Alle inzendingen over Brahman

Voor paarsblauwe avondlucht zie 'k uit mijn raam, Als ijle veren, in de grond de stelen, Stil hun gewelfde pluimen, mijn abelen, Abelen, grac'lijk edel als hun naam, Die 'k niet kan zeggen, zonder hem te strelen Met voorzichtige lippen; ja, ik schaam Me half, dat niet, muzikale Calame, Mijn taal hem schild'ren kan met klankpenselen.…

Er zit een schim, wanneer we als vroeger praten. Hij ziet ons aan; wij doen, als zien we hem niet; En de een kijkt steels naar de and're, of hij hem ziet, En de ander antwoordt met niet-merken-laten: We horen 't, als hij zwijgt hoe we eenmaal zaten, Net zo, maar anders; en verwond'ring schiet IJl door ons heen, hoe mensen ooit 't verdriet…

Ver, ver - in droom - Ik hoor mijn jagerskreet Gillen door 't woud, als toen mijn arm de knots, Moordend door steenklomp, met machtige bots Op 't hunk'rend roofdier, bloedig voedsel, smeet; 'K voel mijn verleden, toen 'k, druipend van zweet Na donk're worsteling in holle rots, 'T bedwongen wijfje - vroegste mannentrots - Hijgend van…

Kortlevend plankton van de Brahmanzee, Zal 'k eenmaal naar hun vredebloei verzinken; Zolang ik niet de koele dood mag drinken, Golf ik en eb met de oppervlakte mee; Zijn geheimzinn'ge stroom volg ik gedwee, En als 'k uit wolkenschelp, die 'k rood zie blinken, Het ver geruis van de eeuwigheid hoor klinken, Voel ik mij zelf de wind, zelf…

Doorschijnende halve bol van nevel, ligt Over het kerkplein, ied're lamp een maan, 'T elektrisch violet; schaduwloos gaan De mensen, zwart het lijf, vreemd wit 't gezicht; De toren als een vinger opgericht Uit lage schemering van mensenwaan, Teruggetrokken en afwijzend, staan De middeleeuwen naast 't elektrisch licht. Zoekende lopen…

God zou de ziel vergodlijken door smart? Die dàt zei, was een spotter of een gek: Wie wast 't onreine blank met klev'rig pek, En bleekt met nacht 't diep ingezogen zwart? Neen, smart veredelt niemand: smart verhardt. Stinkende mestvlieg werd ik, die op drek Aas van het gore en vunzige, en bevlek Met vuile spot 't mooiste van 't mensenhart…

Ik ben de Weg, de Waarheid en het Leven, Ik zelf ben de Profeten, ben de Wet; Ik heb geen Christus nodig, die mij redt; Mij hoeft geen God mijn zonden te vergeven: Vergeven wil ik Hem, die heeft geweven Van goed en kwaad 't verraderlijke net, En, Kruisspin, Zijn vergift'ge scharen zet In de angst'ge ziel, ondanks haar spart'lend beven.…

Mijn vad'ren staken blakerende brand Rondom het gillen van jouw vad'ren aan. In wroeging schuldloos zie 'k hen krimpend staan, Gevlucht aan valse ketting naar de rand Van 't vretend vuur; en 'k hoor de marteltand Door sissend vlees en knappend mergbot gaan, En de ijz'ge hitte voel ik waaiend slaan Om blind gezicht en klauwgebaar van hand…

Mooi meisje, dat met koelwit bruidsgewaad Verlangt te ontveinzen de heetdronkre gloed, Die onbewust haar slankheid stralen doet En uit de glans van 't haar en de ogen slaat, Nu voelt ze alsof ze, een uitverkoorne, gaat, Zij zij alleen, 't Geluk-zelf te gemoet: Haar eigen huis, haar man, zo knap, zo goed, Nobel en ridderlijk in woord en daad…

