Alle inzendingen van J.A. dèr Mouw

Vizioen, hoe handen woelen in de wrong Van vuurrood haar, en, twee hong'rige honden, Zoeken op vrouwelichaam, waar ze vonden Het heerlijkst vlees - hier - daar - met gulz'ge sprong, En door de hersens 't bloed dreunt als een gong, En tanden, wreed, het druipend tandvlees wonden, En de uren smelt tot dropp'lende sekonden Half bewust'loze…

'K voel mij de mens niet meer dan 't dier verwant: Mijn voortijd eer 'k in kunstige infuzoren; 'K vervloei, hen ziende, in schem'ring vreemd verloren, Waaruit tot mijn ziel Brahman is ontbrand; De vonkjes eer 'k, uit wier heilig verband Ik ben, een vlam, meer dan hun som, geboren, Zoals een Boeddhabeeld, dat als een toren Over de wereld…

Schomm'lend weegschaaltje, ritselt de libel Boven het zomers-broeiende moeras: Op smalle strookjes van blauwglinstrend glas Verschiet 't groen streepje, als een vonk zo snel. Hij zit. Het knappen van een waterbel Klinkt als een paukenslag dwars door de bas Van 't kevertje, dat rondzwerft over 't gras Bij 't ijl tink'len van 't blauwe…

Als de luchtschipper, mee met de wolken, Drijft boven de bergen, En, hoger nog, opstijgt in 't licht, Ziet hij dan de aarde nog Met menselijke ogen? Zoekt hij het huis waar hij werd geboren En de lieve bosschages En de voetstappen naast de zijne Aan het strand van de zee? Neen toch; onder hem kent hij Alleen bergschaduwen, spiegels van…

Grottenpaleis van nachtlijke Sibulle Stond zwart voor 't oosten; fakkelvlammen deden Flikk'ringen vliegen langs scherpkant'ge treden Van trap in plots'ling blauwe vestibule. En zichtbaar achter transparante tule, Die van 't terras fosferde naar beneden, Wezenloos, groenig wit kwam aangegleden De maan, bewusteloze somnambule; En stond…

Dan lachte zij: O jou geleerde ! Wat Weet meer dan ik van 't Brahman zo'n brahmaan? Het is mijn thuis, ik kom er net van daan, De Schone Slaapster van jouw Lotusstad. Stil leg ik in de ziel je heel mijn schat Van zelfgeschouwde God, geen mensenwaan: Hoor, nu ik wakker ben, mijn fluist'ren aan, Niet 't plechtigst org'len van de Oepanishad…

En als de storm 't zwiepende weefgetouw Vastmokert op nachtlijke vastelanden, En wereldzeeën blauw en goud doet branden Onder zijn spoel, een streep van goud en blauw, En dan voor de ingang van cyklopenbouw, Een berg elk rotsblok met duiz'lende wanden, Tot groet aan morgenzon met trotse handen Zijn regenboog zich omsjerpt, hel op grauw -…

'T aardoppervlak zie 'k als een schedelhuid: Zweetstralen, sijp'len stinkende rivieren, Waarlangs vuil-groenig roos en schimmel tieren; Gebergten schurft steken er boven uit; Mens-luizen, in hun nesten meest op buit Rondkrauw'lend, zie 'k land'lijke blijdschap vieren. Verpletterd soms, als 't trekken van wat spieren De rotsen storten…

'K hoor, hoe met gouden lijst de schilderij Onhoorbaar zegt, terwijl ik sta te kijken: Ik hang in 't niets, zelf niets dan schijn van eiken, Van weiden en van wolken, zee en hei; Brahman's gedachte heeft bereikt in mij, Wat in uw werklijkheid hij wou bereiken. Met kosmisch Zelfgevoel zal 'k u verrijken; Zink door mijn schijn in 't Wezen…

Ver, ver - in droom - Ik hoor mijn jagerskreet Gillen door 't woud, als toen mijn arm de knots, Moordend door steenklomp, met machtige bots Op 't hunk'rend roofdier, bloedig voedsel, smeet; 'K voel mijn verleden, toen 'k, druipend van zweet Na donk're worsteling in holle rots, 'T bedwongen wijfje - vroegste mannentrots - Hijgend van…

