Alle inzendingen van Guido Gezelle

'k Heb zo menigmaal gegaan waar de wilgen te treuren staan, buiten stad, naar 't dodenveld ... 'k Heb bij woeste windgeweld 't geel gebladert dwarren zien en onwetend op de knien neergezakt en nagedacht dat de dood met 't mensdom lacht lijk de wind met 't dorre blad ... Kranke mensdom, sta hier wat bij de graven. 't Wormgekriel knaagt…

Daar is hij weer! De deuren toe, de luiken, boven, neder; de zolder en de kelder dicht, en alles toegetast, zo dat hij maar niet in en bore, en buiten blijve, vast, de vijand, die geruchte houdt, en buist en boos is, weder! Hij rotelt aan de ruiten en hij doet de ramen ronken; de wind is zijn gebuurman, en…

Hoe wijsterwaster vliegt de lucht vol witte en lange stressen van wolken, die ontvlochten zijn lijk haar van toveressen. ‘t Zijn wederwijven, boos en fel, die, kwaad van hande en vinger, malkanderen te kere gaan en vechten slag om slinger. De wind zit in ‘k en weet niet welk geweste, ‘t buist en bommelt alhier,…

't Is stille! Neerstig tikt het on- gedurig hangend wezen, waarop de weg naar 't eeuwige, in twaalf stappen, staat te lezen. 't Is stille en middernacht! Alsof ik blind ware, om mij henen, in donkere diepten schijnt het al verduisterd en verdwenen. 't Is stille! Niets te zien en niets te horen, - 't doet mij…

Scheef is de poorte, van oudheid geweken; zaâlrugde 't dak van de schure; overal stro op de zwepingen zit er gesteken; vodden beveursten het huis en de stal. Boven die vodden zijn blommen gesprongen; onder die vodden zit volk en gezin: blommen van vrede, zo ouden, zo jongen, blommen van buiten en blommen van bin. Daar is 't dat…

Het zonnelicht is neergedaald en ‘t gaat bij andere lieden, verwacht en welkom-weer onthaald, de dag hun doen geschieden. Het morgent daar, het avondt hier, en wonderschone verven zie ‘k wentelen in het westervier, en stille, stille sterven. ‘t Was rood eerst, helder paars weldra; en, blauw- en blauwerwendig, door…

Zo welkom als de bie, die, aan 't ronken, wijl de last wast, terug met heuren buit uit de velden rijk beblomd komt, zo welkom zijt ge mij, gij, wanneer ge mij verzet met hetgeen uw zwervend vlerk- werk, al vliegen achter 't land, vand: mijn hoppelend herte klopt op 't aanhoren en 't verstaan, aan het ruisen van zijn stem…

Hoe gulzig is het gers en goed om in te baden tot boven uwe boeg, o gierig rundervee, dat, in de oude stal, hebt oude voederbladen en vuile draf geteerd, zo menig maand alree! Hoe geren zie ‘k u, hoorne omhoge, neuzegaten wijd open, almedeens, in ‘t gulzig gers gelaten! Ge'n weet uw weelde niet, noch uwe weg! Ontheven…

Nog eer de blâren schieten, in ’t hofbeluik, hoe geren zie ’k uw sprieten, o perenstruik; hoe geren zie ’k uw takken, vol blommen staan, vol perels, al in pakken eer ze opengaan! En mochte ik maar, zo even, door Gods beschik, u, perentakken geven nen tovertik; ’t en zou geen pere krommen uw hout, voortaan: veel liever zie ’k de blommen…

Ik ben een blomme en bloeie vóór uwe ogen, geweldig zonnelicht, dat, eeuwig onontaard, mij, nietig schepselken, in 't leven wilt gedogen en, na dit leven, mij het eeuwig leven spaart. Ik ben een blomme en doe des morgens open, des avonds toe mijn blad, om beurtelings, nadien, wanneer gij, zonne,…

Hoe eigen zijn de bomen al, van dracht en groeibaarheid: de hulst en bloot zijn takken nooit, hoe fel de buien bersen; de beukenboom zijn handen naar de hemel openspreidt; en, slaande, schijnt de berkenroe de wilde wind te dersen! Op wacht, en achter ‘t water, staan, gekroond met immer vers gewaai, de dikke koppen…

Gelukkig kind, dat ligt en laat geworden al 't geen de mens zo driftiglijk beroert! Gelukkig kind, dat niet en peist op morgen, dat alles mint, en nijdig niets beloert! Gelukkig kind, dat elke stap in 't leven een stap vernaarst aan 't heilig kinderland! Gelukkig kind, 'k zou alles alles geven voor uw geluk, mijn…

Pasen, Pasen, luide klinke nu de slag van lerke en vinke, nu de stem van mense en dier! Pasen, Pasen, wijdt het vier, wijdt het licht en pint de lampen, laat de verse wierook dampen: Hallelujah, ‘t jok is af van de dood en van het graf! Pasen, Pasen, opgestanden is de God, die boze handen hadden aan het…

Gedoken half, in ‘t riet, half zichtbaar, deur de rieten, aanschouwen de koeien mij, die, vers uit hunne slieten en vaste veters, nu op vrije voeten gaan en, gaande, ‘s morgens vroeg, hun lange steerten slaan. Omhoge heffen zij hun hoofd en doen de stalen van ‘t omgebogen riet hun tongen nederhalen te mondewaards…

