Alle inzendingen van Willem de Merode

Och Here, kan 't Uw wille Wezen, laat ons stille Voor u zijn. Misschien zou de pijn Die in ons als wijn Woelt , dan stille zijn. Och, even, Aan onszelf ontheven, Och, even Zich in U te begeven.…

De zomernacht werd zwart, Toen, zacht en duidlijk klonk er Een klare stem door ‘t donker: Mijn zoon, geef Mij uw hart! Ik aarzelde... verward... Was het de wind die zoefde? En weer zei, maar bedroefder, De stem: geef Mij uw hart! Ik wrong mij op de grond, Tot ik de woorden vond: Heer, ‘t moet door U genomen! En nog eens overviel…

Havens van schoonheid, woonplaatsen der wijzen, Eenzame baaien, steden dichtbevolkt, Zonnewoestijnen, poolland zwaar onbewolkt, Hoogvlakte en diepzee, doel van jeugd en grijzen, Heelal door mensenhand moeizaam gemaakt, Chaos, geordend en tezaam gebonden, Naar wetten, overtreden en geschonden, Geheel en deel der schepping nooit gestaakt,…

Een enkle lamp werpt zijn armzalig geel- Koperen schijnsel langs de kale muren. Met wijd geopende oogen zitten heel Scherp jonens naar het verre bord te turen. Stoffige lege banken, waarop veel Inktvlekken en ingesneden figuren Werpen hun schaûwen langs de doffe deel, Gesleten door het schuiflend voeten-schuren. De jongens rammlen met hun…

O Geest, toen Gij ternederkwaamt En voor hun oog gestalte naamt, Doorzonk de hemel ademloos Een stille witte vlammenhoos. Boven hun lichaams donkre zuil Verscheen een zacht bewogen tuil Van licht, en glinsterende gleed Het neder langs hun schamel kleed. Hun mengelmoes van woorden vaal Klonk ieder als zijn moedertaal. In mensenwoord, op…

Gelderse rozen met hun koele Ballen lichten de hemel toe. Seringen waaien paarse zoele Geurige schaduwen, gril en moe. Aan tengre boompjes, haast nog schuil, De witte zuiverheid der rozen; Midden in hun half open tuil Besluiten zij hun schuchter blozen. In de doorgonsde donkerheid Van 't honinggeurende prieel Is 't zoet te toeven voor…

O aangezicht zo licht en stil, Een goudenregen in April, In gure tijd voorzegt gij zomer. Gij hebt mijn dagen rijk gemaakt. Ik, door uw goedheid aangeraakt, Werd tot een godgeslagen dromer. En dacht gij, dat ik u vergat, Voor schoon gelaat in schone stad, Belust verboden buit te werven? Uw wezen wies zó door mij heen Als klimopwortels door…

O dit ontroeren om een klein gezicht, vredig en goed, onder donkre haren, bruin met goudglans, die de zware streling der handen doet trillen in ‘t licht. Het zoel aandringen van dit gevoelen drijft tot het staamlen van huiverblode woorden, die ‘t snelle stromen van node hebben, en vrezen hun eigen bedoelen, en stokken… en er is enkel een…

Liefde, is er geen ander pad, Dan door leed tot u te komen? Hebt gij nooit een hart tot u genomen, Dat zijn bitterheid nog niet geleden had? Moet een elk de vuren vlam Uwer heilgenade zengen? Kunt gij die slechts in uw hemel brengen, Die gebrijzeld en gebroken tot u kwam? Gij verscheurt, en gij geneest De oude breuk met verse wonden, Gij…

Ze heten Jan, en Klaas, en Ko, Hun burgernaam maakt hen verlegen, Die glimt en geurt u muffig tegen Gelijk een appel uit het stro. Geboorte, trouw en overlijden Zien ’t plechtige familiestuk. Dan stellen zij het weer terzijde, Blij met hun alledaags geluk. En merkt de buurt iets in hun wezen, Dat haar mishaagde of geviel, Dan noemt zij…

Toen strekte Gij Uw handen uit En nam mij, als een vrouw een luit, Die zij met met zachte hand betokkelt. Mijn ziel brak open in geluid.…

Hier is zij opgegroeid en groot Geworden, voor het smalle raam. Zij heeft geen afkomst en geen naam. Zij is alleen maar schoon en rood. Fier laat zij in haar forse schoot De tintelende bloemen staan, En heft onttakeld en ontdaan, De tuil nog, pralend met zijn dood. Zij kent alleen dit vreemd bestaan Van groeien en te gronde gaan Tezelfder…

Ik trouwde een vrouw, en kocht mij vele vrouwen. Voor ik verouder wil ik zonen winnen. Zaads overvloed geeft overvloedig vrucht. Doet zo de rijke niet die veld aan akker schakelt en 't grote goed met goed groot graan Bezaait, en rijst en goede bomen plant? Zaad is het kostelijk bezit des mans. Veel zaad bezitten is veel zonen hebben. Zaaien…

I Het land 't Is alles eenvoud wat uw stoerheid sierde, En alledaags bij werelds wufte pronk: Het zwaatlend koren rond de heilge wierden, Uw kolken waar kasteel en kerk in zonk; Temidden graan en bontbebloemde weien, Waar de gelatenheid zichzelf bedroomt, De nuchtre pracht der rijke boerderijen Met brede schuren tussen schraal geboomt'…

