Alle inzendingen van Hendrik Marsman

Hij was van vuur. een golf, een vlam, een stromend stuk natuur, blinkend als water in de zomerdag. nooit, sinds ik hem zag, zag ik nog een man wiens wezen zo bezielend overkwam tot in zijn blik, zijn praten en zijn gang. een rechte beuk, ook toen zijn einde kwam. de bliksem sloeg en van de bergen dreunde het naar zee, met echo's naar de…

Geen dragender, doodlijker wonde dan het knagend en slepend besef van een schuld, een erflijke zonde, bedreven voordat wij bestonden en waarmee ook het vlees is besmet. laat het lichaam allengs weer herrijzen in zijn trotse oorspronklijke staat laat de zon ook de huid weer genezen van de angst die de leden doorvaart als het lijf,…

De hemel groots en grauw. daaronder het geweldig laagland met de plassen; bomen en molens, kerktorens en kassen, verkaveld door de sloten, zilvergrauw. dit is mijn land, mijn volk; dit is de ruimte waarin ik wil klinken. laat mij één avond in de plassen blinken, daarna mag ik verdampen als een wolk.…

Soms, dwalend over heuvels, hoor ik uwe stem. — meestal op stille ongerepte plekken waar de natuur nog iets gevangen houdt van haar voormenselijke zuiverheid. soms aan een water, soms ook in het woud. maar op de rotsen met de zachte wieren die onweerstaanbaar aan uw haar doen denken vrees ik u telkenmaal te gaan herkennen in de gedaante van…

De dag overweldigt de wijd-open ramen met het morgenlichten der zee; berglanden, vloten, eilanden zonder namen, de kersentuinen van Jokohama stromen en sneeuwen voorbij ... ik voel mij gesterkt en tot reizen gereed; vermoeidheid en slaap zijn verwaaid als mist in de wind ... — waar gaat gij heen ? — naar het land dat mijn hart heeft bemind…

De namen van wie eens mijn vrienden waren werden tot as tussen mijn tanden, en ik spuw ze uit. eenzaam schijnt men te moeten zijn in deze dode landen, het leven dooft in kaars na late nachtkaars uit.…

O, vrouw, bloeit schaduw waaierbloem en firmament, dat sterren schrijden in de gang mijns bloeds en nacht de weerklank van de roep der handen en uit de zoom van mijne donkerheden, onder de hemelbruggen mijner armen, het maanzeil tastend over dansend stroomlijf o, het zal stranden aan gifspelonk der ogen, vrouw…

Tracht, na uw vijftigste jaar, langzaam te leren, dat het goed is als de bladeren vallen; zeg tot u-zelf: 'ik wil pas vallen onder de winterstorm'. - mij kan soms nu het verlangen al overvallen naar onze latere jaren, als ik niet meer gekooid in dit zwerfziek verlangen wonen zal in het huis aan de brede rivier. hoe goed zal het zijn de…

Ik zit voor het open raam van de kroeg. Het is zonnig, het is nog vrij vroeg. En zeer, zeer vroeg was vanmorgen het licht, de wereld, de zon en het jaar, waardoor ik liep in snel, verend ritme, stromend en stralend - en lachend met haar, die nu met een blinkend gezicht tegenover mij zit. Zij lacht, haar tanden zijn wit. De schaduw op onze…

Dood neem mij mee. ik heb hier afgedaan. ik wil op de rotsen te pletter slaan en versplintren in open zee... neem mij mee, dood.…

Vaag, geheimzinnig en groots gaat de avond over in nacht - alle grens en gloed wordt gedoofd en het donker regent als as. en ik, die de roepstem des doods heeft bezworen als nimmer voorheen van mijzelve afstand te doen, en ik, wie de engel verscheen zonder blinkende rusting of zwaard zwart en stil aan het eind van de…

Ik zat op school en kreeg weer te horen Dat de toren van Babel als een ton in duigen had moeten vallen omdat de menselijke ziel van de ene hoogmoed in de andere viel ‘en hoogmoed komt voor de val—’; zij had haar grenzen niet willen bewaren, zij had niet kunnen verkroppen dat de toppen des heuvels onbereikbaar waren, zij had Gods…

In de weiden grazen de vreedzame dieren; de reigers zeilen over blinkende meren, de roerdompen staan bij een donkere plas; en in de uiterwaarden galopperen de paarden met golvende staarten over golvend gras. ----------------------------------------- uit 'Verzamelde gedichten'…

De aarde spant zich om hem uit te stoten, de roekeloze, die haar greep ontsprong en zich naar hare rondste toppen wrong, waar 't wonder hem der luchten wordt ontsloten – Want vorsing loert in zijn gedoken sprong en heersen ligt in zijne wil besloten; hij proeft de kansen om zich af te stoten aan harde lucht, waardoor zijn schroefslag zong.…

