Alle inzendingen over Dèr Mouw

- naar Johan dèr Mouw…

Vroeger kon je erop vertrouwen Dan gingen de handen uit de mouwen. De mouwen opstropen De zaak niet laten lopen Maar er aan bouwen. Maar de generatie watjekouwen Kan alleen nog maar mauwen.…

Vol noorderlicht van plechtige flambouwen, Vol sterrebeelden hing het ijspaleis: 'T leek uit bevroren vuur, uit vlammend ijs, Uit poolnacht en uit tropenzon gehouwen; Door bloemen was 't, kristallen paradijs, Nog stil, maar 't scheen, kosmische machten zouen Een symphonie als van Beethoven bouwen Uit al wat edel is en groot en wijs. …

I ‘T is winternacht. – ‘K zit in mijn oude stoel. – Een thürings landschap zie ‘k, waar ‘t avondlicht Scheef op hellende korenvelden ligt; Hier, onder mijn veranda, wordt ‘t al koel. Net Mendelssohn: een zoet en warm gevoel Van smeltend, week verlangen: ‘t is als richt Zich jongensmijm’ren naar het vergezicht Van liefde, stil-heerlijk geweten…

II Zij zit naast me, en ik aai ‘t gevlochten haar, ‘T hartstoch’telijk rood, voor mij gevlochten, blond; En ‘t gladde strijk ik gladder met mijn mond, En zijn metaalreuk ruik ik, diep en zwaar. Zo ruikt het uit vers-omploegde grond, Als over wachtend land ‘t prachtig gebaar Van gaande zaaier, machtig tovenaar, Zon, aarde en wolken oproept…

III Neen, ‘t was geen Menselssohn, geen teer verhaal Van hoe een jongen en een meisje smachten: Opschreeuwden, triomfeerden, psalmden, lachten Violen, koper, orgel en cymbaal. Brünhilde’s adem is ‘t, die ‘k ademhaal: Haar jonge kracht, haar gretig lichaam trachten Niet af te weren, wat ze heet verwachtten, ‘T uit ‘t wereldhart opwagn’rend…

IV Een Feuerzauber, toen. – Hem overwint Geen helden-Wälsung, zelfs mijn liefde niet: ‘K voel de as nog, die ‘k de nachtstorm waaien liet Over de heiden, waar zij speelde als kind. Was ‘t een apotheoze? Of was de wind, ‘T weerlicht, de wereld één schreeuwend verdriet, Dat in extatische Walkürenritt De dode zocht, tot waar waanzin begint?…

V Vuur, aarde, wind, ik haat ze. O God, mijn haat Tegen het vuur dat, lang afgunstig, vrat Het glanzend haar, dat ik heb liefgehad, Als koper rood, en teer als herfstragdraad. ‘K haat de aarde. – Haar metaalreuk, de eeuw’ge, slaat Omhoog: hoe kort kuste ik ‘t roodblonde glad? En de onverschill’ge, die geen eerbied had, De wind, die deed…

Felgeel van brem lag, rond, op grijze heiden De zonn’ge heuvel, opgaande aardse zon, Waarom, bolvormig, op de horizon Zich werelden van wolken samenrijden. Scheef, aan weerskant, streefde een bloedbeuke-allee, Doorschijnend rood de apart zichtbare blad’ren: De gele punt wachtte op het wachtend nad’ren, Maar, roodgestippeld, bleef niet-af de…

Het hele perk was vol: je zag geen zand. De paarsen leken ernstige oude heertjes, De bruinen glanzend-moll'ge, goed'ge beertjes, De gelen pluimen van een goudfazant; En massa's witten stonden om de rand, Zo wit als vlinders of als duivenveertjes, Net roomse kindertjes in Pinksterkleertjes, Die om iets heiligs heen staan, hand in hand. -…

Om één jaar jong te zijn, gaf 'k ziel en God, Ik, die geluksdorst met ekstazen les: Ja, ja stompzinnig ergens in de Nes Met dronken prolen slaan de boel kapot, Dan met een meid naar bed, en van genot Schreeuwen en schreeuwen doen, een keer of zes: 'K zou Brahman, vond ik Mephistopheles, Zelfs ruilen voor Jehova Zebaoth. En deze wens, die…

