Alle inzendingen van C.S. Adama van Scheltema

Wie is het die de zwarte voren In golvend goud verandren doet, Wie mesten en wie maaien 't koren, Wie is het die de wereld voedt -? Dat zijn de paarden en de ploegers, Dat zijn de zweters en de zwoegers, Dat zijn de zaaiers van het zaad - Dat is de daad! Wie graaft de glinsterende kolen, Wie schept het schitterende zout, Wie haalt uit diepe…

De avond is gevallen, De dag gaat dood, - De bomen worden allen Wonderlijk groot. In de verte, in de landen, Daar ligt wat goud, - De nacht maakt onze handen Zo stil - zo oud. Schoonheid hebt gij ons leven Eenmaal gekust, Dan gaan wij 't avond even Zwijgend te rust.…

Zoals een zuil van rook haar klim in 't steile Zo groots waant, wijl de lucht haar roerloos draagt, En van benee haar hitte en arbeid schraagt, Tot zij het wanklend hoofd verbergt in 't ijle, - Zo steeg ik statig uit de nauwe laagt' En stuwde een stoet van donkre drome' uit veile En zieke ziel, - toen boog 'k het hoofd een wijle, Waar…

Neem gij het leven Zoals het is - Een beetje onrechtvaardig, Een beetje boosaardig, Maar ook wel eens aardig En soms lang niet mis! Leef gij het leven Zoals het gaat - Niet al te opzichtig, Niet al te gewichtig, Een beetje voorzichtig Dan is 't niet zo kwaad! Houd gij het leven Bedaard in het oog - Toon gij u krachtig, Uw doel steeds…

Soms kijk ik uit mijn leven op, Of iets voorbij mij gaat - Of ook mijn harde boerenkop Iets heerlijks overslaat. 't Kon zijn! - een mens, een vrouw, een vriend - Een parel, of zo iets, - Iets dat ik eig'lijk had verdiend - En toch - ik weet toch niets. Nee, gaat mijn leven iets voorbij, Dat 'k zelf niet goed kan zien - Dan is …

Langs wei en wilgen glee de vochte nacht, Het deinzend witte kleed golfde en bezoomde Het lage land, - boven de herfstdauw doomde Het blinde oog der maan - zo stil, zo zacht. De schim der stad ontvlood een matte klacht, Ginder en verder stond een boom en droomde Eenzaam, - van mistig natte takken stroomde Aldoor, aldoor een dode bladervracht…

De sombre pijnen ruisten, kreunend bogen Hun donkre kronen neder naar de korst Der aarde, de winden sloege' aan mijn borst Hun grauwe vleugels, de struiken hadde' ogen. Ik vluchtte de verlaten hei, - de vorst Der eenzaamheid, de vale raaf, gevlogen Op mijn schouders, zat over mij gebogen, Dat ik de bange lucht nauw aadmen dorst. Bij '…

Onder die verschrikkelijke lucht Vaart, als 'n aaklig makabere klucht, De grote zwarte bruid Van dit sombere geslacht - Een donker-begruisde schuit Met een zwarte kolenvracht; Die komt tegen de dompige dag botsen En schuift iets doods onder de plonzige schotsen. - Het water plooit - 't Dooit! Jongen! sta nou als een toren pal Aan die…

Er is iets erg pleizierigs: - De rook van mijn pijp Heeft vanavond iets zwierigs, Dat 'k heel goed begrijp. Kijk me daar die chrysanten In mijn bruine pot! 't Zijn mijn trouwe trawanten, Van heel groot genot! Kom - wat tabak en bloemen En 'n klein beetje kijk Op wat we 'mensen' noemen - Dat maakt je al rijk! Old boy! in je ouwe…

De avond ruist door de akkerlanden En draagt met ene zoete zucht Uit mijne warme stille handen De geuren naar de verre lucht, Naar – naar ik weet niet wat. De avondwind begint te waaien, Ik voel hem aan mijn lijf, mijn haar, De fluisterende bomen zwaaien En buigen al maar samen naar – Naar ik – ik weet niet wat. De avond waait aan mijne…

