biografie: Anneke Brassinga
Anneke Brassinga (Schaarsbergen, 1948) maakte naam als vertaalster van onder anderen Hermann Broch, Vladimir Nabokov, Oscar Wilde, Sylvia Plath, W.H. Auden, E.M. Forster, Herman Melville, Denis Diderot, Jean-Jacques Rousseau en Louis de Rouvroy duc de Saint-Simon. Sinds 1984 publiceerde zij, naast proza, vijf dichtbundels.
Het opvallendste aan Anneke Brassinga’s gedichten is de enorme rijkdom van haar taal en het veelvuldig voorkomen van onalledaagse, bijzondere en kleurrijke woorden. Haar poëzie staat vol archaïsmen, neologismen en woorden die slechts weinigen in hun dagelijkse leven zullen gebruiken: wortelwicht en schrompelman, om slechts twee voorbeelden te geven. Wellicht heeft deze overweldigende woordenschat voor een deel te maken met haar werk als vertaalster, dat haar ongetwijfeld tot een meer dan gemiddeld woordenboekgebruikster zal maken.
Daarnaast beschreef zij in een interview eens hoe de boeken die zij als klein kind las, voor haar een wereld opriepen die even werkelijk was als de ‘echte’ wereld om haar heen, even spannend, verwonderlijk en betoverend ook. Deze gevoeligheid voor en gefascineerdheid door wat woorden en taal in de verbeelding teweeg kunnen brengen, zou ook een verklaring kunnen zijn voor het onnavolgbare taalgebruik in haar gedichten. Vaak gebruikt zij woorden in een associatievere betekenis dan de gangbare; in een essay uit haar prozabundel Hartsvanger merkte zij zelfs op dat ‘de sensatie die het woord oproept zelden iets te maken heeft met de betekenis in het woordenboek’. Vandaar dat in Anneke Brassinga’s poëzie veel woorden en uitdrukkingen binnen het gedicht een totaal nieuwe betekenis krijgen, dat zij woorden letterlijk neemt, of juist meerdere betekenissen laat meeklinken, en dat de beeldende kracht van de woorden en de klank ervan bij haar vooropstaan.
Uiteraard zijn haar gedichten veel meer dan een particulier woorden- en klankenspel, al heeft zij zelf eens gezegd de ‘muziek’ belangrijker te vinden dan de inhoud. Met haar eigenzinnige, muzikale en zintuiglijke taalgebruik weet zij een scala van emoties, gewaarwordingen en gedachten op het scherp van de snede vorm te geven. Vaak gaat het over de natuur, over de tijdelijke en kwetsbare plaats van de mens daarin, over de liefde en, vooral in haar laatste twee bundels, over rouw. Het maakt haar gedichten naast virtuoos, onversneden lyrisch, speels en humoristisch ook buitengewoon indrukwekkend. ‘Een weldaad voor de poëzie,’ zoals de criticus Koen Vergeer schreef.
Inzendingen van deze schrijver
35 resultaten.Blauw
gedicht
3.0 met 24 stemmen 
6.373 kleine droefheid roept en raast
als regen in de duinen
kleine droefheid kijkt verdwaasd
naar de bramen neder.
zwarte vrucht van droefheid
in de regen, zoet en koud
roept en raast, verdwaasd en teder.
koude duinen, wolkenblauw
bewaasd, omringen de verdwaalde
droefheid, stervend haast,
d...
Kom
gedicht
3.0 met 22 stemmen 9.059 Stenen hebben een hart van brand.
De tweede regel is verdampt
in wind zo hard dat ik in elke hand
een steen moet dragen
staand op de kraterrand.
De eerste regel ging verloren
in mist boven de weg, rook-
slinger door het land.
Vuurslag, geweld van vallen.
Ontelbaar maal toeval, gestapeld
...
