Alle inzendingen van Hendrik Marsman

"Ik die bij sterren sliep en 't haar der ruimten droeg als zilveren gewei, en 't stuifmeel der planeten over de melkweg blies en in de maan gezeten langs 't grondeloze blauw der zomernachten voer, ik ben beroofd en leeg, mijn schepen zijn verbrand, mijn stem verloor haar gloed en vindt geen weerklank meer in 't dode firmament, niets dan…

"Wie zegt mij dat het verraad niet herleeft in een ander land? waarom vluchten uit weerzin en leed, waarom hopen dat men vergeet wat de ziel heeft doorstaan en gemerkt? slechts zolang de herinnering nog werkt is mijn leven mijn eigen bezit, onverschillig of het bestaat uit vervoering of nederlaag. als ik opbreek en wakker word in een nieuw…

De zuilen zijn vluchtig verguld. een oeroud zwijgen heeft zich opgericht uit de getijden der vergankelijkheid. en onberoerd staat dit verweerd geweld boven de wirwar en het gekrioel der mierennesten, en het zichzelf verdelgend menselijk gewoel. geen bloem, geen schaduw zijn gebleven gelijk zij waren op de eerste dag en elke nacht…

Vaag, geheimzinnig en groots gaat de avond over in nacht - alle grens en gloed wordt gedoofd en het donker regent als as. en ik, die de roepstem des doods heeft bezworen als nimmer voorheen van mijzelve afstand te doen, en ik, wie de engel verscheen zonder blinkende rusting of zwaard zwart en stil aan het eind van de…

De aarde spant zich om hem uit te stoten, de roekeloze, die haar greep ontsprong en zich naar hare rondste toppen wrong, waar 't wonder hem der luchten wordt ontsloten – Want vorsing loert in zijn gedoken sprong en heersen ligt in zijne wil besloten; hij proeft de kansen om zich af te stoten aan harde lucht, waardoor zijn schroefslag zong.…

Dit gebied is een landstreek des doods en de middag is grauw als de nacht... ach, hoe lang heb ik niet gezocht naar het pad van haar huis, naar haar tuin, naar het gras dat haar schrede betrad. zij was de eerste die in de lente des levens een zomer lang met mij was... maar zij verliet mij en zij verried de vluchtige tenten voor het…

Tracht, na uw vijftigste jaar, langzaam te leren, dat het goed is als de bladeren vallen; de sterken worden dan toch nog lang niet gerooid; zeg tot u-zelf: ‘ik wil pas vallen onder de winterstorm’. - mij kan soms nu het verlangen al overvallen naar onze latere jaren, als ik niet meer gekooid in dit zwerfziek verlangen wonen zal in…

Wie kent zichzelf? ga zitten in een nieuw gewelf en neem een korte, scherpe stift die voor de drift en 't vliegend weer van het gevoel niet aanstonds zwicht; die wachten kan tot 't vergezicht en 't donker landschap van de ziel naar alle zijden openligt onder het koopren avondlicht. en als dan vogels zonder tal zijn neergestreken…

Trek de woestijn in, laat de karavaan de groene rijkdom der oasen, u zij de dorre oceaan van zand; goud en topazen bewaart ge niet, die zijn voor uw vriendin, de koningin van Scheba; de stierenvechter laat ge de arena, de volkstribuun het duizendvoudige gehuil van de hyena's die beurtlings ‘kruist hem’ en ‘hosannah’ roepen;…

Het was donker, hij lag op zijn bed. hij had het raam op de haak gezet, opdat het getij van de nacht door de baai van zijn kamer kon gaan en zijn dromen stijgen en dalen op de golven der maan, en hij dacht: 'hoe vaster ik slaap, des te zwaarder slaapt het heelal, hoe dieper ik ademhaal hoe hoger de nacht en het lied van de nachtegaal. kan…

De doden liggen hier goed. een jongen heeft mij er binnengeleid; eerst rende hij naast mij en voor mij uit als een jonge hond in de voorjaarszon, tot ver buiten de poort, waar de heuvelrug als een havenhoofd plotseling afbreekt, een brug van basalt, hoog boven het andalusische land dat golft als een zee, tot de einder beplant met…

De zon hing laag. tussen de witte muren verbloedde goud en zwart het avondrood. hij, van zijn hoog terras, volgde de lange strepen, het vluchtig zog van nooit geziene nooit gedroomde schepen door het gemarmerd zilver van de zee. de huiveringen van 't geschubd metaal, door 't stijgend maanlicht rimpelend beschenen, waren…

De palmen staan recht en stil. donkerblauw liggen de schaduwen neergeveld. onder het staal van het firmament heerst het roerloze zilverblauw. de hemel is hel - en de wereld is zo stil en verlicht, dat de maan, verlost van haar licht, een onzichtbaar zilveren spoor in de zilveren ruimte verloor. tussen de palmen het licht.…

Geen stijl, maar des te meer karakter heeft de stad, Een harde en benepen eigenzinnigheid, Die zich de maat van alle dingen waant; Een stugge sfeer, vol plotselinge volten - De pleinen liggen meest terzijde van 't verkeer, Dat, saamgeperst in zulke smalle geulen, Dat reeds een sandwichman zijn houten vlerken schuurt, Chronisch aan spijsverteringskrampen…

