Alle inzendingen van Guido Gezelle

De navond komt zo stil, zo stil, zo traagzaam aangetreden, dat geen en weet, wanneer de dag of waar hij is geleden. ‘t Is avond, stille... en, mij omtrent, is iets, of iemand, onbekend, die, zachtjes mij beroerend, zegt: '‘t Is avond en ‘t is rustens recht.' De bomen dragen gans de locht vol groen, nog onbestoven; en ‘k zie, zo dicht hun…

Hoe zere vallen ze af, de zieke zomerblâren; hoe zinken ze, altemaal, die eer zo groene waren, te grondewaard! Hoe deerlijk zijt gij ook nu, bomen al, bedegen; hoe schamel, die weleer des aardrijks, allerwegen, de schoonste waart! Daar valt er nog een blad; het wentelt, onder 't vallen, de…

Het zonnelicht is neergedaald en ‘t gaat bij andere lieden, verwacht en welkom-weer onthaald, de dag hun doen geschieden. Het morgent daar, het avondt hier, en wonderschone verven zie ‘k wentelen in het westervier, en stille, stille sterven. ‘t Was rood eerst, helder peers weldra; en, blauw- en blauwerwendig, door…

's Goevrijdags ratel, rauwgetand, dwersdoor de kerke relt, terwijl het volk, stilzwijgende, om de autaar neergeveld, de God aanbidt, die Golgotha zag sterven, naakt en bloot, 's goevrijdags, op de schandeboom, de schandelijkste dood. De ratel relt de kerke door, noch koper nu noch brons en hore ik, ook de orgel niet: men bidt de "Vader…

Heb meelijen met de bomen, laat de bast hun ongeschonden; bewaar ze voor de nijdigheid der kwade nagelwonden; geen onbarmhartig mensenkind ze dood en kwelle: geeft de vrijheid aan des Scheppers hand, die in hun lenden leeft. Hoe schandelijk ontmaakselt en ontmooit gij mij de vrome, de vrije en blije bomen, die ‘k…

Ik, de al oude verzenvinder, die, op rijm van hier en ginder, menig reke, rijpe en rond, lijk gevonden vruchten vond, wense u vrij, nu dat het jaar is op nen nieuwen inventaris vij'-zes posten voortgetreên veel geluks en zaligheên!…

Als de ziele luistert spreekt het al een taal dat leeft, 't lijzigste gefluister ook een taal en teken heeft: blâren van de bomen kouten met malkaar gezwind, baren in de stromen klappen luide en welgezind, wind en wee en wolken, wegelen van Gods heilige voet, talen en vertolken 't diep gedoken Woord zo zoet... als de ziele luistert!…

"Pas op," zei Meester Heuverswijn, "dat iemand - wie die snaken zijn, die 'k hoorde daar, met hand of mond, een schete nadoen, deze stond - nog durve! Wat betekent dat? Een schande is 't! En, 'k en weet niet wat ik doen zal met de deugeniet, die nóg nen keer zal durven...!" - Zie, daar hoort me Meester Heuverswijn…

Rust in vrede, rust in vrede, gij die, wandlend, zijt van hier voorwaards- en voorbijgetreden, onder Christi kruisbanier; die naar 't land zijt, het verdoken, waar de koninklijke staf ligt bij 't naamloos stof gebroken, van 't onedel werkmansgraf; waar geleerdheid niets kan baten, weet men Christi lessen niet, waar men geld en…

o Perenboom, belaên met al goudgeelwe blaên, oktoberziek en treurig, de winter is 't, die naast, en 't al het land uit blaast dat groeizaam is en geurig! Nog onlangs stond gij daar, o schone perelaar, één witte wolke blommen, die 't weerd was om te zien, en die naar u de biên van verre en na deed kommen. De zomer ging voorbij, en…

o Gij die wij beminden eens, wij groeten u, vol droef geweens, en staan rondom uw graf te gaar, op 't ende van uw stervensjaar. Waar zijt gij? Sterke en kloeke, en al, waar zijt gij, ach, te groot getal van vrienden, gij, die dacht misschien: 'k Zal menig uwer sterven zien! Aleer gij iemand sterven zaagt, was 't gij die eerst…

't Nieuwjaar! Och! 't is altijd 't oude: zitten beven van de koude; dan, deur slijk en moze gaan; later, in de zonne braên; als het zwijn zit in de kuipe, 't keerske brandt al in de puipe; en, van zo de winter fluit, 't keerske is dood, en 't jaar is uit! 1885 --------------------------------- moze: modder puipe: open nis in…

'k Zat bij nen boom te lezen, al in mijnen brevier; de zunne kwam gerezen, gelijk een kole vier; de blijde vogels dronken de dreupels van de mei, de morgenperelen blonken en brandden in de wei, lijk vier: 'k zat bij nen boom te lezen, al in mijnen brevier. 1859-60…

Kom, kom, keerselicht ontsteken, eer de nacht aan 't wijken gaat, hoort gij 't haantje lustig preken? Kom, sta op, de klokke slaat! 't Is Gods Engel die 't verkondigt, dat Messias u verwacht, die gedoold hebt, die gezondigd, dag en nacht! Missus est ..., de gulden Messe en valt maar eens in gans het jaar; komt, ontwijkt…

Door ongebaan- de sneeuw te gaan, Hoe lustig is ’t, hoe leutig!…

De macht ontvalt de mense aleer hij 't weet; wat baat hem dat hij werkt, en leeft, en eet? Het leven zelf doet 't leven dood, en 't is dat wij geen duur en hebben, 't grootst gemis van al dat ons ontbreekt. o Duurzaamheid oneindig, al omvattend, uitgebreid, die, onbegonnen, nimmer sterven zult; die 't wezen van het wezen heel vervult…