Langs Griekse beelden torst een oude vrijster Achter mooi groene blouse haar dubb'le toren: De Zeuskop kan maar matig haar bekoren, De Mouzageet bewondert ze ook niet bijster; Tot, plots, ze een roep, zoetlijk als van een lijster, Van tussen 't groene heuvelpaar doet horen, De jongen ziend met in zijn voet de doren: 'Zo'n snoes! - Het wurm…

IJl ligt de wilgenschaduw op de wei; Het slootje-in plonst, lichtgroene boog, een kikker; Over het riet beweegt zich blauw geflikker, Wanneer de wind zijn wimpels schuift op zij. In 't gras bij 't water, naast de wilgenrij, Speelt een blond jochie ernstig met een knikker; Wegjaagt in 't bongerdje een vogelverschrikker De Zondagsstilte over…

Het teerste, door schaamacht'ge scherts verzwegen, Het diepste, dat in half ontveinsde daad Zich buiten waagt, half bang dat 't zich verraadt, Half hopend, trots in enen en verlegen; 'T heiligste, dat langs laat begrepen wegen Mijn ziel opvoerde tot haar hoogste staat, Had ik aan sterke herinn'ring's gouden draad Tot diadeem voor één…

'K zat, jong, graag in mijn perenboom te deinen: In de afgeknotte top had ik een plank Getimmerd, en gevlochten, rank door rank, Klimop tot rugleun en veil'ge gordijnen. Mijn zomerzon zag 'k in mijn tuinen schijnen, Zelf in groen licht op wiegelende bank; Een open schoolraam galmde in zeur'ge klank Van kale en korte Karels en Pepijnen.…

IJl ligt de wilgenschaduw op de wei; Het slootje-in plonst, lichtgroene boog, een kikker; Over het riet beweegt zich blauw geflikker, Wanneer de wind zijn wimpels schuift op zij. In 't gras bij 't water, naast de wilgenrij, Speelt een blond jochie ernstig met een knikker; Wegjaagt in 't bongerdje een vogelverschrikker De Zondagsstilte over…

Geen stilte is zo diep, als die volgt op tranen; En, weggevlucht voor lach, komt dichterbij De schuwe wijsheid van vred'ge brahmanen: Schijnbaar gescheiden lijdt, die sloeg, in mij. En 't is, als hoorde ik Iets zichzelf vermanen: 'Mijn liefde was ikzelf'. - Zo werd ik vrij.…

'k Maak in gedachten vaak een bedevaart: Dan sta 'k weer op de plek, die zomerdag, Waar ik door de eikenlaan je komen zag; Als reliquie heb ik dat beeld bewaard: Uit zonn'ge bomen dropte op zonnige aard, Overal neer de zonn'ge vinkenslag; 'K zag op jouw goed gezicht die blije lach, En 'k dacht op eens: Ben ik die liefde waard? En…

Mooi meisje, dat met koelwit bruidsgewaad Verlangt te ontveinzen de heetdronkre gloed, Die onbewust haar slankheid stralen doet En uit de glans van 't haar en de ogen slaat, Nu voelt ze alsof ze, een uitverkoorne, gaat, Zij zij alleen, 't Geluk-zelf te gemoet: Haar eigen huis, haar man, zo knap, zo goed, Nobel en ridderlijk in woord en daad…

Langs Griekse beelden torst een oude vrijster Achter mooi groene blouse haar dubb'le toren: De Zeuskop kan maar matig haar bekoren, De Mouzageet bewondert ze ook niet bijster; Tot, plots, ze een roep, zoetlijk als van een lijster, Van tussen 't groene heuvelpaar doet horen, De jongen ziend met in zijn voet de doren: 'Zo'n snoes! - Het wurm…

Nu zàl er stilte zijn, mijn leven lang; De tijd zal, voorzichtig, zijn vlucht vertragen, Dat niet zijn ijlste suizen mocht verjagen, Wat dwaas ik koos boven haar sprookjeszang: Stilte, als toen moeder dood was weggedragen Met vreemd geschuifel door eind'loze gang, En door het huis mijn halfbewuste drang Rondliep om haar te zoeken, hele dagen…

