Alle inzendingen van Guido Gezelle

Nooit en streelde er mijne wangen traan zo dierbaar en zo lief als die ik heb opgevangen in de plooien van uw brief, zoenend hem zo menigwerven eer dat ik nog tenden was, vrezende eerder hem te derven hoe ik snel- en snelder las. Ja, een kind dat blijve uw herte, schoon al ‘t ander manlijk zij, ende, vriend in vreugd en smerte, heb ik u,…

Heb meelijen met de bomen, laat de bast hun ongeschonden; bewaar ze voor de nijdigheid der kwade nagelwonden; geen onbarmhartig mensenkind ze dood en kwelle: geeft de vrijheid aan des Scheppers hand, die in hun lenden leeft. Hoe schandelijk ontmaakselt en ontmooit gij mij de vrome, de vrije en blije bomen, die ‘k…

'Wie is als God!' zo wierd het woord, in lang verleden tijden, omtrent de troon van God, gehoord, als Michaël ging strijden. 'Wie is als God!' Hij won de slag en satans volk vernederd lag. De vane omhoge! en immer voort, die weerbaar is, gestreden! 'Wie is als God!' weergalme ‘t woord des zegepraals, nog heden!…

Aan de onbekende lezer Hoe zoet is 't om te peinzen dat, terwijl ik rust misschien, Een ander, ver van hier, mij on- bekend en nooit gezien, U lezen kan mijn dichten, mijn geliefde, en niet en weet Van al de droeve fouten van uw vader de poëet! Hoe blij en is 't gedacht niet, als ik neerzitte ende peis, U volgend waar gij loopt op uw…

Ik wense u een jaar, dat zacht als zijde is ; Ik wense u een jaar, dat blank en blijde is; Ik wense u een jaar, dat ver van krank is, Een deugdelijk jaar zo breed als ’t lang is; Ik wense u een jaar, dat als ’t voorbij is, Een zalig jaar voor u en mij is.…

Gedaagde, bodemvaste bosgenoten, bomen, die ‘k, wel vijftig jaren lang, boom wete; en zo hoge als nu geschoten, gezien hebbe, op zo menig wandelgang; wat ben ik, arme miere, u bijgeleken, die sta en u aanschouwe, o hoge bomenreken! Mijn handen, uitgestrekt, en konnen, eiken, beuken, op wel twee drie vamen…

Ha! beklaag hem, die gevangen Onder 't wegen van de pijn, Niet en kan een trane ontvangen, Wenen en gelukkig zijn! Arme schaap! hoe moet het lijden Door en door zijn herte snijden Daar het blijft in barensnood Van de bittre vrucht ontbloot! Tranen, bittre vrucht des lijdens, Drank die 't smachtend herte laaft, Zaad der vreugde…

o Vrijdag, die de mens gemaakt ons voorhoudt, in de bladen van Gods eerweerde daden, als kind van stof en aarde, en iet dat Gods aanbidlijk wezen ziet: zij God in u geprezen en Zijn almachtig wezen! o Vrijdag, die het kruis geplant, die zaagt het heilig stromen eens, aan de boom der bomen, van Jesu Bloed, dat Adams ras…

AAN DE ONBEKENDE LEZER Hoe zoet is 't om te peizen dat, terwijl ik rust misschien, een ander, ver van hier, mij on- bekend en nooit gezien, u lezen kan, mijn dichten, mijn geliefde, en niet en weet van al de droeve falen van uw vader de Poëet! Hoe blij en is 't gedacht niet, als ik neerzitte ende peis, u volgend waar gij loopt op uw…

Ach, hemellawerke, waar zit-je gij dan zo luide en zo lange te preken, waar dat ik met de ogen niet achter en kan, al hebbe ik zo dikkens gekeken? o Mocht ik u volgen en, vleriken aan, lijk gij, in de hemel, de hoge, te choore met de andere veugelen gaan, en vluchten de mensen hun ogen! Dan zonge ik, o vogel, en schaterde ik blij,…

Hoe zoet is 't tussen broederen twee te wandelen, te wandelen, bemint men van de twee de een, de een gelijk de andere; bemint men ze alle twee, en zij, beminnen ze ook malkanderen gebroederlijk; 't is zoet erbij te wandelen, te wandelen.…

De wintermuggen zijn aan 't dansen, ommentomme, zo wit als muldersmeel, zo wit als molkenblomme. Ze varen hoge, in 't vloe; ze dalen diepe, in de ebbe; ze weven, heen en weer, hun witte winterwebbe. Hun winterwebbe zal, dat lijnwaad zonder vlekken, de zuiverlijke schoot van moeder Aarde dekken. Ze ligt in heure slaap, ze droomt de…

Schuldeloos blommeke lief, dat op mijne weg ik ontmoete, laat mij een stonde bij u toch, laat mij een stondeke staan! Schuldeloos blommeke lief, zou immer een mens op u treden, u, die God zelve gepeisd, geschapen heeft ende gemaakt? Hij was uw schepper, Hij dacht, Hij schikte uwe blaarkes, Hij woef die blinkende krans om uw hoofd…

De navond komt zo stil, zo stil zoo traagzaam aangetreden, dat geen en weet, wanneer de dag of waar hij is geleden. ‘t Is avond, stille... en, mij omtrent, is iets, of iemand, onbekend, die, zachtjes mij beroerend, zegt: '‘t Is avond en ‘t is rustens recht.' De bomen dragen gans de locht vol groen, nog onbestoven; en ‘k zie, zo…