't Is stille! Neerstig tikt het ongedurig hangend wezen, waarop de weg naar 't eeuwige, in twaalf stappen, staat te lezen. 't Is stille en middernacht! Alsof ik blind ware, om mij henen, in donkere diepten schijnt het al verduisterd en verdwenen. 't Is stille! Niets te zien en niets te horen, 't doet mij beven! als 't altijd…

De profundis! klonk de bede, De profundis! zuchtte 't huis, 't huis, en al die knielden mede, in godvruchtig stemgedruis. Uit de diepten roepe ik, Heere, hoor, ik bidde u, naar mijn stem! wil uwe oor te mijwaart keren, die om bijstand biddend bem! Sloeg gij al mijn zonden gade, Heer, wie 'n zou niet ondergaan? Neen, bij u daar is genade…

‘t Viel water nu genoeg, of nooit! De wolkenschepen dragen hun lijnwaad al ten toppen uit, die hier gewinterd lagen, de al te lange regentijd: vandage gaan zij varen en vluchten voor de westerwind, die rotelt in de blâren. ‘t Is nat alom: de zoden zijn doordronken; al de paden zijn modder, moze en vuiligheid geworden; overladen is ‘t loof…

Hebt gij Tinel, Edgar Tinel gezien, gezien, gehoord, gesproken? En heeft hij u dat overstoflijk brood van zang en spel gebroken, op zijn klavier? En heeft hij dit klavier, bij felle meesterstreken, schier levend doen zijn woord, zijn hart, zijn ziel en zijn gedacht uitspreken? Hebt gij Tinel, Edgar Tinel gezien, gezien en hem verstanden…

Maak pompen van kanons en speiten van geweren, al 't vechten is voorbij, 't is vrede weere in 't land.…

Daar kwam er een wagen vol nachten en dagen, vol maanden en uren en stonden gereen, fel trokken en weerden hen' de edele peerden, die zesmaal vier hoefijzers kletteren deen. Al rijdend, al rotsend, al bokkend en botsend, al piepend en krakend, zo vloog hij door stee; en, als hij was henen en verre verdwenen, toen waren de dagen…

De grote zon, de zomer is ten oosten uitgeklommen, bezoekende zijn koninkrijk... De volkeren, de groten en de klenen, alle lieden hem koninklijk begroeten gaan en blijde inkom bieden. De mannen zijn veel sterker nu ten arbeide, en de vrouwen, ze slaan wel nog zo dapper, met de la, de weefgetouwen. De jongens…

o Vrijdag, die de mens gemaakt ons voorhoudt, in de bladen van Gods eerweerde daden, als kind van stof en aarde, en iet dat Gods aanbidlijk wezen ziet: zij God in u geprezen en Zijn almachtig wezen! o Vrijdag, die het kruis geplant, die zaagt het heilig stromen eens, aan de boom der bomen, van Jesu Bloed, dat Adams ras…

Vlugger als de wind die vliegt, en de losse bomen wiegt, gaan, mijn kind, gedachten; dieper als onze oge ‘n kan peilen, in ‘t wijde uitgespan, peilen, kind, gedachten; hoger als de sterren staan, in de glimmende hemelbaan, staan, mijn kind, gedachten; wijder als dat wijde en wak uitgestrekte watervlak, strekken, kind, gedachten!…

't Eerste dat mij moeder vragen leerde, in lang verleden dagen, als ik hakkelde, ongeriefd* nog van woorden, 't was, te gader* bei mijn handjes doende: "Vader, geef me een kruiske, als 't u belieft!" 'k Heb een kruiske dan gekregen, menig keer, en wierd geslegen* op mijn kake, zacht en zoet... Ach, ge zijt mij, bei te gader, afgestorven…

(Cypselus Apus) ---------------- "Zie, zie, zie, zie! zie! zie! zie!! zie!! zie!! zie!!!" tieren de zwaluwen, twee- driemaal drie, zwierende en gierende: "Niemand, die... die bieden de stiet ons zal! Wie, wie? Wie?? Wie???" Piepende en kriepende zwak en ge- zwind; haaiende en draaiende, rap als de wind; wiegende en…

Een witte spree ligt overal gespreid op ’s werelds akker; geen mens en is, men zeggen zou, geen levend herte wakker. Het vogelvolk, verlegen en verlaten, in de takken des perebooms te piepen hangt, daar niets en is te pakken! ’t Is even stille en stom, alhier aldaar; en, ondertussen en hore ik maar het kreunen meer, en ’t kriepen…

Een mezennestje is uitgebroken, dat, in de wulgentronk gedoken, met vijftien eikes blonk; ze zitten in de boom te spelen, tak-op, tak-af, tak-uit, tak-in, tak-om, met velen en 'k lach mij, 'k lach mij, 'k lach mij bijkans krom. Het mezenmoêrtje komt getrouwig, komt op de lauwe noen, al blauwig en geluwachtig groen; het brengt hun dit…

‘k Zal mij van te dichten zwichten, zo ‘t mijn hert niet wel en gaat: wie kan rijpe bezen lezen van een tak die droge staat? Laat de lieve wonnenbronne, laat het leutig zonnenvier, laat de verse blommen kommen, laat weerom de lente, alhier! Dan ja, zal ‘k genezen wezen, opstaan en, gespannen fel, of ‘t een klare snare ware, dichten ende…