Alle inzendingen van Nicolaas Beets

Waar Verleiding u nadert met vleitaal en zang, Met oneerbaar blanketsel op voorhoofd en wang; En, in dartel vertoon en bedwelmende praal, U verlokt met de honig der strokendste taal: O! daar kan haar de deugd van de sterke weerstaan, Daar de blooheid des zwakke nog vluchtend ontgaan, En, de hartstocht moog branden in ’t snelbruisend bloed, Nog…

De beste Vriend is wel daarboven! Op aarde zijn de vrienden raar*. En, in ons menslijk woelen, sloven, Loopt trouw en waarheid veel gevaar. Dies blijft het bij de spreuk, mijn kind: De Heiland is de beste Vrind. Bij mensen is het vloed en ebbe; De Heiland staat gelijk een rots. En schoon ik duizend feilen hebbe, Hij laat daarom mijn hand…

Ja, ’t Juiste Midden! Maar waar tussen? Tussen dwaling En dwaling ’t mag zo zijn; maar geldt dit voor bepaling Van ’t Juiste middelpunt der Waarheid? Die dit zeit, Geeft haar een lucht-bestaan van loutre onzekerheid, Van ’t aantal, van de maat der dwalingen afhanklijk, En niet bestaande, niet erkenbaar dan door haar, De Wijze vrage dan niet langer…

in februari 1861 Dankt allen God en weest verblijd, Omdat gij Nederlanders zijt! Die naam, die Eer, die Zegen Hebt gij van Hem verkregen. Die Naam, bekend van Noord tot Zuid, Schiet als een star zijn stralen uit, En licht, wat wende of kere, U voor op 't pad der ere. Die Eer, het erfdeel van uw bloed, Verheft uw hoofd, verhoogt…

Stil is de nacht en lieflijk blinkt de maan; Vermoeidheid rust met zorg en vrees en smarte, - Maar liefde waakt in 't rustloos kloppend harte, Zij, zij-alleen kan niet ter ruste gaan! En waar legt Gij het lieflijk hoofd ter rust? Melieve, waar spreidt u de slaap haar bloemen? Wat legerkoets kan zich gelukkig roemen, Dat zij u draagt en op…

Stomen, stomen, stomen! Heel de wereld door! ‘k Heb een plaats genomen Op het langste spoor. ‘k Wil in zeven dagen Even naar Japan, Met die houten wagen Voerman! kookt je span? Stomen, stomen, stomen, Vliegen langs de baan! Die wil zitten dromen, Mag met paarden gaan. Moffen, Polen, Russen, Zie ik in een week; Zeil jij ondertussen Heen…

De toon van echte ernst is waardig, kalm en zacht; Niet hartontzettend zwaar, noch pijnlijk scherp in de oren. Een middentoon, welluidend uitgebracht; Men kan er ’t hart, waaruit hij komt, in horen. Dat is zijn schoonheid en zijn kracht.…

Waar ik ’t niet winnen kan, en niet verliezen mag, Al pruttelt die mij volgt, daar lever ik geen slag.…

EEN JEUGDIG ECHTPAAR AAN DE BRUILOFTSDIS TOEGEZONGEN De huwlijks-tempel werd betreden, De heilige echtknoop is gelegd, Des hemels zegen afgebeden. Waarop elk onzer Amen zegt; Nu zal het uur van scheiden slaan; De huwlijksreis vangt aan. Twee moeders zien met vochtige ogen, Twee vaders met een kloppend hart, Door liefde, niet door vrees,…

Nu draaide 't windje, met de zon, Door 't oosten heen naar 't zuiden; Dat is zo goed als 't wezen kon, Voor boer en buitenluiden. Het blaadje rolt zich uit de knop, Het veld wordt groen, het zaad schiet op, De nachtvorst zal 't niet plagen; Wij krijgen warme dagen. Wij hebben lang genoeg gezucht, Als werden wij vergeten; Daar komt…

Sonnetten hier, sonnetten daar! Een wereld vol sonnetten! Men is er machtig gauw mee klaar In spijt der stipte wetten. Al loopt de zin wel wat gevaar, Daar valt niet op te letten; Het fijne van de mis is maar Ze goed ineen te zetten. Een klinkdicht - als 't in 't Hollands heet - Heeft niets te doen dan klinken; En hebt gij daar de slag…

Gij preekt: 'de tijd vliegt snel; het vluchtig leven slijt!' Och, wees gij zelf nu ook wat zuinig met de tijd. ----------------------------------------- uit: Gemengde Gedichten (1881)…

,,Wanneer de kindren groot zijn, mijn lief, mijn levenslust! Dan komt er, na een tijd van zorg, ook weer een tijd van rust. Mijn haar zal wel wat grijs zijn, Uw voorhoofd niet zo glad; Maar als het hart nog jong is, hoe weinig hindert dat! ,,Vier dochtren en drie zonen! Het wil wat zeggen, wijf! De jongste nog geen twee jaar oud, en de oudste…

Nu is het Meer niet meer; Het moet zijn water missen; Het krijgt het nimmer weer - En nog wil Caubes vissen. Het wilde-andijvie-kruid Schudt overal zijn stengelen, En strooit zijn pluizen uit - En nog wil Caubes hengelen. Het koolzaad zal eerlang Hier veld bij velden kleuren; Het ploegpaard komt te gang - En nog wil Caubes…

Troost der armen. Wat buigt ge u neder, o mijn ziel, Waarom dus gans verslagen? Alsof op u al 't donker viel Der donkerste aller dagen! Besterft ons lamplicht op zijn pit, Die uitgaat van de droogte, Wij hebben beter licht dan dit, In d' opgang uit de hoogte1). De middagkost was zeker schraal; Elk onzer nam hem zuchtend;…