De goede afloop
gedicht
3.0 met 10 stemmen 6.880 Wat doen we hier eigenlijk, vragen we
ons niet af zolang het huppelen van wijsjes
uit de luidsprekerboxen voortgaat, in de bomen
hangen ze onzichtbaar, en wij maar denken
dat het vogels zijn die kwinkeleren –
wat doen we hier? Eerst eens voelen of
de voeten warm genoeg en niet al te ...
Ballade in F mineur - Chopin
gedicht
3.0 met 52 stemmen 18.903 Gehavend had zij willen liggen onder de vleugel
waar hij zijn ballade uit de toetsen wrong -
schroomvallige opsnijder de liezen aan flarden
haar binnenste rodelippen rillend, zoete pijn.
Wat omsloten ligt schuilt tussen vleugels
van de Kleine Paarlemoervlinder, fladderende
door de eindelo...
Rond
gedicht
3.0 met 16 stemmen 7.970 Elke maand is de maan
vol en even groot en rond.
Maan, moeder der idee,
het ding onkenbaar. Vol
is zij het voorbeeld
van cirkel, onaantastbaar
gaf zij ons te denken, schiep
de rechte lijn. Een appel
is nooit zo rond, te eetbaar
daarenboven.
----------------------------
uit: 'Landgoed'...
Alle dagen
gedicht
3.0 met 32 stemmen 17.551 De oorlog wordt niet meer verklaard,
maar voortgezet. Het ongehoorde
is alledaags geworden. De held
blijft uit de gevechten weg. De zwakke
is naar de vuurlinies opgerukt.
Het uniform van de dag is het geduld,
het ereteken de armzalige ster
van de hoop boven het hart.
Het wordt verleend
al...
De wegen der vrijheid
gedicht
3.0 met 16 stemmen 9.466 Op water lopen? Zee is bedrieglijk en veel te diep
al ligt zij daar en lijkt een dier te wezen
want rillingen van schuim gaan overheen
haar luie lijf dat ademt als een stier zo luid.
Beter is wandelen door de hoge lucht
daar weet je zeker dat je niet kunt gaan
maar heel het mensdom zal verst...
Jardin des Plantes
gedicht
2.0 met 23 stemmen 10.293 Grootheden van zeer klein kaliber: flits
van de kantjil als de wind zo gejaagd.
De zwarte panter gaapt zijn kort bestek
van messen bloot, alsof natuurlijke dood
niet allang was bedacht.
Ik sta als Orpheus voor de nacht,
een schim, kantjil in een panterpupil.
---------------------------
u...
Een zee ach zonder water
gedicht
2.0 met 63 stemmen 22.029 Een zee ach zonder water
waaraan ik me ontwring
als aan een natte rok...
is dat al
een te zwaar bestaan?
Niets is zo waar.
Wie draagt me daar
die vreselijke vrijheid in?
Wat moet ik in dat naakte
licht, onzienlijk?
Liever blijf ik
tierend ten ondergaan.
-----------------------
uit: '...
Alp
gedicht
2.0 met 21 stemmen 10.027 De koe is groeiensmoe
zij loeit zo droef
op de veranda,
de koe is moe
zij draagt er twee
- enculée de sa mère.
De boer slaat flank, hij roemt haar
boezeroen van vlees en wimpers.
Donsoor trilt, neus snurkt roze
rauw, zij weent en roept
teloor in 't stille dal.
Het is niet groen, 't...
Op weg
gedicht
4.0 met 9 stemmen 2.505 Mocht ik in het holst van het hart
van donkerste dagen te lijf gaan
achter al het uiterwaardse een stuk of wat
verlaten kusten onder razende luchten
waar albatrossen op hun wieken sinds jaar
en dag en eeuwen worden weggeblazen-
graag zou ik boven lege oceanen regen zijn
op reusachtig...
Heen
gedicht
3.0 met 4 stemmen 2.685 In de hondsdagen versterft het wilde gezang.
Bij de kom in het gras is de merel komen drinken
vier lange teugen voor hij weer vloog -
wat leeft, leeft van schrik en beven.
