Alle inzendingen van J.P. Heije

Een man, een Man - een woord, een Woord!..... O fikse leus van vroeger dagen: Nog klopt mijn hart met sneller slagen, Wanneer mijn oor u klinken hoort: - Een man, een Man - een woord, een Woord! Dàt was een zegel zonder breuk, Een handschrift, nooit nog vals bevonden, Een vaste borgtocht, nooit geschonden, Een perkament in goeden reuk, Dat…

Een scheepje in de haven landt Gevuld met specerijen; En menig flinke, jonge kwant Met buidels, vol tot aan de rand, En harten, vol verblijên. Wel geurig kruid, wel blanke munt, Wat zult ge nu gaan dwalen; 't Is, of ge nimmer einden kunt, Zo komt, van ieder hoek en punt, Een ieder van u halen. Maar... als dan 't schip is…

De Lente tooit zich als een bruid! Het groene gras, het groene kruid, En duizend bloempjes spruiten uit... En iedre vogel kweelt en fluit. Maar van de vogels altemaal Zingt wel het teerst de Nachtegaal: En, als ik krank en peinzend dwaal, Roept hij mij toe, in zoete taal: 'Wel-op, mijn kranke vriend, wees blij, Daar is het zoele…

1. Al valt de hemel naar omlaag Ik zet er kloek mijn schouders onder, En 'k wed, al lijkt het nog zo'n wonder, Dat ik hem steun, dat ik hem draag: - Sta maar vast in pret en pijn, En het leven Kan niets geven Wat u àl te zwaar zou zijn! 2. Maar - doet gij 't in uw eigen kracht, Al staat ge ook stevig op uw benen,…

Wel dat's aardig, wel dat's raar... Roer je knuppels, eêle bazen! Hoor dat mauwen en dat blazen: 't Is een schone pret, niet waar? Als de boôm vliegt uit het vat, Is zij zeker dol, de kat! Flinke boertjes, jonge maats! Als ik tóveren kon leren, Zou ik 't bordje gauw verkeren; 'k Stak jou voor de kat in plaats! - Vraag je, wat ik…

Kent gij het land, waar de citroenboom bloeit, in 't donker loof de sinaasappel gloeit, een zoele wind de blauwe lucht doorgeurt, de mirte groeit, de lauwertak zich beurt: kent gij het wel? Dáárheen, dáárheen, richt ik met u, Geliefde, mijn schreên. Kent gij het huis? Op zuilen rijk en hoog verheft de zaal haar trotse, brede boog. Het marmer…

Sappig vlees en sappig ooft, Schat van kruiden vers en fleurig, Alles wordt nog éens zo keurig, Als ons Moedertje ze stooft: 'k Wed, ze kon een harde kei Murrew maken als pastei. Wilt ge weten, lieve kind, Waar de kunst in is gelegen? Als ge letten wilt ter degen, Ben ik zeker, dat ge 't vindt! Maar ge wordt door haar verkloekt, Als ge…

Klein vogelijn op groene tak Wat zingt g' een lustig lied wij hebben in ons hele boek zo'n vrolijk wijsje niet O, zeg ons, zeg ons aardig beest Wie toch uw Meester is geweest Zo zuiver zingt gij en zo hoog Zo keurig in de maat En't hart dat popelt ons van vreugd Wanneer uw keeltje gaat O, zeg ons, zeg ons aardig beest Wie toch uw Meester…

De lucht is blauw, en groen het dal; Viooltjes bloeien overal En lelietjes van dalen; 't Is alles geur En fleur en kleur, En glans en gloed en stralen. Wees blijde nu, gij treurend hart! Al heeft de Lente lang gemard, Ze is dubbel schoon verschenen: Geef God, de Heer, Nu dank en eer; Uw Winter óok vlood henen!…

Ja! wèl-gelukkig is de man, Die kalm aan Gistren denken kan, En kalm de dag van Morgen wacht - Hij slaapt op rozen; alle nacht!…

