Alle inzendingen over Dèr Mouw

- naar Johan dèr Mouw…

Vroeger kon je erop vertrouwen Dan gingen de handen uit de mouwen. De mouwen opstropen De zaak niet laten lopen Maar er aan bouwen. Maar de generatie watjekouwen Kan alleen nog maar mauwen.…

'T is eind augustus, zondag. - Blauwig waas Om verre dennen in laat middaguur; Naar 't glooiend stoppelveld, vol sprietjes vuur, Uit stofwolkjes van grindweg loopt een haas. En ouërwets bolronde dahlia's Gloeien, mooi evenwijdig met de muur Van 't boerenhuis; laag tjisp'ren om de schuur Zwaluwen, over 't pad langs 't ijzergaas. Nog…

Het hele landschap heeft de zon vertaald: 'T aardappelveld in niet hoog artistiek, Maar deg'lijk proza; kleurige lyriek Geef 't koornland in een stijl, die vlamt en straalt; Episch in vorm, in kleur, in klank, verhaalt De eik van zijn zonneheros in epiek; De populieren zoeken 't in tragiek, Hoe op 't geen hoogstreeft, 't noodlot bliksemstraalt…

Snuff'lend over blauwzwart bevroren vliet, Zocht de oostenwind, of hij iets levends vond; In 't zonlicht dubbel spokig, siste in 't rond 'T schuifelen, scherp en ijl, van 't dode riet; Zwervend geroep van vluchtende karkiet Klonk wonderlijk-onzichtbaar. 'T was, als stond Bedreigd mijn lichaam op behekste grond, Vol dood, die 'k voelde…

Achter mij in de laan hoor 'k paardehoeven klakken: 'K verbeeld me, dat de k en de l zich steeds herhalen; Maar onstandvastig zijn in timbre de vokalen: De à stijgt naar de è, om wel of niet naar de à te zakken. Iets langs schijnt recht voor me uit te vluchten langs de takken; Iets monsterachtigs schijnt de vlucht'ling te achterhalen: Dichter…

I Waar zonnedagen tot koralen stollen, En vlijt van vroom-geduld'ge madreporen* Bouwt, rood in 't blauw, toren naast holle toren, De ontzaggelijke bekers van de atollen*, En, eb en vloed van steeds nieuwe trezoren*, Door 't licht vloeibare paarls*, de golven rollen, En spieg'ling van nachtlijke wereldbollen In 't groene vuur van de…

II Er is een poort - Twee kapen van koraal Zuilen omhoog: welvende bliksem spant Van top naar top zijn roodgetakte brand, Plots'ling koraal zelf, groeiend, straal na straal: Dat is de Lichtpoort Equatoriaal; Vlammende wonderboom aan elke kant En tovergroei van bliksem-slingerplant Strepen met rood het zeevlak, blauw als staal. Door die…

III In grandioos gracelijk evenwicht Zwenkt de aarde om 't eindpunt van haar winterbaan; En, blauwgroen-fosferende karavaan, Trekt voort de Golfstroom, naar de pool gericht; En de optocht van zijn golven zie ik gaan Diep onder vlaggen van koralig licht; 'K zie hoe, rechtlijn'ge zomerdag, hij ligt Op grensloos vlak van nachtlijke oceaan.…

Ik zat aan 't roer; jouw half blote armen roeiden; Door verre rietkrans zwierf karkietgeroep.- De plantjes zag 'k door 't meer - reusacht'ge loup - Die ginds in licht als van Davinci groeiden. 'K zag, hoe diep onder mij, boven een groep Van avondwolken, die roodvlokkig gloeiden, Blauw op oranje, twee libellen stoeiden, Aëroplanen, scheen…

Langs 't meer schitterde 't vuurwerk, knal na knal: De plots'ling blauwverlichte bergen schrokken, Toen om hun scherpe toppen donderblokken Versplinterden tot klankbonken naar 't dal; En gouden-regens klommen naar 't heelal, Naar de aarde wierp clematis paarse klokken; 'T leek of apotheozen samentrokken Om ons, brandpunt van dubbel hol…

