Alle inzendingen van Jan Jacob Slauerhoff

Wie in deze tijd nog gedichten schrijft En zich richten wil tot een volk dat kijft, Tot een volk dat niets dan welvaart wil En bewilliging van iedre modegril, Hij is meer dan rijp voor het gekkenhuis En de gekken vinden hem ook niet pluis, En dus moet hij naar een ballingsoord, Waar papier en pennen zijn behekst, Waar de kale muur siert de bijbeltekst…

Herfstwind verdrijft de witte wolken, Ganzen trekken langs het lege zwerk, Nog geuren chrysanten en bloeien orchideeën, Kon ik mijn vroeger lief nu vergeten, Bijna was ik gelukkig, Met mijn bloemenboot op de Fen-rivier, Wit schuimt de stroom langs de boeg, Fluit en trom houden maat met de riemslag, Onder 't rumoer broeden sombre gedachten,…

Dronken zat ik onder de amandelboom. Blaren vielen in de plooien van mijn kleed. Ik merkte het niet, Totdat ik opstond en mijn kleed straksloeg, Toen vielen de blaren rondom, Zodat ik mij afvroeg: "Heb ik gebloeid zonder het zelf te weten? Kon ik genieten en heb ik het niet gedaan? Vervloekte wijnroes!" Maar toen ik mijn lome ogen opsloeg…

Haast al mijn haar is al grijs, Vol rimpels mijn gezicht. Toch is het mij goed gegaan : Geen dochter heb ik en vier zoons. Maar allen haten papier en penseel. A Sjoe is achttien, Alleen in luieren is hij een meester. A Sji An doet zijn best, Maar in zijn hart haat hij de Letteren. Yoeng Twan is dertien, Maar kan geen zes van zeven onderscheiden…

Achter de hagen langs de straat Staan zij in feestgewaad; Geen schone kan mij nog wat schelen, Zij mogen mijn soldij verdelen! En ik vereer niet meer de heilige meren, Noch luidt voor mij de avondgong, Die etter draag van kwade zweren En nauw de dood ontsprong. Maar kindren komen aan mijn knie, zij houden In kleine handjes grote schalen…

Mager paardje, jaag maar: De steppe is eindeloos breed, De vliegen steken in je flanken, De stenen je zere hoeven, Je mag nooit stilstaan en drinken En de zon is zo hard en zo heet. Smal scheepje, vaar maar: Eindeloos is de zee, Al trillen je moede masten, Al heb je te zware lasten, Toch mag je in geen haven rusten En aan '…

In mijn leven, steeds uiteengerukt Door de vlagen waar 'k aan blootsta, Daar 'k niet kan hechten aan liefde en geluk Die mij zullen drijven tot ik doodga, Ontstaan soms plotsling enkle plekken Van een stilte zo onaangedaan, Dat ik geloof in slaap te zijn gekomen Bij de diepten waar geen onderstromen Meer door 't eeuwig stilstaand water gaan…

I. Morgen Ik lag in 't oeverriet aan de overkant En tuurde naar haar raam in de buitenste paleismuur; Ik kon niet zien dat zij verscheen, Want de nevel dreef over de rivier. Maar de hemel achter mij bloosde van kim tot kim, Zodat ik wist dat zij naakt voor haar raam moest staan.…

Mijn bootje is van dun riet Gebonden door vezels van lis. Toch bevaar ik de stroom. Geen wachtlicht op de andere oever Alleen bewaakt door de poolster. Kom je niet? Jouw boot is van sterk hout. Deze stroom is nog lang niet De woeste Yang Tse en toch ben je bang. Kom je niet?…

Na de schrik en Begenadiging, Onder ’t snikken Van verzadiging, Na de feesten Van het vlees Keert de geest en Rijst de vrees: Deze extase Keert niet weer. ’t Licht doet dwaas en ’t Leven zeer.…

Lieveling, schoner ben jij dan de heilige Foedsji, Die maar één welvende sneeuwige top heeft, Alleen bij het vroegrood één rozige spits toont. ---------------------------------- Foedsji: Fudji; vulkaan in Japan…

Hij ging veroverend, niets ontziend, Een ontzette wereld door, Heeft onbegrensde rijken gesticht, Alles gaat weer teloor. Vrouwen en vleiers zat; vrouw noch vriend Die hem vrijwillig verkoor; Vrees maakt eenzaam: hij heeft enkle liedren gedicht Voor zichzelf, buiten elk gehoor. Waarvoor heeft dit woeste leven gediend? Rijk en roem…

Kom vaak bij ons. Jij die begint te leven Verstaat ons 't best en bent het dichtste bij. Een kerkhof vind je, evenals een wei, Een plaats goed om te draven en te spelen. Je praat met dingen die geen antwoord geven, Die enkel lachen, stil, lang, als de zon, Er schaduwen als glimlachen doen zweven. Ook grauwe stenen in een dartle bron Zijn…

Ik kon het in huis niet uithouden, ’t Laatste lief stelde mij teleur Evenzeer als ’t eerste. Ik ging op het terras uitzien op de wouden, Trachtte mij te troosten met de allerteerste Bloemen en de allerbedwelmendste geur. Maar ’t was later seizoen dan ik dacht; de koude Bergwind trok dampen over de dalen, Grijs werd alle kleur. Ik dacht dat…

De kleine maan werd door de nacht verslonden. De sterren gingen onder in de wolken. Alleen, laag aan de aarde, tracht te branden Mijn gele lamp. In ’t donker schuilen dorpen, Achter gesloten blinden slapen allen, Ik waak alleen. Waarom, als allen slapen? Waarom ik, die zal sterven met de andren? Ik teken de karakters zonder eerbied. Verteren…

