biografie: Frederik van Eeden
1860-1932
Frederik van Eeden [Haarlem 1860 - Bussum 1932]
Van Eeden was psychiater, wereldverbeteraar en schrijver. In die laatste hoedanigheid werd hij onder andere bekend door de romans De Kleine Johannes en Van de Koele Meren des Doods en door de parodistische dichtbundel Grassprietjes die hij schreef onder het pseudoniem Cornelis Paradijs en waarin de negentiende-eeuwse gezapige domineespoëzie belachelijk werd gemaakt.
Van Eeden heeft echter nog veel meer geschreven - pamfletten, wetenschappelijke artikelen, gedichten. Hij was daarnaast een van de meer begenadigde Nederlandse toneelauteurs.
Werk:
- Het sonnet (1883)
- Frans Hals (1884)
- Het poortje of De duivel in Kruimelburg (1884)
- De kleine Johannes (1885)
- Grassprietjes (1885)
- Don Torribio (1890)
- Studies (1890)
- Ellen, een lied van de smart (1891)
- Johannes Viator, Het boek van de liefde (1892)
- De broeders (1894)
- Studies. Tweede reeks (1894)
- Lioba (1897)
- Studies. Derde reeks (1897)
- Enkele verzen (1898)
- Van de koele meren des doods (1900)
- Van de passielooze lelie (1901)
- De blijde wereld (1903)
- Over woordkunst (1903)
- Studies. Vierde reeks (1904)
- De kleine Johannes II en III (1905, 1906)
- Minnestral (1907)
- Dante en Beatrice (1908)
- IJsbrand (1908)
- De nachtbruid (1909)
- Het Lied van schijn en wezen II (1910)
- Welt Eroberung durch Heldenliebe (1911)
- Happy Humanity (1912)
- Pauls ontwaken (1913)
- De heks van Haarlem (1915)
- Jezus' leer en verborgen leven (1919)
- Het godshuis in de lichtstad (1921)
- Uit Jezus' openbaar leven (1922)
- Langs den weg (1925)
- Jeugd-verzen (1926)
- Liber Amicorum (1930)
- Mijn dagboek (1931-1934, dl. 9, 1945)
Inzendingen van deze schrijver
66 resultaten.Voorspel
poëzie
4.2 met 6 stemmen
585 Verse Lauwerblaadjes
om de hoofden van Neêrlands dichterhelden
-
Is men met ontroerde schreden
In der muzen hof getreden,
Vol van wijding, zoals ik -
In dat heilig ogenblik,
Dan is zeker de eerste plicht,
Die ons vol gemoed verlicht,
Hen, die daar in glorie tronen,
Lang erkende muzenz...
Het liedje van de kleine Johannes
poëzie
3.8 met 16 stemmen
6.525 Ach rode geranium wel-vertrouwd,
Ach lieve lobelia blauw,
Waarom gij mij toch zo droevig beschouwd?
Voor wie draagt uw gezicht, in ’t morgenlicht
Die schittertranen van dauw?
Och weet je dan nog van de oude tijd
Toen de tedere nachtegaal zong,
Toen de elven dansten op ’t mostapijt.
En ...
Voor de liefste
poëzie
3.9 met 13 stemmen
3.504 Aan mijne Vrouw.
In zachte klanken saamgebracht
Heb ik uw zoete naam gedacht,
O mijn Lief-uitverkoren!
Die 't liefst mij aller dingen zijt,
Die ik mijn hart heb ingeleid
En eeuwig zal behoren.
Dit lied is voor de Liefste mijn,
Dus zal 't als mijne liefde zijn,
Als een gesmede keten
V...
Bij 't verwachten der Liefste.
poëzie
3.7 met 23 stemmen
4.721 Ik weet het dat ge mijn zijt - mijn alleen -
Ik weet het - en ik peins het wonder na
en kan het niet bevatten - hoe ik peins.
