Alle inzendingen van Jan Jacob Slauerhoff

Nooit opent zich de poort. 't Raam is zo hoog Dat zij eerst de aarde ziet in wijde verte: De stroom omarmt het bos in blauwe boog; Door 't groen gaan rode vogels, ranke herten. Niets weet zij van het levensspel daartussen; Maar het moet schoon zijn, want zij mist het zeer. Zij wil omhelzen, vindt niets om te kussen Dan de eigen schouder…

De zee, het enige leven dat strekt Van begin tot einde -Terwijl alle andre, voor kort gewekt, Gedwee en weerloos verdwijnen- Geeft in eeuwige breking De grote, zachte verzekering Dat, wanneer allen versterven, verstijven, Zij bevallig zal blijven. En als ik ga gehaast, Genaderd en genaast Door de jagende dood, Hoor ik de troost Van ’t…

Zij voelt zich onder 't donker van de bomen Zo eenzaam, dat zij zelf haar schouder liefkoost. Haar handje, met de ronding ingenomen, Die over 't zomerkleed is bloot gekomen, Daalt af, dwaalt af; zij richt zich op en bloost, Gaat dan weer voort een kledingstuk te zomen.…

Soms weent zij uit: dat zij niet meer kan blijven Onbevlekte in verblijven, waar bedreigen Haar offerpijn en floers, waaronder lijven Den Dienst der wrede liefkozing bedrijven. 'k Geloof haar niet, maar neem haar lijfsgewaden. Nog naakt vernederd, smeekt zij de genade Te mogen gaan. Ik spot: ‘Ga zo, mijn gade!’ En sliep in zekerheid…

De dagen gaan langs de aarde, lange horden - Nooit is de zon 't vermeêren moe geworden. Een koning sterft, godslasterend, meinedig - Nooit bleef een onbezette zetel ledig. Volksplantingen geraken in versterf - Reeds bloeien schonere uit hun bederf, Weer ondergaand met zinkende getijen. Nu is de tijd voor oude heerschappijen; Vermolmde staten…

Niet uitgestoten en niet opgenomen, Geen vreemdeling en toch niet een der hunnen, En niets haar eigen, alles gunst of leen. Zij zijn de meesters en zij kunnen Altijd haar leven binnenkomen, Dat zij, zo altijd eenzaam, nooit alleen, Niets houden kan voor zich en om zich heen. Waar zou zij heen gaan? Midden op de vliering Heeft men een kleine…

Ik hoor niets meer van haar, en vroeger Was ’t ruisen van haar gewaad al vreugde; Leeg en stil staat haar zaal, Stof hoopt zich op, ongestoord, Blaren ritselen verlangend langs 't raam – Hoe kan ik haar dan missen? Daar dat gordijn, Gleed haar schim er niet langs? Ruiste haar rok niet? Kom, kom toch terug!…

Kom vaak bij ons. Jij die begint te leven Verstaat ons 't best en bent het dichtste bij. Een kerkhof vind je, evenals een wei, Een plaats goed om te draven en te spelen. Je praat met dingen die geen antwoord geven, Die enkel lachen, stil, lang, als de zon, Er schaduwen als glimlachen doen zweven. Ook grauwe stenen in een dartle bron Zijn…

De koelies kermen op de zwarte kaden Onder de Zuid-Chinese zomerzon, Met plompe zak of zware ton beladen, Eenzelfde zang van Sjanghai tot Kanton. Zij zijn maatvast en doen de laadstok deinen Het ritme van hun draftred doet 't gewicht Half zweven door de lucht, de schouderpijnen Zijn minder onverdraaglijk, bijna licht... Zij leven…

Achter de hagen langs de straat Staan zij in feestgewaad; Geen schone kan mij nog wat schelen, Zij mogen mijn soldij verdelen! En ik vereer niet meer de heilige meren, Noch luidt voor mij de avondgong, Die etter draag van kwade zweren En nauw de dood ontsprong. Maar kindren komen aan mijn knie, zij houden In kleine handjes grote schalen…

Hij had het land waarvoor hij scheepging lief, Lief, als een vrouw 't verborgen komende. Er diep aan denkend stond hij dromende Voor op de plecht en als de boeg zich hief Was 't hem te moede of 't zich reeds bewoog Onder de verten, waarin 't sluimerde, Terwijl 't schip, door de waterscheiding schuimende, Op de aanbrekende geboort' toevloog…

De rustigen die mij tartten te vertrekken Heb ik om 't schip te krijgen woest beloofd Rijkdommen fabelachtig te ontdekken, Waarvoor ik ingestaan heb met mijn hoofd, En eindlijk in triomftocht aangebracht. Tot zinkens toe geladen lag mijn vloot. Wel waren bijna al mijn mannen dood, Maar alle havensteden bont bevlagd. Toen moest ik knielen voor…

Barre verlatenheid Duldde ik eeuwen reeds, In gelatenheid Trots en uitgebrand. Wolken sneeuwen steeds, Zwaar en eindeloos; Wit en eindeloos Ligt het poolland rond. ‘t Laaiend Noorderlicht In staalharde nacht Houdt in mij de hoop Dat een langre schicht Mij inééns losscheurt uit mijn krater En in vlammenvloed Al het eeuwig ijs Smelt…

Morgenwind wekt mij, blaadrend in de boom Waaronder ik in droom lag met een vrouw Zo wulps als lieflijk, maar zelfs in die droom, Toch zeer kortstondig, bleef ik haar niet trouw. De kim woei open. Ik was weer verheugd En wies mijn warm gezicht in morgendauw. Ik roofde een landmeisje haar melk en deugd Met volle teugen, en had geen berouw.…