I Soms vraag ik nuchter: Is 't misschien een waan, Wanneer ik denk, ik ben Brahman's profeet -? Herleeft in mij, zonder dat 'k zelf het weet, Een zon- en regentov'rende shamaan? Of doe ik aan mystiek, noem 'k mij brahmaan, Omdat het literair staat en gekleed? En preek ik koketterend van mijn leed, Omdat het hoort bij 't dichterlijk…

II 'K dacht vaak te drijven in de Brahmanzee: Maar was 't geen plasje, dat herinn'ring liet Aan wat 'k gelezen had? Of was 't verdriet, Dat schijngeluk zocht, toen me 't echte ontglee? Vraagt nu: 'Ben ik 't?' 't verstand, dat mij verried? Is deze twijfel mijn Gethsemané? IN DEN BEGINNE WAS BRAHMAN'S IDEE - Lama Sabachtani - Of…

Door winteravondmist zijn blauw beslagen De ruiten van de tram: spectrale kringen Vervloeien, of vervolgen en doordringen Elkaar naar stand van lantarens en wagen: Soms is 't, of reusacht'ge juwelen ringen Vlak achter 't glas in etalages lagen; Dan lossen ze op tot halo's, die vervagen Doorzichtig, wijd, in kleur'ge schemeringen. En…

Voor paarsblauwe avondlucht zie 'k uit mijn raam, Als ijle veren, in de grond de stelen, Stil hun gewelfde pluimen, mijn abelen, Abelen, grac'lijk edel als hun naam, Die 'k niet kan zeggen, zonder hem te strelen Met voorzichtige lippen; ja, ik schaam Me half, dat niet, muzikale Calame, Mijn taal hem schild'ren kan met klankpenselen.…

Geen maaksel was 't van sterfelijke hand: Wetenschap zelf, metalen integraal, Met vlammenkrans en gil van zegepraal, Stormde de trein door avondheideland: Eerst verre wolk van vuur en rook en zand, Afstekend tegen westelijk opaal - Voorbijgedonderd is de orkaan van staal, En steekt in 't oost de horizon in brand. En over 't oude land…

Dan lachte zij: O jou geleerde ! Wat Weet meer dan ik van 't Brahman zo'n brahmaan? Het is mijn thuis, ik kom er net van daan, De Schone Slaapster van jouw Lotusstad. Stil leg ik in de ziel je heel mijn schat Van zelfgeschouwde God, geen mensenwaan: Hoor, nu ik wakker ben, mijn fluist'ren aan, Niet 't plechtigst org'len van de Oepanishad…

Lang rolt, een bol van klank, de knal van 't schot, Bonzend van wand tot wand, 't gebergte rond: Het dier, door 't vals onzichtbare gewond, Kruipt, om de rand, in scheef verlichte grot; En pijnlijk trekt hij met verbrijzeld bot, Hinkend, een smal rood streepje over de grond; Diep, ver van 't bos, waar hij zijn voedsel vond, Daar gaat hij…

Beweeglijk bloemperk op stil blauw kanaal, Flikkeren, fel, hupp'lende zonnestippen, Soms plotselinge lisch met gouden slippen, Soms gouden pijlkruid, plots'ling vertikaal: Magisch onzichtbaar zijn ze, als ze overwippen Van top naar rimpeltop; een enk'le maal Zie je, als een slangetje, een rankende straal, Glinst'rend en glad, tussen twee…

'k Ben Brahman. Maar we zitten zonder meid. Ik doe in huis het een'ge dat ik kan: 'K gooi mijn vuilwater weg en vul de kan; Maar 'k heb geen droogdoek; en ik mors altijd. Zij zegt, dat dat geen werk is voor een man. En 'k voel me hulp'loos en vol zelfverwijt, Als zij mijn lang verwende onpraktischheid Verwent met wat ze toverde in de…