Mijn is uw lach en de opslag uwer ogen,
mijn is uw ziel - uw ganse, diepe ziel.
Zal ik het straks begrijpen, als ge komt,
als gij uw hand mij zo vertrouwend reikt,
h...
O, wat is het dichten zoet!
poëzie
3.7 met 28 stemmen
4.192 O, wat is het dichten zoet!
Altijd... als men dichten moet,-
Dichten is niet ieders zaak,
Geen ontspanning over vermaak.
Dichten is: uit vol gemoed
Storten zijn gedachtenvloed,
Als een brede waterval,
In zoetvloeiend woordgeschal.
Moest ik zoeken naar een woord -
'k Zou niet dichten, z...
't Herteken
poëzie
3.4 met 21 stemmen
3.102 Hebben ze je weien voor altijd versperd?
Herteken! Herteken!
Docht je maar hongrig om groenigste loten,
tot je in de breeklijke poten geschoten
vangeling werd?
Is je nu 't meien voor altijd versmert?
Herteken! Herteken!
Blijven de groene revieren versloten? --
Donker-oog staart, óverwijd...
Mijn handen
poëzie
3.9 met 32 stemmen
5.758 Ik zie op mijn oude handen -
hun taak is bijna gedaan -
Brachten ze eer of schande?
Brachten ze zegen aan?
O mijn handen! Mijn handen!
Nu moeten ze spoedig vergaan.
Ze hebben al rimpels en vouwen,
vlekken bruin, die geen water wist.
Ach! Al te groot vertrouwen!
Wat hebben ze vaak zich ver...
DE STAF.
poëzie
4.0 met 1 stemmen
1.655 Onrust en donker alomme,
Bang als een dove-en-stomme,
tastend als blind ga ik omme -
Waar is mijn staf?
Ik lijd en moet velen verdrieten,
ik geniet ook en doe wel genieten,
maar alle vreugd zie ik vlieten
in een graf.
Ik weet wat allenig mij rust geeft,
wat mijn angsten gesust heeft,
a...
School der Minne
poëzie
3.6 met 27 stemmen
4.531 O Liefde die nooit Liefde vroeg
maar geven bleef om niet,
die wrevel nog als weldaad droeg,
nu wint ge Liefde en Lied.
Zo geeft de hemel en de zon
zo geeft Gods liefde groot
ook waar zij nooit ontvangen kon
uit louter minnens-nood.
Zie hoe de macht van uw geduld
verheerlijkt mijn bestaa...
Eerste zang
poëzie
3.1 met 10 stemmen
3.193 Ik droomde 't Leven als een groot, groen Bos,
De vogels zwegen en het loot hing stil,
De beken vloeiden niet, geen windgerucht
Voer door de takken - en het gras boog niet, -
Eenzaam lag ik daar, tussen zwijgend loof,
Het was een bange droom, - want alle dingen
Die ik toch schoon wist, waren m...
Het gevallen meisje
poëzie
3.9 met 12 stemmen
3.176 Gevallen, ja, gevallen,
Gevallen en veracht!
Doch weet ge, zonder mallen,
Wat de arme daartoe bracht?
Nu loopt ze langs de straten
En kent geen uur van vreugd,
Sinds ééns zij heeft verlaten
God en het pad der deugd.
Doch wilt haar nu niet smaden -
Wie bracht haar in verdriet?
Een man...
Het lied der arme klanten
poëzie
3.1 met 17 stemmen
3.167 "Wij zwervelingen zonder land
Wij zijn maar arme klanten;
Wie meer geld hebben dan verstand,
Die mogen lanterfanten.
Wij springen hoog, wij springen laag
Wij moeten 't loodje leggen;
We dansen met een lege maag...
De centen, die gezeggen.
Van oudsher was de koning baas,
Van wege onze zo...
