Alle inzendingen van Jan van Nijlen

Hij was een stille, zeer bedeesde man, die hield van bloemen, dieren en insekten totdat het warme gras zijn lichaam dekte: 't is nu gedaan met de heer Nijlen (Van). ----------------------------------------- uit: Verzamelde Gedichten (1964)…

Bestijg de trein nooit zonder uw valies met dromen, dan vindt ge in elke stad behoorlijk onderkomen. Zit rustig en geduldig naast het open raam: gij zijt een reiziger en niemand kent uw naam. Zoek in 't verleden weer uw frisse kinderogen, kijk nonchalant en scherp, droomrig en opgetogen. Al wat ge groeien ziet op 't zwarte…

Gezeten op de drempel van een huis, speelt hij gewichtig, stoer en onbaatzuchtig voor iedereen. Zij, die het vaderhuis nimmer vergeten en zij, die voortvluchtig dolen van land tot land: de dichters, de matrozen, de reizigers, die zonder éne cent, het land ontdekken door hun droom verkozen, luistren naar 't schreien van zijn instrument.…

Ik hoor vanavond verre schepen fluiten En, even hopend, schoon ik niets verwacht, Druk ik mijn hoofd tegen de kille ruiten En zie de haven in de blauwe nacht. Vertrouwd geluid, ik hoorde u reeds als kind, Soms midden in de nacht, maar meestal tegen De avond bij het opgaan van de wind, Als moeder zei: 'wij krijgen zeker regen'. Toen dacht…

Voor hem die al dees dagen, zonder bate voor zijn verdriet, zijn eigen ik ontvlood, en langs de huizen liep met kaken rood van drift en pijn in 't harte bovenmate; Voor hem die, wankel, in zijn trotse nood de moed niet vond om 't leven zelf te haten, die beedlaars tegenkwam langs gore straten en hun niet gaf hun luttel dagelijks brood…

De vreugde is 't gevoel van de nakende morgen En tooit elke stond met haar innige lach, Evenals de vrede, na werken en zorgen De weemoed versiert van de kwijnende dag. Wie vreugde nooit eenzaam des morgens liet marren, Hem zijn alle wondren begrijplijk en klaar; De stilte der aarde, de schoonheid der starren Maakt vrede des nachts aan…

Ik ben vermoeid. Toch ben ik nog gestegen Tot op de heuvel in het late licht. En vóór mij kronkelen de duistre wegen van ‘t avonddorp, dat daar verlaten ligt. Is nu de wereld zoveel eeuwen ouder? Alles lijkt mij zo vreemd en toch bekend. Ik mis alleen een vriendelijke schouder, een lichaam, dat mijn lust voelt en herkent. Ik ben alleen voor…

Kom, laat mij los, laat mij maar lopen, ik vind de weg wel door het bos. Mijn hart is sterk, mijn oog is open Kom, laat mij lopen, laat mij los. Vrees je dat ik de weg niet vind, mijn vrijheid al te duur zal kopen? Jij vader was ook eenmaal kind, en toch ben jij ook weggelopen. Kom, laat mij lopen, laat mij los.…

Wie roept er in de nacht? Welk aards gefluister groeit uit de diepten tot gejuich of klacht, welk is die stem slechts hoorbaar in het duister? Wie roept er in de nacht? Het zwelt, het stijgt; dan wordt het fijn en teder en kaatst als zeepbel op een effen plas; het zweeft, zo licht als een verwaaide veder, over het donker gras. ’t Is het…

Ik voel de lust te reizen, te verhuizen, of schepen fluiten die vertrekken gaan, als in het najaar, in de koffiehuizen, weer gladiolen op de tafels staan. Ik weet: nu zijn de velden zonder koren, van dag tot dag wordt dieper groen de wei en scheert de zwaluw sneller rond de toren, de gentiaan bloeit in't moeras der hei. Wordt dan voor immer…

"Dégustation de vins français" Dat is het enige wat ik ken In deze streek van mist en regen Waar ik gevestigd ben, Dat nog wat zon zet in de hemel En blijdschap in een dor gemoed, Want waar het leven onbeleefd is Zijn Franse wijnen dubbel zoet…

'k Zie elke avond aan de hemel branden De gloed van 't circus en ik ben verblind Door 't lokkend licht, ginds in de lage landen. 't Is of in droom het leven herbegint,   Of ik weer kind ben en nog weer verlang Naar 't lieve spel van clowns en acrobaten, Naar wigwam, vredespijp en boomerang En naar de strijd van cowboys of piraten. Dit…

Hij zit zo rustig in het koffiehuis Op 't smalle bankje lusteloos te geeuwen, Als een die, overal en nergens thuis, Tevreden is, tot aan het eind der eeuwen, Met 't leven dat hem nimmer heeft bedrogen. Zijn blijdschap spreekt uit 't kwisplen van zijn staart En gans de vriendschap van zijn listige ogen Groeit tot een glimlach in zijn ruige…

De zomernacht die hen zo diep ontroert Zal hij wellicht, zij nimmermeer vergeten; Hij was als zij: verwonderd en vervoerd, Zij niet als hij: gepijnigd en verbeten. Een strelende arm die om een hals zich snoert Is wel een band, maar niet voor het geweten: Zij kunnen zalig zijn van de aarde ontvoerd, En verder nooit iets van elkander weten,…

