Alle inzendingen van Prosper van Langendonck

Gij dichter, die uw gangen gaat langs 't druk gewoel des levens als u de smaad in 't aanzicht slaat van vriend en vijand tevens, leg nooit de fiere vrije kop en laat u nooit verlammen, al dagen zij zo talrijk op met honende epigrammen. Want wie u tergend smaadt en slaat, omwroetend in uw wonden, werd vaak vol valsheid en verraad…

Ter kerke, omdreund van doodsklokgalmen, Rijst voor het heimvol hoogaltaar, Waar wierook walmt en psalmen klinken, Een zwartbefloerste dodenbaar. Droef knielend om het lijk huns makkers, Die 't werken staakte, vóór de tijd, Herdromen de ingetogen boeren Zijn rusteloze levensstrijd. Zijn kindren, tot ter dood bevangen, Ineengezonken van…

Lijzig rimplend vloeit de Nete door de diepe dennenwouden, door de weiden, langs de dreven, in dit land van peis en vreê, wouden, lanen, vee en hoeve, slanke scherpgespitste torens en de dunbewolkte hemel wentlend in heur rimpling meê. Glijdende uchtendzonnestralen zilvren fijn de lichte nevel, traagzaam wuivend om het landschap als…

Zwaardreunend door der tijden maatgang, schrijdt de reuzenstoet, van stralend goud omgeven, der grote kunstenaars, wier onsterflijk streven nog om hun eeuw een laaie glorie breidt. 't Zijn hoofden, heet van d'innerlijke strijd; 't zijn harten, àl te groot voor 't aardse leven; wij zien hun lippen nog van àlsmart beven en gloed afgutsen…

Zwaar peinzend hoofd, met eeuwigheid omtogen, doorgroefd van voren, door de idee geleid, diep over al dat werelds wee gebogen, dat, staag opwellend, in Uw boezem schreit; schoon hoofd, wars van versiering, los van logen,* wijd-stralend brandpunt van al-menselijkheid, waarop, nu 't aardse leven is vervlogen, een glans van eeuwig leven ligt…

Nu was de lange marteltocht voltogen, De kelk met gal en edik leeg gedronken. Zijn doodsnik schudde de aarde, wijl zijn ogen Nog liefdevol zijn beulen tegenblonken. Verdiende ooit moeder zulk een mededogen? Moeder der smarten, zwijmend neergezonken, Gij in uw Zoon, Gods Zoon, gehoond, bespogen, Met lijf en ziel aan ’t schandhout vastgeklonken…

Genot bindt niet voor immer: lichaamspracht verschemert onder de eedle zieleglans: mijn geest omhult u met de stralenkrans, door kunstnaars slechts aan heilgen toebedacht. Uw zachte glorie glijdt om mij en windt mij in heur helder licht, - en lange nacht verzwindt. Slechts ziele minnen: wat is lichaamspracht, als zij niet schittert van de glans…

Zie 't wijde dal, in zachte sluimering verzonken, omsluierd van het dikkend duister, - eindloos ver, geruisloos, lichtloos, als van d'avondwijn nog dronken. Ginds pinkt, verdooft, pinkt weer één pinkelende ster. "Pâle étoile du soir, messagère lontaine," zo zingt ons zwellend hart de grote zanger na; is 't mooglijk dat uw oog van reine…

O zomeravond, smachtend neergevlijd op 't gele veld, in 't Westen goudgetint... Teerkreunend ruisen van de avondwind, die langs de vlakte in zware weemoed glijdt... O melodie uit lang verleden tijd, waarvan ik zin noch woorden wedervind... O rust, o stilte, blauwige avonddoom! Doorzichtig ligt ge op verre velden neer... Zo schouwt mijn geest…

O zwart gevaarte boven 't hoofd zwaar hangend in de donkre lucht, wat heb ik in uw diepten al gesmacht, gebeden en verzucht! O levend stenen wezen! Hier, door angst gejaagd, door hoop gestaald, ben ik naar 's harten wondergang, wild ópgedraafd of kalm gedaald. Geen enkle boezemtrilling, die - - géén wentling mijner ziele,…

