biografie: Ida gerhardt
Ida Gehardt [Gorcum 1905 - Zutphen 1997]
Ida Gerhardt werd geboren in Gorinchem. Haar vader was directeur van de ambachtsschool. Hij had zich opgewerkt van timmerman tot directeur. Het gezin verhuisde naar Schiedam toen haar vader daar directeur van de ambachtsschool werd. Haar moeder (Ida Blankevoort) was een overheersende vrouw ('die mij naar het leven stond / in al mijn levensdagen'). Ida Gerhardt had een oudere zus - Truus Gerhardt (22-08-1899/13-02-1960) - die ook dichteres was. Van deze zus verschenen: 'De engel met de zonnewijzer' (1935), 'Laagland' (1937) en 'Verzamelde gedichten' (1961). Ze had ook een jongere zus - Mia. Ida Gerhardt volgde het Erasmiaans gymnasium in Rotterdam. Hier was zij een leerling van de dichter J.H. Leopold, door wie haar werk beïnvloed is. Ida Gerhardt studeerde klassieke talen. Ze promoveerde in 1942 op een gedeeltelijke vertaling van 'De rerum natura' van Lucretius. Ze studeerde in Leiden en enige tijd in Utrecht. Haar vriendin Marie van der Zeyde zegt hierover: 'had zij zich in Leiden als een vis in het water gevoeld, in Utrecht was zij veeleer een vis op het droge'. Vanaf 1937 werkte ze als lerares, de eerste jaren als vrijwilligster aan het gymnasium in Groningen. Samen met Marie H. van der Zeyde vertaalde ze de psalmen. Ze had er speciaal Hebreeuws voor geleerd. De Katholieke Bijbelstichting nam de psalmen in haar bijbelvertaling op. Ze woonde tot 1951 in Kampen. Daar werkte ze aan het gymnasium. In de bundels 'Het veerhuis' en 'Sonnetten van een leraar' zijn haar ervaringen in Kampen verwerkt. In 1951 verhuisde ze naar Bilthoven. Hier werkte ze van tot 1963 als lerares klassieke talen aan de Werkplaats van Kees Boeke. Later verhuisde ze naar Eefde. Haar werk is eenvoudig maar technisch knap en vormvast. In haar vroegste werk vallen de natuurgedichten op, verder schreef ze veel gedichten over het dichten. Ida Gerhardt vond het voor een dichter(es) een voorwaarde om outsider te zijn en zo naar het leven te kijken. Ida Gerhardt is veel in Ierland geweest en dit is in haar gedichten terug te vinden. De laatste jaren van haar leven woonde Ida Gerhardt in verzorgingstehuis Berkelstaete in Warnsveld. Ida Gerhardt werd gecremeerd in Crematorium Steenbrugge in Diepenveen. |
Inzendingen van deze schrijver
25 resultaten.Onvervreemdbaar
gedicht
4.5 met 4 stemmen
10.281 Dit wordt ons niet ontnomen: lezen
en ademloos het blad omslaan,
ver bij de dagelijksheid vandaan.
Die lezen mogen eenzaam wezen.
Zij waren het van jongs af aan.
Hen wenkt een wereld waar de groten,
de tijdelozen, voortbestaan.
Tot wie wij kleinen mogen gaan;
de enigen die ons nooit ve...
DE GESTORVENE
gedicht
3.2 met 275 stemmen
84.736 Zeven maal om de aarde te gaan,
als het zou moeten op handen en voeten;
zevenmaal om die éne te groeten
die daar lachend te wachten zou staan.
Zeven maal om de aarde te gaan.
Zeven maal over de zeeën te gaan,
schraal in de kleren, wat zou het mij deren,
kon uit de dood ik die éne doen ke...
RADIOBERICHT
gedicht
4.5 met 2 stemmen
7.358 Te Grave beneden de sluis
voorbij de zware deuren
mag mij het water sleuren
en kantelen met geruis.
- Grave beneden de sluis.
'Wij geven de waterstand.'
O God, hoe kon het gebeuren -
gesloten het venster, de deuren,
gebannen uit liefde en huis.
- Grave beneden de sluis.
'Wij geven...
Onvervreemdbaar
gedicht
4.1 met 44 stemmen
21.578 Dit wordt ons niet ontnomen: lezen
en ademloos het blad omslaan,
ver van de dagelijksheid vandaan.
Die lezen mogen eenzaam wezen.