Glazen grijpen en legen; veel jagen en reizen; vrouwen omhelzen en strelen; strijden op felle paarden en blinkende wateren splijten; spelen met licht en donker; de dag en de nacht doorrijden onder fluweel en schaduw en flonkrende sterrenbeelden. het staat niet in mijn hand gegrift; en een hand is een leven, een lot; ik lees slechts…

"De liefde slaapt in haar hart als de lente in de winterse grond die in koude en duisternis wacht als een vlinder in haar cocon. in het dorp waar ik nu overnacht schijnt morgen een schuimende zon in een hemel met palmen bevlagd! geen regen, geen schaduw, geen sneeuw, geen dooiende schemering die als een zwavelen zon in de rafels hangt van…

Laat mij de angel van 't venijn, door argwaan in uw hart gedreven uittrekken, en een felle pijn de aanvang zijn van het genezen. en laat ons langs het steil ravijn opnieuw de oude weg betreden die ons terugvoert naar het huis, dat in de duisternis beneden nog aan de voet der heuvel ligt; waar gij zo eenzaam hebt gestreden, toen leed de liefde…

Laat mij alleen. dit is de tweesprong onzer wegen. gij hebt mij tot de verste rand geleid. maar keer hier om, ween niet. gij kunt de laatste tocht naast mij niet schrijden, noch ik met u, gij gaat hem eens alleen. gij zijt mij nochtans onverdeeld verpand: ik heb uw bloed de donkre kus gegeven van hen, die boven dood en leven ontstegen zijn…

Ik loop door ’t polderland onder de helle regen; oneindig is het land, oneindig zijn de wegen, die naar de kimmen gaan; in lage hemelstreken heerst tussen zwarte kreken het mistig licht der maan. o, dertigstroomenland, het volk dat u bewoont versombert in krakelen die geld en God verdelen, purper en doornenkroon. oneindig is het land…

De maan maakt de nacht tot een sneeuwwit veld. een man heeft zijn vriend van zijn leven verteld: er is door dit spreken een wonder gebeurd: hun harten zijn zozeer eender gekleurd dat de een als hij soms naar de ander ziet bij zichzelve zegt: maar ben ìk dat niet? een vrouw; nog een vrouw; een verterend gemis. het is alsof alles ten einde…

Dood neem mij mee. ik heb hier afgedaan. ik wil op de rotsen te pletter slaan en versplintren in open zee... neem mij mee, dood.…

'Ik zag een vrouw, die schreed alsof zij nooit zou sterven.' A. Roland Holst Vrij en eeuwig, tijdeloos ontheven, in een hoog en onaanrandbaar zweven, schrijdt gij, koninklijk geheven, langs de blauwe muren van het licht. o! de sneeuwstorm van uw gouden mantel o! de zon, het diamanten vlamsel, dat de heemlen uitstroomt uwer haren…

De namen van wie eens mijn vrienden waren werden tot as tussen mijn tanden, en ik spuw ze uit. eenzaam schijnt men te moeten zijn in deze dode landen, het leven dooft in kaars na late nachtkaars uit.…

Groen is de slag van de stroom door het dal van de dag heuvlen van licht zijn de wallen de stad is een fort door de poorten der bruggen ligt zon gestort over de ruggen der golven de stad is bedolven onder het haar van de zon.…

De regen valt in de nacht in het dal, tussen donkere bergen; uw haar en uw handen zijn zacht, maar waar, waar moet ik mij bergen in die laatste verwilderde nacht als de hitte de overmacht zal verkrijgen op al het zijnde en de dood in de vlammen ons wacht. nu kan ik nog wel bij u schuilen maar hoe zal het zijn in die nacht als de winden als…

Schuimende morgen en mijn vuren lach drinkt uit ontzaggelijke schalen van lucht en aarde de opalen dag.…

Tussen dit ogenblik en mijn dood ligt misschien een lang leven; ook een groot? de hoop daarop heeft mij allengs begeven; maar is het groot of klein niet om het even voor wie gelooft dat wij pas met de dood gaan leven?…

De onrust en de lichtbewogen ontvanklijkheid van hare trekken zijn weggewist en overtogen door maanlicht, dat in zachte plekken gestort ligt over kruin en peluw — en dekens die haar slaap bedekken welven het maanlicht tot een landschap, een keten die zijn tere bekkens van zilverglans doet overstromen — hoe lieflijk droomt het hoofd daarboven…

Ik zie de zon nog in het venster staan maar reeds vervaagt de schemering de uren. ik weet dat het niet lang meer duren kan, totdat ik met de dood alleen zal zijn. gij hebt mij lief; ik heb vergeefs getracht u zo volledig lief te hebben als gij mij; vergeef het mij: ik heb het slecht gedaan, en bid voor mij en ga dan van mij heen; hoe teer en…

Soms, dwalend over heuvels, hoor ik uwe stem. — meestal op stille ongerepte plekken waar de natuur nog iets gevangen houdt van haar voormenselijke zuiverheid. soms aan een water, soms ook in het woud. maar op de rotsen met de zachte wieren die onweerstaanbaar aan uw haar doen denken vrees ik u telkenmaal te gaan herkennen in de gedaante van…