Gelijk om 't woud daar bleke neevlen hangen, waart om mijn geest de mist van mijne dromen, en, dauwzwaar als de mijmerzieke bomen, zijn mijn gedachten loom nog en bevangen. Flus gaat de tintelende strale komen die 's nevels ziele zal in dropplen vangen: doet ooit de zon, in parelende zangen, mijn wazig mijmren vonkelen en stromen? Zie plots…

Als de lente langs de kruinen glanst en in zonnegloed de sneeuw vervloeit; als het eerste groen de boom bekranst en in 't gras het eerste bloempje bloeit, als op éne keer, er geen regen meer in de dalen heerst, noch winterweer, schalt het van de hoogt' in de dalen wijd: O! hoe wonderschoon…

Hoort gij de jagershoren, die galm op weergalm helmen doet, door kalme avond boren in ver en langgerekt getoet? Wat kan de ziel bekoren als 't lied, zo treurig en zó zoet, dat uit die jagershoren daar toet in 't langgerekt getoet? O vlakke Demerboorden, o weide, in…

Gij zegt mij, vriend: 'o spreek uw lijdend hart in schoonheid uit, die licht uw lijden stilt: de stem der goudgelokte muze trilt met dubble glorie op de snaar der smart.' Maar kent gij onrecht, waarbij 't hart verkilt, zo diep wraakroepend dat men, 't oog verstard voor immer, wars van troost, in haat verhard, stom voor het noodlot staat…

Langs zomervelden wil ik zwerven, waar hemelreine liedren zingen, die tot de grond des harten dringen, langs zomervelden, waar het koren goudglanzig deint in wijde golven, vol kollen, in die zee verloren, roodlachend nu, dan weer bedolven. Langs zomervelden wil ik zwerven, oneindig breed als oceanen, waar nooit de blauwe sferen tanen, geen…

Daarnevens bromt het woelig bal. Hier, in de gangen, hier zingt en brast men woest. Een weiflend gaslicht daalt met spookrig weemlen op der drinkers paarse wangen en speelt in 't gulden nat dat in de bekers kraalt. Daar rijst zij op, de forse en zwierge leest omvangen door rood fluweel, waarin het blank der borsten praalt, het wezen door een…

En door de lichtbegraasde wei, in 't vonklend kleed van d'ochtenddauw, komt flink en fris de fiere Mei en blaast de luchten lind en lauw. Lange bossen, heuvlen, vlakte en dal zwaait hij zijn groenen loverhoed en luidend' hymnen van kristal weerkaatsen wijd zijn morgengroet. Met goud van vlammen, nooit geblust, doortintelt hij de lentedag…

O laat me eerbiedig tot u komen, die staamlend voor u nederboog, en in mijn oog de blikken stromen, in volle lichtstroom, uit uw oog; ik kwam door nacht en storm getogen; mijn borst is zwaar, mijn voet is loom; maar slechts één hoopstraal uit uwe ogen, en 't àl hergloort: één lentedroom... O laat me eerbiedig u genaken, van liefde…

Zie, eeuwig rustloos, als het golfgeklots, de zee der mensheid om de wereld varen, soms schijnbaar kalm, met gladde spiegelbaren, maar dra vervoerd in woedend stormgebots. Zij wentelt om zichzelf, in kalme trots, en schijnt in eigen grootheid te bedaren, maar beukt, in zucht naar 't eindloze opgevaren, weer 't dreunend strand, àl naar de…

De heide ontrolt haar bruine vacht langs de eindloze avondvlakte, waarop een grauwe wolkenvracht in klamme neevlen zakte. De raven gieren krassend rond, loom zwoegend door de locht, en stuwen traag ten horizont haar hongerige tocht. Waar ligt nu ’t doel? Waarheen de gang al door die woeste heiden? Geen jachtroersknal, geen…