Witte ijsvogels wiegen Zich op zee en twijgen dichtbij. Zij wijst ze en roept ze met helle Bekoringsstem: "Zij voorspellen Geluk!" Maar ik zie verder: van het bergenjuk Komt een donkere stip neersnellen, Een zwarte vogel voegt zich er bij.…

Mijn huis is vuil, mijn kinderen, talrijk, krijsen. De varkens wroeten ronkend in de hof. Maar bergen, blauw en ver verheven, eisen Mijn aandacht op, die stijgt uit stank en stof.…

De zee, het enige leven dat strekt Van begin tot einde - Terwijl alle andre, voor kort gewekt, Gedwee en weerloos verdwijnen - Geeft in eeuwige breking De grote, zachte verzekering Dat, wanneer allen versterven, verstijven, Zij bevallig zal blijven. En als ik ga gehaast, Genaderd en genaast Door de jagende dood, Hoor ik de troost Van …

‘O marinero en esta fonda’. 'O lichtmatroos, Wat zoek je toch In deze kroeg?' 'k Zit in mijn hoek En drink een glas, Ik lig niet graag Des nachts in 't gras. - Neen, neen, matroos, Je hebt toch drank Aan boord genoeg. 'k Was derdhalfjaar Ter walvisvangst. En voor de stilte Heb ik angst. - Maar in het dok…

Voor de zachtmoedigen, verdrukten, Tot geregelde arbeid onwilligen, Voor de met moedwil mislukten En de groots onverschilligen, De reine roekelozen, Door het kalm leven verworpen, Die boven steden en dorpen De woestenijen verkozen, Die zonder een zegekrans Streden verloren slagen En 't liefst met hun fiere lans De wankelste tronen schragen…

Drie vlinders fladderen, dicht bij elkaar, Midden op zee, voorgoed van land verdwaald, Drie teedren op de woesten oceaan. Eén ging nog, twee desnoods: een vluchtend paar - Maar drie! Wat heeft het noodlot uitgehaald? Toch, zijn ook soms opeens niet over mij Drie teedre zaligheden bij elkaar, Terwijl in het gewone nauwlijks één Zich uit…

Dronken zat ik onder de amandelboom. Blaren vielen in de plooien van mijn kleed. Ik merkte het niet, Totdat ik opstond en mijn kleed straksloeg, Toen vielen de blaren rondom, Zodat ik mij afvroeg: "Heb ik gebloeid zonder het zelf te weten? Kon ik genieten en heb ik het niet gedaan? Vervloekte wijnroes!" Maar toen ik mijn lome ogen opsloeg…

Een vrouw is alleen een vrouw Zolang de man haar begeert; Wordt de roos zonder regen en dauw Ook niet door de hitte verteerd?…

Ik wilde alleen zijn met mijn droefenis En ik verborg mij in 't gewoekerd gras. Maar tevergeefs: mijn droefenis verried mij, Mijn smartkreet overstemt de roep der vogels. Waarom kan men niet lijden ongehoord En ongezien, terwijl men toch alleen, Alleen de lange levensweg moet gaan, En toch nooit eenzaam leven kan: altijd Zijn broeders, zusters…

Eer de tuin 't vertrouwen vindt Zich de volle bloei te geven, Staan de meisjes er in, beven, Willen wel, neen nog niet leven En uit enge angsten streven Tengre handen tegen wind. En zij gaan met schuwe voeten, Als door zwaar gewaad gedrukt, Traag, bevreesd en toch verrukt, Houdingen zoekend die zij moeten Vinden om hun droom te…

Hij ging veroverend, niets ontziend, Een ontzette wereld door, Heeft onbegrensde rijken gesticht, Alles gaat weer teloor. Vrouwen en vleiers zat; vrouw noch vriend Die hem vrijwillig verkoor; Vrees maakt eenzaam: hij heeft enkle liedren gedicht Voor zichzelf, buiten elk gehoor. Waarvoor heeft dit woeste leven gediend? Rijk en roem…

Ben ik traag omdat ik droef ben, Alles vergeefs vind en veil Op aarde geen hogere behoefte ken Dan wat schaduw onder een zonnezeil? Of ben ik droef omdat ik traag ben, Nooit de wijde wereld inga, Alleen Lisboa van bij de Taag ken, En ook daar voor niemand besta, Liever doelloos in donkere stegen Van de armoedige Mouraria loop…

De vinger Gods - een steile, plompe rots Staat op 't genaadloos strak azuur gericht. De ballingen op deze bruine schots Zijn ook gevangenen van zee en licht. Ontsnappingspogingen mislukken steeds, Het vasteland is duizend mijlen ver; Wel zijn drie hunner, vroeger, zeilend er Geland, maar als verdorste lijken reeds. Nooit heb ik in…

De zalen waren voor 't feest getooid, De kelders open, de waaiers ontplooid; lets fraaiers werd nooit vertoond. Maar nu 't einde nadert van 't gelag, Roep ik wee en ach, Wee en ach, Dat het niet is voortgegaan, Niet voor eeuwig kon bestaan. Het is bijna dag. Waar ik braste stonden vier bokalen, Zaten nog drie drinkers, Denkend aan…

De pijnboom, eenzaam, Op steile spits, De storm rolt rotsen Voorbij zijn stam; En diep daaronder, In 't dal, de kruinen Die vrede aadmen, In dommel suizlen ...…

Haar hemelhoog te vereren En dan grafdiep te verachten, Kan de reinste vrouw u leren In zeven, neen, in drie nachten.…