Het middagmaal
poëzie
3.9 met 21 stemmen
3.987 Wanneer ik 's middags op 't kantoor
Mijn dagtaak heb volbracht,
Dan weet ik, als ik huiswaarts keer,
Welk schouwspel mij daar wacht:
Mijn vrouwtje vliegt mij te gemoet,
De kind'ren jub'len aan mijn voet.
Dan zetten wij ons aan de dis
Met schotels volgelaân,
En wachtten ...
De Lente
poëzie
3.8 met 45 stemmen
8.039 Reeds is het statig eiber-paar gekomen,
't geduldig rijs wringt stil de knoppen los,
de zoele lente luwt door 't zonnig bosch
en wiegt mijn geest in weemoeds-zoete droomen.
Violengeur stijgt op uit vochtig mos,
een bronzen gloed verjongt de dorre boomen,
en primula's en dotterbloemen zoom...
De waterlelie
poëzie
3.9 met 190 stemmen
17.646 Ik heb de witte water-lelie lief,
daar die zo blank is en zo stil haar kroon
uitplooit in 't licht.
Rijzend uit donker-koele vijvergrond,
heeft zij het licht gevonden en ontsloot
toen blij het gouden hart.
Nu rust zij peinzend op het watervlak
en wenst niet meer...
De Noordenwind
poëzie
1.3 met 73 stemmen
3.586 De wind waait hoog en kent de mensen niet.
Hoog wil ik stijgen met de Noordenwind,
boven 't gerucht der stemmen - boven 't licht
der volle straten. Weg! het warm gewoel,
de weke druk van mensen om mij heen!
Ik wil ééns vrij zijn, ééns oneindig vrij,
dat er geen liefde en lachen om mi...
Boze Droom.
poëzie
3.6 met 27 stemmen
5.050 Ik heb, in droom, de ganse nacht geschreid
kermend van smart - zoals een kind zou schreien,
dat men uit plaagzucht 't liefste speelgoed rooft.
Want in die nacht, - die lange, zwarte nacht -
lag er een duistre schaduw op mijn dromen,
op 't lichte beeld van al wat komen zou -
het lieve, bont...
De Noordenwind
poëzie
4.0 met 29 stemmen
4.440 De wind waait hoog en kent de mensen niet.
Hoog wil ik stijgen met de Noordenwind,
boven 't gerucht der stemmen - boven 't licht
der volle straten. Weg! het warm gewoel,
de weke druk van mensen om mij heen!
Ik wil ééns vrij zijn, ééns oneindig vrij,
dat er geen liefde en lachen om mi...
Na zons-ondergang aan zee
poëzie
4.5 met 4 stemmen
3.238 Zonne stervend zonk in zee,-
en een wijde wade spreidde
op de brede kimme neer
't wolkenheer.
Eenzaam ruist de duistre zee,-
langs der duinen ruige kruinen,
als met droeve dodenklacht
zucht de nacht.
Eenzaam, eenzaam ruist de zee,
slaat de kuste zonder ruste,-
moeder aarde ligt alom
...
Tweede zang
poëzie
4.1 met 14 stemmen
4.345 Kunt gij nog wreder slaan!- mijn God! mijn God!
Zie, ik ben sterk en breken zal ik niet,
Maar was er één die Gij zo lijden liet,
Wijl hij U lief had, boven zielsgenot?
En nog zal ik niet vloeken 't mensbestaan,
En 't leven niet, en Uwe naam niet smaden,
Zelfs met dit mateloze leed belade...
AVOND IN DE STAD
poëzie
3.2 met 37 stemmen
5.775
De groote stem der stad verstomt
en de nachtwind die in mijn venster komt
brengt een vaag en wonderlijk suizen
als zuchten der slapende huizen.
Mijn lamp brandt stil en suizelt zacht
en peinst zijn gepeinzen den langen nacht.
Ik staar in het heldere branden,
mijn katje speelt met mijn han...
Het vrouwtje van Halberstadt
poëzie
4.0 met 11 stemmen
2.646 Hier zien we, mijnheren! een leerrijk geval
Hoe gaat het moedertje, schikt het nog al?
