biografie: Jan Arends
Jan Arends [1925-1974]
Toen Jan Arends geboren werd, was zijn moeder niet getrouwd. Twee jaar later (1927) trouwde zij met Frans Barend Arensen. Van zijn achtste tot zijn dertiende zat hij op de (antroposofische) Vrije School. Hij werd gepest door de andere leerlingen en hield hier frustraties aan over.
Van zijn dertiende tot zijn achttiende verbleef hij in het katholiek jongensinternaat 'De kruisvaarders van St. Jan' in Rijswijk. In 1947 ging hij van Den Haag naar Amsterdam en liet zich inschrijven aan de toneelschool. In december 1947 werd hij 'afgewezen'.
Daarna had hij diverse beroepen o.a. copywriter voor een reclamebureau, schoenmaker, huisknecht, hotelportier. Ook werkte hij in Zweden, in de autofabriek van Scania.
Hij debuteerde in 1955 met de novelle 'Lente/Herfst'.
Jan Arends bracht een groot deel van zijn leven door in psychiatrische inrichtingen en alcoholistenklinieken. Dit komt ook in veel van zijn werk terug. Vaak staat daarbij de inrichting model voor de samenleving als geheel. In zijn werk overheerst verder de eenzaamheid en de vervreemding, waardoor communicatie met anderen nauwelijke meer mogelijk is.
Met de verhalenbundel 'Keefman' in 1972 kreeg hij bekendheid. In april 1973 zond de VPRO in 'Het gat van Nederland' een portret van Jan Arends uit.
Jan Arends koos uiteindelijk voor een vrijwillige dood. Hij stapte uit het raam van zijn flat. Dit was op dezelfde dag dat zijn bundel 'Lunchpauzegedichten' uitkwam.
Hij was niet bestand tegen succes...
Werk:
- Lente/Herfst (1955)
- Gedichten (1965)
- Keefman (1972)
- Ik had een strohoed en een wandelstok (1974)
- Lunchpauzegedichten (1974)
- Nagelaten gedichten (1975, posthuum)
- Vrijgezel op kamers (2003, posthuum)
Inzendingen van deze schrijver
19 resultaten.Ik schrijf gedichten
gedicht
4.1 met 46 stemmen
15.343 Ik
schrijf gedichten
als dunne bomen.
Wie
kan zo mager
praten met de taal
als ik?
Misschien is mijn vader
gierig geweest
met het zaad.
Ik heb
hem nooit
gekend,
die man.
Ik heb
nooit
een echt woord gehoord
of het deed pijn.
Om pijn
te schrijven
heb je
weinig woorden
...
Verdreven ben ik
gedicht
3.4 met 32 stemmen
16.812 Verdreven ben ik
uit de baarmoeder
Gods.
Verstoten
uit weeshuizen
en daklozenkolonies.
Klaprozen
langs de weg.
Boeren
en de honger.
Hoog en licht
is boven mij
wat ik de lucht
zou willen noemen
maar dat in waarheid
de toegang is
tot Hem
die mij verdreven heeft.
Zondig
zijn
...
IK ben een arme man
gedicht
2.8 met 57 stemmen
12.244 Ik ben een arme man
en ik verdien
mijn dagelijks brood
in schande.
Ik haal
dat is mij opgedragen
met emmers
water uit de regenput
en voel mij schuldig
omdat ik modder
op de bodem zie.
En zo begint de dag
nog voor het kwaad ontwaakt is.
Een hand voor mij
is witter dan een bloem
en ...
Ik wil alleen maar weten
gedicht
3.8 met 65 stemmen
17.205 Ik
wil alleen
maar weten
wie
ik ben.
Een
andere reden
om te schrijven
heb
ik niet.
Maar
wie ik ben
gaat niemand
wat aan.
---------------------------------------------
uit: Nagelaten Gedichten (1975)
Er is nog nooit
gedicht
4.0 met 13 stemmen
5.800 Er is
nog nooit
een mens geweest
die een korrel aarde
heeft bezeten.
-------------------------------------------
uit: Lunchpauzegedichten (1974)
Ik heb nooit
gedicht
3.0 met 39 stemmen
13.009 Ik heb
nooit
een echt woord gehoord
of het deed pijn
Om pijn
te schrijven
heb je
weinig woorden
nodig.
-----------------------------------
uit: 'Verzameld werk' 2003.
Niet god
gedicht
3.0 met 5 stemmen
5.093 Niet god
is god
maar ik
ben god.
ik ben
de schepper
van god.
Ik
heb hem gemaakt
van wat ik ben.
Ik heb hem
gemaakt van mijn taal
toen ik taal werd.
Hij is
het weten van mij.
