biografie: Gerrit van de Linde
1808-1858
Gerrit van de Linde Jz. (Rotterdam 1808 - Londen 1858)
Dichter die als `de Schoolmeester' bekend geworden is. Vanaf 1825 student in de theologie te Leiden. Na zijn deelname aan de tiendaagse veldtocht in het regiment jagers voltooide hij zijn studie niet. Door zijn losbandige levenswijze onmogelijk geworden vertrok hij in 1833 naar Engeland. In Londen kwam hij na een moeilijke tijd aan het hoofd van een kostschool te staan. Een voorbeeldige levenswandel en humane opvoedingsmethoden kenmerkten toen zijn optreden.
Met het Nederlands experimenteerde hij in humoristische verzen, die werden gepubliceerd in de almanak Holland van zijn vriend Jacob van Lennep. Van Lennep bracht deze gedichten na de dood van de dichter met een levensbericht (`Iets over de schrijver en zijn dichttrant') bijeen in de bundel Gedichten van den Schoolmeester (1859), die regelmatig herdrukt zouden worden. Deze poëzie, die grotendeels uit zgn. knittelverzen bestaat en waarvan vooral de `Natuurlijke historie voor de jeugd' populair werd, kan gezien worden als een tegenwicht voor de levensernst van de dichter. Overigens schreef Van de Linde als student al parodistische verzen en humoristische brieven. De Schoolmeester bereikt zijn effect wanneer hij doorborduurt op zonderlinge gedachtenassociaties.
F.K.H. Kossmann verzorgde in 1959 een Keuze uit de Gedichten van den Schoolmeester, waarvan de inleidende studie nieuwe gegevens bevat, ontleend aan de brieven van Van Lennep en het hier te lande onbekend gebleven boek Reminiscences (1917) door Gérard van de Linde, de oudste zoon van de dichter. In 1975 verscheen een facsimile-uitgave van de Gedichten naar de zesde druk van 1872. De belangstelling voor de dichter nam nog toe door enkele brievenpublikaties, waarin o.m. de gebeurtenissen uit zijn Leidse tijd onthuld werden.
Uitgaven:
Gedichten van den Schoolmeester (1942), met inl. van C.J. Kelk; Waarde van Lennep, brieven van de Schoolmeester (1977), ingel. en toegel. door M. Mathijsen; M. Mathijsen, H. Eijssens en D. Welsink, Schandaal in Leiden (1978), brieven.
Inzendingen van deze schrijver
45 resultaten.De wol en het lam, een fabel (La Fontaine nagevolgd)
poëzie
3.0 met 21 stemmen 
5.216 Zeg eens, krullebol, sprak een wolf tot een lam bij een beek:
Waarom sta je daar zo te drinken alsof geen mens er naar keek?
't Wordt hoog tijd, dat ik eens kennis met je maak en wat nader spreek,
En dat zal heel wat anders zijn, dan met rammetjes te vrijen.
Wou jij nu hier het water bederven; ...
Op Matroos (Grafschrift)
poëzie
3.0 met 19 stemmen 2.561 Ik lig hier als een varken in mijn kist, potverblommen!
Ik heb al veel beleefd; maar zo iets is mij nog nooit overkommen.
----------------------------------------------------------------------------------
Grafschriften uit: De gedichten van den Schoolmeester (1859)
De Nachtegaal
poëzie
4.0 met 11 stemmen 2.667 Daar school een nachtegaal in 't groen
Het was in de Mei!
En hij zong zo zoet in ’t loof-festoen,
Het was in de Mei!
En hij gaf zijn zoetelief een zoen
Net als ik of hij zou doen,
Zes maal, zes maal, zesmaal doen,
Het was in de Mei!
- Een bloedverwant van Patertje langs de kant.
...
Op natte hondenneus
poëzie
3.0 met 19 stemmen 2.825 Waarom is een hond
Toch zo gezond? -
Die er niet op gevat is,
Zegt: 'Omdat zijn neus zo nat is.'
Doch iemand die logica leert,
Zegt terstond: ''t is juist omgekeerd.'
Wekkers
poëzie
4.0 met 5 stemmen 1.366 In 't onbekende Zuiën,
Waar men onder andere van klokken en pendules niet weet, mitsgaders van 't beieren, kleppen en luien,
Weten de horologiemakers natuurlijk met hun lege tijd geen raad,
En nemen daarom dienst als wekkers ten nutte van de Staat:
En als je dan 's morgens eens heel vroeg kl...
