Alle inzendingen van Jacob Israël de Haan

Een vogel floot en deze stoorde Stilte met zijn ongehoorde Tintelende fluit. Die vogel floot voor zich alleen Uit hart en keel ten hemel heen Zijn hoog geluid. Een vogel kent geen roem of loon, IJdelheid niet. Dus fluit hij schoon Uit eigen lust. Als vogels zó fluit ik, een dichter, Maak het duister leven lichter, Rusteloos hart gerust.…

De stenen steunen 't geweldig gewelf. En het gewelf grijpt machtig elke steen. Geen Uur. Geen Tijd. Over mijn siddrend Zelf, Waaien de stormwinden der eeuwen heen.…

Wat ik verlang? Niet meer de wilde weelde, De woede, die naar donkre daden drijft, Slechts dat mijn ziel, die zoveel goed verspeelde, Na zoveel kwaad in vroomheid vreedzaam blijft. Wat ik verlang? Ik heb zoveel gewonnen In overmoed, dat ik verloor in smart: Geve mij God, gezuiverd en bezonnen Een smekende ziel en een zingend hart.…

Of God bestaat en of Hij hoort Het smeken van mijn machtloos woord, Of Hij siddert bij mijn geween, Weet God alleen.…

Geniet elk ogenblik de lust, Die door uw ziel en zinnen trekt. Voor dat gij neerligt in de rust Waaruit geen God u wekt. ---------------------------------- uit: Kwatrijnen (1924)…

Op 't heilloos bed woelen mijn doffe leden. De hartstocht moordt en martelt mij. Daar klinkt een zilver klinglen van beneden Een karavaan kamelen vaart voorbij. -------------------------------- uit: Kwatrijnen (1924)…

Ik was een knaap, die alle Joodse dagen Van vasten en van vreugd eerbiedig hield. Zijn dagen veilig voor angstige vragen, Al zijn verlangen door vroomheid bezield. Ik werd een man. Wie kent het zalig dwalen Langs vrije wegen als ik heb gekend? Van des ochtends vóór de open uren stralen, Tot de zon zich naar 't weemlend Westen wendt.…

Laat ik u schrijven, vriend, hoe zalig stil Het dorpje is waar ik nu woon, gevlucht Voor schrille stad en havenend gerucht, Helend mijn ziel en mijn verwoeste wil. 't Heeft weinig huizen rond een oude toren, Om ieder huis een mildbloeiende heg, Geen luide straat, maar smalle zachte weg Van zand waarin geen stappen zijn te horen. De school…

Het ogenblik: waarin miljoenen stralen Zich verenigen en breken vaneen. De Eeuwigheid kan zich zelve nooit herhalen Alles wisselt, maar 't blijft wisselend één.…

Een lieve jongen en een héél lief meisje... Ik leg mijn hand op mijn hart zwaar van pijn. 't Is altijd weer dat oude, nieuwe wijsje. Misschien zal 't leven hun genadig zijn.…

Hij las mijn liederen van smart en rouw... Heeft één Dichter tegen zijn Volk misdreven Als ik misdreef door ongebonden leven, Als ik misdreef, ijdel en ongetrouw? Des rouwt mijn lied. Geen troostwoord kan verzoeten De wrede wroeging der voldreven Daad. Ik heb geen tranen genoeg om te boeten Wat Daad en droom bedreef aan gretig Kwaad. Geen…

Geen naam. Geen woord. Ik weet slechts, dat hij lachte, Hij lachte, toen hij haastig langs mij ging. Nu door de dagen en de nachten Martelt herinnering.…

Geen naam. Geen woord. Ik weet slechts, dat hij lachte, Hij lachte, toen hij haastig langs mij ging. Nu door de dagen en de nachten Martelt herinnering.…

Een hevig hater. Een minnaar mild. Die nu of later De Dood toch stilt.…

Nu doet het zoet van de zomer mij wenen En haatlijk is mijn hart zijn milde lust, Want braakte en brand zijn op de aarde verschenen, En alle volken kampen verwilderd ontrust. Avond: de kleuren van de late lucht Verinnigen zich tot één teedre tint Van blekend blauw, de sterrennacht begint Zijn tovertochten zonder één brekend gerucht. Maar…

Maar lees de woorden van mijn liedren niet. Lees het onleesbare achter woorden. Dan zult gij weten, wat mij wreed bekoorde, Wat mij verlokte en toen verliet.…

Gij kent de diepte niet der donkre dalen, Waardoor ik huiverend ben heengegaan, Had ik één taal, meer dan der mensen talen, Nog zou mijn Lied het u niet doen verstaan. Maar ook gij kent de bonte bergen niet, Waar Gods wil mij machtig heeft heen geleid, Waar het hunkerend oog de verten ziet, Van 't Heilig Land tot de open zee gespreid. Wie met…

Niets dwazer dan klagen om een dode. Niets dwazer dan om levenden één klacht. Voor korte tijd zijn wij genoden, Dan wordt het nacht.…

Gij klaagt: "Alles ontneemt mij de Eeuwigheid." Ook meer dan de Eeuwigheid u heeft gegeven? Gevangen klaagt ge in de ban van de Tijd. Klaag niet. Zelfs uw klacht kan buiten de tijd niet leven.…

Vraag van mijn lied geen wijsheid en geen grootheid. Dit zijn vier regels en meer heb ik niet. Maar tot de wanhoop van mijn wrede doodstrijd, Laat mij het lied, het lyrisch lied. ----------------------------------- uit: Kwatrijnen (1919)…

Die na mij komen, lezen mijn kwatrijnen. Zij zullen sidderen, als zij verstaan, Met welk een marteling van hartenpijnen Ik zingend door het Leven ben gegaan.…

Waar zal ik vluchten voor het Leven? Waar zal ik vluchten voor de Dood? O, Lied, wat kunt gij machtger geven Dan een rozenhut voor stormende nood.…

De tastende ontucht van uw teedre handen. Het duister...geur van rozen en van wijn. Morgen zal wroeging weder wreder branden. Maar heden: laat ons zalig zijn. ------------------------------------------- uit: Kwatrijnen (1924)…

In een lichte duizling leef ik. Mijn leven schuimt als de Turijnse wijn. Voor mijn ziel en zinnen beef ik. Waar zal het einde van mijn zwerven zijn?…

Die te Amsterdam vaak zei: 'Jeruzalem' En naar Jeruzalem gedreven kwam, Hij zegt met een mijmrende stem: 'Amsterdam, Amsterdam.'…

Twee sinaasappels van één tak met blaren. Ik zie schreiend het wonder aan: Neen: niet vergeefs zijn zóveel kwade jaren Over mij heen gegaan.…

De Eeuwige Stad. O, Lied, wat is er eeuwig? Van Rome naar Jeruzalem reisde ik Langs zee'n diep en bergen bar en sneeuwig: Ik vond niets eeuwig dan het ogenblik.…

Het ruisen van de regen hoor ik niet Door het ruisen van de Zee. Ademloos luistert mijn Lied. Soms ruist de zeewind mee.…

O, pluk de donkre rozen vóór zij dorren. En kus de lentewind: hij waait snel over. Geen tweemaal wandelt gij onder 't zelfde lover. Machtloos als al uw vreugd is al uw morren.…

Weet Gij nog, moeder, hoe ik jong Schatten-verlangend u verliet? Wereld en weelde lokten, mij bedwong Uw smeken niet. Ik ging en wierf mij menig schat Van goed metaal en gave steen, Rijker dan ik in wereldstad Was er niet een. Maar schat verwervende verloor Ik morgenvrede en avondrust En wist dat niet. Leefde fel door Op…