biografie: Frederik van Eeden
1860-1932
Frederik van Eeden [Haarlem 1860 - Bussum 1932]
Van Eeden was psychiater, wereldverbeteraar en schrijver. In die laatste hoedanigheid werd hij onder andere bekend door de romans De Kleine Johannes en Van de Koele Meren des Doods en door de parodistische dichtbundel Grassprietjes die hij schreef onder het pseudoniem Cornelis Paradijs en waarin de negentiende-eeuwse gezapige domineespoëzie belachelijk werd gemaakt.
Van Eeden heeft echter nog veel meer geschreven - pamfletten, wetenschappelijke artikelen, gedichten. Hij was daarnaast een van de meer begenadigde Nederlandse toneelauteurs.
Werk:
- Het sonnet (1883)
- Frans Hals (1884)
- Het poortje of De duivel in Kruimelburg (1884)
- De kleine Johannes (1885)
- Grassprietjes (1885)
- Don Torribio (1890)
- Studies (1890)
- Ellen, een lied van de smart (1891)
- Johannes Viator, Het boek van de liefde (1892)
- De broeders (1894)
- Studies. Tweede reeks (1894)
- Lioba (1897)
- Studies. Derde reeks (1897)
- Enkele verzen (1898)
- Van de koele meren des doods (1900)
- Van de passielooze lelie (1901)
- De blijde wereld (1903)
- Over woordkunst (1903)
- Studies. Vierde reeks (1904)
- De kleine Johannes II en III (1905, 1906)
- Minnestral (1907)
- Dante en Beatrice (1908)
- IJsbrand (1908)
- De nachtbruid (1909)
- Het Lied van schijn en wezen II (1910)
- Welt Eroberung durch Heldenliebe (1911)
- Happy Humanity (1912)
- Pauls ontwaken (1913)
- De heks van Haarlem (1915)
- Jezus' leer en verborgen leven (1919)
- Het godshuis in de lichtstad (1921)
- Uit Jezus' openbaar leven (1922)
- Langs den weg (1925)
- Jeugd-verzen (1926)
- Liber Amicorum (1930)
- Mijn dagboek (1931-1934, dl. 9, 1945)
Inzendingen van deze schrijver
66 resultaten.'t Herteken
poëzie
3.0 met 20 stemmen 2.664 Hebben ze je weien voor altijd versperd?
Herteken! Herteken!
Docht je maar hongrig om groenigste loten,
tot je in de breeklijke poten geschoten
vangeling werd?
Is je nu 't meien voor altijd versmert?
Herteken! Herteken!
Blijven de groene revieren versloten? --
Donker-oog staart,...
Mijn handen
poëzie
3.0 met 32 stemmen 4.650 Ik zie op mijn oude handen -
hun taak is bijna gedaan -
Brachten ze eer of schande?
Brachten ze zegen aan?
O mijn handen! Mijn handen!
Nu moeten ze spoedig vergaan.
Ze hebben al rimpels en vouwen,
vlekken bruin, die geen water wist.
Ach! Al te groot vertrouwen!
Wat hebben ze vaak zich...
DE STAF.
poëzie
4.0 met 1 stemmen 1.350 Onrust en donker alomme,
Bang als een dove-en-stomme,
tastend als blind ga ik omme -
Waar is mijn staf?
Ik lijd en moet velen verdrieten,
ik geniet ook en doe wel genieten,
maar alle vreugd zie ik vlieten
in een graf.
Ik weet wat allenig mij rust geeft,
wat mijn angsten gesust...
School der Minne
poëzie
3.0 met 29 stemmen 4.217 O Liefde die nooit Liefde vroeg
maar geven bleef om niet,
die wrevel nog als weldaad droeg,
nu wint ge Liefde en Lied.
Zo geeft de hemel en de zon
zo geeft Gods liefde groot
ook waar zij nooit ontvangen kon
uit louter minnens-nood.
Zie hoe de macht van uw geduld
verheerlijkt mijn...
Eerste zang
poëzie
3.0 met 10 stemmen 2.874 Ik droomde 't Leven als een groot, groen Bos,
De vogels zwegen en het loot hing stil,
De beken vloeiden niet, geen windgerucht
Voer door de takken - en het gras boog niet, -
Eenzaam lag ik daar, tussen zwijgend loof,
Het was een bange droom, - want alle dingen
Die ik toch schoon wist, waren...
Het gevallen meisje
poëzie
3.0 met 12 stemmen 2.869 Gevallen, ja, gevallen,
Gevallen en veracht!
Doch weet ge, zonder mallen,
Wat de arme daartoe bracht?
Nu loopt ze langs de straten
En kent geen uur van vreugd,
Sinds ééns zij heeft verlaten
God en het pad der deugd.
Doch wilt haar nu niet smaden -
Wie bracht haar in verdriet?
Een...
Het lied der arme klanten
poëzie
3.0 met 17 stemmen 2.763 "Wij zwervelingen zonder land
Wij zijn maar arme klanten;
Wie meer geld hebben dan verstand,
Die mogen lanterfanten.
Wij springen hoog, wij springen laag
Wij moeten 't loodje leggen;
We dansen met een lege maag...