Zij waren het van kind af aan.
Hen wenkt een wereld waar de groten,
de tijdelozen, voortbestaan.
Tot wie wij kleinen mogen gaan;
de enigen die ons nooit vers...
Een grafschrift
gedicht
2.8 met 116 stemmen
60.809 Geloof van mij, gij die mijn naam hier leest,
ik heb de dood van kind af nooit gevreesd.
Hij was vertrouwd. – Het ondoorgrondelijk leven
is mij de donkere despoot geweest.
---------------------------------------
uit 'De adelaarsvarens' (1988)
De slachtlammeren
gedicht
3.6 met 21 stemmen
9.677 (voor de kinderen in Noorwegen)
De hondsdagen met rosse hitte,
van onweer drachtig, en geladen
met onbestemde haat en angsten,
voorzeggen dat het onderweg is.
- En in de nacht tevoren is er
dat vragend blaten van de lammeren
en het schorre antwoord van de ooien,
een voorgevoel van naderend...
JUNINACHT
gedicht
3.5 met 2 stemmen
10.428 tekst voor een ballet
Vreemd aan de ander in war doorelkander
danst om de rozen die raadselen zijn.
Wars is de wijn op de bodem der kelken,
groene festoenen zij moeten verwelken:
danst door de doolhof van lachen en pijn.
Naderen, kruiselings wisselen, keren;
tegen verlangen kan gé...
De ratten
gedicht
3.6 met 37 stemmen
21.624 's Nachts hoorden wij in 't holle huis
de ratten rennen langs de binten.
Zij scheurden spaanders van de plinten;
in kasten viel de kalk tot gruis...
De Rotte gistte van bederf. -
Uw fierheid heeft geen kamp gegeven:
ge hebt het vaal gespuis verdreven,
nog: de boerin op eigen erf.
Maar...
Kerstnacht 1
gedicht
2.2 met 540 stemmen
70.816 Kerstnacht - het woord is als een lafenis,
een koele sneeuw, glanzend onder het zachte
stralen der sterren - op de landen is
het weerloos stil, een ongerept verwachten.
Kerstnacht - het eenzaam zwerven der gedachten
rondom het oud verhaal, het nimmer uit te spreken
verlangen naar het helder ...
TWEESPRAAK
gedicht
3.5 met 23 stemmen
7.302 De vogel eenzaam op het dak
spreekt tot de wind om het huis:
`Daarbinnen leeft een
die is alleen,
en toch hoorde ik dat zij sprak.'
En dan spreekt de wind om het huis
tot de vogel eenzaam op het dak:
`Daarginder leeft een
die liet haar alleen.
Zij zegt het woord dat hij brak.'
NIKÈ
gedicht
4.9 met 43 stemmen
5.046 Kraanvogels met machtige slag,
kraanvogels in vliegende vlucht
boven Hellas, hoog aan de lucht,
de snavels in falanx gericht;
drie wiggen in splinterend licht,
met het scherp door de zeewind gewet.
En zij hebben triomf getrompet
waar in fonkeling Sounion lag,
waar ik stond en hen ho...
Schlüszli
gedicht
3.1 met 7 stemmen
6.939 Het dorp ligt wit
-wàt een sneeuw! -
Ik klim naar boven met twee
verse broden onder mijn arm.
Ze luiden, het is acht uur.
Het begint weer, witte
vlokken en witte
woorden, het daalt zò maar.
O zie, het is woord geworden! -
op mijn donkere mouw
het kristal.
-----------------------------...
ANNO DOMINI 1972
gedicht
3.4 met 7 stemmen
3.323 Er is te Heiligerlee een klok gegoten
en het was in de inzet van zijn stem:
of aarde en hemel samen vrede sloten;
hij zong - de wil des makers wekte hem.
En met de macht van zijn metalen mond
riep hij mij aan met name waar ik stond.
En stemmeloos heb ik het uitgestoten:
'Géén, Hollan...
ONDER VREEMDEN
gedicht
3.2 met 18 stemmen
11.675 Het speelt het liefste ver weg op het strand,
het kind dat nooit zijn eigen vader ziet,
die overzee is in dat andere land.
Het woont bij vreemden en het went er niet.
Zij fluisteren erover met elkaar.
Heimwee huist in zijn kleren en zijn haar.
En altijd denkt het dat hij komen zal:
Vandaa...
