Alle inzendingen van Jan Jacob Slauerhoff

De zee, het enige leven dat strekt Van begin tot einde -Terwijl alle andre, voor kort gewekt, Gedwee en weerloos verdwijnen- Geeft in eeuwige breking De grote, zachte verzekering Dat, wanneer allen versterven, verstijven, Zij bevallig zal blijven. En als ik ga gehaast, Genaderd en genaast Door de jagende dood, Hoor ik de troost Van ’t…

In mijn leven, steeds uiteengerukt Door de vlagen waar 'k aan blootsta, Daar 'k niet kan hechten aan liefde en geluk Die mij zullen drijven tot ik doodga, Ontstaan soms plotsling enkle plekken Van een stilte zo onaangedaan, Dat ik geloof in slaap te zijn gekomen Bij de diepten waar geen onderstromen Meer door 't eeuwig stilstaand water gaan…

Morgen rijd ik met bedwelmende bloemen naar je toe. Ik wil niet langer wachten, eindelijk weten hoe Je bent; de bloemen zullen je verraden. Als je liefdeloos bent, zullen ze kwijnen en treuren; Als je kwijnt van verlangen, heviger geuren; Als je brandt van verlangen, hun knoppen scheuren En jij in een groot gebaar al je gewaden.…

Wij wachten daaglijks dat morgen Vrijheid aanbreken moet, Om nooit meer te gaan in ‘t verborgen Terug – ons licht voorgoed. Gebeuren zal dit niet, Zomin als een engel daalt Naar streken waar verdriet Tot wanhoop wrang verschaalt, Niet volgens onze orde: ‘t Geluk wacht zijn eigen tijd Om geboren te worden Binnen de werkelijkheid. Maar…

Is ‘t waar dat ik, in langvervlogen dagen, Geloofde in dromen en een dichter was? Dat jonge meisjes met mijn verzen lagen Zich te verzadigen, eenzaam in ’t hoge gras? Waarom wil geen mij, eenzaam nu, hergeven Wat van de liefde, aan hun bloei verloren? Nu ik verminderd ben, na zoveel leven Nog zelfs niet zeggen kan: ik ben geboren. Is de…

Mijn gade, het is goed, wij zullen toeven In een klein stadhuis, ik zal niet vertrekken, Al bleven mij veel eilanden te ontdekken Die zich om mijn afwezigheid bedroeven. Niet dicht bij zee, om mijnentwil, 't Werd mij ondraaglijk aan de rand Der ruimt' te rusten, bij de golven stil: Bewaar mij diep in 't binnenland. 'n Gewezen vestingstad…

Geluk, te lang gehoopt, wendt steeds in leed. Toen wij ’t eerst landmerk: Cintra’s heuvels zagen, Werd Heitor ook naar ’t achterdek gedragen En gleed in zee van onder ’t rood-groen kleed. Toen kwam, dwars door de kim, de blauwe Taag en De bruine heuvlen weken, hemelsbreed: Of ’t vaderland zijn armen opendeed, Ons weergekeerden aan zijn hart…

De rustigen die mij tartten te vertrekken Heb ik om 't schip te krijgen woest beloofd Rijkdommen fabelachtig te ontdekken, Waarvoor ik ingestaan heb met mijn hoofd, En eindlijk in triomftocht aangebracht. Tot zinkens toe geladen lag mijn vloot. Wel waren bijna al mijn mannen dood, Maar alle havensteden bont bevlagd. Toen moest ik knielen voor…

In Nederland wil ik niet leven, Men moet er steeds zijn lusten reven, Ter wille van de goede buren, Die gretig door elk gaatje gluren. 'k Ga liever leven in de steppen, Waar men geen last heeft van zijn naasten: Om ‘t krijsen van mijn lust zal zich geen reiger reppen, Geen vos zijn tred verhaasten. In Nederland wil ik niet sterven, En in…