Het IJ is breed, de Zaan is breed: Wie wil de Zaan bevaren? De meisjes zijn er net gekleed Zoals voor honderd jaren; Haar ogen blauw en blank haar vel: Ik mag de Zaanse meisjes wel. Het IJ is breed, de Zaan is breed: Wie wil de Zaan bevaren? Men vindt er molens bij de vleet, En rijke molenaren; Maar wie de slanke dochters ziet, Denkt aan…

Poëten worden oud, de goede met de kwade; De middelmatige met mij; Dit hebben zij gemeen, veel tot hun eigen schade: Zo lang zij leven, dichten zij. Vergeet hen, die hen leest en in hun beste jaren Hen liefhad! ’t Is een zwak, en ik erken ’t als gij; Maar zwakheên zijn er veel bij grijze en schaarse haren, En deze hoort er bij. ---------…

„Het botsen der gevoelens: zegt men vaak, Kan voeren tot het ware van de zaak”. Maar waar vooroordeel met vooroordeel strijdt, Wat is het — dan verlies van tijd!…

Ik ken geen schoner kleuren Dan die van 't Hollands bos In bruine najaarsdos; Ik ken geen zoeter geuren, Dan die uit droge mos, Uit geelrode eikenbladeren En varenkruid dat bloeit, Mij op het koeltje naderen, Dat met mijn lokken stoeit. Ik ken geen schoner zangen Dan vink en lijster slaakt, Bij 't morgenlicht ontwaakt, Eer…

Het hondgeblaf verstomme op aarde! Elk mens, één kind heeft groter waarde Dan al die „trouwe honden” saam. Eén dolle hond doet in zijn woeden Meer kwaad dan duizenden vergoeden Van edelst ras en schoonste naam. Maar zonder hond kunt gij niet leven? Het zij! De vreugd zij u verbleven, Maar houd haar voor uzelf, geheel! Uw naasten met uw beest…

Wanneer mijn voorhoofd rimpels krijgt, Mijn brede wenkbrauw nederdaalt, Mijn oog niet blinkt, maar duister straalt, En uitspreekt wat mijn mond verzwijgt, Een traan mij langs de wangen schiet, Mijn schedel nederbukt naar de aard, Bezorgde vrienden, vrees dan niet Dat wanhoop mij door 't…

Hoe woelt de poëzij In mij, En haakt aan ’t licht te komen; Als in ’t gebergte een volle bron, Begerig naar de glans der zon, Begerig uit te stromen! Hoe voel ik mij omringd, Omkringd, Door beelden, geesten, schimmen Van schoonheid, liefde, waarheld, kracht, Me omzwevende in een halve nacht, Waaruit een dag wil klimmen! Hoe ruist mij…

Gij hoeft het in geen boek te lezen, De ervaring preekt het even goed: Die ’t wezen KAN en niet WIL wezen, Dat is de man die ’t wezen MOET.…

Wat afvalt van de hoge God, Moet vallen. Een zelfde schuld: een zelfde lot Voor allen. ’t Gezin, ’t geslacht, het volk, de staat, De kleinen en de groten: Verlaten wordt wat God verlaat, Wat God verstoot, verstoten. Wel hoort men daaglijks stem op stem Weerklinken: „Geen nood! wij redden ’t zonder Hem!” Maar die het zeggen — zinken.…

Niet klagen Maar dragen En vragen Om kracht. Niet zorgen Voor morgen Bij vallende nacht. Niet beven Voor ‘t leven Gegeven Van God Maar ‘t heden Besteden Naar plicht en gebod. Niet dringen In dingen Door niemand bevroed. Tevreden Te treden Bij ‘t licht op het pad En de lamp voor de voet.…

o, Vraag mij niet, vraag mij nooit naar mijn smart! Kondt gij mijn leed en mijn jammer waarderen? 'k Zou slechts de maat van uw droefheid vermeeren; Gij hebt genoeg voor een menselijk hart. Wat mij de wang reeds zo ras heeft verbleekt, Wat mij de kruin reeds zo vroeg deed vergrijzen, Zou, zo gij 't wist, u te duidelijk bewijzen, Dat zich…

De lieve Ruth, de lieve Ruth! De dochter Moabs, de getrouwe! Die, zelve een droeve weduwvrouwe, Een weduw was tot steun en stut; Gezegend zij de stroom van smarte, Die toen haar minlijk oog vergoot, Toen uit Naomi’s brekend harte De zegen op haar nedervloot: „Gods liefde zij als de uwe groot!” Zij hief haar stemme op en zij schreide, En…

't Verlangen van de Jeugd Is vreugd En woelig tijd verdrijven; Moede Ouderdom schept lust In rust; De mijne in werkzaam blijven. Zolang de Hoogste macht Mij kracht Naar lijf en ziel blijft gunnen, Is 't mij niet enkel goed, Maar zoet Te doen wat Zij doet kunnen. Dit zij, min leven lang, De dank Aan die 't mij gaf en rekte…

Wat wil men toch in Nederland? Het zwaard bleef in de schede; De welvaart deelt, naar elke kant, Haar gaven rijklijk mede, De tong is vrij, ’t geweten vrij, De vrije pers dient u en mij, Bij orde, rust, en vrede. Wat wil men toch in Nederland? Met praats en staatsgeschillen? De vorst, die hier de rijkskroon spant, Wil juist hetgeen wij willen…

Neen, Kunst is geen herhalen der Natuur; Dat zet geen hart in gloed; Niet aan wat is, maar aan wat wezen moet Besteedt zij licht en vuur.…