Pelgrimstocht
gedicht
3.7 met 7 stemmen
9.841 Hervonden na tien jaren tijds
de plek waar geen sterveling komt.
Waar het stil is als in een crypt.
Waar zij zijn in blauw-zwarte lei.
Twee adelaarsvarens, manshoog,
vereeuwigd fossiel in steen.
Ik adem, ik heb het bereikt.
Er komt mistige kou van de wand
waar hun werend domein is, waar zi...
De Akelei (Dürer)
gedicht
4.2 met 4 stemmen
8.631 Toen hij het kleine plantje vond,
boog hij aandachtig naar de grond
en dan, om wortels en om mos
groef hij de fijne aarde los,
voorzichtig - dat zijn hand niets schond.
Behoedzaam rondom aangevat
droeg hij het langs het slingerpad
van bos en akker voor zich uit,
en schoof het thuis in 't l...
Wieg
gedicht
2.7 met 71 stemmen
23.701 Geur van honing
en jonge melk,
van een nestdiertje
dat slaapt.
Een ademhalen van dons.
En speurbaar
aan de neusvleugels
de geur van wat gebeurd is:
geboorte,
geheim.
----------------------------------------
uit: 'Verzamelde gedichten', 2005.
De hazelaar
gedicht
3.4 met 11 stemmen
12.459 Onverwacht mij tegen
in 't nog winters jaar
op de sprong der wegen
bloeit de hazelaar.
Tegen 't licht gehangen
slingertjes van goud;
aarzelend, bevangen
raak ik aan het hout.
Trillend dwaalt van boven
't fijne wolken los;
en met bloei bestoven
in het naakte bos
blijf i...
Till death us do part
gedicht
3.2 met 58 stemmen
31.577 [Tot de dood ons scheidt]
Zolang gij er zijt,
het brood voor mij snijdt,
de legerstee spreidt,
mag God het mij geven,
het lichaam, het leven.
Hier ben ik. Altijd.
-------------------------------------
uit: 'Verzamelde Gedichten', 2005.
De reiskameraad
gedicht
3.1 met 42 stemmen
21.285 Op een onaards uur vertrokken,
wars van alles, zonder reisplan,
elke overlegging mijdend
en mij weidend in mijn vrijheid
bij het dansen van de draden,
weet ik feestelijk in mijn jaszak
het kompas, dat onder Arkel
ik als kind eens op een morgen
heb gevonden in de wegberm.
Dat mijn trots wa...
Kerstnacht
gedicht
2.5 met 132 stemmen
55.739 Kerstnacht - het woord is als een lafenis,
een koele sneeuw, glanzend onder het zachte
stralen der sterren - op de landen is
het weerloos stil, een ongerept verwachten.
Kerstnacht - het eenzaam zwerven der gedachten
rondom het oud verhaal, het nimmer uit te spreken
verlangen naar het helder ...
De afwijzing
gedicht
2.2 met 186 stemmen
64.243 Ik schrijf u met de ravenveer,
Mijnheer.
Mijn eer en uw eer
uw hart mijn hart
heeft niets gemeen.
Ik schrijf u met de ravenveer.
Ik schrijf u met het ravenzwart
het teken: neen.
-----------------------------------------------
Uit: Verzamelde gedichten, 1980.
het carillon
gedicht
4.3 met 20 stemmen
12.357 Ik zag de mensen in de straten,
hun armoe en hun grauw gezicht, -
toen streek er over de gelaten
een luisteren, een vleug van licht.
Want boven in de klokkentoren
na ’t donker-bronzen urenslaan
ving, over heel de stad te horen,
de beiaardier te spelen aan.
Valerius : - een stat...
ZUM TODE
gedicht
3.4 met 26 stemmen
10.972 Soms laat gij mij een eb en vloed alleen.
Uren vergaan met schrijven in het zand.
Zo weer ik mij, krijsvogels om mij heen,
vergankelijk, uitgestoten aan de rand
der aarde. - Water komt en gaat, het strand
ligt nat en gladgewist gelijk voorheen.
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -...
Tot de slaap
gedicht
2.9 met 91 stemmen
32.624 Zo kom tot rust. Vertrouw u aan de nacht,
te slapen gaat nu alles op de aarde -
en geef verloren wat uw hart bezwaarde,
langs verre stromen wordt het thuis gebracht.
Zo kom tot rust - en hoor naar het gestadig
ruisen des levens. Al wat is geschapen
doorwoont het, aan zijn hartslag moog...