Alle inzendingen van P.A. de Génestet

Durf te leven! kwel u niet Met te veel gedachten, Werk uw werk en zing uw lied Onder blij verwachten! Vroom en vrolijk, fris en vroeg Met de zonne wakker, Strek uw handen naar de ploeg Op de grote akker! Blik in ’t rond, doch wijd uw vlijt Niet aan ’t spekuleren; Vriendje, hebt ge zoveel tijd Tot filosoferen? Mooi! zo komt ge juist van…

Een bladvulling wilt gij gaan schrijven, Hier voor dit slecht gevulde blad?... Och, – ’k zou het maar wit laten blijven! Daar wordt genoeg papier beklad.…

1848 Och bevende alarmisten, Och pruiken, podagristen, Och ouwe–wijven–kliek, Och nare leuterkousen, Och bankroetiers en smousen, Je malen maakt me ziek. Je duffe conversatie Is éne lamentatie, En nergens zie je licht; Je snatert en je stottert, Je steunt en stikt en snottert.... ’t Is wat een vies gezicht! Gedaalde metallieken…

Gij houdt u groot in ’t moeilijkst lot – De vraag is: houdt ge u goed voor God? ------------------------------------- uit: Leekedichtjens (1861)…

Toen ik hem daaglijks sprak en zag – Dat vriendlijk oog, die milde lach – Beminden wij elkander; Toch hield ik, zo verbeeldde ik mij, Iets meer van menig ander; Van jonger vrienden, dwaas en vrij, Vol opgewonden jong gevoel, Want hij was kalm en scheen wel koel... Maar nu de vriend mij is ontvallen, Nu voel ik ’t aan mijn lange smart,…

Laat het strooien hoedje zwieren Op ’t kastanjebruin! Pluk een knopje in uw tuin: Dierbre, wij gaan lente vieren Op ’t hoge duin. Wij gaan juichen, wij gaan danken Onze rijke God, Die uit bloemen weeft ons lot, Die ons harte vult met klanken Van het blijdst genot; Die zijn bloemen in uw gaarde, In uw ziele strooit,…

Die ik het meeste heb liefgehad,- 't Was niet de slanke bruid, met wie 'k in 't zoeter leven Mocht dwalen op het duin en dromen in de dreven, Wier hand mij leidde op 't rozenpad; 't Was niet de jonge en teedre vrouw, Die, goede genius, mijn hart, mijn huis bewaakte, Die mij het leven, ach, zo licht en lieflijk maakte, Met al de rijkdom…

God heeft u lief en schoon gemaakt, Als een van zijn verkoornen; Slechts als men zeekre puntjes raakt, Dan voelt men, roosje, uw doornen. ---------------------------------- uit: Leekedichtjes (1860)…

Dat wie niet werken wil, niet ete! staat geschreven. Hij die niet denkt, hij mag wel eten – maar niet leven. --------------------------------- uit: Dichtwerken (1869)…

Geef een meisje bruine lokken, Lippen, nimmer moe of bang Om te kussen en te jokken Heel het lieve leven lang; Rozenblosjes, sneeuwen handen, Hemelse ogen, elpen tanden, Ranke leest en vlugge voet; Armpjes om er in te vliegen, Of een kindje op te wiegen, En een blij gestemd gemoed. Lieve Hemel, hoor mijn beden, Geef haar zachtheid…

De droefheid komt van God de Heer, En buigt ze u neer, Zij heft ook hemelwaart! Veel erger – erger is ’t verdriet, Dat u de domme wereld baart, Dat u de mens niet spaart – ’t Verheft u niet, Het buigt alleen ter aard!…

Verdraagzaam was ik – zeer! Toen heeft dat volkje mij Voor onverschillig uitgekreten; ’k Werd boos, dat spreekt! en nu – nu vragen ze, even vrij: Of dat verdraagzaamheid moet heten?…

Ik ben geen plant: ik wil geen rust 'k Ben jong en - van mijn tijd, Brenge ieder uur mij leed en lust En telkens nieuwe strijd! Als het plan wordt een daad, Zonder raad of beraad, Als ik liefheb en haat, Als ik schrei, als ik lach Wel honderd malen iedre dag, Dan ben ik 't leven mij bewust, Dan leef ik eerst naar hartelust, Al…

Neem álles aan; dat’s ’t beste deel – Ook financieel. ----------------------------------- uit: Leekedichtjes (1860)…

Mooi weer! was de kreet, en de blozende morgen Beloofde ons een pralende, stralende dag; Het tochtje ving aan met een dankbare lach; De vogelen zongen: verban uwe zorgen! De bloemen verkondden: geniet uwe jeugd! Gods vriendlijke hemel: ik gun u de vreugd! En ’t opene hart hield geen smartje verborgen: Een jonkheid van weelde, van liefde…

"Ik ben VOOR de waarheid!" Goede man, 'k geloof het graag; Maar zijt gij er ACHTER? dat 's de vraag! ------------------------------------ uit: Leekedichtjes (1860)…