Ik ken iemand; hij ligt in zijn groene graf,
het is nog vers. Hij zwijgt daar
als de schuwe vogel die hij altijd was.
...
Roeping
gedicht
3.0 met 12 stemmen 4.000 Fluit er een merel, dan voel ik geluk.
Fluit er een merel ten hemel schreiend mooi
in China terwijl ik niet in China ben;
heeft naar verluidt men hier ter stede merels
ook gehoord in het blauwe schemeruur
van 3 Februarij 1603; zal, naar verwacht mag
over zes weken, in mijn tuin hun lied we...
Merelloos
gedicht
3.0 met 6 stemmen 2.406 Achter de kastanje die krankzinnig is
geworden van de brullende merels, heel
mooi zoetgevooisd melodieus maar toch
als woedt er een uitslaande orgelbrand
in de kathedraal (komt allen nu samen
met blus dan wel spade, geen kelken Aärons
geen klokjesblommen! kwelen zij a capella)
- ten sp...
Eik
gedicht
Er is nog niet op deze inzending gestemd. 1.809 Stug loof uit kromme takken barstend, querus robur,
wát u zegt! - meer heb ik niet te geef behalve schaduw,
als wolkendek ontbreekt. Dus hou uw mond,
tenzij u eikels vreten wou; ze vallen
straks na eerste kou. Mijn jas? Ik zou beschaamd zijn
u zo ruig doorgroeid te zien, vol mos.
En blijf...
Elementa
gedicht
3.0 met 2 stemmen 1.983 Als ieder ogenblik een ongekend begin is
van nasleep die pas over eeuwen
licht zal werpen op dit nu –
zijn de bekende woorden sterrenschijnsel,
amechtig arriverend, veel te laat.
Waar kunnen we dan nog over praten?
Alleen de lokstem van het water zwatelt
in strikt hedendaagse taal, g...
Stof
gedicht
1.0 met 4 stemmen 2.244 Zo mooi is het om gedichten te schrijven
’s nachts als de dagtaak af is en iedereen
die bij de Nederlandsche Bank werkt al slaapt;
het is donker, dat spreekt, en ook stil,
in mijn hoofd suist het van woorden, woorden,
mijn vingers zijn hard van de schrijfmasjien.
De versterker kreunt na: laa...
Nagedachte
gedicht
4.0 met 1 stemmen 2.766 Al dat zinnentuig, en dan nog geen sjoege
van wat brandt in de pit waar zich verduren moet
het schroeiend neteligs en de zweepslag
van angst alsof ooit iets stilvallen zou; terwijl
op dode stronken mos gedijt, in tierende varens
uitbreekt begraven gebeente!
Kunnen dan niet, als ontzind en ...
Tedere nacht
gedicht
3.0 met 7 stemmen 9.831 Er komt een nacht
dat je liefhebt
niet wat mooi -
wat lelijk is.
Niet wat stijgt -
maar vallen moet.
Niet waar je helpen kan -
waar je hulpeloos bent.
Het is een tedere nacht
de nacht dat je liefhebt
wat liefde
niet redden kan.
Vertaald naar een gedicht van Hilde Domin
v...
Nachtpost
gedicht
3.0 met 3 stemmen 3.110 Alle licht gaat ergens heen -
het lampje boven in mijn pen
gekregen van Kees Hin de kineast,
schrijft in het donker dit gedicht in spiegelschrift
tussen de sterren heb ik gedacht;
en op de kop ook nog? Zodat jij, verhuisd
naar die omgekeerde averechtse onderwereld boven ons
nu lezen kunt een ...
Envoi
gedicht
4.0 met 2 stemmen 3.665 Ik wil u aan mijn voeten leggen.
Knielende kameel
met zachte mond uw droefenis
besnuffelend -
kom berg u in mijn zand.
Des wereld wildernis wil ik
verzoenen, lippen drenkende
kameel vol bulten zijn,
wonden en builen dragend
van de reis door brem en kuilen.
Reikt het tot zwerk, dit zachte o...