Maar dan - want nooit kan sterven, wat eens diep, Diep uit tijdeloze afgrond van mijn Wezen Naar 't golvend vlak van 't schijn-Ik is gerezen, Maar 't zinkt naar de oorsprong, waar het heilig sliep, Tot verre^herrinering het wakker riep Naar schomm'lende balans van hoop en vrezen: Dus vind ik 't, als 'k van 't leven ben genezen, Dat wereldschijn…

Voor mij, wiens twijfel wegdacht, wat 'k bezat, Was 't diepste van de wereld veel te heilig; Maar 'k weet: daar, waar mijn hart is, is mijn schat; In Brahman is mijn hart: mijn schat is veilig.…

Soms zomeravonds, als ik 't oude huis Vol schem'ring, zonder mensen, binnenkom - Ik luister en ik weet niet recht, waarom - 'K ga naar mijn kamer. - 'K hoor nog net een muis. Uit groenig zwarte bomen waait geruis Door 't open raam. - 'K beweeg mijn ogen: glom Daar iets? - Een plaat. - Wonderlijk stil rondom De meubels. - 'K hoor in de…

Vizioen, hoe handen woelen in de wrong Van vuurrood haar, en, twee hong'rige honden, Zoeken op vrouwelichaam, waar ze vonden Het heerlijkst vlees - hier - daar - met gulz'ge sprong, En door de hersens 't bloed dreunt als een gong, En tanden, wreed, het druipend tandvlees wonden, En de uren smelt tot dropp'lende sekonden Half bewust'loze…

'T is laat al in de nacht. Doodstil is 't huis. Niets hoor 'k dan klokgetik en gasgesuis. Met dwaze drukte zie 'k de slinger gaan, Opglanzend, doffer glimlicht, af en aan. 'T is, of me in 't kleine, domme ding verscheen De wijze tijd, en ernstig knikte: Neen. De tafel ligt vol opgeslagen boeken: Mijn leven heb 'k vermorst…

'K zit, wachtend heerser, in mijn vleugelwagen; 'K zie 't wereldlicht over de vlerken schijnen, Wier spanning, glad, met lang welvende lijnen, Straks veren zal achter de motorslagen. Ik weet: bestand tegen de hardste vlagen Zijn de twee grote vlakken, mijn kwatrijnen, En mijn terzinen zullen, de twee kleinen, 'T evenwicht, als 't schomm…

Je zag met de x de spokig toov'rende i Meefladd'ren, als de zwevende exponent Neerstreek tot reeks, die naar 't oneind'ge rent In stormloop naar de kringperipherie: Omsmolt dan algebraïsche alchemie Tot tweelingen twee legers, en 't quotiënt, Vervloeid tot optocht van kentauren, ment De magiër Logarithme voort naar pi. Ontzaglijke triomfpoort…

Ik was hier niet als ik het antwoord wist Geleerden zullen zich ook nimmer wagen Aan zelfs voor 'n dwaas te vage levensvragen Dus ga er maar van uit dat je niks mist Je kunt wat over Plato door gaan zagen Of over Zen, Adwaita of Brahman Maar laat de Veda's en Vedanta's staan Dat is elixer in die donkere dagen Nee, 't valt niet…

Kijk, zegt witte wolkewietje, kijk maar goed, ik ben de weg en wee degeen die mijn hand raakt, hij of zij is zo gezien, ik ben een zucht van de ziedende zee, geen brahman, o god, welnee, ik ben veel kleiner en heel bescheiden, ik ben de god in uw gedichten deus sive natura, een god in de hemelboog van de natuur…

Jij bent mijn jeugd, mijn levend sprookje, jij Mijn morgenster, mijn enig aards geluk; Maar kromgeboeid lig 'k onder lange druk Van mensenleed: wie Brahman kent, is vrij.…

. ----------------------------------- uit: Brahman, deel I, pag. 65…