Hoe helder, zwart op wit, die koe gemazeld is, en weet ik hoe te malen noch te melden: ik zie ze, varings heengevoerd, en ‘t groene veld voorbijgesnoerd, te schielijk en te zelden. Zo wit is ze als de snee, die, vers gevallen over ‘t wintergers, te blinken ligt; met vlekken, die, zwart alzo de rave, of wel nog zwarter, in…

AAN DE ONBEKENDE LEZER Hoe zoet is ‘t om te peizen dat, terwijl ik rust misschien, een ander, ver van hier, mij on- bekend en nooit gezien, u lezen kan, mijn dichten, mijn geliefde, en niet en weet van al de droeve falen van uw vader de Poëet! Hoe blij en is ‘t gedacht niet, als ik neerzitte ende peis, u volgend waar gij loopt op uw gezwinde…

Ach licht en is het lot van al, zo menig band wordt keten; zo menige en zo groot getal die 't blijzijn haast vergeten!…

Ik, de al oude verzenvinder, die, op rijm van hier en ginder, menig reke, rijpe en rond, lijk gevonden vruchten vond, wense u vrij, nu dat het jaar is op nen nieuwen inventaris vij'-zes posten voortgetreên veel geluks en zaligheên!…

„Waait mij nu zoetjes, o zuchtende winde; wiegt mij en douwt mij dat zuilende kind; speelt om zijn wichtelijk aanzichtje en laat Jesuken rusten; het slapen nu gaat. Palmen, die roerende en wagende zijt, stilt om mijn kindeke uw takken ’nen tijd; engelkens zoetjes, ach, Jesuken wilt slapen: uw’ tonge en uw’ harpe nu stilt. Vogelkes zwijgt…

Heilige Maria die daar zijt Moeder ende Maagd, van Kerst gewijd; vrij van alle zonden en smetten, wil op mij, uwe dienaar, letten, ende mij helpen, wanneer ik sterve dat ik des Hemels vreugden erve!…

Hetgeen ik niet uitgeve en hebbe ik niet in, wie zal mij dat wijten tot schande? Mijn herte en mijn tale, mijn rede en mijn zin, 't is al zo van buiten, 't is al zo van bin' 't ligt alles daar bloot op mijn handen! Dan, weg met de oneigene tale en de schijn van elders geborgde gepeizen; mijn zijt gij niet, uw, dat en wille ik niet…

(Herinnering aan Beethoven's Septuor.) ‘t Er viel ‘ne keer een bladjen op het water ‘t Er lag ‘ne keer een bladjen op het water En vloeien op het bladje dei dat water En vloeien dei het bladjen op het water En wentel-winkelwentelen in ‘t water Want ‘t bladje was geworden lijk het water Zo plooibaar en zo vloeibaar als het water Zo…

Rust in vrede, rust in vrede, gij die, wandlend, zijt van hier voorwaards- en voorbijgetreden, onder Christi kruisbanier; die naar 't land zijt, het verdoken, waar de koninklijke staf ligt bij 't naamloos stof gebroken, van 't onedel werkmansgraf; waar geleerdheid niets kan baten, weet men Christi lessen niet, waar men geld en…

Dichten is geen kunste kom, geen kunste dichten is een gunste Gods een gunste!…

Als de appels bloeien, - de schone maand! - en 't gers, aan 't groeien, de wegen baant, de zoele winden zie 'k geren gaan en blommen vinden, die openstaan. Als, uit aan 't stromen, half bloed, half melk, zijn de appelbomen, zo een, zo elk; als weke zijde de takken blomt, dan ben ik blijde:…

Daar viel mij in ‘t gedacht entwat, dat, al te onveerdig opgevat, verloren liep; en, mondgemeens, en zal ‘t noch ik, noch iemand eens genieten. Het deert mij danig! Ei! ‘t en doet: en heel en is en al, voor goed, dat ongedicht gedachtje, dat was al te onveerdig opgevat, te nieten. Het leeft entwaar entwat dervan, dat vissende ik nog…

Aan enen afwezenden vriend Ik misse u waar ik henenvaar of waar ik henenkeer: den morgenstond, de dagen rond en de avonden nog meer! Wanneer alleen ik tranen ween 't zij droevig het zij blij, ik misse u, o ik misse u zo, ik misse u neffens mij! Zo mist, voorwaar, zijn wederpaar geen veugelken in 't net; zo mist geen kind, hoe teer…

Pasen, Pasen, luide klinke nu de slag van lerke en vinke, nu de stem van mense en dier! Pasen, Pasen, wijd het vier, wijd het licht en pin de lampen, laat de verse wierook dampen: Hallelujah, 't jok is af van de dood en van het graf! Pasen, Pasen, opgestanden, is de God, die boze handen hadden aan het…

's Goevrijdags ratel, rauwgetand, dwersdoor de kerke relt, terwijl het volk, stilzwijgende, om de autaar neergeveld, de God aanbidt, die Golgotha zag sterven, naakt en bloot, 's goevrijdags, op de schandeboom, de schandelijkste dood. De ratel relt de kerke door, noch koper nu noch brons en hore ik, ook de orgel niet: men bidt de "Vader…

Geen één blad op de bomen! Af is alles; vóór de vlagen gevallen onder voet en van de winden weggevaagd, het schilderschone aanschouwen, dat het bonte najaar draagt: noch wit en zijn, noch groene meer, de scherpe dorenhagen. ‘k Zie heinde en verre, deur end deur de velden nu, de kerken, de huizen en de hoven staan,…