De Leeuw
poëzie
3.0 met 27 stemmen 6.577 Een leeuw is eigenlijk iemand,
Die bang is voor niemand,
Zijne ogen en zijn neus
Zijn groter dan die van een reus;
En zijn muil
Is een ware moordkuil;
Met zijn klauw
Is een leeuw geweldig gauw;
Met zijn staart
Gooit hij een schutter van zijn paard;
En met zijn tanden
Durft hij ...
De Haan
poëzie
3.0 met 18 stemmen 2.860 Wij zijn het eens met Linnaeus, dat er geen beesten bestaan,
Die meer van kippen houden dan een haan,
En het blijkt uit de Natuurlijke Geschiedenis,
Dat dit eigenlijk de oorsprong van onze hoendereieren is.
Een haan is vervolgens één van die dieren,
Die de natuur met hun vederen versieren,
E...
Staaltjes van IJdelheid
poëzie
3.0 met 10 stemmen 2.304 Nos poma natamus
Zo hopen dwaze paardenvijgen,
Die, daar ze in 't stinkend stalvocht staan,
In hun vermeet'le drekhoop-waan
Hun afkomst onbeschaamd verzwijgen
En zweren dat ze uit zwemmen gaan,
Door al dat graad'loos bluffen slaan
Tot hoger glorie nog te stijgen,
Een eretitel ...
Een aap
poëzie
3.0 met 29 stemmen 3.331 Een aap,
Schoon kleiner dan een schaap,
Is echter een veel verstandiger knaap
En zou zich niet zo gemakkelijk laten scheren,
Als een schaap doet, in zijn wollen kleren.
Een aap is zeer amusant,
Vooral in zijn geboorteland,
En heeft in zijn jeugd veel grappiger manieren
Dan de meeste jongel...
Het ijs
poëzie
4.0 met 9 stemmen 4.010 Het maagdlijk ijs is minder glad,
O jeugdlief, dan uw levenspad.
Op het ontvangen van nieuwe haring
poëzie
2.0 met 19 stemmen 2.558 O Haring, met uw pekelsmaakje,
O hartverkneutrend zeeziek snaakje,
Hoe dorstig, hoe gelukkig maak je
De maag, die van uw lekkers houdt.
Gij zijt een fraai en snoeprig visje,
In 't keurlijk peterselie-disje,
Een mals beet voor jong en oud.
Geef andren spekstruif of pasteitjes,
Of Fra...
Voor- en nageslacht
poëzie
3.0 met 26 stemmen 2.794 Voorgeslacht
Ruige borst en brede schouders,
Leeuwenhart en aadlaars oog:
Rijzig kroost van reuzenouders
Vorstlijk zaad, in adel hoog:
Onvergeetbaar voorgeslacht.
Nageslacht
Bleke kindren, kranke moeders,
Neven met een breukband aan,
Schele zusters, bochelbroeders,
Vaders, d...
Op Leidse held.
poëzie
3.0 met 7 stemmen 1.782 Wij waren drie broers; doch daar ik gesneuveld ben in 't beleg van Leien,
Zo zijn we nu nog maar met ons beien.
Eerste les in de geografie
poëzie
3.0 met 19 stemmen 2.908 van De Schoolmeester (Gerrit van de Linde)
Geografie is eigenlijk kennis der aarde,
En voor de jeugd van ontzaggelijke waarde;
Want Amerika
Is b.v. zeer verschillend van Afrika;
Ofschoon vele Afrikanen
Zich als slaven begeven naar de Amerikanen.
Zo b.v. is Azia een heel oude heer,
En Eu...
De ezel
poëzie
3.0 met 26 stemmen 4.285 Een ezel is een heer met een staart,
Die hij van achteren draagt, als een paard.
Het verschil tussen ezels en geleerde doktoren
Zit hem soms minder in 't hoofd dan wel in de oren.
De Vogels
poëzie
2.0 met 14 stemmen 2.545 Een fikse vogel
Gaat bijna zo gauw als een kogel;
Doch in zijn kooi
Vliegt hij nooit zo ver of zo mooi.
Zijn jassen en japonnen, enfin al zijn kleren,
Noemt een vogel: 'mijn veren';
En een kanarie heeft heel veel
Van een jonge juffrouw in 't geel.
Om een vogel aan 't s...
Groot en klein
poëzie
3.0 met 5 stemmen 1.905 ONDER de grond liggen, Goddome, koning en bedelaar,
Zonder complimenten en als broertje en zusje bij mekaar,
Maar je most er, God verdomme!
BOVEN de grond eens om komme.
De springhengst in de klaverwei
poëzie
4.0 met 8 stemmen 2.174 De Springhengst in de klaverwei
Is in zijn amourettes vrij,
De kater ’s nachts op ’t hellend dak
Een gade zich kiest op zijn gemak
De wakkere haan steekt nooit zijn neus
Dan in het kipje van zijn keus,
Terwijl de weegluis aan de wand
Slechts Haar zijn woord en hart verpandt
Wier beeld, a...