Ach danke, Herr Doctor, Sie sehen
Es köntte etwas besser gehen.
Kom! moedertje, kom! tevreden maar zijn!
Wij zien mijne heren, naar alle schijn
Zal de vita weinige uren
Of hoogstens een etmaal nog duren....
Het jawoord
poëzie
3.4 met 17 stemmen
6.243 Nu moet ik haar gaan vragen -
O welk een bange dag!
Doe God! mijn wensen slagen -
Verschoon mij van die slag!
Uw grootheid zal ik eren,
In aller eeuwigheid.
Mocht ik met haar verkeren
In deugd en eerbaarheid.
Ik voel mijn boezem prangen
Door bange twijfelmoed-
Doch rein is mijn verlang...
STEMMING.
poëzie
2.7 met 11 stemmen
4.894 De wind waait hoog en kent de mensen niet!
Hoog wil ik stijgen in de Noordenwind,
Boven 't gerucht van stemmen - boven 't licht
Der volle straten en de druk der mensen.
Ik wil ééns vrij zijn, ééns oneindig vrij -
Dat er geen liefde en lachen voor mij is,
Geen zachtheid en geen weemoed ...
Atheïsten
poëzie
4.0 met 8 stemmen
3.451 Wat wil het reuk'loos vloekgespan
Dat U ontkent, o Heer?
O, komt de nood eens aan de man...
Zij buigen voor U neer.
Uw Macht en Goedertierenheid-
Driest schenden zij haar aan,
En 't sterkste voor Uw goedheid pleit,
Dat Gij hen liet bestaan.
Hoe groot is Uw genade niet,
Da...
O tempora!
poëzie
3.6 met 7 stemmen
2.713 O Piëteit!
Van vroeger tijd,
Hoever zijt gij te zoeken!
Der vaad'ren deugd ging naar de maan,
Der vaad'ren dichtkunst van de baan
Voor vreemde zwadder-boeken!
Ach! Helmers dood!
En Poot niet groot!
Is 't niet om bij te huilen?
Dit jong geslacht zou, als het kon...
Aan N. Beets
poëzie
3.6 met 11 stemmen
4.755 O Beets, wat zijt gij groot!
Als God het niet verbood,
Dan zou ik u aanbidden…
Nu laat ik dat in ’t midden:
Toch val ik voor u neer
En breng u lof en eer:
Wat is uw muze rijk…
En dichterlijk!
Vol speels vernuft, o ja!
Is wel uw Camera –
Doch dat was maar een grapje,
Een dartlend...
Geloof en rede
poëzie
3.1 met 20 stemmen
3.951 De godsdienst en de wetenschap
Die loof ik allebei -
De tweede maakt ons wijs en knap
En de eerste vroom en blij.
Meen niet dat ik de vrijheid haat
O neen! - ik stel haar hoog!
Maar waar zij aan de vroomheid schaadt
Wend ik tot God mijn oog!
Want naast der rede schoon geschenk
Lag Hij h...
Kunt Gij nog wreder slaan!
poëzie
3.5 met 8 stemmen
2.761 Kunt Gij nog wreder slaan! - mijn God! mijn God!
Zie, ik ben sterk en breken zal ik niet,
Maar was er één die Gij zó lijden liet,
Wijl hij U lief had, boven zielsgenot?
En nóg zal ik niet vloeken 't mensbestaan,
En 't Leven niet, en Uwe naam niet smaden,
Zelfs met dít mateloze...
Schemering in 't woud
poëzie
3.2 met 15 stemmen
4.098 Hier moet ik peinzend gaan en stil, -
het afgeleefde loof kwijnt aan de twijgen,
ik voel de lome schemer stijgen -
en stijgen, stil.
Wat glanst het bleke Westen koud!
een matte lach uit droeve wolkenbrauwen
doet flauw de teed're nevel blauwen
...
Meer van deze schrijver...