't Is me of ik uit een lange droom ontwaakte; weer slaan mij vreugdevlammen in 't gelaat, en wat ik ál doorstond, in bittre haat, gaat op in 't hoogtijdsvuur dat groots ontblaakte. Hoe lang heb ik gedroomd - wie weet? het staat geboekt op treurge bladen, - sinds daar kraakte mijn ganse wezen en het leven staakte zijn wondergang? - o bron van…

Ik voel mijn leven door mijn vingren vlieten, dat leven zonder liefde en zonder zegen, en de allerlaatste hoop dit hart ontschieten, zo afgebeuld langs alle martelwegen. Geen trouwe borst zwelt ooit de mijne tegen; geen milde hand zal mij genadig gieten den zoete wijn des levens. Kalm bewegen in teer genegen zijn en zacht genieten!…

Mijn hart klopt hoorbaar in de zwarte toren, boven de straten en haar dof gerucht, en 't hijgt in zwenkende en geknotte vlucht en klaagt in klamme duisternis verloren... Mijn harte weeklaagt in de zwarte toren, al zijne smarten in de jammerlucht uitwenend in een lange stervenszucht, en weer tot nieuwe jammerklacht herboren. Hoor! 't is mijn…

De zon speelt door het loof der vorstelijke dreven, die kruisen, heinde en verre, om 't vorstelijk kanteel; de zon valt blinkend neer op toren en kanteel; de zon doet levend goud op de oude kruinen beven. De zon is overal. - Om 't wislend veldtafreel verbreidt ze een waaiend waas, uit zijde en licht geweven: zij trilt in elk gezang; zij leeft…

Zomergoud smelt in de kroes der korenzee; strelensziek ritselt ze om ons met listig spel, daar we nu 't kronkelend pad bestijgen, achtereen, naar de kruin. Daarbeneên rust, in zijn tent van donker groen, 't koele dal, even ontvlucht, en doet de blik weiflen in wisselend verlangen tussen stil genot, steiler vlucht! Hoger streeft…

En verre tochten gaan en zullen gaan... En schepen varen heen en zullen varen... En ogen staren na en zullen staren... 't Slaat wild, mijn harte, en wilder zal het slaan!... Geen woud, doorkruist van wegel, baan en laan, - een oerwoud!... Ach! een droom, die op kan klaren, en is geen droom; vervulde wensen baren steeds nieuwe wens, en 't kan…

'k Wou laten wat me aan leven rest uitvloeien in melodie zo teer als 't zacht geklater der spelensmoede bron, in 't grote water, na schuimend stortgedruis of kronklend stoeien, haar laatste leven lozend... Want wat baat er mijn harte nog, nu al zijn edel gloeien een niet is en géén hoop het meer kan boeien dan zoete dood wat vroeger of wat…

----------------------------------------- En zie, 't is lente! - Nevens 't kerkhof Ligt de akker glanzend in 't verschiet, Waar 't door zijn hand gezaaide koren Reeds welig door de kleien schiet. Daar was het eng toneel zijns levens. Daar heeft zijn zweet, als uit de lucht De dauw des hemels, mild gedroppeld, De erflijke grond bevrucht…

Log stuwt de Lethe hare lome baren, als onbewuste dromen, naast het veld van louter licht en vreê, waar alles meldt: Hier komt ge in 't Rijk der eeuwge rust gevaren. De schimmen, die onlijdlijk ommewaren, schonk zij vergetelheid, en zalig welt de bron van 't ware leven, en nu smelt de ziel in kalmte, nooit op aarde ervaren. Toch,…

De jonge zeeman stapt aan boord: het vaartuig danst in wilde lust; daar spant de zeewind ieder koord, wijl ieder zeil in ronding zwelt. De morgenzonne kust en sust het kleurig deinend waterveld, der borst ontgalmt een breed 'hoezee!' ter schone zee, - ter levenszee! De kloeke maat, met glanzend oog, aanschouwt de grootse oneindigheid…