'T is lang geleden; 'k was nog maar een kind. Toen dacht ik: Als ik maak, dat ik nooit meer Ondeugend ben, en dat 'k op school goed leer, Dan word ik vast 'een kind, van God bemind'. En - dacht ik - als ik dood ga, nou, dan vind Ik in de lucht bij onze Lieve Heer De mensen, waar 'k van hou, allemaal weer, Mijn vader en mijn moeder en…

Zo zou ik eenmaal naar de hemel gaan, En vleugels krijgen, wit als een kapel, En vliegen door de lucht, zo hoog, zo snel, Sneller dan vogels, hoger dan de maan; En 'k zou misschien op Zondag mogen staan Vlak bij de troon van God, naast Gabriël; Jesus vond 't zeker goed: die wist het wel, Dat ik op school mijn best zo had gedaan. En dan…

Maar - één ding was er, dat 'k niet prettig vond: Ik kende een plaat, waarop een neger vloog Met de armen om een blanke, in 't donker. Hoog Zag je veel licht; beneden was de grond. Werd hij nu ook een engel? Met zo'n mond? En met dat griez'lig witte van zijn oog? Ik hoopte, dat grootmoeder zich bedroog, En hij niet was bij God, als ik er…

Die Joden - Ja; die waren vreeslijk raar. En lelijk ook; heel zelden zag je mooien. En zo opzichtig! Jurken schots-bont-rooien Trokken de meisjes aan, niet Zondags, maar Op Zaterdag. En 't was ook stellig waar, Want iemand had 't gezien, dat ze de dooien Zonder gevoel zo van de trappen gooien, Wanneer ze op Sabbat sterven. Dat was naar.…

Vaak wou 'k een Jood zijn, om de Zaterdag: Dan hadden we een dicté, en dan mocht Koos Niet schrijven, en keek rond; en na een poos Zei meester: 'Koos mag weggaan!' En ik zag, Afgunstig, hoe hij met pedante lach Heel langzaam wegging. Eens zei iemand, boos, Omdat 't mooi weer was: 'Jood!' Dat vond ik voos: 'Jood!' - 'Paap!' te schelden…

God's wijze liefde had 't heelal geschapen: Vol lente, net als de appelbomen bloeien; Weldadig-groen liet voor het vee Hij groeien Het gras, voor ons doperwtjes en knolrapen, 'T varken om spek en ham, om wol de schapen, Om boter, kaas, melk, leer, vlees, been de koeien; Waar steden zijn, liet hij rivieren vloeien; Het zonlicht spaarde Hij…

Dan denk ik aan 't konijntje, dat ik zag Als kind vóór Sint Niklaas achter het glas Van dure speelgoedwinkel. O! dat was Zo'n prachtig beestje, grijs en wit; het lag Gezellig in zijn mandje in mooi-groen gras; En als 'k van school kwam, bleef ik iedre dag Staan kijken, bang, dat 't weg zou zijn. En, ach! Eens was het weg; en toen begreep…

En voor den eten, 's middags, werd de zegen Gevraagd van 'Vader, die al 't leven voedt,' En die zo trouw 'ons spijzigt met het goed,' Dat wíj wèl 'van Zijn milde hand verkregen'. Hij gaf de zon, en, als 't moest zijn, de regen; En deden we onze plicht met vroom gemoed, En leerden braaf, en waren altijd zoet, Zou Hij ons leiden op al…

De Zondag kwam altijd net als een feest; Of eig'lijk: Zaterdag begon het al. Om elf ging Koos; dan werden we half mal, En meester zei: zo'n drokke, oproer'ge geest Was in geen school ter waereld nog geweest; - Want meester sprak geleerd. - En niemendal Beviel hem dat zoethout; 't leek wel een stal; Dat kauwen op zoethout deed zelfs geen…