Hij wil gelaten van dit leven scheiden Voorgoed vertrekken uit dit somber oord, Waar niets hem noch kan boeien noch verleiden, Hij heeft te veel gezien, genoeg gehoord. Maar als hij dan, bij wijze van vaarwel, Ultieme plicht, een laatste glas wil heffen, Als de avondlucht, die teder word en hel, Hem wat hij gaat verliezen doet beseffen,…

Indien het waar is dat de sterren Voor eeuwig in de ruimte staan, Zonder dat iets in een nabije of verre Toekomst veranderd wordt in dit bestaan, Wat kan dan nog het doel zijn van dit leven, Dat eens mijn zoon zal kennen zoals ik, Dan een beperkt geluk en een heel even Genieten van het vluchtend ogenblik. -----------------------…

Wij eindigen zoals wij zijn begonnen: Kaal en onmondig en sentimenteel. Alles wat leeft keert weer naar de oude bronnen Van 't paradijs. En dan? Ach, weet ik veel.…

Van zorgen kan ik deze nacht niet slapen. Ik staar door 't venster doelloos voor mij uit... Werd zó de wereld van eerstaf geschapen Met maan en wolken, zonder een geluid En zonder licht? Waar ik vanmorgen zag De bomen met hun gele en groene verven Raad ik het ziekenhuis, waar dag aan dag Gemartelden in duizend angsten sterven. 't…

De hele wereld heb ik afgereisd In droom. Wat is mij van die reis gebleven? Niet veel meer dan 't verlangen om nog even In een verlaten tuin, waar de avond grijst, Te zien hoe de nachtschone in het lichtblauwe Licht even bloeit en dadelijk verkleurt, Aleer de dood mij nijdig toe zal snauwen: ‘Ga nu maar de ijskast in, het is je beurt.’…

Wanneer men ziek te bed ligt en de nacht In slaaploze uren wegglijdt zonder dromen, Als van de dagen die men heeft verwacht Men zeker weet dat nimmer één zal komen, Luistert men rustig naar 't geruis der bomen En naar de regen. En de sombre klacht Die door het duister vaart is welgekomen: Men weet zich eenzaam, alles lijkt…

Kaal staat hij voor de blankheid der gordijnen, verschrompeld in wat kiezel en wat zand en mist zijn ziel: het alverschroeiend schijnen der eeuwge zomers van zijn vaderland. Maar aan het einde van zijn lijdzaam dulden, spruit op een lichte morgen, als een vlam van 't heet verlangen dat hem gans vervulde, een bloem van heimwee uit zijn…

Nu alles faalt, heeft dit alleen nog waarde Voor mij, die nooit één waarheid heb ondekt, Ik zal van U niet scheiden als deze aarde Mijn pover lichaam dekt. Ik heb maar één geloof: nooit gaat verloren Wat eens de liefde zalig heeft bevrucht, En waar er twee elkander toebehoren Is zelfs de dood geen vlucht.…

De mens is eenzaam tot en met zijn dood. Nooit is één liefde, nooit één vriendschap klaar, En, zelfs geboren uit dezelfde schoot, Zijn wij nog vreemden voor elkaar. Wat weet ik van mijn zuster en mijn vader, Wat van mijn moeder en mijn eigen kind? En is mijn vrouw mij altijd zoveel nader Dan de arme meid voor 't eerst bemind? Nooit kan een…

Zeeman en dichter, zwerver en piraat, Van 't aangebeden en vervloekte leven Wist je dat alles eenmaal moest begeven In 't wisslend lot, ook van den zeemansstaat. Jou was de dood altijd een kameraad, Uit ziekte was een opstand nagebleven, Maar niet de vrees die voor het eind doet beven; Je zei: goed heil! Het gaat zooals het gaat. Veel verder…

Roep mij niet wakker midden in de nacht omdat de maan bloeit met zo fel een luister er blinkt voor mij in 't schijnbaar dode duister een dieper licht dan ooit ik heb verwacht, en klank en geur die me onverzadigd lieten en, een voor een, de uren van zaligheid, zijn, licht en teer, niets meer dan rekwisieten: de laatste droom is de een'ge werkelijkheid…

Alles had ons moeten scheiden, alles bracht ons tot elkaar; van een grondeloos verblijden werd de najaarshemel klaar. Nooit in 't bitterste uur van lijden vroeg het hunkrend hart: tot waar? Alles had ons moeten scheiden, alles bracht ons tot elkaar. Liefde die geknecht moet strijden wordt eens luide en openbaar; eens dekt ons dezelfde…

Nu alles faalt, heeft dit alleen nog waarde Voor mij, die nooit één waarheid heeft ontdekt; Ik zal van U niet scheiden als deze aarde Mijn pover lichaam dekt. Ik heb maar één geloof: nooit gaat verloren Wat eens de liefde zalig heeft bevrucht, En waar er twee elkander toebehoren Is zelfs de dood geen vlucht. ---------------------------…

Een grijze middag in 't begin van mei, een klein café 'Au Voyageur' geheten, in wolken rook rijdt soms een trein voorbij… Wat doe ik hier? De hemel mag het weten. Van de oude dromen, die ik dacht vergeten, voel ik de vleugelslag opeens nabij; reeds deze morgen wist ik mij bezeten, is het lente, of ligt de schuld bij mij? Sedert de tijd…