Jongste dag
gedicht
3.0 met 5 stemmen 10.158 aarde is het plafond, vol bleke tastende
ranken. We waren ten slotte onder het gras
beland, om van hartstocht te verteren.
Hoor, hoe in den hogen grote koren blij opeens kwelen!
Stop met ijle vingers me de oren toe: wie
kan er boodschap hebben aan ons, die heimelijk
en traag in humus opgaa...
Ruïnes
gedicht
Er is nog niet op deze inzending gestemd. 3.696 Ze keren langzaam terug naar onbehouwen staat
en in verwering brengt zich iets ontzaglijkers
aan het licht, dat ook in het gezicht van doden
over een verleden leven triomfeert. Grondstof
door nietsziende kracht bewoond, als van goden,
in de grootste tempels en in broze geest vereerd.
-------...
Voor later
gedicht
3.0 met 10 stemmen 6.834 Er valt aan de toekomst niets te lachen; het voorvoelde falen
des levens zelf dient grootste ernst gewijd, terwille van
wat later weelde en fortuin zal zijn - een smetteloze,
als gepoetste knopen blinkende blik zonder ontgoocheling,
zonder vertwijfeling, vol weerbaar ongeschonden weemoed
omd...
Hoe te zoenen op straathoeken
gedicht
2.0 met 8 stemmen 15.920 Laat op de avond laat het zijn of vroeg
in nanacht, licht liefst ver –
al leent ook paarlemoeren dageraad
aan dit publieke werk subliem cachet.
Het zij een zwijgen van koralen
vergaan van dorst in lafenis –
van wakend ontslapen bevinding wellicht
doe dus vooral de ogen dicht.
...
Verschiet te Rome
gedicht
3.0 met 10 stemmen 3.011 Ruïnes? Ik weet ze in mijn leven al.
Een weids terrein vol brokken, zelf gemaakt,
uit eigen grond gestampt. Maar avondgloed
te Rome, zachtvurige zonsravage regenboogbekroond
laat door geen glorieus verwoest bestaan
zich evenaren. Ik aanzie die wondere
ondergang, besef hoe mijne evenmin ...
'Ik heb het Rood van ’t Joodse Bruidje lief’
gedicht
2.0 met 9 stemmen 5.038 …het broderietje kruip ik over, ‘t kuise
blozende vergood ik, schroomvol ruisende
de rode gewaden als bijna-dode wingerdbladen
om haar heen, een ruif is zij mijn haverkist,
mijn stoof van suikering, de kozende struise
een struikje broos, ik heb mijn hand op dit
broodje gelegd – de ruiker...
IX Stofwisseling
gedicht
3.0 met 13 stemmen 4.599 Vergeet de groente
vergeet het vergeten
vergeet de vergankelijkheid
eet wat je ziet
weet wat je vergeet
vergeet wat je ziet op de wandeling
vergeet het licht op de wereld niet
eet het licht drink het
als wijn tot het stroomt
door je bloedsomloop
tot al het vergeten weten
je uit de vingers...
De rivier en het knuffeldier
gedicht
2.0 met 31 stemmen 8.657 De rivier houdt van je.
De rivier houdt eindeloos veel van je.
De rivier zal alles van je slikken,
een en al blinde liefe zal ze zijn.
De rivier houdt van jou zoveel
als van ieder ander. In haar armen
mag je liggen, schoon zal zi
je likken tot het bot.
Van wie ze houdt, het laat haar kou...
Liefdeslied
gedicht
2.0 met 106 stemmen 23.770 Als hij lacht dan sneeuwt het rozen
zijn wenkbrauw is een dennenbos
of brandnetels, wuivend in de wind.
Als hij lacht dan sneeuwt het rozen,
ik heb hem lief, ik ben zijn kind.
Zijn oor een vat vol fluistering,
het fluistert er vol rozen
en honinggeur hangt in zijn haar,
zijn hand, een kore...
Meer van deze schrijver...