Dan las ik weer van 't lel'ke, jonge eendje: Eerst zwom hij blij door 't groene licht op 't water, Toen joegen ze hem weg met kwaad gesnater, En gooide een jongen naar hem met een steentje; Toen plaste hij rond met één bevroren beentje 'S nachts in een kolk; en toen ontmoette hij, later, Bij de oue vrouw, die deft'ge, wijze kater. En…

Ja, laat heb ik 't ontdekt: Ik ben een zwaan: Mij heeft uit poel van dof, smartelijk leven Het stilgegroeide Godsgevoel geheven, Aardse gehechtheid heb ik weggedaan; Mijn vleugels zijn weer wit en waard te slaan In Brahman's licht; want wat van slijk bleef kleven, Met blijde tranen heb ik 't weggewreven: Nu mag, nu durf, nu kan, nu moet…

Nog scheurde wijdjagende valk met schaars Geroep uw stilte, mijn Veluwse grond! Uw zwijgen, vol van diep verleden, schond een dom rumoer van steedse beuzelaars; Nog flikkerde 't hert door uw struiken rond; Nog brandden geen lupinen, kaars naast kaars, Hun gele blijdschap in uw tragisch paars, Met stroeve bossen tot de horizont; Nog lag…

Ruik ik daar niet de lucht, die wrang en sterk En warm en prikk'lend van uw heide waait, Als wolkenloze Augustusmiddag laait Op glinst'rend zand en wit-zwevende berk? Ik zie, hoe, vonk na vonk, 't bedrijvig werk Van bijen om pas bloeiend heikruid draait; Ik hoor 't point d'orgue, dat de wind die me aait, Meedraagt uit 't spar-bos, bruingezuilde…

Want met Poseidaon's hoogzwalpende haat Worstelde lang Odusseus' heldendom, Tot hij door spleet in muur van branding zwom, Waar gunst van stroomgod hem tot effen straat Zijn glazen wildheid gladstreek, en gewaad Door dragend water hij op de oever klom, En bukte in krakend riet, en kuste stom De heilige aard', geefster van 't voedend zaad…

Spreek, Vlugge Wolf, broeder met 't blonde haar, Ontdekte uw speurend oog de bleke mannen, Die, sluipend door de golvende savannen, Ons trachten te verstrikken in gevaar? Uw rode vriend, de Machtige Adelaar, Kan uit zijn ziel de angstige vrees niet bannen; 'T is om uw skalp, dat ze allen samenspannen; Mijn geest is somber en mijn hart is…

'k Hoor ruisen ons moeras - zo noemden wij 't, Mijn vriend en ik - vol angstig rits'lend riet, Met, soms, een zichtbaar wieg'lende karkiet Er om eerst bos, dan heiden, vlak en wijd. Wij stookten vuurtjes, veilig, niemand ziet De blauwe rook. Over ons, dreigend, glijdt Kraaiengeroep, vreemd, wild, door de eenzaamheid. - Leeft hij nog? -…

Ik werd al aardig knap, want 'k leerde frans. Blij was 'k! Als je dat kende, ja, dan was je Een eind op streek, begreep ik, want dan las je Verne in 't oorspronk'lijke en Aimard's romans. Maar moeilijk! h al dad'lijk was daar hache; En dans was zonder s, met s le sens; Du fils - des zoons; maar de l'homme - des mans; En die vervoeging…

J'aime le son du cor - De Pyrenaeën, Door sneeuw witpuntig en breedzwart door pijnen, Zag 'k flikkeren door zilv'ren Paladijnen Onder de wolken, boven moorse armeeën. En rotsen, door scheurende bossen, gleeën En 't leek de maat van zware alexandrijnen - Neer op 't verraad in bloedige ravijnen Door worp van velen, wein'gen, van hen tweeën…

En 'k las van Titurel en Parcival. - Nog dreven om de toppen nevelvlokken; Voor heil'ge tocht hoorde ik de kloosterklokken Hun vroomheid sprenk'len door nog duister dal; Ik zag, hoe flikkerende pantsers trokken De helling af, zilveren waterval, En, lange rivier van choraalgeschal, Golvende pijen achter pelgrimsstokken; Banieren zag '…