Mijn Kees-oom is een timmerman, Daar is geen knapper op de werf: Hij maakt in huis en op het erf Al wat-je zien of denken kan; Zijn hand is ruw, en grof zijn stem, Maar ‘k ben daarom niet bang voor hem; Hij kneep me lestmaal in mijn oor En zei: ’Nu, als ge vlijtig leert, Uw Vader en uw Moeder eert, Dan krijgt ge er wat op Kerstijd* voor!’…

LXV. Zijn onze Kindren niet het kristallijn Waarin wij zien (en vaak met bittre pijn!) Hoe diep in schuld Wij bij onze Ouders zijn?…

De witte vlokken stuiven, Die 't veld met dons bekleen; Geen grasje of geen spruitje Dringt weer door 't dekkleed heen: Maar 't groeit, hoe diep bedolven, Toch fris en krachtig voort, Tot het, o Lente! uw stemme Weer suizend fluistren hoort. Laat de Ouderdom de lokken Met rijm en sneeuw belaan, De Liefde blijft er groeien In vrome…

Wie zijn kracht wil leren kennen, Die beproeve, te elke dag, Iets te ontwennen, Van wat hij het liefste mag; En zijn zoetst en sterkst begeren Te bedwingen en beheren! Als een Spinnetje het Vliegje, Vangt Gewoonte ons in haar net; Och bedrieg-je Niet — dat ge óoit er U uit rèdt... Mocht ge niet (van jongs af) leren, Wat te laten…

Och, Ouders! denk, hoe vreeslijk het moet wezen, Dat zich uw kind uw Nagedachtnis schaam'; En dat, om wat Gij deed, uw kroost na deze Als merk van onrecht, schande of schuld - moet vrezen Zich luid te horen noemen met Uw Naam.…

Tussen Keulen en Parijs Ligt de weg naar Rome: Al die met ons mee wil gaan, Die moet onze manieren verstaan: Goeie manieren, Zoete manieren, Zo zijn onze manieren. Ben je klein of ben je groot, Altijd kan je leren; Woudt ge gaarne zijn bemind, Houd maar onze manieren te vrind: Brave manieren, Vrome manieren, Zo zijn onze manieren.…

Neerland! was uw arm van staal, 't Hart was zacht en mild en goedig; Zo ook huwt zich, vroom en moedig, Kracht en teerheid in uw Taal! Kan ze in wilde stromen bruisen, Plettrend, waar ze weerstand vindt - Strelend ook als lentewind Kan ze fluisteren, kan ze suizen, Wáár zij, in 't bekorend lied, Deugd en Schoonheid hulde biedt. Neerland…

Zeg eens! - 'k hoor u altijd dromen Van de goede 'oude’ tijd: Zou er.... denk ik dan met spijt, Nooit een goede 'nieuwe’ komen?.... Maak te schande, maak te schande Al die prijzers van 't verleên; Sla de handen flink ineen, Wakkre mannen in den lande: Toon, dat er nog kracht en pit Ons in merg en beendren zit! Zij het al niet…

Lief bloempje! dat met half-ontvouwde bladen, Veelkleurig, door het groene omkleedsel breekt, De tengre knop begerig opwaarts steekt Om vroeg zich reeds in 't zonnelicht te baden: Zeg, vreest gij niet, als zich de winter wreekt, Dat hij, met sneeuw en stollend ijs beladen, De sappen stremm' der pas ontloken bladen, Wier tederheid een…

Wakkre harten, trouwe zielen, Eerlijk dragen schot en lot, Niet te bukken, niet te knielen, Niet te buigen, dan voor God; Rap van leden, Vroom van zeden, Dàt was Hollands, lang verleden! Mannen-broeders! leer u tooien In de spiegel van die tijd, Vrouwtjes! leer uw hart te plooien, Dat ge zo te minnen zijt; Rap van leden, Vroom van zeden,…