Doornig van wrok staat somber, dor en grauw De distel van mijn ziel, stug-hard als hout, En in mijm'rende zelfmarteling houdt Hij vast de verre herinn'ring, wreed en trouw, Hoe eens zijn jeugd herhaalde 't hemelblauw En 't zeeverschiet, van 't hoge duin geschouwd; En nu, verschroeid en stukgestormd en oud, Kronkelt zijn wanhoop in stek…

Al wat ik dacht - geloofde je - was waar, En goed was alles - vond je - wat ik dee. At Merlin's feet the weary Vivien lay: Jij zag in mij de Wijze Tovenaar, En 'k aaide, zelf al grijs, je roodblond haar, En 't leek dan, ik werd jong weer, en ik glee Naar 't paradijs op rode morgenzee. Dan zie 'k ook jouw kist staan, zwart, op de baar.…

Dan denk ik aan 't konijntje, dat ik zag Als kind vóór Sint Niklaas achter het glas Van dure speelgoedwinkel. O! dat was Zo'n prachtig beestje, grijs en wit; het lag Gezellig in zijn mandje in mooi-groen gras; En als 'k van school kwam, bleef ik iedre dag Staan kijken, bang, dat 't weg zou zijn. En, ach! Eens was het weg: en toen begreep…

Doorschijnende halve bol van nevel, ligt Over het kerkplein, ied're lamp een maan, 'T elektrisch violet; schaduwloos gaan De mensen, zwart het lijf, vreemd wit 't gezicht; De toren als een vinger opgericht Uit lage schemering van mensenwaan, Teruggetrokken en afwijzend, staan De middeleeuwen naast 't elektrisch licht. Zoekende lopen…

Maar dan - want nooit kan sterven, wat eens diep, Diep uit tijdeloze afgrond van mijn Wezen Naar 't golvend vlak van 't schijn-Ik is gerezen, Maar 't zinkt naar de oorsprong, waar het heilig sliep, Tot verre^herrinering het wakker riep Naar schomm'lende balans van hoop en vrezen: Dus vind ik 't, als 'k van 't leven ben genezen, Dat wereldschijn…

'K zag de aarde zwenken op 't planetenbal, En achter haar wapperde groen en breed Het witomzoomd fluweel van 't slepend kleed, En luchtig woei 't kant van zijn golvenval; Zelf zong tot dansmuziek ze orkaangeschal, En, uit het wolkend zwart van haren, reet Bacchantisch zij de naalden los en smeet 'T rinkelend goud door wijddav'rend heelal…

De mensengeest, zei 'k? Ja, was dat maar waar! Iedere geest danst op zijn eigen koord; Dat de een, rechtlijnig eenzaam, de and're stoort, Die kans is klein; voor botsing geen gevaar: Ze dansen naast en om en langs elkaar, Elk door zijn eigen gratie zo bekoord, Dat hij de roep van de and're artist niet hoort, Die aandacht vraagt voor zijn…

Vol noorderlicht van plechtige flambouwen, Vol sterrebeelden hing het ijspaleis: 'T leek uit bevroren vuur, uit vlammend ijs, Uit poolnacht en uit tropenzon gehouwen; Door bloemen was 't, kristallen paradijs, Nog stil, maar 't scheen, kosmische machten zouen Een symphonie als van Beethoven bouwen Uit al wat edel is en groot en wijs. …

Dof violet is ’t west en paarsig grijs. Nog wandel ‘k door het zwaar berijpte gras, En hoor naast me op de vaart het fijn gekras Van schaatsen over ’t hol rinkelend ijs: Ik heb ’t gevoel, of ‘k op ’t bevroren glas Cirklend, zwevend, zwenkend op kunst’ge wijs, Met ’t buigend bovenlichaam daal en rijs: ’t is in mijn rug, of ‘k zelf op schaatsen…

Door winteravondmist zijn blauw beslagen De ruiten van de tram: spectrale kringen Vervloeien, of vervolgen en doordringen Elkaar naar stand van lantarens en wagen: Soms is 't, of reusacht'ge juwelen ringen Vlak achter 't glas in etalages lagen; Dan lossen ze op tot halo's, die vervagen Doorzichtig, wijd, in kleur'ge schemeringen. En…