De centen, die gezeggen.
Van oudsher was de koning baas,
Van wege onze...
Het middagmaal
poëzie
3.0 met 21 stemmen 3.646 Wanneer ik 's middags op 't kantoor
Mijn dagtaak heb volbracht,
Dan weet ik, als ik huiswaarts keer,
Welk schouwspel mij daar wacht:
Mijn vrouwtje vliegt mij te gemoet,
De kind'ren jub'len aan mijn voet.
Dan zetten wij ons aan de dis
Met schotels volgelaân,
En wachtten...
De Lente
poëzie
3.0 met 50 stemmen 7.621 Reeds is het statig eiber-paar gekomen,
't geduldig rijs wringt stil de knoppen los,
de zoele lente luwt door 't zonnig bosch
en wiegt mijn geest in weemoeds-zoete droomen.
Violengeur stijgt op uit vochtig mos,
een bronzen gloed verjongt de dorre boomen,
en primula's en dotterbloemen...
De waterlelie
poëzie
3.0 met 198 stemmen 16.829 Ik heb de witte water-lelie lief,
daar die zo blank is en zo stil haar kroon
uitplooit in 't licht.
Rijzend uit donker-koele vijvergrond,
heeft zij het licht gevonden en ontsloot
toen blij het gouden hart.
Nu rust zij peinzend op het watervlak
en wenst niet meer...
De Noordenwind
poëzie
1.0 met 75 stemmen 3.102 De wind waait hoog en kent de mensen niet.
Hoog wil ik stijgen met de Noordenwind,
boven 't gerucht der stemmen - boven 't licht
der volle straten. Weg! het warm gewoel,
de weke druk van mensen om mij heen!
Ik wil ééns vrij zijn, ééns oneindig vrij,
dat er geen liefde en lachen om...
Boze Droom.
poëzie
3.0 met 27 stemmen 4.725 Ik heb, in droom, de ganse nacht geschreid
kermend van smart - zoals een kind zou schreien,
dat men uit plaagzucht 't liefste speelgoed rooft.
Want in die nacht, - die lange, zwarte nacht -
lag er een duistre schaduw op mijn dromen,
op 't lichte beeld van al wat komen zou -
het lieve,...
De Noordenwind
poëzie
4.0 met 29 stemmen 4.097 De wind waait hoog en kent de mensen niet.
Hoog wil ik stijgen met de Noordenwind,
boven 't gerucht der stemmen - boven 't licht
der volle straten. Weg! het warm gewoel,
de weke druk van mensen om mij heen!
Ik wil ééns vrij zijn, ééns oneindig vrij,
dat er geen liefde en lachen om...
Na zons-ondergang aan zee
poëzie
4.0 met 6 stemmen 2.935 Zonne stervend zonk in zee,-
en een wijde wade spreidde
op de brede kimme neer
't wolkenheer.
Eenzaam ruist de duistre zee,-
langs der duinen ruige kruinen,
als met droeve dodenklacht
zucht de nacht.
Eenzaam, eenzaam ruist de zee,
slaat de kuste zonder ruste,-
moeder aarde ligt...
Tweede zang
poëzie
4.0 met 14 stemmen 4.056 Kunt gij nog wreder slaan!- mijn God! mijn God!
Zie, ik ben sterk en breken zal ik niet,
Maar was er één die Gij zo lijden liet,
Wijl hij U lief had, boven zielsgenot?
En nog zal ik niet vloeken 't mensbestaan,
En 't leven niet, en Uwe naam niet smaden,
Zelfs met dit mateloze leed...
AVOND IN DE STAD
poëzie
3.0 met 38 stemmen 5.436
De groote stem der stad verstomt
en de nachtwind die in mijn venster komt
brengt een vaag en wonderlijk suizen
als zuchten der slapende huizen.
Mijn lamp brandt stil en suizelt zacht
en peinst zijn gepeinzen den langen nacht.
Ik staar in het heldere branden,
mijn katje speelt met mijn...
Het vrouwtje van Halberstadt
poëzie
4.0 met 11 stemmen 2.366 Hier zien we, mijnheren! een leerrijk geval
Hoe gaat het moedertje, schikt het nog al?
Ach danke, Herr Doctor, Sie sehen
Es köntte etwas besser gehen.
Kom! moedertje, kom! tevreden maar zijn!
Wij zien mijne heren, naar alle schijn
Zal de vita weinige uren
Of hoogstens een etmaal nog...
Het jawoord
poëzie
3.0 met 17 stemmen 5.908 Nu moet ik haar gaan vragen -
O welk een bange dag!
Doe God! mijn wensen slagen -
Verschoon mij van die slag!
Uw grootheid zal ik eren,
In aller eeuwigheid.
Mocht ik met haar verkeren
In deugd en eerbaarheid.
Ik voel mijn boezem prangen
Door bange twijfelmoed-
Doch rein is mijn...
STEMMING.
poëzie
2.0 met 16 stemmen 4.632 De wind waait hoog en kent de mensen niet!