Hang het huikje naar de' wind; Maar in 't goede, lieve vrind! Zet de tering naar de nering, Of uw nering krijgt de tering; En gij zelf er bij, mijn kind! Zuinigheid baart overvloed; Soberheid maakt zuiver bloed; Volle magen, lege kasten; Maanden smullen, jaren vasten; Pronk van kleren, arm van goed! Daarom is: een cent, bespaard, 't…

Roodborstje, roodborstje, geestige dief! Heb je wel ooit te pronken gezeten? 't Kooitje van koper en 't bakje vol eten: Aardige springer! wat heb ik je lief! Toch kweelt uw keeltje geen lustige zangen, Vogeltje! zeg me, wat is er gebeurd, Dat ge de veertjes zo slapjes laat hangen, Roodborstje! zeg me waarom dat ge treurt? - Knaapje lief,…

Wat daalt gij rustig in der golven schoot o Glansrijk licht, beneveld noch verdonkerd, 0 Gouden zon; gij, beeld van al wat flonkert, Van wat op Aarde heerlijk is en groot! Al hebt gij hoog aan 's Hemels trans gestaan, Toch daalt gij kalm en zonder klagen neder; En schóner nog verrijst gij eenmaal weder Voor 't oog der Aard, die U zag…

Waar men Gode een tempel wrocht, Sticht, (het is een vond der helle!) Sticht de duivel een kapelle, Of hij zieltjes vangen mocht: Hier een Spaarbank... daar, Vrij Wijn! Mannen! zeg: waar moet ge zijn? Dáar is 't alles pret vandaag, Hier is 't vreugd van daag en morgen; — Hier heeft vrouw noch kind zorgen, Dáar krijgt vrouw en kinderen slaag…

Zie, de maan schijnt door de bomen, Makkers! staak uw wild geraas; 't Heerlijk avondje is gekomen, 't Avondje van Sint-Niclaas! Van verwachting klopt ons hart, Wie de koek krijgt, wie de gard! o! Wat pret zal 't zijn te spelen Met die bonte harlekijn! Eerlijk zullen we alles delen, Suikergoed en marsepein; Maar, o wee! wat bittre…

Hebt ge vuisten kloek en sterk, Hebt ge een harte zacht en goed, Zijt ge lang geen domme bloed, Maar de knapste haast in ’t werk, Zijt gij eerlijk, trouw en braaf, Leeft ge, wat uw arbeid zij, Als een vogel, vrij en blij, Drink dan ‘water,’ zo als hij - Anders zijt gij morgen Slaaf! Ach, hoe menig kloeke hand, Ach, hoe menig blij gemoed,…

Sneeuw bedekt de landen: Was de kille handen Dat ze tintlend branden, Kneed de sneeuwbal vast; Krachtig d'arm geheven, Fiks de bal gedreven: Ha! dat is een leven, Dat aan jongens past! Koudkleum mag zich warmen In zijn Moeders armen, Schreien om erbarmen, Als de bal hem raakt; Laat de kachel gloeien,.... Ons zal door het stoeien '…

Is de schotel ook wat schraal, Is de brand wat bijster krap, Zijn de kleertjes al wat oud: Liefde houdt de plunje knap. Liefde saust het sober maal, Liefde warmt nog meer dan hout, — Liefde draagt malkanders kruis.... Liefde vind-je niet, dan thuis!…

Hervond gij ooit een lint, een bloem, een blad, Een stille erinn'ring aan verleden dagen, 't Vergeten beeld van vroeger vriend of magen, Die ge eens bemind, betreurd, verloren had? 't Is smartlijk zoet: - en bij het treurend klagen, Om wat te snel verdorde op 't levenspad, Plooit soms een lach de wang, van tranen nat, Een dartle lach van lust…

I. Een lindeboom stond diep in 't dal Van boven breed, van onder smal; Daar vrijdden zaâm, in eer en deugd, Twee Liefjes in hun zoete jeugd. 'Vaarwel!’ zoo sprak hij droef tot haar: 'Ik moet nu scheiden zeven jaar.’ - En waar' het veertien jaar, mijn vrind! Mijn harte nooit een ander mint! - II. Wel op din dag, na…