Ik had het leven me anders voorgesteld, Meer als een spel van nauw betoomde krachten, Van grote passies en vermetel trachten, De grote trek, de worstling met geweld. Geen vrouw is Venus en geen man is held, En beiden trachten zij elkaar te pachten, En geen van beide' is ooit een dag bij machte Te leven door klein euvel ongekweld. Men wil…

Wij moesten riet gaan plukken, Lang riet waar wind in ritselt, Waarvan men manden vlecht, En mochten in een boot ’t Vijfvoudig meer bevaren, Bereikten ’t eiland lang voor noen. Wij lagen ’s avonds nog in ’t gras, En hadden niet één handvol riet Geplukt om mee naar huis te gaan.…

Hij had het land waarvoor hij scheepging lief, Lief, als een vrouw 't verborgen komende. Er diep aan denkend stond hij dromende Voor op de plecht en als de boeg zich hief Was 't hem te moede of 't zich reeds bewoog Onder de verten, waarin 't sluimerde, Terwijl 't schip, door de waterscheiding schuimende, Op de aanbrekende geboort' toevloog…

Ik moet weer op zee gaan, een goed schip en in 't verschiet Een ster om op aan te sturen, anders verlang ik niet. Het rukken van 't wiel, 't gekraak van het hout, het zeil er tegen, Als de dag aanbreekt over grauwe zee, door een mist van regen. Want de roep van de rollende branding, brekende op de kust, Dreunt diep in het land in mijn oren…

't Meest in nachten als de maan haar stralen Koud en lusteloos door 't ruim laat dalen, Ben ik radeloos, denk: ik zal maar ergens Zwak en zwervens- Moe mij laten vallen in het zand, Plompverloren en mij wat bedekken En dan blijven liggen tot mij een komt wekken, Deernis koestrend op komt rapen En zo niet, dan blijf ik slapen. Maar ik weet…

De pijnboom, eenzaam, Op steile spits, De storm rolt rotsen Voorbij zijn stam; En diep daaronder, In 't dal, de kruinen Die vrede aadmen, In dommel suizlen ...…

Kon ik eenmaal toch jouw dans weergeven In een van het woord bevrijd gedicht, Eenmaal even vrij en lenig zweven Als jij in de lucht en in het licht Met je lichaam doet, dat toch niet even Los van de aarde is als wat ik dicht, Zich met moeite van de grond opricht, Zwaarder dan mijn geest, en toch kan zweven. Jij kunt met een wending, een…

Hoe snel gaat de vrouw voorbij, Op straat, in de trein, op de sponde, Vlakbij en oneindig ver. Soms ziet men alleen oog, mond en haar (Nog iets van haar boezem misschien) En kent haar tot in ’t tederst. Soms was men met haar vereend Duizend nachten en meer En is haar toch zo vergeten, Alles, haar geur, mond, haar, Als was het zeven jaar…

Bij 't opstaan zuchtte ik dat mijn haar grijs werd, En dat het uitviel bij het slapen gaan. Mijn laatste lokken koesterde ik als kostbaarheden, Nu zijn ze weg en ik ben opgelucht. Ik hoef nu nimmermeer mijn haar te wassen, Ik leg mijn kam weg, een verouderd wapen, En, zucht elkeen bij zwoel en drukkend weer, Dan is mijn kale kop zo heerlijk…

De zee trekt onder de nacht Naar vele verlaten stranden; Als een vloeibare wind is zijn klacht, En zout, zoals tranen branden. Ik voel dat overal waar de Branding in snikken breekt Tegen de kusten der aarde, Mijn leed met zijn golven smeekt Om de verloren genade Jou weer nabij te zijn. Ik wil van mijn schip af waden Naar iedere einderlijn…

Het leven verlangt steeds naar de dood. Bemin je? Weet jij waar vandaan Wij kwamen en waarheen wij gaan? Neen? Nu, wat heeft dan blijven nood? Ik breng je geen geluk, ik kom Alleen vergeten in je schoot, Moe van het reizen naar de dood Die nader komt als ik niet kom. Het vuur krimpt onder dunne korst, Nauw sluit de kou van het heelal Rondom…