Hoog wil ik stijgen in de Noordenwind,
Boven 't gerucht van stemmen - boven 't licht
Der volle straten en de druk der mensen.
Ik wil ééns vrij zijn, ééns oneindig vrij -
Dat er geen liefde en lachen voor mij is,
Geen zachtheid en geen weemoed...
Atheïsten
poëzie
3.0 met 15 stemmen 3.216 Wat wil het reuk'loos vloekgespan
Dat U ontkent, o Heer?
O, komt de nood eens aan de man...
Zij buigen voor U neer.
Uw Macht en Goedertierenheid-
Driest schenden zij haar aan,
En 't sterkste voor Uw goedheid pleit,
Dat Gij hen liet bestaan.
Hoe groot is Uw genade niet,
...
O tempora!
poëzie
3.0 met 8 stemmen 2.419 O Piëteit!
Van vroeger tijd,
Hoever zijt gij te zoeken!
Der vaad'ren deugd ging naar de maan,
Der vaad'ren dichtkunst van de baan
Voor vreemde zwadder-boeken!
Ach! Helmers dood!
En Poot niet groot!
Is 't niet om bij te huilen?
Dit jong geslacht zou, als het...
Aan N. Beets
poëzie
4.0 met 12 stemmen 4.480 O Beets, wat zijt gij groot!
Als God het niet verbood,
Dan zou ik u aanbidden…
Nu laat ik dat in ’t midden:
Toch val ik voor u neer
En breng u lof en eer:
Wat is uw muze rijk…
En dichterlijk!
Vol speels vernuft, o ja!
Is wel uw Camera –
Doch dat was maar een grapje,
Een...
Geloof en rede
poëzie
3.0 met 24 stemmen 3.661 De godsdienst en de wetenschap
Die loof ik allebei -
De tweede maakt ons wijs en knap
En de eerste vroom en blij.
Meen niet dat ik de vrijheid haat
O neen! - ik stel haar hoog!
Maar waar zij aan de vroomheid schaadt
Wend ik tot God mijn oog!
Want naast der rede schoon geschenk
Lag Hij...
Kunt Gij nog wreder slaan!
poëzie
3.0 met 9 stemmen 2.522 Kunt Gij nog wreder slaan! - mijn God! mijn God!
Zie, ik ben sterk en breken zal ik niet,
Maar was er één die Gij zó lijden liet,
Wijl hij U lief had, boven zielsgenot?
En nóg zal ik niet vloeken 't mensbestaan,
En 't Leven niet, en Uwe naam niet smaden,
Zelfs met dít...
Schemering in 't woud
poëzie
3.0 met 16 stemmen 3.852 Hier moet ik peinzend gaan en stil, -
het afgeleefde loof kwijnt aan de twijgen,
ik voel de lome schemer stijgen -
en stijgen, stil.
Wat glanst het bleke Westen koud!
een matte lach uit droeve wolkenbrauwen
doet flauw de teed're nevel blauwen
...
Een dolende gids
poëzie
4.0 met 7 stemmen 2.346 Wat wil die dolle jong'lingtrits,
Zich dwaas'lijk noemend 'Nieuwe Gids'?
Wier schaamt'loze opgeblazenheid
Ons ergert en ten hemel schreit.
Eerst waagden zij het in de bladen
De dichtkunst en Gods naam te smaden!
Geen dichter was zó groot, zó hoog,
Dien niet hun zwadder stout...
Hei-leeuwerik
poëzie
2.0 met 11 stemmen 2.682 Nu weet ik welke vogel
mijn lievlingsvogel heten mag,
die even opgetogen
zingt zomernacht en winterdag.
Ik werkte ’s winters in het woud,
de zon scheen fel door de denne-stammen
op fonkelsneeuw met rosse vlammen,
mijn hakmes blonk en klonk op ’t hout.
Daar ging omhoog een kleine...
De Planeet.
poëzie
3.0 met 5 stemmen 2.806 Blank-glanzende planeet
betuurt aandachtig weder,
strak-fonkelend en teder,
mijn stille avond-weg - alsof zij weet -
Gaat hare hoge baan,
blij-bezig, zeer verheven,
zelf wel vol moeizaam leven,
doch ziet men 't haar serene blik niet aan.
Stelt mij het hart gerust, -
...
Ontevredenen
poëzie
2.0 met 8 stemmen 3.194 "Het bulder vrij op 't woeste meer
Ik kijk eens buiten naar 't weer
En ga dan thuis wat slapen "
Tollens 'Tevredenheid'
Ach! waartoe dat eeuwig klagen,
Ontevreden, onvernoegd;
God geeft niemand meer te dragen,
Dan juist voor zijn krachten voegt.
Wangunst zie...
Maar daar is Lijden schoner dan de Dood
poëzie
4.0 met 4 stemmen 1.380 Maar daar is Lijden schoner dan de Dood, -
Want niet om niet wordt 't mensenhart vertreden,
De brand der zielen is het morgenrood
Waaruit licht-stil zal dagen Hemelvrede.
Des Vaders Strijd en Zijn Vertwijf'ling groot
Wordt in het hart der kind'ren uitgestreden,
Híj wordt...
Meer van deze schrijver...