'T is laat al in de nacht. Doodstil is 't huis. Niets hoor 'k dan klokgetik en gasgesuis. Met dwaze drukte zie 'k de slinger gaan, Opglanzend, doffer glimlicht, af en aan. 'T is, of me in 't kleine, domme ding verscheen De wijze tijd, en ernstig knikte: Neen. De tafel ligt vol opgeslagen boeken: Mijn leven heb 'k vermorst…

Er zit een schim, wanneer we als vroeger praten. Hij ziet ons aan; wij doen, als zien we hem niet; En de een kijkt steels naar de and're, of hij hem ziet, En de ander antwoordt met niet-merken-laten: We horen 't, als hij zwijgt hoe we eenmaal zaten, Net zo, maar anders; en verwond'ring schiet IJl door ons heen, hoe mensen ooit 't verdriet…

Door kelken van onwezenlijk kristal Schijnt de ondergrond van tragisch-paars fluweel. Onzichtbaar is de lamp; langs ied're steel Hangt, smal en stil, een zonn'ge waterval. Melkwegen welven; nevels, overal; En sterrebeelden flikk'ren, puntig geel: Boven 't diep-werkliJk paars tilt, irreëel, Iedere kelk, een spieg'lend niets, 't heelal.…

Ver, ver - in droom - Ik hoor mijn jagerskreet Gillen door 't woud, als toen mijn arm de knots, Moordend door steenklomp, met machtige bots Op 't hunk'rend roofdier, bloedig voedsel, smeet; 'K voel mijn verleden, toen 'k, druipend van zweet Na donk're worsteling in holle rots, 'T bedwongen wijfje - vroegste mannentrots - Hijgend van…

'K zie nu al hoe 'k, als jij gestorven bent, Zal zitten, kijkend naar je stil gezicht; Wel vol verleden, toch pijnlijk verlicht, Dat jij ten minste geen verdriet meer kent. Mijn handen zullen, vroeger lang gewend, Van zelf aaien je haar, waar levend ligt, Als vroeger, nog het diep glanzende licht, Dat uit de dood mij jouw vergeving zendt.…

Kortlevend plankton van de Brahmanzee, Zal 'k eenmaal naar hun vredebloei verzinken; Zolang ik niet de koele dood mag drinken, Golf ik en eb met de oppervlakte mee; Zijn geheimzinn'ge stroom volg ik gedwee, En als 'k uit wolkenschelp, die 'k rood zie blinken, Het ver geruis van de eeuwigheid hoor klinken, Voel ik mij zelf de wind, zelf…

Wie ziet niet soms zich liggen in de kist, Geroerd, dat zoveel schoons moest ondergaan? Wie hoort uit 't graf niet roemen, stil voldaan, Deugden die buiten hem geen sterv'ling wist? Wie denkt niet bij zichzelf: Wonderlijk is 't, Dat alles dan gewoon zijn gang zal gaan, En het heelal 't de moeite van 't bestaan Nog waard zal vinden, als…

Als koel in 't groen baden mijn brandende ogen, En, stadsgevang'nen, wijd zwerven door 't ruim, Komt vlokkend op de wind, als gorig schuim Uit een riool, het stadslawaai gevlogen; Twee wolken stuiven aan, ineen gezogen Door stinkende auto die, rollende fluim, Op 't stof, dat wegbolt, in kwaadaard'ge luim De stad, immense zieke, heeft uitgespogen…

Al wat ik dacht - geloofde je - was waar, En goed was alles - vond je - wat ik dee. At Merlin's feet the weary Vivien lay: Jij zag in mij de Wijze Tovenaar, En 'k aaide, zelf al grijs, je roodblond haar, En 't leek dan, ik werd jong weer, en ik glee Naar 't paradijs op rode morgenzee. Dan zie 'k ook jouw kist staan, zwart, op de baar.…

Het teerste, door schaamacht'ge scherts verzwegen, Het diepste, dat in half ontveinsde daad Zich buiten waagt, half bang dat 't zich verraadt, Half hopend, trots in enen en verlegen; 'T heiligste, dat langs laat begrepen wegen Mijn ziel opvoerde tot haar hoogste staat, Had ik aan sterke herinn'ring's gouden draad Tot diadeem voor één…