Zij slaan verrukt al mijn ellenden gade. Laat, als een spons, hèn zwellen van het kwade. Zij wachten ongeduldig op mijn dood. Bed hèn op wormen en dek hèn met maden.…

De ene begeleidt, de andre draagt mij, Tot mijn genoegen en in zware strijd. Dit zijn bevredigingen en dit plaagt mij, Want zij zijn roekloos aan mijn dienst gewijd: Het paard! (ik voel mijn snelheid vertienvouden), Dat man en lans, die mij belaagt, vertrapt. De hond! die afgeeft wat hij graag wou houden, Mijn handen lekt, naar de belagers…

Men weet niet hoe dit is, dat woorden Toekomen en zij zijn bereid Om de geruchten die zij hoorden Daad te doen zijn en werklijkheid. Zij hebben zich stil volgezogen Met geur en kleur, contour en klank En zijn als vogels opgevlogen En rusten op het vers als bank En heffen zich ten langen leste Met licht geworden vleugelslag En vliegen naar…

Zie, hoe zij met haar rokken zwaait, De brede handen staan naar grijpen. Reeds voor zij duidelijk gaat rijpen, Weet zij waarom de wereld draait. En daarom is zij zo onhandig Met haar gebaren; en haar woord, Ofschoon haar frisse mond bekoort, Maakt knapen roekeloos losbandig. Maar voor haar blik wordt ieder stil. Plotseling is ze, uit steen…

Zij hebben zich getabberd neergezet, En zijn opeens: 't geweten! en: de wet! Gij meent ik spot? schuilt 't recht niet in de kleren? Onfeilbaar maken toga en baret.…

Hij is bepaald heel net gekist: gekleed kostuum; op mat fluweel doet dat heel goed, 't is rijk en eêl. Wat zou hij trots zijn als hij 't wist. Het glas heeft een geslepen rand. De schuif is van licht notenhout; Uit donker is de kist gebouwd, Als passend voor een man van stand. Plechtstatig wordt de stoet geschikt. In de rijtuigen…

Bewaar mij voor de waanzin van het recht, De sluwe waarheid van de letterknecht. Hij is de wilde haver op de akker, Van buiten glanzend en van binnen slecht.…

Het is november en wij eten Nu van ons vetgemeste zwijn: De grote hammen en het klein Gesneden spek, en, niet vergeten, De lever en de fijne nieren, De dikke kronkelige worst; Het is wat zwaar en geeft ons dorst, Die wordt geblust met donkre bieren. Blaas even uit..., neem nu wat bonen, Of boerenkool; dàn rijstebrij. De vrouw staat klaar…

II Het volk Zij kennen niet de delicate zwier van de gebaren, en het soepel spreken. De woorden die zij uit hun harten breken Zijn luid; hun lachen schuimt als donker bier. Zij werken machtig, wild is hun plezier; Brutaal wordt ieder vreugde aangekeken. Hun feesten razen, en de nachten bleken Als het dorp nog davert van dans en getier.…

Het was al avond, toen hij 't huis genaakte, Een lauwe geur van vee dreef uit de stal, En heerste over 't parfum van zijn verval; En was de essence van wat hij verzaakte, Dit: wat het leven klaar en helder maakte, De grote knuisten van zijn vader, al Moeders gedrentel, en het driest geschal Van lach en grap, als 't volk de arbeid…

Meen niet, dat hij te schreien stond, Toen hem het giftige antwoord stak. Hij voelde, dat iets in hem brak, Maar hield de glimlach om zijn mond. Even vertroebelde zijn oog, Maar daadlijk keek hij strak en koel. En sterk hield hij het lauw gevoel Ten onder, dat zijn hart bewoog. Hij zal de eerste stap niet doen. Zijn fierheid, ten begeerde…

Moeder, ik zou mijn hoofd van zorgen zwaar nog eenmaal in uw handen willen leggen, terwijl uw stem m'een oud verhaal ging zeggen, waarvan ik de heugenis nog bewaar. Ik weet een avond, 't is al menig jaar geleden, zoete rook van meidoornheggen, die bloeiend bogen langs de smalle weggen, maakte mijn moede leden loom en zwaar. Gij zat voor…

De dag verga, waarin ik werd geboren, Der donderbuien dikke duisternis Trekke zich samen waar zijn luister is, Hij zij verschriklijker als geen te voren. Was ‘t mij bij de eerste oogopslag beschoren Te sterven..., waar zelfs geen gefluister is Van leed, men vrij van elke kluster is, Zou mij de rust van koningen behoren. Ik rustte…

Gij wordt geboren: het bekommert geen. Gij sterft verloren: het bekommert geen. Het golven van de grote oceaan Breekt niet door 't zinken van een kiezelsteen.…

Wij hebben onze ziel niet laten vangen In 't net van vrees en onderdrukt verlangen. Als rozen bloeiend uit uw welig bloed Kuste ik uw warme lippen en uw wangen.…

Ik heb zo lang op u gewacht En nergens heil of heul gevonden. Ergens lachte het zoet en zacht…. Ach, zonder u is alles zonde. Ergens lachte het zoet en zacht… Ik weet wel, dat ik blij zijn konde, Als ik niet stadig u gedacht, Ach, zonder u is alles zonde. Had mijn verlangen maar de kracht Dat ik u tot mij trekken konde. Lichten…