Zo is god
van mij.
Een kleine barst
gedicht
3.6 met 61 stemmen
16.331 Een
kleine barst
wordt
een scheur.
Een
scheur
wordt
een kloof.
En zo
staat de mens
alleen.
-------------------------------------------
uit: 'Nagelaten gedichten' (1975)
Kanker
gedicht
3.5 met 388 stemmen
68.139 is
een goede dood.
Teplettervallen
is
een goede dood.
Verdrinken
is
een goede dood.
Zelfmoord
is
een goede dood.
Elke dood
is
een goede dood.
Maar
de dood
die je
te wachten staat
dat is
een slechte dood.
Altijd.
----------------------------------------
uit: Na...
De voetstappen die ik achterlaat
gedicht
3.5 met 106 stemmen
23.086 De
voetstappen
die ik achterlaat
zijn bezit
van de grond.
Mijn leven
is van het
verleden.
Mijn woord
is in de monden
van anderen.
Ik
ben niet.
Ik was.
Zo
is het
met alle dingen.
--------------------------------------------
uit: 'Lunchpauzegedichten', 1974.
Er is
gedicht
3.4 met 49 stemmen
18.622 Er is
een seconde
zoek.
De tijd
is op
de pijnbank gelegd.
De tong
van de tijd
is losgemaakt.
De tijd
heeft geschreeuwd.
De tijd
is geslagen
getrapt
en vernederd.
Ze hebben
de tijd
voor het voetlicht
gebracht
en het geweten
stond in brand.
Maar
er is
en er blijf...
Ach er komen wel weer bloemen
gedicht
3.7 met 15 stemmen
16.203 Ach
er komen
wel weer bloemen.
Heb je ooit
zoveel honger gehad
als nu?
Als er weer bloemen komen
zal het brood zijn.
Dan komen alle dromen
terug.
Boze dromen
van honger
zullen weer terugkomen.
Er komen weer bloemen
van lente
en angst voor de winter. ...
Je ligt in bed
gedicht
2.0 met 1 stemmen
4.870 Je
ligt in bed
Er
is een touw
om je nek.
Het
leven is goed.
Het
brood is vers.
Je
groet een vriendelijke
vrouw.
Je
drinkt thuis koffie.
Je
eet broodjes.
Je
leest de krant.
Het leven
is goed.
Je
gaat naar bed.
Er
is een touw
om je nek.
------...
Ik heb een huis
gedicht
4.1 met 19 stemmen
11.139 Ik heb
een huis
Het huis
dat ik heb
is mijn leven.
Wat ik gedaan heb.
Wat ik ben.
Ik vraag
geen mensen
bij mij thuis.
Ik weet
dat wie koffie
bij mij drinkt
zich later ophangt.
-----------------------------------
uit: 'Vrijgezel op kamers', 2003.
Ik ben niet bang
gedicht
4.0 met 16 stemmen
8.070 Ik
ben niet bang
voor wat er
zal gebeuren.
Er zullen
witte dieren
door het veld
gaan lopen
en dat
zal alles zijn.
---------------------------------------------
uit: 'Lees maar lang en wees gelukkig', 2013.
de hele v.v.l.
gedicht
2.6 met 14 stemmen
3.213 Terwijl
ik schrijf
staat
de hele v.v.l.
achter mij
en
zegt honend
Jan Arends
jij kan niet schrijven.
Jawel
de v.v.l
dat is
mijn vakbond.
Ik
gedicht
3.7 met 13 stemmen
8.457 Ik
schrijf gedichten
als dunne bomen.
Wie
kan zo mager
praten
met de taal
als ik?
Misschien
is mijn vader
gierig geweest
met het zaad.
Ik heb
hem nooit
gekend
die man.
Ik heb
nooit
een echt woord gehoord
of het deed pijn.
Om pijn
te schrijven
heb je
weinig woorden
...
Ik heb vannacht
gedicht
3.1 met 33 stemmen
16.386 Ik heb vannacht
met Haleine geslapen.
Ik ben de bijzit
van mijn eigen vlees
geweest.
Ik heb
onder een donkere maan
naar een liefelijke
blauwe lucht
geslapen.
Twee vogels
hebben stro
in mijn handen gelegd.
Twee vogels
hebben gefloten
als fluiten,
als noodweer,
als kwade dagen...
Ze hebben hun moskee
gedicht
3.3 met 33 stemmen
10.854 Ze hebben
hun moskee gebouwd
om onze gulden
van god.
Ze zijn gekomen
als soldaten
maar zonder
geweer.
Hun wapen is honger.
Ze
zijn hier
als veroveraars
van recht
op leven.
------------------------------
uit: 'Verzameld werk', 1990.