Een vrouw is alleen een vrouw Zolang de man haar begeert; Wordt de roos zonder regen en dauw Ook niet door de hitte verteerd?…

De maan staat op de Yo Mei-berg, een boordevolle schaal; Zijn glans vloeit in de oeverdamp en wordt daar droef en vaal. Lang leefde ik met je in deze stad, vannacht moet ik weer varen. Soms heeft een mens volmaakt geluk, maar kan het nooit bewaren.…

De zee, het enige leven dat strekt Van begin tot einde -Terwijl alle andre, voor kort gewekt, Gedwee en weerloos verdwijnen- Geeft in eeuwige breking De grote, zachte verzekering Dat, wanneer allen versterven, verstijven, Zij bevallig zal blijven. En als ik ga gehaast, Genaderd en genaast Door de jagende dood, Hoor ik de troost Van ’t…

Mijn gade, het is goed, wij zullen toeven In een klein stadhuis, ik zal niet vertrekken, Al bleven mij veel eilanden te ontdekken Die zich om mijn afwezigheid bedroeven. Niet dicht bij zee, om mijnentwil, 't Werd mij ondraaglijk aan de rand Der ruimt' te rusten, bij de golven stil: Bewaar mij diep in 't binnenland. 'n Gewezen vestingstad…

Als een witte kat, naakt en languit Ligt ze in de zon, in een bed van bloemen; De borsten van haar boezem komen Als koepels boven de kelken uit. Ze is volmaakt blank, behalve de haren En benen, in zijden kousen zwart; Blank ronden de dijen zich weer tot waar een Plek zwart dons ligt als een driehoekig hart. De wind die door ’t bos in zoele…

Ik hoor je soms hees fluisteren. Om ’t bed staat de stilte, de nacht. De bamboebosjes kraken zacht, Buiten in het verdere duister, Want het gaat sneeuwen in de nacht; Morgen is de wereld wit, Wordt het winter. Onze liefde… waarom huiver je?…

Snel gaan de jaren. - Vroeger wist ik het niet, Wel in mijn rijpheid. Ik weerhield ze niet. Leed en teleurstelling van al mijn jaren Kwamen met mij in de eenzame tuin hier samen. In ’t midden van een perk sta ik lang stil, De zonneschijn is dun, de wind snerpt kil, De bloemen zijn verrot en uitgeroeid, De volle zomerbomen uitgebloeid; Alleen…

In Singapoer is zij aan boord gekomen Vlak voor 't vertrek, met dertig stuks bagage; De eerste nacht doorspookte ze al de dromen Van een matroos, gemonsterd onder gage. Hij stond des morgens 't wandeldek te wassen Nog half versuft, toen zij hem kwam verrassen En raaklings langs hem in pyama ging Die strak en soepel om haar heupen sloot,…

Haar hemelhoog te vereren En dan grafdiep te verachten, Kan de reinste vrouw u leren In zeven, neen, in drie nachten.…

Afscheid Zuster, zie, wij zijn te zeer gelijkend; Nooit zullen wij zalig zijn: een paar - Hoe ’t geluk, vermeerdring te bereiken, Altijd zelf ontmoetend in elkaar. Voel hoe zuiver wij zijn evenhogen, ’t Tederst van mijn borst jou treft en streelt. Onze nadering komt toebewogen Geen gestalte, steeds een spiegelbeeld. Voel, hoe ’t steeds…

Geluk, te lang gehoopt, wendt steeds in leed. Toen wij ’t eerst landmerk: Cintra’s heuvels zagen, Werd Heitor ook naar ’t achterdek gedragen En gleed in zee van onder ’t rood-groen kleed. Toen kwam, dwars door de kim, de blauwe Taag en De bruine heuvlen weken, hemelsbreed: Of ’t vaderland zijn armen opendeed, Ons weergekeerden aan zijn hart…

Door tromdonder bliksmen cymbelslagen. Zij, naakt omwaad door een roodzijden lap, Golft onder de storm van doffe toonvlagen. Armen en benen houdt zij slap. ’t Hoofdje op de halsstengel zwevend, De knieën wijd, dan weer dicht bij elkaar; De kleine borsten zijn een bevend, De smalle voetjes een dansend paar. Zij wervelt sneller, het rode gewaad…

Zij waren liefst bijeen onder het koele linnen Der ruwe lakens over de brede sponde Zo dat zij omhelzende zich nog in een Tweevoudig gewaad, een legertent bevonden. Door de gordijnen woei dan de avond binnen, Een zachtzwoele die goedvond dat zij zich vonden, Maar eindelijk koel werd en week. Meestal begon de Nacht tegelijk met de insluimring…

’t Begon op een zomernacht, bijna toevallig: Terwijl zij zich aan het venster koelde, Droomde haar lieveling bang en woelde Zich bloot. Zij vond haar, omziend, bevallig: De handen naast ’t hoofd geperst in ’t kussen, ’t Dek afgegleden, de knieën hoog En zelve in zachte boog. Zij wilde kussen, Zacht, dat ze niet ontwaakte, maar ze bewoog…

Zij was zo tenger dat het wijd gewaad Haar eerder hulpeloos dan groter maakte, Zo kinderlijk alsof het smal gelaat Onder de zware wrong zopas ontwaakte. Maar toen de fluiten gilden, de trommen trilden En gong bonsde, wierp zij zich in de strijd; ’t Was of zij even aarzelde, even rilde, En toen – een ruk, een zwaai, zij was bevrijd. Als een…