Ver stond de strakke lucht Als een grijszijden scherm Gespannen voor de dood. Aan deze zijde een vlucht Vogelen met gekerm, Onze hoofden over, vlood. De grond bekroop wat groen. Schril staken stengels riet. De wereld stond ontbladerd Uitstervend in seizoen, Dat zon voorgoed verliet, Weer tot de maan genaderd. Wij vonden nog een zoen.…

Zeven zonen had moeder: Allen heetten Peter, Behalve Wanjka die Iwan heette. Allen konden werken: Eén was geitenhoeder, Eén vlocht sandalen, Eén zelfs bouwde kerken; Maar Iwan die Wanjka heette Wilde niet werken. Op een steen in de zon gezeten Bespeelde hij zijn schalmei. "O, mijn lieve, Mijn lustige, Laat mij spelen In de…

Gedoemd om droevig te leven Wordt ieder die te veel liefheeft; Nog nooit hield mijn hart het tegen, De liefde die groot verdriet geeft. Weer zocht tevergeefs aan jouw borst Mijn gemartelde hart zijn rust, Dat wil troost voor brandende dorst En wordt niet gelest door lust. En altijd lijden en boeten Moet men voor iedere daad, Tot de wellust…

Het huis sliep achter zijn gesloten blinden, Wij zaten samen op de kille bank, De dag was als haar oude vader krank, De blaren fluisterden met moede winden. Moe van de geuren die zij moeten dragen Van graven oud en rozen uitgebloeid, Weemoedig vlagend door verwarde hagen En 't armlijk loof dat om de zerken groeit. Je hebt weinig…

't Geweld van de wervelende vlagen Verwoest de weerloze bloemen en plundert de steunende hagen, De blanke meren vertroebelen. Had ik nu een nederige hoeve En kinderen spelende buiten, Om aan de beregende ruiten Gedachtloos gelukkig te toeven. Na 't zwerven en stuurse staren Over de eeuwige zee, Na 't eindeloos tumult van gevaren: De…

Voor de zachtmoedigen, verdrukten, Tot geregelde arbeid onwilligen, Voor de met moedwil mislukten En de groots onverschilligen, De reine roekelozen, Door het kalm leven verworpen, Die boven steden en dorpen De woestenijen verkozen, Die zonder een zegekrans Streden verloren slagen En 't liefst met hun fiere lans De wankelste tronen schragen…

Ik hoor niets meer van haar, en vroeger Was ’t ruisen van haar gewaad al vreugde; Leeg en stil staat haar zaal, Stof hoopt zich op, ongestoord, Blaren ritselen verlangend langs 't raam – Hoe kan ik haar dan missen? Daar dat gordijn, Gleed haar schim er niet langs? Ruiste haar rok niet? Kom, kom toch terug!…

Ik wilde een gedicht op een waaier schrijven, Zodat je de woorden je kunt toewuiven En de strofen, wanneer je wilt blijven Mijmren, weer achtloos dicht kunt schuiven. Maar liever wilde ik dat ze binnen In je gewaad geschreven stonden, Zodat tegelijk met batist* of linnen Mijn gedachten je strelen konden. Ik zou deze dwaze wens niet uiten…

Ik leefde ook liever monogaam, Maar ben veroordeeld als nomade, Tot geen gestage echt bekwaam, Steeds af te wijken van de paden Door elk van wieg tot graf bewandeld, Strak afgewend van 't boos instinct: Hun ziel voor welvaart vlot verhandeld, Hun drift verdrongen en verminkt. 't Geluk, dit smadelijk verdrag Toch te vergeten bij een…

En zoveel schande werd in liefdes naam Met rein gelaat, gemeen gemoed bedreven, Dat ik mij vaak genoeg voor liefde schaam En walging mij belet om voort te leven. Een felle blos, een bloedgolf stijgt naar 't hoofd, Het wordt mij beurtlings rood en zwart voor ogen. Ach, alles wat geluk is wordt geroofd, Bevochten op almachtige gier en logen.…