Overleden schuldeisers
poëzie
3.0 met 11 stemmen 3.006 Hier liggen mijn crediteuren die mij zo godvergeten konden plagen,
En -liggen zij er niet- och God! dan wou ik dat ze er lagen!
Advertentie van de Schoolmeester
poëzie
3.0 met 12 stemmen 2.787 O Neêrland! stuur toch, blij te moe,
Uw kroost naar mijn collèzie toe,
De beste school die ooit bestond
Op ons gezellig waereldrond.
Men leert hier aan de lieve jeugd
Het Engels, 't cijfren en de deugd:
Men zingt er en men leest er
En elk diner, 't is geen bedrog,
Vindt gij als thuis, ja...
Brief
poëzie
3.0 met 13 stemmen 3.016 Ik schrijf u met een treurend hart:
mijn maag, thans in een strik verward,
die al de slimmigheid der art-
senijkunst en aptekers tart,
is krank, en gans en al bezeerd.
Het stuiversbroodje, onverteerd,
roept luid: 't is alles hier verkeerd!
Terwijl 't kadet, het stuiverskind,
zich even onve...
Schoolmeesters
poëzie
4.0 met 24 stemmen 3.535 Hij die, - uit vrije keus - ,
En in zijn achter kamer,
Met hoofdpijn als een hamer,
En volgestopte neus,
Met klemming op zijn water,
En lusten als een kater,
En met een stijve nek,
En vijf gebroken ruiten,
En deuren, die niet sluiten,
En 't Pootje* in zijn kuiten,
Er uitziet als een gek;...
De ruiter
poëzie
3.0 met 25 stemmen 2.704 Een Ruiter is een mens te paard,
Omtrent drie voet hoger dan een mens op aard,
En die zich somtijds vasthoudt aan de manen en somtijds aan de staart.
Staaltjes van ijdelheid
poëzie
2.0 met 7 stemmen 2.207 Nos poma natamus.
Zo hopen dwaze paardevijgen,
Die, daar ze in 't stinkend stalvocht staan,
In hun vermeet'le drekhoop-waan
Hun afkomst onbeschaamd verzwijgen
En zweren, dat ze uit zwemmen gaan,
Door al dat gaad'loos bluffen slaan
T...
Baanvegerslied
poëzie
4.0 met 1 stemmen 468 Leg reis aan! leg reis aan!
't Leven is een gladde baan.
Bittere borrels of melk en saffraan!
- Vegertje, bind mij mijn schaatsjes eens aan. -
'k Heb het voor grotere lui wel gedaan.
Leg reis aan!
Bittere borrels of melk en saffraan!
- Vegertjelief, hoe leg ik het aan?
Vegertje! 'k...
Eieren
poëzie
4.0 met 3 stemmen 639 Ofschoon men natuurlijk voor eieren eer naar een hen zou gaan,
Krijgt men echter geen goede eieren zonder een haan.
De slang
poëzie
5.0 met 2 stemmen 768 Een slang
Is niet heel dik, maar naar proportie te lang;
Schoon sommige slangen, die van Amerika komen,
Bijna zo dik zijn als eikenbomen:
En menige Leidse diender maakt een mens niet half zo bang,
Als zulk een Amerikaanse slang.
Over het geheel wordt een slang zelden geprezen
Of het moet zi...
Op iemand ontevreden
poëzie
5.0 met 1 stemmen 1.383 Zeg, wandelaar, zeg,
Je moet niet denken, dat ik voor mijn plezier hier leg.
De leeuw en de rat. Een fabel
poëzie
1.0 met 1 stemmen 1.839 Een bejaarde leeuw zat geweldig in het nauw;
Want hij had juist de jicht, en de jager was hem te gauw:
Hij was dus in een net gelopen, door vernuftige mannen,
Een week te voren, ten behoeve van ZEd. gespannen.
Dit ziet een bejaarde rat,
Die, door grijze ervaring op alles gevat,
Bij zijn eigen ...
Voor- en nageslacht
poëzie
3.0 met 9 stemmen 1.792 Voorgeslacht:
Ruige borst en brede schouders,
Leeuwenhart en adlaars oog:
Rijzig kroost van reuzenouders
Vorstlijk zaad, in adel hoog:
Onvergeetbaar voorgeslacht.
Nageslacht:
Bleke kindren, kranke moeders,
Neven met een breukband aan,
Schele zusters, bochelbroeders,
Vaders, ...
Meer van deze schrijver...