Het zonnelicht is neergedaald en ‘t gaat bij andere lieden, verwacht en welkom-weer onthaald, de dag hun doen geschieden. Het morgent daar, het avondt hier, en wonderschoone verven zie ‘k wentelen in het westervier, en stille, stille sterven. ‘t Was rood eerst, helder peers weldra; en, blauw- en blauwerwendig…

Brand los, mijn hert, van al dat uw gevlerkte vlucht ombindt; brand los van kot en ketens, nu de wenende oge ontblind; brand los, mijn hert, 't is nu, 't is nu dat de hemelvaart begint!…

De grote zon, de zomer is ten oosten uitgeklommen, bezoekende zijn koninkrijk... De volkeren, de groten en de klenen, alle lieden hem koninklijk begroeten gaan en blijde inkom bieden. De mannen zijn veel sterker nu ten arbeide, en de vrouwen, ze slaan wel nog zo dapper, met de la, de weefgetouwen. De jongens…

Klap-klap-klap, m’n dertien duiven slaan hun vlerken, de ene op de aâr; klap-klap-klap, en henenschuiven doen ze, van mijn dak mij daar. Klap-klap-klap, ze spelevaren, rinkelrooiende, altemaal; klap-klap-klap, van harentaren ommenton, in éne haal. Klap-klap-klap, zij zijn daar weder; hoort ge vlug hun vlerken slaan?…

‘k Hore tuitend' hoornen en de navond is nabij voor mij: kinderen, blij en blonde, kom, de navond is nabij, kom bij: zegene u de Alderhoogste, want de navond is nabij, komt bij: ‘k hore tuitend' hoornen en de navond is nabij, voor mij! (8/8/1860)…

o Wierookgraan, geronnen traan van ceder- en van lorkenstammen, gebedenbeeld, daar ‘t vier in speelt, en ‘t vonkelen van ‘s herten vlammen. Geen gave van fijn goud en kan mijn hand de Heer, geen myrrha bieden, maar wierook zal, en overal en allen dag, Hem dank bedieden. o Wierookgraan, in…

Door ‘t haaghout raamt de wilde wind, verblind, zijn reuzensprongen: en al dat ooit hem tegenstaat verlaat hij, losgewrongen. Gebogen hier, gebroken daar, malkaar de bomen schenden; die, scheurende uit de gronde, huis en thuis de gruw inzenden. Nu maalt hij…

Ellendig al me' leven, zonder oost of troost: van iedereen verlaten en verraân, voortaan, waar wil ik me gaan lopen, om de liên te ontvliên, die, zegezingend, zoeken mij die hals onvals te kerven, die de leugen hun, te leed, verweet? Ik vare en heb noch…

De kerzelaar zijn trouwgewaad heeft aangedaan: vandage moet hij, meidag is ‘t, ter bruiloft gaan. Elk taksken is een priem nu, die, bewonden, wit, tot tenden, in een witte schee van blommen zit. Beruwrijmd, was hij schoon, wanneer de winter woei: veel duizendmaal is schoonder nu zijn blomgebloei…

Daar kwam er een wagen vol nachten en dagen, vol maanden en uren en stonden gereen, fel trokken en weerden hen' de edele peerden, die zesmaal vier hoefijzers kletteren deen. Al rijdend, al rotsend, al bokkend en botsend, al piepend en krakend, zo vloog hij door stee; en, als hij was henen en verre verdwenen, toen waren de dagen…

Gekamde koning Canteclaar, hoe geren zie 'k u komen daar, gestapt zo edeldrachtig als Alexander, Attila, of Karloman zijn wederga; heel keizerlijk almachtig! Gij kraait, terwijl ge uw vlerken slaat, en 't stemgeluid dat henengaat, uit uwe hals gedreven, herwekt het slapend mensendom, het boodschapt hem de dag weerom, de dag, het licht…

Gebogen hangt het perenhout, bevallig, onder ‘t menigvoud gedrag, dat hem bewonderen laat alom, en op de bomen staat. Zo druiven, in malkaâr geklist, bij grote en dikke krabben is ‘t, dat top en takken, scheefgelaân, bezwijkend, van de peren staan. Hoe schone, als ‘t lieve zonnelicht daarop zijn mooie stralen zicht; en, geluw-, groen-…

Maak pompen van kanons en speiten van geweren, al 't vechten is voorbij, 't is vrede weere in 't land.…

Hebt gij Tinel, Edgar Tinel gezien, gezien, gehoord, gesproken? En heeft hij u dat overstoflijk brood van zang en spel gebroken, op zijn klavier? En heeft hij dit klavier, bij felle meesterstreken, schier levend doen zijn woord, zijn hart, zijn ziel en zijn gedacht uitspreken? Hebt gij Tinel, Edgar Tinel gezien, gezien en hem verstanden…

Ten halve afgewrocht, ontvangen, niet geboren; gevonden algeheel, noch algeheel verloren, zoo ligt er menig rijm onvast in mij, en beidt de aangename tijd van volle uitspreekbaarheid. Zo slaapt de botte in ‘t hout, verdonkerd en verdoken; geen blomme en is er ooit, geen blad eruit gebroken; maar blad en blomme…

‘t Viel water nu genoeg, of nooit! De wolkenschepen dragen hun lijnwaad al ten toppen uit, die hier gewinterd lagen, de al te lange regentijd: vandage gaan zij varen en vluchten voor de westerwind, die rotelt in de blâren. ‘t Is nat alom: de zoden zijn doordronken; al de paden zijn modder, moze en vuiligheid geworden; overladen is ‘t loof…