Kortlevend plankton van de Brahmanzee, Zal 'k eenmaal naar hun vredebloei verzinken; Zolang ik niet de koele dood mag drinken, Golf ik en eb met de oppervlakte mee; Zijn geheimzinn'ge stroom volg ik gedwee, En als 'k uit wolkenschelp, die 'k rood zie blinken, Het ver geruis van de eeuwigheid hoor klinken, Voel ik mij zelf de wind, zelf…

Soms zomeravonds, als ik 't oude huis Vol schem'ring, zonder mensen, binnenkom - Ik luister en ik weet niet recht, waarom - 'K ga naar mijn kamer. - 'K hoor nog net een muis. Uit groenig zwarte bomen waait geruis Door 't open raam. - 'K beweeg mijn ogen: glom Daar iets? - Een plaat. - Wonderlijk stil rondom De meubels. - 'K hoor in de…

Ik werd al aardig knap, want 'k leerde frans. Blij was 'k! Als je dat kende, ja, dan was je Een eind op streek, begreep ik, want dan las je Verne in 't oorspronk'lijke en Aimard's romans. Maar moeilijk! h al dad'lijk was daar hache; En dans was zonder s, met s le sens; Du fils - des zoons; maar de l'homme - des mans; En die vervoeging…

'K weet dat vlak bij me, in 't hart van God gedoken, De grote liefden van mijn leven wonen: Daar staan ze, veilig, stil als anemonen, Door geen orkaan van 't oppervlak gebroken. Ik weet dat liefdewoorden, ongesproken, Het wonder van de Godheid rijker tonen, Dan perken van bliksemende Orionen, Tot tijdelozen uit Zijn kiem ontloken. Voor…

'k Hoor ruisen ons moeras - zo noemden wij 't, Mijn vriend en ik - vol angstig rits'lend riet, Met, soms, een zichtbaar wieg'lende karkiet Er om eerst bos, dan heiden, vlak en wijd. Wij stookten vuurtjes, veilig, niemand ziet De blauwe rook. Over ons, dreigend, glijdt Kraaiengeroep, vreemd, wild, door de eenzaamheid. - Leeft hij nog? -…

'T is of een hefboom draait om de aarde als as: Hij draagt in 't west en 't oost doorzicht'ge schalen, In de een blauwgroen gebergte van opalen, In de and're een enk'le bol van chrysopras: 'T lijkt of 't een wedstrijd van juwelen was, Wie 't zwaarst en kostbaarst de and're omhoog zal halen; Of moet veeleer onwillig de ene dalen, Nu…

'K weet nog, hoe 'k vaak tegen mijn liefde zei: Toe, kindje, wees eens stil! Je bent zo druk: Jouw zonn'ge woorden vlind'ren 't spinsel stuk, Dat Yâjnawalkya's mijm'ren om me lei. Jij bent mijn jeugd, mijn levend sprookje, jij Mijn morgenster, mijn enig aards geluk; Maar kromgeboeid lig 'k onder lange druk Van mensenleed: wie Brahman…

'K zat, jong, graag in mijn perenboom te deinen: In de afgeknotte top had ik een plank Getimmerd, en gevlochten, rank door rank, Klimop tot rugleun en veil'ge gordijnen. Mijn zomerzon zag 'k in mijn tuinen schijnen, Zelf in groen licht op wiegelende bank; Een open schoolraam galmde in zeur'ge klank Van kale en korte Karels en Pepijnen.…

En 't is alsof, gekazuifeld met statie Van sterrenevels en laaiend met kronen En goud van geheimzinnige Orionen, Mijn Zelf's gedachten staan in kontemplatie; En 't is of 'k, ongeboren, sinds aeonen Vergodlijkt tot drieëen'ge konstellatie Van zaligheid en trots en adoratie, In 't wereldcentrum 't eeuwig Zelf zag tronen; En 't is alsof…

Nu zàl er stilte zijn, mijn leven lang; De tijd zal, voorzichtig, zijn vlucht vertragen, Dat niet zijn ijlste suizen mocht verjagen, Wat dwaas ik koos boven haar sprookjeszang: Stilte, als toen moeder dood was weggedragen Met vreemd geschuifel door eind'loze gang, En door het huis mijn halfbewuste drang Rondliep om haar te zoeken, hele dagen…