwinnen. Maar kan de Eeuwigheid één Ogenblik overslaan? Laat dan gerust uw Ziel en uwe Zinnen Op de stroom van de Vreugde vergaan.…

In dit spel van wind en water Schouw ik peinzend heel de dag 'k Vraag niet meer naar toen en later Ik draag wat er komen mag.…

Hij dronk de wijn. Ik zag de zonnestralen Een eeuwig ogenblik verspelen in zijn glas. Hij zal nooit weten (God weet waar wij dwalen !) Dat ik de Dichter van zijn wijnkelk was.…