Vandaag is het niet vrolijk - De mist dreint in de straat. Het is dodelijk - dood'lijk! Als grauwe luizen gaat Het volk zijn wankele weeg Onder de rokken van een helleveeg - Hallo! Over de vette stenen Stolt het goud van een lamp. Uit een boos oog beschenen Staat er de mensenramp! Wat zouden ze doen bij zo'n licht? Daar wordt…

Ach kind: waarheid en leugen Zijn altijd wat verward, Want geen van beide deugen Ze alleen voor 'n mensenhart. Weef tusse' uw hart en 't leven Het kleed van schone schijn - De bloemen daar geweven Zullen de ware zijn. Als andren ze anders noemen Hebben zij ook gelijk - Het zijn nu eenmaal bloemen En leugens tegelijk. Wat deert…

Toen zag ik uit in de avond En keek in de wuivende hemel, Zoals een plant in de avond Alleen op een zonnige heuvel, Zoals een zwijgende vogel, Die rust op een eenzame heuvel, Onder de varende wolken Van de eindeloos drijvende hemel Van blauw en van goud; - en de wolken Dreven als zachte gestalten, Als tedere vreemde gestalten - Zoals de zoete…

Bitter is de smaak van het leven Als van wilde vruchten in herfsttijd - Iedere vrucht wekt toch nog even De hoop op wat weldadigheid. Want het leven is geloven en proeven Van al wat zo verlokkend scheen – Het is één langzaam bitter bedroeven, Tot het donker wordt om ons heen. Wat kan het ons dan nog baten In deez’ doolhof verder te gaan…

Vrede, spreid gij uw zachte vleugels Over de donkere aarde heen - Over de moeden en de gewonden, Over de duizenden, die verzwonden, Over al de snikkende monden, Die verbleekt zijn van geween! Vrede, daal gij uit de lichte sferen, Waarheen gij vluchtet voor deze wereldsmart, Daal over hen, die u hebben verraden, En over de dwazen, die op u…

Ken uwe rijkdom en rang, zoek gestadig uw zuiverste gaven, Hun sluimer wacht in uw ziel - geen ander die ze u zegt; Plunder uw hart tot de bodem en peil naar de diepste juwelen: wie de eigen schatten verzaakt, zijn ook de sterren ontzegd!…

Dag vader! dag moeder! ik ga der op uit! Ik laat me door geen zon koeieneren, Dit wordt de strijd der gebakkene peren, Manmoedig de lont in het kruit! - Paperle - paperle - paperle - pap, Kijk es hoe ik in de zonneschijn stap! Piet Hein die veroverde een zilveren vloot - Ik lust je, jou hemeldragonder! Al zou je me kraken, je krijgt me…

Toen eens die grote schilder De wereld verven zou, Klom hij eerst in de hemel - De hemel maakte hij blauw. Drie droppels liet hij vallen Beneden op de aard, - Drie mooie kleine dingen Zijn daar altijd bewaard: - De eerste viel in 't koren, Dat werd een korenbloem, Die bloeit in 't blauw naar boven, Dat is haar grote roem. De tweede…

Door de drukke straat Voor mijn glazen ruiten Gaat menig, menig gelaat — Menig ziel gaat daarbuiten Voorbij het venster van mijn ziel. Dichtbij mij drijft de volle stroom, De stroom van het leven; Als telkens het begin van een droom Zie ik even — even Een ziel gaan voorbij mijn ziel. Zoveel zielen, die openstaan, Nog zonder…

Toen viel een gat in mijn droom En een koele klok sloeg het kwartier Door de zwijgende nakende nacht, En ik voelde mijn ogen wijd open - Die zagen stil In de nacht. Maar ik lag in een doodstille kuil En ik keek in het donker heelal, Verwonderd en wakker, naar het geluid Van het eenzame koele kwartier - Dat al zweeg In de nacht. En…