Oneindig zijn de vloeren van de nacht – en dromend bruine vrede, deint, o akkeraarde, dit donkre nachtland in uw warme schoot o, paarlen licht aan donkers zachte zomen schoort een verlaten boom de wankelende boog der nacht. als gij de avond om uw schouders plooit, figuur, gekerfd uit nachtelijk ivoor, de droom der wimpers langs de luchten…

'Ik zag een vrouw, die schreed alsof zij nooit zou sterven.' A. Roland Holst Vrij en eeuwig, tijdeloos ontheven, in een hoog en onaanrandbaar zweven, schrijdt gij, koninklijk geheven, langs de blauwe muren van het licht. o! de sneeuwstorm van uw gouden mantel o! de zon, het diamanten vlamsel, dat de heemlen uitstroomt uwer haren…

De zomer en de late rozen zijn zacht ontblaadrend uitgebloeid; het bloedend vuur, het hete blozen tot oud oktobergoud vergloeid. de groene vlammen van de bomen - bestorven bruin en wingerdrood - zijn van hun donkre drift benomen o dag, o droom van blauw en goud! het licht hangt in de honingraten der vensters als een vochtig vlies…

De eenzame zwarte boot vaart in het holst van de nacht door een duisternis, woest en groot, de dood, de dood tegemoet. ik lig diep in het kreunende ruim, koud en beangst en alleen en ik ween om het heldere land, dat achter de einder verdween en ik ween om het duistere land, dat flauw aan de einder verscheen. die door liefde getroffen is…

Ik zie de zon nog in het venster staan maar reeds vervaagt de schemering de uren. ik weet dat het niet lang meer duren kan, totdat ik met de dood alleen zal zijn. gij hebt mij lief; ik heb vergeefs getracht u zo volledig lief te hebben als gij mij; vergeef het mij: ik heb het slecht gedaan, en bid voor mij en ga dan van mij heen; hoe teer en…

Volk, ik ga zinken als mijn lied niet klinkt; ik moet verdrogen als gij mij niet drinkt; verzwelg mij, smeek ik - maar zij drinken niet; wees mijn klankbodem, maar zij klinken niet. - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - kwatrijn uit Porta Nigra (1934)…

Dit is haar graf, onder de jonge linden vergaan haar handen en haar zachte ogen. moet men geloven dat wie haar beminden haar eens hervinden en herkennen mogen?…

Dit gebied is een landstreek des doods en de middag is grauw als de nacht... ach, hoe lang heb ik niet gezocht naar het pad van haar huis, naar haar tuin, naar het gras dat haar schrede betrad. zij was de eerste die in de lente des levens een zomer lang met mij was... maar zij verliet mij en zij verried de vluchtige tenten voor het…

Glazen grijpen en legen; veel jagen en reizen; vrouwen omhelzen en strelen; strijden op felle paarden en blinkende wateren splijten; spelen met licht en donker; den dag en den nacht doorrijden onder fluweel en schaduw en flonkrende sterrebeelden. het staat niet in mijn hand gegrift; en een hand is een leven, een lot; ik lees slechts in…

Schuimende morgen en mijn vuren lach drinkt uit ontzaggelijke schalen van lucht en aarde de opalen dag.…

Laat mij de angel van 't venijn, door argwaan in uw hart gedreven uittrekken, en een felle pijn de aanvang zijn van het genezen. en laat ons langs het steil ravijn opnieuw de oude weg betreden die ons terugvoert naar het huis, dat in de duisternis beneden nog aan de voet der heuvel ligt; waar gij zo eenzaam hebt gestreden, toen leed de liefde…

Dwalend over de hoogten gaat het lichaam zijn zwaarte vergeten; vaag herinnert het zich, dat in de spleten halverwege de top kleine roofvogels huizen en hoe de nesten zich vastklampen tegen de steilten; in het dal moeten de huizen staan en vreedzame dieren gaan grazend over de weiden. 'hoe lang zal de heugenis aan het dal nog kunnen…

De maan breekt de wolken uiteen; en stromende uit die wel breken kolken en kreken, gletschers en meren naar alle verten uiteen. de aarde is klein en alleen, een slingerend schip in het ruim, dat zich stampend en schuin overstag gaand in doodsangst kampende boven houdt op het kolkende water des donkers onder het stormende schuim. ik lig…

Groen is de slag van de stroom door het dal van de dag heuvlen van licht zijn de wallen de stad is een fort door de poorten der bruggen ligt zon gestort over de ruggen der golven de stad is bedolven onder het haar van de zon.…

Tussen dit ogenblik en mijn dood ligt misschien een lang leven; ook een groot? de hoop daarop heeft mij allengs begeven; maar is het groot of klein niet om het even voor wie gelooft dat wij pas met de dood gaan leven?…

Ik vraag mij af hoe lang het nog duren zal dat ik als een bal heen en weer word geslingerd en van vrezen verval tot steeds dieper vreesachtigheid. en hoe kort is de tijd, hoe kort is de tijd dat ik als een bevende voorjaarswingerd tegen de machtige muur van het leven hang! waarvoor ben ik bang? ik ben bang voor het uur dat de dood mijn…