Boven mijn hoofd aan een zijden draad Slingert het zwaard al heen en weder 't Moet vallen vroeg of laat! Het trilt, het velt mij neder! Doch om mijn hoofd ook ruist een stem, te midden van al mijn vrezen, die mij gebiedt met zachte klem, toch niet bezorgd te wezen.…

Een vogeltje vroeg in de morgen, Zong vrolijk en zonder veel zorgen, Als vogelkens zijn, een lied. O vogeltje, hou toch uw snater! O denk aan de loerende kater – Gij zingt... ge ontsnapt hem niet. Een dichtertje, vroeg in de morgen Des levens, zong zonder veel zorgen, Als dichteren zijn, een lied, O zangertje, hou toch uw snater! O zie toch…

0, tintel' uw hart in de druk van uw hand: Ik dank voor een vinger twee, drie! Ik walg van een kneepje, koket en pedant, Een pink van een man van genie... En, vrindlief, uw bevende, klevende hand Is waarlijk mijn antipathie! Verstijve de hand, die de hoveling speelt; Beleefde, vernedrende hand! Verdorre de hand, die verraderlijk streelt…

"'k Ben v o o r de waarheid!” Goede man', ’k geloof het graag; Maar zijt ge er a c h t e r ? dat’s de vraag!…

Arm moedertje is zo allenig, Arm moedertje is zo bedroefd, De Vader, Die zij dankte, Heeft haar zo zwaar beproefd. Zij staart in ’t verlatene wiegje, Op ’t speelgoed nog zwervend in ’t rond; Daar ligt zijn popje; zij kust het Met bleekbestorven mond. Haar armen zijn ledig, zo ledig! Weg, al haar levenslust! Haar huis is…

Als ik des zomers, duffe stadswal, u ontweken, Mijn jonge jeugd geniet in zachte hemelstreken, En baad in morgenkoelte en dweep in maneschijn Aan ’t blauwe Sparen of de dichterlijke Rijn, Waar lieve mensen langs de groene heuvlen wonen, Waar ’t hoge woud weerklinkt van blijde hemeltonen, Waar ik de bloempjes ken! waar ik de tijd vergeet,…

Niet in de scholen, neen, heb ik gevonden, En van geleerden, och, weinig geleerd; Wat ons de wijzen als waarheid verkonden, Straks komt een wijzer, die ’t wegredeneert. ’t Leven alleen is de school van het leven, Levens–ervaring het heilige boek, God! door Uw wijzende vinger geschreven, Daar ik niet vruchtloos de waarheid in zoek.…

'Wees u–zelf!' sprak ik tot iemand: Maar hij kon niet: hij was niemand.…

Ik ben geen plant: ik wil geen rust ’k Ben jong – en van mijn tijd, Brenge ieder uur mij leed en lust En telkens nieuwe strijd! Als ’t plan wordt een daad, Zonder raad of beraad, Als ik liefheb of haat, Als ik schrei, als ik lach Wel honderd malen iedren dag, Dan ben ’k ’t leven mij bewust, Dan leef ik eerst naar hartelust, Al…

Terwijl ik staar in ’t spiegelglad Van ’t zilvren nat, Schud ik mijn hoofd; wie ben ik? Ja, hoge Hemel: Hoe, wie, wat? Wat wil, wat weet, wat ken ik? Zie hoe hij lacht – die dwaas, die guit, Die lelijkerd in ’t water: Mijn help! mij-zelven lach ik uit Met wonderlijk geschater. O mensenhart, o mensenhart, Verschrikt, verward…

[Aan mijn vriend Mr. E. H. S’Jacob Naar Batavia vertrekkende] ’k Zal niet schreien en niet klagen, Stille smart is – diepe smart; ’k Wil de last des afscheids dragen, Moedig als uw manlijk hart. Maar een korte, vrome bede, Maar een handdruk zij mijn groet: Lieve zwerver, ga in vrede, Met uw God en met uw moed! Lievling van uw…

O, tintel’ uw hart in de druk van uw hand: Ik dank voor een vinger twee, drie! Ik walg van een kneepje, koket en pedant, Een pink van een man van genie.... En, vrindlief, uw bevende, klevende hand Is waarlijk mijn antipathie! Verstijve de hand, die de hoveling speelt; Beleefde, vernedrende hand! Verdorre de hand, die verraderlijk streelt…

Terwijl ik staar in ’t spiegelglad Van ’t zilvren nat, schud ik mijn hoofd; wie ben ik? Ja, hoge Hemel: Hoe, wie, wat? Wat wil, wat weet, wat ken ik? Zie hoe hij lacht – die dwaas, die guit, Die lelijkerd in ’t water: Mijn help! mij–zelve lach ik uit Met wonderlijk geschater. O mensenhart, o mensenhart, Verschrikt, verward, Vol zonden,…

O land van mest en mist, van vuile, koude regen, Doorsijperd stukske grond, vol kille dauw en damp, Vol vuns, onpeilbaar slijk en ondoorwaadbre wegen, Vol jicht en paraplu's, vol kiespijn en vol kramp! O saaie brij-moeras, o erf van overschoenen, Van kikkers, baggerlui, schoenlappers, moddergoôn, Van eenden groot en klein…