Toen ik heden opzag van mijn leven, Uit de schaduw van mijn stille zorgen, Zag ik, tot de witte diepe verte, Weer de Schoonheid om mij henen slaan, - Tot haar immer onverwachte gaven, Tot haar wijde zegenende handen, Tot de kalme stammen van haar vruchten Ben ik weer gelukkig heengegaan. Uit de schaduw van mijn stille leven, Over de onrust…

Als 't avond is, avond aan 't strand en de zee, En de hemel aan flarden van goud en van zwart, En de dreunende golven beschuimen het strand, En de vlokken die beven en rollen en rillen, En het duin is verlaten en eindloos alleen, En ik luister verrukt naar de ruisende zee - Dan waait soms uit de golven Een diepe muziek. Als 't avond is,…

Ik droomde van een stuk strand Met zon en heel veel zand - Geel, geel was het van 't zand, En op het strand wat tentjes: Tentjes van geel- en rood- Gestreept, en ook van groen: En in de tentjes veel gekleeds - En ook wat bloots - Maar dat was niet te zien - Veel, veel fatsoen, En ook wat onfatsoen - Misschien, En toen:- Kwam uit een…

Ik dwaalde eens de wereld binnen - De wereld zag mij nijdig aan, Ik wilde ‘t leven goed beginnen - Maar ‘t was zo moeilijk te verstaan! Ik leerde leven, - ‘k ben zo goedig Naar alle mensen toe gegaan: Ik was zo bang - ik deed zo moedig - Zij hebben mij niet goed verstaan! Ik droomde weg - ik raakte eenzaam Uit hun rumoerigheid vandaan,…

Wat zijt gij klein Holland Met al uw velden en vlakke wegen, Met uw rampzalige aardappellanden, En uw vreeslijk droefgeestige regen, En uw lage goedaardige stranden - - Maar groot toch is de zee Holland, Waaraan gij langzaam zijt verschenen, Waaruit ge als een schelp zijt geboren, Die zingt door uw hele land henen, Dat elk in zijn ziel haar…

Nu dort de hemel, Nu dort de hei – De mooie dingen Gaan gauw voorbij. Nu dort de hemel, Nu dort mijn hart – Wij worden beiden Nu stil en zwart. ------------------- Hoog aan de hemel Staat de eedle maan – Zij ziet mij zwijgend En eenzaam aan!…

- marslied - Rep uit de schemer uw schuchtere voeten, Rijs uit het dal om 't licht te begroeten. Dat zegenrijk valt in uw schoot, - Heel de aard gaat in bloed en in orelog onder, Uit haar rokende as stijgt een herelijk wonder, Dat harten de ruimten instoot: - Die poolster zal uw leven bestieren, Haar licht zult ge met ons vieren, Voort!…

Het leven is te hard van geluiden, De mensen doen te druk; - Om een ander wat doms te beduiden Verpraten ze hun eigen geluk! In plaats van de vruchten te smaken, Gooien ze elkaar met de schil, Ze praten om maar leven te maken - En de wereld is zelf toch zo stil!…

Goden willen wij zijn - ! Naakt en zuiver, en rein Van zonde en van schijn, En van edele waarde, Verlost van schande en pijn, Schoon van dit slaafs venijn, En zalig - zalig op aarde! Goden willen wij zijn - ! Met een staag brandend brein, Helder als klaar kristallijn…

Tussen de Betuwe en tussen de Veluwe Daar lag de dijk door het waterig land Als iets waaraan niets was te veranderen:- De koeien en de kikkers aan de' ene kant En de zilveren vissen aan de' andere; Zo bleven zij ieder in hun element, Daar was dan ook ieder al lang aan gewend Daar tussen de Betuwe en tussen de Veluwe. En ónder aan de dijk…